Warunki używania samochodów ciężarowych i ciągników (przyczep ciężarowych) do przewozu osób.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA TRANSPORTU DROGOWEGO I LOTNICZEGO

z dnia 23 października 1956 r.

w sprawie warunków używania samochodów ciężarowych i ciągników (przyczep ciężarowych) do przewozu osób.

Na podstawie § 3 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 sierpnia 1955 r. w sprawie używania niektórych pojazdów mechanicznych (Dz. U. Nr 36, poz. 225) zarządza się, co następuje:

I.

Przepisy ogólne.

§ 1. Samochody ciężarowe, ciągniki siodłowe z naczepami i ciągniki z przyczepami, zwane dalej w skróceniu "pojazdami", mogą być używane do przewozu osób, jeżeli odpowiadają warunkom przewidzianym w rozporządzeniu z dnia 27 października 1937 r. o ruchu pojazdów mechanicznych na drogach publicznych (Dz. U. z 1937 r. Nr 85, poz. 616, z 1948 r. Nr 27, poz. 186, z 1949 r. Nr 30, poz. 218, Nr 51, poz. 389, z 1952 r. Nr 1, poz. 8, z 1953 r. Nr 14, poz. 60, z 1954 r. Nr 3, poz. 6 i z 1956 r. Nr 1, poz. 2), oraz warunkom dodatkowym, określonym w niniejszym zarządzeniu.

§  2.

1. Przepisy zarządzenia obowiązują:

1) użytkowników pojazdów:

a) administracji państwowej (urzędów i instytucji państwowych wchodzących do budżetu Państwa),

b) gospodarki uspołecznionej,

c) organizacji społecznych;

2) osoby fizyczne i przedsiębiorstwa nie będące jednostkami gospodarki uspołecznionej, w zakresie przewozu konwojentów, drużyn roboczych i ładowaczy.

2. Przewóz osób ciężarowymi pojazdami mechanicznymi należącymi do osób fizycznych i przedsiębiorstw nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej jest niedozwolony, z wyjątkiem określonym w ust. 1 pkt 2.

3. Przepisy zarządzenia nie obowiązują organów i jednostek Ministerstwa Obrony Narodowej, jednostek podległych Komitetowi do Spraw Bezpieczeństwa Publicznego oraz Ministerstwu Spraw Wewnętrznych.

§  3.

1. Pojazdy używane do przewozu osób powinny być tak zbudowane i utrzymywane, aby nie zagrażały bezpieczeństwu przewożonych osób. W szczególności przewożone osoby powinny być zabezpieczone przed wypadnięciem z pojazdu.

2. Przed użyciem do przewozu osób pojazd powinien być zbadany pod względem stanu technicznego przez użytkownika pojazdu (§ 2).

3. Sprawność techniczna pojazdu przeznaczonego do przewozu osób powinna być wyraźnie stwierdzona w karcie drogowej.

4. Przed wyjazdem pojazdu przeznaczonego do przewozu osób osoba odprawiająca pojazd w drogę powinna:

1) sprawdzić, czy kierowca jest trzeźwy i wypoczęty;

2) wyznaczyć jedną osobę spośród przewożonych na kierownika grupy przewożonych osób, którego zadaniem będzie czuwanie nad bezpieczeństwem przewożonych osób oraz nad zachowaniem przez nie niezbędnej ostrożności, dawanie sygnału do odjazdu i niedopuszczenie do przekroczenia przepisów zarządzenia;

3) dopilnować wykonania obowiązku przewidzianego w § 6 ust. 3.

II.

Przewóz osób z wyjątkiem konwojentów, drużyn roboczych i ładowaczy.

§ 4. 1

1. Przy wykonywaniu przewozu osób, z wyjątkiem konwojentów, drużyn roboczych i ładowaczy, pojazdami użytkowników pojazdów wymienionych w § 2 ust. 1 pkt 1 w celach gospodarczych (przewóz pracowników do pracy i z pracy itp.), społecznych, kulturalnych, wycieczkowych i sportowych osoba organizująca wyjazd powinna w karcie drogowej pojazdu:

1) określić rodzaj wykonywanego przewozu, np. przewóz zespołu łączności miasta ze wsią, przewóz zespołu sportowego, wycieczka przewóz pracowników do pracy i z pracy itp.;

2) stwierdzić, że przewóz został opłacony bądź nie podlega opłacie (np. przewóz w celach służbowych);

3) wymienić nazwisko kierownika grupy przewożonych osób.

2. Sposób wypełniania kart drogowych i miesięcznych kart eksploatacyjnych samochodów ciężarowych używanych do przewozów wymienionych w ust. 1 określony jest w instrukcji stanowiącej załącznik do niniejszego zarządzenia

3. Przewozy pracowników do pracy i z pracy pojazdami użytkowników wymienionych w § 2 ust. 1 pkt 1 mogą być wykonywane na podstawie zezwolenia, wydanego przez prezydium powiatowej (miejskiej) rady narodowej, właściwej ze względu na miejsce położenia zakładu pracy ubiegającego się o zezwolenie. Warunkiem uzyskania zezwolenia na przewóz pracowników z pracy i do pracy własnym taborem zakładu jest stwierdzenie:

1) że zachodzi brak dogodnych połączeń środków komunikacji publicznej lub niemożność dostosowania godzin pracy do rozkładu jazdy tych środków;

2) że nie ma możności uruchomienia stałych linii komunikacyjnych przez przedsiębiorstwa transportu publicznego.

4. Przewozy osób pojazdami (ust. 1) w celach wycieczkowych odbywać się mogą w promieniu do około 75 km od granic administracyjnych miejscowości, w których znajduje się miejsce stałego postoju. Zezwolenie na użycie pojazdu w celach wycieczkowych wydaje kierownik jednostki organizacyjnej (§ 2 ust. 1 pkt 1), do której przydzielony jest pojazd.

. Przewozy osób pojazdami w ramach zorganizowanej akcji łączności miasta ze wsią powinny być traktowane jak wyjazdy w celach służbowych zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Zezwolenie na użycie pojazdu w ramach akcji łączności miasta ze wsią wydaje kierownik jednostki organizacyjnej, do której przydzielony jest pojazd.

§  5.

1. Nie wolno przewozić osób:

1) na przyczepach samochodów ciężarowych i ciągników;

2) na stopniach, dachu, burtach i błotnikach oraz na dyszlach i sprzęgach przyczep;

3) na ładunku lub obok ładunku;

4) w przypadkach, w których jazda w oczywisty sposób zagraża bezpieczeństwu (np. mgła, gołoledź, zadymka śnieżna itp.); jeżeli przypadki takie występują niespodziewanie w czasie podróży, osoby przewożone powinny wysiąść i przebyć niebezpieczny odcinek drogi pieszo, ewentualnie należy zachować jak najdalej idące środki ostrożności, a szczególnie zmniejszyć szybkość jazdy.

2. W razie konieczności przewozu osób w pozycji stojącej pojazd powinien być wyposażony w poręcze lub uchwyty dla osób stojących.

§  6.

1. W pojazdach użytych do przewozu osób (§ 1):

1) ławki powinny posiadać szerokość najmniej 0,30 m i powinny być umieszczone na wysokości 0,40 - 0,45 m ponad podłogą skrzyni ładunkowej pojazdu; dla przewozu dzieci wysokość ławek może być odpowiednio obniżona;

2) odstępy między ławkami powinny wynosić najmniej 0,45 m;

3) na każdą przewożoną osobę powinno przypadać co najmniej 0,4 m długości ławki;

4) wszystkie burty powinny być podwyższone do wysokości 1,1 m ponad powierzchnię ładunkową pojazdu lub powinna być zastosowana poręcz zabezpieczająca osoby przewożone przed wypadnięciem z pojazdu;

5) burty podłużne (boczne) pojazdu powinny być spięte;

6) ławki powinny być zabezpieczone przed przesuwaniem się, a burta tylna pojazdu powinna być zabezpieczona przed otwieraniem się w czasie jazdy; do wsiadania i wysiadania z nadwozia należy urządzić schodki przynajmniej z jedną poręczą;

7) razem z osobami nie wolno przewozić beczek lub pojemników (kanistrów) do paliwa napełnionych lub próżnych, jak również nie wolno przewozić luzem leżących przedmiotów;

8) powinny być:

a) urządzenia zabezpieczające przewożone osoby przed wpływami atmosferycznymi;

b) urządzenia sygnalizacyjne w celu porozumiewania się pasażerów z kierowcą za pomocą umówionych sygnałów.

2. Pojazdy, o których mowa w ust. 1, nie powinny przekraczać szybkości 40 km/godz.

3. Organizatorzy wyjazdów obowiązani są zgłosić przewożone osoby do ubezpieczenia w zakresie następstw nieszczęśliwych wypadków według zasad i na warunkach stosowanych przez Państwowy Zakład Ubezpieczeń.

III.

Przewóz konwojentów, ładowaczy i członków drużyn roboczych oraz członków drużyn rolniczych, budowlanych i leśnych. ²

§  7.

1. Konwojenci, ładowacze i członkowie drużyn roboczych powinni być przewożeni w kabinie kierowcy.

2. W razie braku miejsca w kabinie kierowcy przewóz konwojentów, ładowaczy i członków drużyn roboczych może być wykonywany w skrzyni ładunkowej samochodu, naczepy ciągnika siodłowego lub przyczepy ciągnika bezpośrednio przy ładunku, pod warunkiem że:

1) zachowane będą przepisy § 3 ust. 1, 2, 3 i 4 pkt 1 i § 5 ust. 1 pkt 2 i ust. 2;

2) przy tylnej burcie samochodu lub naczepy ciągnika siodłowego urządzone będzie dla nich miejsce całkowicie zabezpieczone:

a) przed przesunięciem ładunku,

b) przed dostępem gazów spalinowych,

c) przed wpływami atmosferycznymi;

3) przyczepy zaopatrzone będą w sprawnie działające hamulce, ciągnione będą przez ciągniki ze sprzęgiem hakowym oraz że:

a) szybkość ciągnika nie przekroczy 15 km/godz.,

b) przewóz odbywać się będzie na odległość najwyżej 10 km.

§ 8. 3 Dla potrzeb przewozowych rolniczych na terenach wiejskich i dla potrzeb przewozowych budowlanych oraz potrzeb przewozowych związanych z wywózką drewna z lasu zezwala się na przewóz członków drużyn roboczych w liczbie większej niż 8 na samochodzie oraz na przyczepach ciągnionych przez ciągniki, pod warunkiem że:

1) zachowane będą przepisy § 3 ust. 1, 2, 3 i 4 pkt 1 i § 5 ust. 1 pkt 2 i ust. 2;

2) przyczepy zaopatrzone będą w sprawnie działające hamulce i ciągnione przez ciągniki ze sprzęgiem hakowym oraz

3) szybkość ciągnika nie przekroczy 15 km/godz.

IV.

Opłaty.

§  9.

1. Opłaty za przewóz pracowników do pracy i z pracy ciężarowymi pojazdami zakładu pracy oblicza się na terenie całego kraju, z wyjątkiem m. st. Warszawy, za każdą osobę w wysokości równej opłacie kolejowej za bilet miesięczny pracowniczy na daną odległość, a na terenie m. st. Warszawy - w wysokości równej opłacie za miesięczny bilet pracowniczy komunikacji miejskiej.

2. Opłaty za przewóz osób pojazdami w innych przypadkach regulują odrębne przepisy.

V.

Przepisy końcowe.

§ 10. Tracą moc:

1) okólnik nr 3 Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 stycznia 1950 r. w sprawie przewozów pracowników do pracy własnym taborem zakładu pracy na terenie całego kraju z wyjątkiem m. st. Warszawy (Monitor Polski Nr A-17, poz. 176);

2) zarządzenie nr 137 Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 czerwca 1952 r. w sprawie przewozu pracowników do pracy ciężarowym taborem samochodowym zakładów pracy na terenie m. st. Warszawy (Monitor Polski Nr A-56, poz. 869);

3) okólnik Ministra Transportu Drogowego i Lotniczego z dnia 19 lipca 1954 r. w sprawie używania pojazdów samochodowych jednostek gospodarki uspołecznionej przez zespoły pracowników tych jednostek w akcji łączności miasta ze wsią (Monitor Polski Nr A-72, poz. 890);

4) pismo okólne Ministerstwa Komunikacji (Departament Samochodowy) z dnia 8 września 1949 r. nr SO-II-22/51/49 w sprawie doraźnych przewozów samochodowych i wycieczek w ramach akcji socjalnej.

§ 11. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK  ⁴

INSTRUKCJA W SPRAWIE WYPEŁNIANIA KART DROGOWYCH I MIESIĘCZNYCH KART EKSPLOATACYJNYCH SAMOCHODÓW CIĘŻAROWYCH UŻYWANYCH DO PRZEWOZU OSÓB

1. Kartę drogową ciężarowego samochodu używanego do przewozu osób, określonego w § 4 ust. 1 zarządzenia, w części "B - wykonanie zadania" należy wypełniać w sposób następujący:

1) w rubryce 4 (nazwa ładunku i opakowania) wpisać rodzaj przewozu oraz liczbę osób przewiezionych w danej jeździe ładownej bez względu na to, ile z nich wysiadło lub wsiadło po drodze (np. przewóz do pracy 25 osób);

2) w rubryce 18, 19 i 20 wpisać ilość ton, wynikającą z pomnożenia liczby przewożonych osób przez średnią wagę 1 osoby 75 kg (np. 25 osób × 75 kg = 1,9 t);

3) pozostałe rubryki wypełniać, jak przy przewozie ładunków;

4) w jeździe bez ładunku wykonanej w związku z przewozem osób (np. z powrotem do garażu po ich odwiezieniu z miejsca pracy lub odwrotnie w jeździe z garażu w celu ich przewiezienia do miejsca pracy) wpisać w rubryce 4 "jazda bez ładunku w związku z przewozem osób".

2. W razie wykonywania przewozu osób wymienionego w § 4 ust. 1 zarządzenia samochodem ciężarowym używanym również do przewozu ładunków należy sporządzać dla niego dwie miesięczne karty eksploatacyjne w następujący sposób:

1) na jednym formularzu miesięcznej karty eksploatacyjnej należy wpisywać z kart drogowych wszystkie wymagane według odpowiednich rubryk wyniki pracy przewozowej pojazdu, tak jakby przewożono nim wyłącznie ładunki;

2) na drugim formularzu miesięcznej karty eksploatacyjnej należy w jej tytule dodać wyrazy "przewóz osób" oraz wpisywać do niej z kart drogowych zsumowane dane tych pozycji karty drogowej, które odnoszą się do przewozu osób (jazdy bez ładunku i z ładunkiem - zgodnie z przepisami ust. 1 instrukcji), z tym że oprócz danych przewidzianych rubrykami należy wpisać na marginesie karty eksploatacyjnej łączną liczbę osób przewiezionych podczas jazd objętych daną kartą drogową.

3. W razie wykonywania samochodami ciężarowymi tylko przewozu osób należy sporządzać jedną miesięczną kartę eksploatacyjną tak jak dla przewozu ładunków, uzupełniając ją tylko w tytule wyrazami "przewóz osób" i wyszczególniając ponadto liczbę przewiezionych osób zgodnie z przepisem ust. 2 pkt 2 instrukcji.

1 § 4 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia Ministra Komunikacji z dnia 9 listopada 1960 r. (M.P.60.85.390) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1961 r.

2 Tytuł rozdział III zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 12 lutego 1957 r. (M.P.57.14.110) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 22 lutego 1957 r.

3 § 8 zmieniony przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 12 lutego 1957 r. (M.P.57.14.110) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 22 lutego 1957 r.

4 Załącznik dodany przez § 1 pkt 2 zarządzenia Ministra Komunikacji z dnia 9 listopada 1960 r. (M.P.60.85.390) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1961 r.

• Identyfikator: M.P.1956.93.1044
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Warunki używania samochodów ciężarowych i ciągników (przyczep ciężarowych) do przewozu osób.
• Data aktu: 23/10/1956
• Data ogłoszenia: 15/11/1956
• Data wejścia w życie: 15/11/1956