Sposób wypełniania wykazów osób zamieszkałych w nieruchomości.

INSTRUKCJA
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 30 października 1952 r.
o sposobie wypełniania wykazów osób zamieszkałych w nieruchomości.

W związku z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 1953 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 października 1952 r., zmieniającego rozporządzenie z dnia 11 stycznia 1951 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów dekretu o postępowaniu podatkowym (Dz. U. Nr 42, poz. 292), oraz zarządzenia Ministra Finansów z dnia 30 października 1952 r. o ustaleniu wzoru karty ewidencyjnej oraz wzoru wykazu osób zamieszkałych w nieruchomości (Monitor Polski Nr A-93, poz. 1445) udziela się następujących wytycznych co do sposobu wypełniania wykazów.
§  1.
Obowiązek sporządzania wykazu osób zamieszkałych w nieruchomości ciąży na:
1)
właścicielach (współwłaścicielach, właścicielach czasowych), posiadaczach i użytkownikach nieruchomości,
2)
osobach wyznaczonych przez właściwe prezydium miejskiej rady narodowej do pełnienia obowiązków inkasenta podatku od lokali.
§  2.
Wykaz osób zamieszkałych w nieruchomości sporządza się dla każdej nieruchomości oddzielnie. Jeżeli szereg nieruchomości objętych jest wspólnym zarządzeniem - dla każdej nieruchomości sporządza się oddzielny wykaz. Wykaz należy sporządzić również i wówczas, gdy w nieruchomości nie zamieszkują osoby podlegające wpisaniu do wykazu. W takim przypadku należy na wykazie poczynić o tym wzmiankę.
§  3.
Do wykazu wpisuje się według poszczególnych lokali:
a)
osoby obowiązane do wpłacania czynszu na podstawie art. 2 i 4 dekretu z dnia 28 lipca 1948 r. o najmie lokali (Dz. U. z 1959 r. Nr 51, poz. 479) oraz wszystkie inne osoby wykonujące działalność podlegającą obowiązkowi podatkowemu w podatkach obrotowym i dochodowym lub tylko w podatku dochodowym bez względu na to, czy są lub nie są najemcami lokalu,
b)
osoby w wieku ponad lat 18 nie posiadające źródeł przychodu znanych sporządzającemu wykaz (z wyjątkiem uczącej się młodzieży),
c)
osoby, będące obywatelami polskimi, a zatrudnione w przedstawicielstwach dyplomatycznych i konsularnych państw obcych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz inne osoby, które obowiązane są same do obliczania sobie i wpłacania podatku od wynagrodzeń w myśl przepisów art. 17 ustawy z dnia 4 lutego 1949 r. o podatku od wynagrodzeń (Dz. U. Nr 7, poz. 41) oraz § 45 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 września 1951 r. w sprawie wykonania dekretu o zobowiązaniach podatkowych (Dz. U. z 1951 r. Nr 50, poz.302 i z 1952 r. Nr 32, poz. 225).
§  4.
1.
W szczególności podlegają umieszczeniu w wykazie jako osoby podlegające obowiązkowi podatkowemu w podatkach obrotowym i dochodowym właściciele (współwłaściciele, użytkownicy, dzierżawcy):
1)
zakładów (warsztatów, pracowni) rzemieślniczych (np. stolarskich, kamieniarskich, szklarskich, bednarskich, kołodziejskich, koszykarskich, blacharskich, grawerskich, odlewniczych, ślusarskich, zegarmistrzowskich, złotniczych, introligatorskich, rymarskich, szewskich, krawieckich, bieliźniarskich, dziewiarskich, cukierniczych, piekarskich, fryzjerskich itp.),
2)
usługowych (np. zakładów gastronomicznych wszelkiego rodzaju - restauracji, barów, bufetów, kawiarni, probierni - hoteli, pensjonatów, pokojów umeblowanych, biur ajencyjnych, buchalteryjnych, pisania podań, przepisywania na maszynach, zakładów pogrzebowych, widowiskowych, rozrywkowych, transportowych, przewozowych itp.),
3)
przedsiębiorstw (zakładów) handlowych (np. sklepów, budek, straganów itp., w których prowadzona jest sprzedaż artykułów spożywczych, gospodarstwa domowego, włókienniczych, papierniczych, skórzanych, metalowych, elektrotechnicznych, opałowych itp.); za przedsiębiorstwo (zakład) handlowe uważa się również prowadzenie handlu rozwoźnego, jarmarcznego i obnośnego, tj. sprzedaż towaru z wozu, łodzi, skrzyni, kufra, walizy, kosza lub w inny sposób,
4)
przedsiębiorstw przemysłowych (np. wytwórni wyrobów kosmetycznych, zabawek, szczotek i pędzli itp.).
2.
Osobami podlegającymi obowiązkowi w podatku obrotowym i dochodowym są również osoby wykonujące zajęcia zawodowe, a w szczególności lekarze, lekarze weterynarii, lekarze dentyści, uprawnieni technicy dentystyczni, technicy dentystyczni, felczerzy, położne, pielęgniarki, inżynierowie, architekci, technicy itp., jeżeli osiągają przychody ze źródeł nie podlegających wyłącznie obowiązkowi podatkowemu w podatku od wynagrodzeń (np. z prywatnej praktyki, z prywatnych zamówień).
§  5. 1
Osobami podlegającymi obowiązkowi tylko w podatku dochodowym są w szczególności osoby osiągające przychody z wszelkiego rodzaju dzierżawy, z nieruchomości budynkowych i gruntowych nie stanowiących gospodarstwa rolnego, z tytułu udziału w spółce nie będącej spółką jawną (firmową), z kapitałów pieniężnych (odsetek od pożyczek, wkładów itp.), z praw majątkowych (przychody z wykonywania uprawnień, patentów, wynalazków, praw autorskich itp.), ze sprzedaży przedmiotów (nieruchomości gruntowych, budynkowych, przedsiębiorstwa itp.), ze sprzedaży praw majątkowych (praw patentowych, prawa użytkowania i używania, praw autorskich itp.), a także osoby zajmujące się zawodowo udzielaniem lekcji oraz duchowni osiągający przychody z tytułu sprawowania czynności duszpasterskich, jeżeli osoby udzielające lekcji oraz duchowni nie osiągają wyłącznie przychodów podlegających obowiązkowi podatkowemu w podatku od wynagrodzeń, jak np. nauczyciele, wychowawcy, prefekci szkół itp.
§  6.
1.
Osobami podlegającymi obowiązkowi podatkowemu w podatku od wynagrodzeń (przepisom o tym podatku) są w szczególności niżej określone osoby, wykonujące swe czynności osobiście:
1)
pracownicy zatrudnieni na podstawie stosunku służbowego lub umowy o pracę (praca najemna),
2)
nie pozostający w stosunku pracy sprzedawcy, którzy działają wyłącznie w imieniu i na rachunek przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej,
3)
członkowie spółdzielni pracy wykonujący świadczenia usług na rzecz spółdzielni pracy, do której należą,
4)
osoby wykonujące na rzecz władz, urzędów, instytucji i zakładów państwowych oraz podmiotów gospodarki uspołecznionej dorywczo czynności nie oparte na stosunku pracy, a polegające przeważnie na pracy fizycznej, której celem nie jest wytwarzanie lub przerób, i nie będące rzemiosłem w rozumieniu prawa przemysłowego, np. wyładowywanie lub załadowywanie towarów, mycie podłóg, drzwi, okien, froterowanie, pranie bielizny, chociażby świadczący dawał materiały pomocnicze, np. froter - zaprawę, praczka - mydło,
5)
adwokaci, członkowie zespołów adwokackich, otrzymujący wynagrodzenia z tytułu kierownictwa tych zespołów oraz uczestnictwa w nich,
6)
przedstawiciele Związku Autorów, Kompozytorów i Wydawców (ZAIKS),
7)
agenci i inkasenci krajowych zakładów ubezpieczeniowych,
8)
zarządcy nieruchomości i przedsiębiorstw,
9)
osoby wykonujące umowę zlecenia na rzecz przedsiębiorstwa państwowego Państwowa Organizacja Imprez Artystycznych "Artos",
10)
osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, a w szczególności posłowie do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, członkowie rad narodowych, ławnicy w sądach powszechnych i szczególnych, przewodniczący, zastępcy przewodniczących i ławnicy obywatelskich komisji podatkowych oraz członkowie organizacji społecznych,
11)
osoby, którym organy władzy państwowej zleciły wykonanie pewnych określonych czynności publicznoprawnych i pobierające bezpośrednio od strony opłaty za te czynności, jak lekarze weterynarii i oglądacze bydła, płatnicy oraz inkasenci danin publicznych, zarządcy nieruchomości, nadzorcy sądowi i kuratorzy, likwidatorzy ustanowieni w toku postępowania likwidacyjnego itp.
12) 2
osoby wykonujące twórczość lub działalność naukową, oświatową, artystyczną, literacką i publicystyczną, jeżeli ta twórczość lub działalność wykonywana jest osobiście bezpośrednio na rzecz płatnika i nie obejmuje świadczenia rzeczy,
13) 3
osoby wykonujące twórczość lub działalność plastyczną, nie wyłączając sprzedaży dzieła, jeżeli ta działalność lub twórczość wykonywana jest osobiście i jeżeli wypłata wynagrodzenia następuje wyłącznie przez organy władzy i administracji państwowej, zakłady i instytucje państwowe oraz podmioty gospodarki uspołecznionej.
2.
Osoby wymienione w ust. 1 należy jednak umieścić na wykazie osób zamieszkałych w nieruchomości w przypadkach, gdy oprócz przychodów podlegających podatkowi od wynagrodzeń posiadają jeszcze inne źródła przychodów.
§  7.
Za osoby wymienione w § 3 lit. c) należy uważać w szczególności personel należący do składu placówek dyplomatycznych i konsularnych państw obcych, mających siedzibę w Polsce, nie będący cudzoziemcami, np. urzędnicy poselstw i konsulatów, szoferzy, kucharze, mechanicy itp. posiadający obywatelstwo polskie, a otrzymujący wynagrodzenie z wymienionych placówek państw obcych, oraz inne osoby, które posiadają miejsce zamieszkania lub pobytu na obszarze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a uzyskują za granicą przychody podlegające w myśl przepisów obowiązujących w Polsce podatkowi od wynagrodzeń, np. inżynier zamieszkały w Polsce pozostający w stosunku umowy o pracę z przedsiębiorstwem zagranicznym i otrzymujący wynagrodzenie z zagranicy z tytułu udzielania konsultacji technicznych w imieniu swego pracodawcy (firmy zagranicznej).
§  8.
Wykaz osób zamieszkałych w nieruchomości podpisuje osoba, która go sporządza (§ 1). Zupełność wykazu osób zamieszkałych w nieruchomości potwierdza komitet blokowy, jeżeli został on powołany.
§  9. 4
Osoby wymienione w § 1 doręczają druki kart ewidencyjnych osobom zamieszczonym w wykazie osób zamieszkałych w nieruchomości, czyniąc o tym wzmiankę w rubryce 3 wspomnianego wykazu; po otrzymaniu z powrotem wypełnionych kart ewidencyjnych i odnotowaniu o tym w rubryce 4 wykazu osób zamieszkałych w nieruchomości wypełnione karty ewidencyjne razem ze sporządzonymi wykazami osób zamieszkałych w nieruchomości dostarczają w terminie do dnia 31 stycznia organom finansowym pierwszej instancji właściwym dla wymiaru podatku od nieruchomości. Organa finansowe - w miastach nie stanowiących powiatów oraz w gminach - przesyłają otrzymane karty ewidencyjne oraz wykazy osób zamieszkałych w nieruchomości w terminie tygodniowym wydziałom finansowym prezydiów powiatowych rad narodowych.
§  10.
Odpowiedzialność karna za wypełnienie wykazu niezgodnie z prawdą oraz za niezupełność umieszczonych w nim danych ciąży na osobach sporządzających wykazy (§ 1).
1 § 5 zmieniony przez pkt 1 instrukcji z dnia 30 grudnia 1952 r. (M.P.53.A-1.22) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 14 stycznia 1953 r.
2 § 6 ust. 1 pkt 12 dodany przez pkt 2 instrukcji z dnia 30 grudnia 1952 r. (M.P.53.A-1.22) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 14 stycznia 1953 r.
3 § 6 ust. 1 pkt 13 dodany przez pkt 2 instrukcji z dnia 30 grudnia 1952 r. (M.P.53.A-1.22) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 14 stycznia 1953 r.
4 § 9 zmieniony przez pkt 3 instrukcji z dnia 30 grudnia 1952 r. (M.P.53.A-1.22) zmieniającej nin. instrukcję z dniem 14 stycznia 1953 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1952.A-93.1450

Rodzaj: Instrukcja
Tytuł: Sposób wypełniania wykazów osób zamieszkałych w nieruchomości.
Data aktu: 30/10/1952
Data ogłoszenia: 11/11/1952
Data wejścia w życie: 11/11/1952