Tryb ustalania cen na produkty nietypowe i nietypowe usługi wykonywane przez przedsiębiorstwa podległe Ministrowi Przemysłu Maszynowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA PRZEMYSŁU MASZYNOWEGO
z dnia 7 lipca 1954 r.
w sprawie trybu ustalania cen na produkty nietypowe i nietypowe usługi wykonywane przez przedsiębiorstwa podległe Ministrowi Przemysłu Maszynowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznianej.

Na podstawie zarządzenia Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 30 września 1953 r. w sprawie przekazania właściwym ministrom uprawnień do ustalania cen produktów nietypowych i opłat za nietypowe usługi, nie objęte obowiązującymi cennikami (taryfami), wykonywane przez przedsiębiorstwa przemysłu kluczowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski Nr A-94, poz. 1311), zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Przez produkty (wyroby) nietypowe i rozumieć należy produkty nie objęte obowiązującymi cennikami, których produkcja ma charakter jednostkowy lub małoseryjny oraz wykonywana jest przy zastosowaniu indywidualnych procesów technologicznych albo rozwiązań konstrukcyjnych w związku z wymaganiami odbiorcy określonymi indywidualnie przy każdym zamówieniu.
2.
Przez usługi nietypowe rozumieć należy roboty przemysłowe i usługi nie objęte obowiązującymi cennikami (taryfami).
§  2.
1.
Podstawą do ustalania cen produktów lub usług nietypowych, o których mowa w § 1, jest kalkulacja wstępna kosztu własnego, sporządzona przez dostawcę (wykonawcę) według obowiązujących wzorów kalkulacji.
2.
Kalkulacja wstępna kosztu własnego powinna być oparta na ścisłych danych technicznych, a w szczególności na rysunkach, szkicach i wzorach, na których podstawie dział głównego technologa przedsiębiorstwa ustala ilość i rodzaje materiałów bezpośrednich oraz rodzaje operacji i czas robocizny bezpośredniej, niezbędnych do wykonania produktu nietypowego lub usługi nietypowej.
3.
Dział planowania przedsiębiorstwa ustala na podstawie otrzymanych danych, o których mowa w ust. 2, planowany koszt własny produktu lub usługi według obowiązujących w przemyśle maszynowym zasad kalkulacji, przyjmując:
1)
koszt materiałów - według cen obowiązujących w dniu sporządzenia kalkulacji, przy czym narzut kosztów zakupu należy obliczać w wysokości ustalonej planem techniczno-ekonomicznym w stosunku do wykazanej w kalkulacji wartości materiałów łącznie z paliwem technologicznym;
2)
koszty specjalne - według kosztu wytwarzania modeli, narzędzi, sprawdzianów itp., jeśli są wykonane we własnym zakresie; w przypadku konieczności korzystania z obróbki obcej należy wyszczególnić rodzaj obróbki oraz ustalony jej koszt na podstawie cennika lub w uzgodnieniu z przedsiębiorstwem dokonującym obróbki; poszczególne rodzaje kosztów specjalnych należy wykazywać w osobnych pozycjach;
3)
koszt robocizny bezpośredniej - według obowiązującego taryfikatora robót i obowiązujących stawek płac;
4)
koszty pośrednie (wydziałowe ogólnofabryczne, sprzedaży) - według procentowych narzutów wynikających z planu techniczno-ekonomicznego; obliczenia narzutów kosztów wydziałowych dokonuje się w oparciu o planowane stawki procentowe poszczególnych wydziałów biorących udział w wykonaniu danego produktu nietypowego lub usługi nietypowej.
§  3.
Ceny na produkty i usługi nietypowe, o których mowa w § 1, ustalane będą:
1)
jeśli wartość zamówienia nie przekracza 50.000 zł - przez dostawcę (wykonawcę) w uzgodnieniu z odbiorcą, z tym że w razie nieosiągnięcia porozumienia cenę ustala Ministerstwo Przemysłu Maszynowego w porozumieniu z ministerstwem, któremu podlega odbiorca;
2)
we wszystkich innych przypadkach - Ministerstwo Przemysłu Maszynowego w porozumieniu z ministerstwem, któremu podlega odbiorca.
§  4.
Upoważnia się do decydowania w sprawie ustalania cen, o których mowa w § 3:
1)
dyrektorów centralnych zarządów przemysłu Ministerstwa Przemysłu Maszynowego:
a)
w razie nieosiągnięcia porozumienia przez dostawcę i odbiorcę (§3 pkt 1),
b)
w przypadkach gdy wartość zamówienia wynosi ponad 50.000 zł, a nie przekracza 250.000 zł;
2)
dyrektora Departamentu Planowania Ministerstwa Przemysłu Maszynowego - w przypadkach gdy wartość zamówienia przekracza 250.000 zł.
§  5.
1.
W przypadku gdy wartość całego zamówienia nie przekracza 50.000 zł, dostawca (wykonawca) sporządza kalkulację, o której mowa w § 2, i przesyła w 2 egzemplarzach do odbiorcy (zleceniodawcy) w terminie 14 dni od daty otrzymania zamówienia. Odbiorca zawiadamia dostawcę w terminie 10 dni od daty otrzymania kalkulacji o przyjęciu proponowanej przez dostawcę ceny lub zgłasza w tym terminie zastrzeżenia do poszczególnych pozycji kalkulacyjnych. Niezgłoszenie w powyższym terminie zastrzeżeń uznaje się za dowód akceptacji proponowanej ceny. Przyjęcie ceny przez odbiorcę następuje w drodze przesłania dostawcy 1 egzemplarza kalkulacji podpisanej przez dyrektora przedsiębiorstwa i głównego księgowego.
2.
W przypadku otrzymania zastrzeżeń dostawca zawiadamia odbiorcę w terminie 7 dni od daty otrzymania zastrzeżeń o ich przyjęciu lub skierowaniu wniosku o ustalenie ceny w trybie określonym w §§ 6, 7 i 8.
§  6.
1.
W przypadku gdy wartość całego zamówienia przekracza 50.000 zł, dostawca składa w terminie 14 dni od daty otrzymania zamówienia wniosek o zatwierdzenie ceny wraz z kalkulacjami, o których mowa w § 2, w 4 egzemplarzach do centralnego zarządu, któremu podlega, przesyłając jednocześnie jeden egzemplarz kalkulacji do odbiorcy.
2.
W przypadku gdy wartość całego zamówienia przekracza 250.000 zł, centralny zarząd przesyła w terminie 4 dni od daty otrzymania zamówienia wniosek wraz z kalkulacjami w 4 egzemplarzach oraz z ewentualnymi uwagami dotyczącymi wysokości proponowanej ceny do Departamentu Planowania Ministerstwa Przemysłu Maszynowego.
§  7.
1.
Ministerstwo Przemysłu Maszynowego (Departament Planowania lub właściwy centralny zarząd przemysłu) przesyła w terminie 7 dni od daty otrzymania wniosku 2 egzemplarze wniosku i kalkulacji ministerstwu, któremu podlega odbiorca, określając wysokość proponowanej ceny. W tym samym terminie powinien odbiorca złożyć swemu ministerstwu ewentualne zastrzeżenia co do wysokości proponowanej ceny. Ministerstwo, któremu podlega odbiorca, może w terminie 10 dni od daty otrzymania wniosku zgłosić ministerstwu, któremu podlega dostawca, zastrzeżenia co do proponowanej ceny, przesyłając 1 egzemplarz kalkulacji z poprawkami i uwagami do poszczególnych pozycji kalkulacyjnych.
2.
W przypadku nienadesłania przez ministerstwo, któremu podlega odbiorca, w terminie określonym w ust. 1 zastrzeżeń lub potwierdzenia, ministerstwo, któremu podlega dostawca, przesyła wykonawcy w terminie 2 dni 2 egzemplarze decyzji o ustaleniu ceny. Wykonawca jest obowiązany przesłać natychmiast 1 egzemplarz decyzji do odbiorcy.
§  8.
W razie nieprzyjęcia zgłoszonych przez ministerstwo, któremu podlega odbiorca, zastrzeżeń Ministerstwo Przemysłu Maszynowego (Departament Planowania lub centralny zarząd przemysłu) przesyła w terminie 3 dni od daty otrzymania zastrzeżeń akta do Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (Departament Kosztów i Polityki Cen), powiadamiając o powyższym ministerstwo, któremu podlega odbiorca.
§  9.
1.
Za wyjątkowe przypadki w rozumieniu § 4 uchwały nr 701 Rady Ministrów z dnia 24 września 1953 r. w sprawie ustalania cen produktów nietypowych oraz opłat za nietypowe usługi, nie objęte obowiązującymi cennikami (taryfami), wykonywane przez przedsiębiorstwa przemysłu kluczowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski z 1953 r. Nr A-94, poz. 1304 i z 1954 r. Nr A-50, poz. 684) uważa się:
1)
wykonywanie nietypowych skomplikowanych remontów, rozbiórek i demontaży - gdy warunki techniczne nie pozwalają na sporządzenie kalkulacji;
2)
wykonywanie robót w ramach akcji usuwających powstałe awarie.
2.
Limit należności (cenę orientacyjną) ustala się w porozumieniu z odbiorcą:
1)
na podstawie kalkulacji wynikowych uprzednio wykonanych przez dostawcę podobnych robót lub usług nietypowych;
2)
szacunkowo w oparciu o przesłanki techniczne wynikające z przybliżonej kalkulacji wstępnej.
3.
Limit należności ustala dział głównego technologa (wydział techniczny) w porozumieniu z działem planowania.
4.
Limit należności jest ustalany bez względu na wartość całego zamówienia przez dostawcę (zleceniobiorcę) w porozumieniu z odbiorcą (zleceniodawcą) w trybie określonym w § 5, a w przypadku niemożności dojścia do porozumienia - w trybie określonym w §§ 6, 7 i 8.
5.
Ostateczne rozliczenie następuje na podstawie kalkulacji wynikowej z dodaniem 5% zysku po porozumieniu z ministerstwem, któremu podlega odbiorca, przy czym górną granicą ostatecznego rozliczenia jest ustalony limit należności.
§  10.
1.
W przypadkach określonych w § 3 uchwały nr 701 Rady Ministrów z dnia 24 września 1953 r., tj. gdy produkty wykonywane na indywidualne zamówienia różnią się od wyrobów typowych jedynie jakością surowców, półfabrykatów itp. lub nieznacznymi zmianami w konstrukcji - stosować należy dopłaty do obowiązującej ceny zbytu danego wyrobu typowego lub roboty od tej ceny.
2.
Dopłaty do ceny lub rabaty od ceny, o których w ust. 1, należy określić na podstawie różnic wynikających pomiędzy planowaną kalkulacją kosztu własnego danego wyrobu typowego a odpowiednimi pozycjami z kalkulacji wstępnej (planowej) wyrobu zamówionego.
3.
Ustalenie wysokości dopłat i rabatów bez względu na wartość całego zamówienia następuje w drodze porozumienia między dostawcą i odbiorcą w trybie określonym w § 5, z tym że w razie nieosiągnięcia porozumienia stosuje się tryb przewidziany w §§ 6, 7 i 8.
§  11.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1954.A-73.895

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Tryb ustalania cen na produkty nietypowe i nietypowe usługi wykonywane przez przedsiębiorstwa podległe Ministrowi Przemysłu Maszynowego i świadczone w obrębie gospodarki uspołecznionej.
Data aktu: 07/07/1954
Data ogłoszenia: 05/08/1954
Data wejścia w życie: 05/08/1954