Pozabudżetowe środki specjalne na finansowanie inwestycji.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 12 grudnia 1951 r.
w sprawie pozabudżetowych środków specjalnych na finansowanie inwestycji.

Na podstawie § 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1950 r. w sprawie zakresu działania Ministra Finansów i zmiany zakresu działania Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (Dz. U. R. P. Nr 22, poz. 188) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Pozabudżetowymi środkami specjalnymi na finansowanie inwestycji, zwanymi dalej środkami specjalnymi, są sumy pochodzące z dochodów, które zgodnie z niniejszym zarządzeniem przeznaczone są na pokrycie wydatków inwestycyjnych bez włączenia ich brutto do budżetu.
2.
Na wydatki inwestycyjne mogą być przeznaczone następujące środki:
a)
pochodzące z wycenionych obowiązkowych świadczeń w naturze lub uzyskanych w ich miejsce środków pieniężnych (dekret z dnia 30 czerwca 1951 r. - Dz. U. R. P. Nr 38, poz. 284),
b)
ze zbieranych przez organizacje lub komitety społeczne ofiar społeczeństwa,
c)
z równowartości wkładu dobrowolnej, bezpłatnej pracy obywateli, do wykonywania której zobowiązali się w celu realizacji danej inwestycji pozalimitowej,
d)
z funduszów uzyskanych z tytułu likwidacji szkód przemysłowych lub ubezpieczeń majątku trwałego,
e)
inne środki przewidziane w obowiązujących przepisach.
§  2.
Ze środków wymienionych w § 1 ust. 2 mogą być finansowane inwestycje zarówno limitowe jak i pozalimitowe. Środki te stanowią w zakresie inwestycji limitowych uzupełnienie dotacji budżetowych na inwestycje, w zakresie zaś inwestycji pozalimitowych - główne źródło finansowania.
§  3.
1.
Środki, wymienione w § 1 ust. 2 lit. b), c), d), mogą być użyte tylko na inwestycje limitowe lub pozalimitowe.
2.
Środki, wymienione w § 1 ust. 2 lit. a), mogą być użyte na cele, określone w art. 4 ustawy z dnia 30 czerwca 1951 r. o obowiązku świadczeń w naturze na niektóre cele publiczne (Dz. U. R. P. Nr 38, poz. 284), zarówno inwestycyjne jak i nieinwestycyjne.
§  4.
1.
Wyodrębnienie środków specjalnych celem gromadzenia i późniejszego rozdziału (środki specjalne akumulowane) w zakresie budżetu centralnego następuje na podstawie decyzji właściwego ministra, w zakresie zaś budżetów terenowych - na podstawie decyzji prezydium właściwej rady narodowej, wydanej na wniosek wydziału finansowego. Właściwą radą narodową dla budżetu gminnego jest powiatowa rada narodowa.
2.
Decyzja, o której mowa w ust. 1, powinna określać jednostki budżetowe i osoby uprawnione do dysponowania środkami specjalnymi; stanowi ona podstawę dla Narodowego Banku Polskiego do otworzenia odrębnego rachunku akumulacyjnego dla każdego rodzaju środków specjalnych.
3.
Narodowy Bank Polski zawiadamia o otworzeniu każdego rachunku akumulacyjnego w zakresie środków specjalnych budżetu centralnego Ministerstwo Finansów, w zakresie zaś środków specjalnych budżetów terenowych - właściwy wydział finansowy.
4.
Właściwym wydziałem finansowym (ust. 3) w zakresie środków specjalnych budżetów gminnych rad narodowych jest wydział finansowy prezydium właściwej powiatowej rady narodowej.
5.
Preliminarze środków specjalnych akumulowanych w zakresie budżetu centralnego zatwierdza Minister Finansów, w zakresie zaś budżetów terenowych - prezydium rady narodowej wyższego stopnia lub (dla jednostkowego budżetu województwa) Minister Finansów.
§  5.
1.
Wyodrębnienie środków specjalnych, wymienionych w § 1 ust. 2 lit. a), może nastąpić tylko w oparciu o plan wymiaru świadczeń w naturze na dany rok budżetowy.
2.
W wyjątkowych przypadkach prezydium właściwej rady narodowej (§ 4 ust. 1) może wyodrębnić środki specjalne z tytułu obowiązkowych świadczeń w naturze przed sporządzeniem planu wymiaru.
3.
Plan wymiaru sporządza prezydium rady narodowej właściwe dla wymiaru świadczeń.
4.
W planie wymiaru świadczenia w naturze podawane są z wyszczególnieniem ilości dniówek pracy niewykwalifikowanej przeliczonej na wartość pieniężną.
§  6.
1.
Środki, zebrane na rachunkach akumulacyjnych w Narodowym Banku Polskim, mogą być przelewane:
a)
bądź na rachunki bankowe środków specjalnych, otwierane dla każdej inwestycji pozalimitowej w bankach finansujących inwestycje,
b)
bądź do banków finansujących inwestycje jako uzupełniające źródło finansowania inwestycji limitowych.
2.
Środki, stanowiące równowartość obowiązkowych świadczeń w naturze (§ 1 ust. 2 lit. a), mogą być ponadto przelewane na rachunki bankowe środków specjalnych otwarte dla każdego tytułu wydatków klasyfikacji budżetowej celem dokonywania wydatków nieinwestycyjnych.
§  7.
1.
Jednostka budżetowa uprawniona do dysponowania rachunkiem akumulowanych środków specjalnych (§ 4 ust. 2) dokonuje przelewu środków z tego rachunku na wniosek inwestorów.
2.
Jeżeli przelew ma być dokonany na rachunek środków specjalnych poszczególnej inwestycji pozalimitowej (§ 6 ust. 1 lit. a) w bankach finansujących inwestycje, inwestor zobowiązany jest dołączyć do wniosku o przelew środków:
a)
zatwierdzone zgłoszenie inwestycji pozalimitowej (§ 19-§ 22 instrukcji Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego o inwestycjach pozalimitowych - Monitor Polski z 1951 r. Nr A-41, poz. 522 i z 1952 r. Nr A-1, poz. 19),
b)
zatwierdzony preliminarz środków specjalnych poszczególnej inwestycji pozalimitowej.
3.
Przez poszczególną inwestycję pozalimitową rozumie się inwestycję, objętą jednym zgłoszeniem inwestycji pozalimitowej.
4.
Jeżeli przelew środków ma nastąpić do banku finansującego inwestycje celem dofinansowania inwestycji limitowej, inwestor powinien dołączyć do wniosku o przelew zaświadczenie banku finansującego inwestycje stwierdzające, że w oznaczonym tytule inwestycyjnym lub planie pokrycia finansowego inwestycji przewidziane jest finansowanie inwestycji limitowej również ze środków pozabudżetowych.
5.
Jednostka budżetowa, dysponująca rachunkiem środków skumulowanych, powinna przy dokonaniu przelewu na rachunki środków specjalnych poszczególnych inwestycji pozalimitowych w bankach finansujących inwestycje okazać Narodowemu Bankowi Polskiemu dokumenty, o których mowa w ust. 2, a ponadto zatwierdzony preliminarz środków specjalnych akumulowanych.
6.
Przy przelewie celem dofinansowania inwestycji limitowej jednostka budżetowa dysponująca rachunkiem środków specjalnych akumulowanych okazuje zaświadczenie banku finansującego inwestycje (ust. 4).
§  8.
1.
Dla przelania sum figurujących na rachunkach akumulacyjnych w Narodowym Banku Polskim, a pochodzących z tytułu środków wymienionych w § 1 ust. 2 lit. a) (uzyskane za świadczenia w naturze środki pieniężne), konieczne jest poza warunkami, o których mowa w § 7, ponadto okazanie zatwierdzonego planu zużycia świadczeń w naturze określającego udział poszczególnych inwestorów i wykonawców w ogólnej wysokości świadczeń w naturze. Udział ten powinien być wykazany z wyszczególnieniem ilości dniówek pracy niewykwalifikowanej przeliczonej na wartość pieniężną.
2.
Plan zużycia sporządza prezydium rady narodowej bezpośrednio wyższego stopnia, a dla miast Warszawy i Łodzi - Prezydia Rad Narodowych tych miast. W tym ostatnim przypadku plany zużycia powinny być zatwierdzone przez Państwową Komisję Planowania Gospodarczego i Ministerstwo Finansów.
§  9.
1.
Środki specjalne poszczególnych inwestycji pozalimitowych wyodrębniane są w trybie przewidzianym w § 4.
2.
Preliminarze środków specjalnych poszczególnych inwestycji pozalimitowych zatwierdzane są w trybie przewidzianym w obowiązujących dla zatwierdzenia preliminarzy pozabudżetowych środków specjalnych przepisach, z tym że preliminarze te dla gmin i miast nie stanowiących powiatów zatwierdza zawsze właściwy wydział prezydium powiatowej rady narodowej w porozumieniu z wydziałem finansowym.
§  10.
1.
Kontrola przelewów z rachunków akumulacyjnych środków specjalnych (nadzór nad dopełnieniem warunków, przewidzianych w §§ 7 i 8) należy do Narodowego Banku Polskiego oraz do inwestorów wyższego stopnia.
2.
Kontrola wypłat z rachunków środków specjalnych w bankach finansujących inwestycje należy, zgodnie z powołaną w § 7 ust. 2 instrukcją o inwestycjach pozalimitowych, do banków finansujących inwestycje oraz do inwestorów wyższego stopnia.
§  11.
1.
Pozostałości środków specjalnych na koniec okresu budżetowego właściwy bank przelewa na dochody tego budżetu, z którym środki specjalne są powiązane.
2.
Przepis ust. 1 nie dotyczy pozostałości środków specjalnych poszczególnych inwestycji pozalimitowych w bankach finansujących inwestycje oraz pozostałości środków specjalnych akumulowanych w Narodowym Banku Polskim z tytułu zbieranych przez organizacje lub komitety społeczne ofiar społeczeństwa. Pozostałości te podlegają przelaniu na rok następny.
3.
Jeżeli inwestycje pozalimitowe, o których mowa w ust. 2, nie zostaną zakończone w ciągu 6 lub 12 miesięcy (§ 11 powołanej w § 7 ust. 2 instrukcji o inwestycjach pozalimitowych) i rozliczone w ciągu 9 lub 15 miesięcy od dnia przelania środków specjalnych na rachunek poszczególnej inwestycji pozalimitowej w banku finansującym inwestycje, bank ten powinien przelać pozostałość figurującą w końcu tego okresu na rachunku bankowym na dochody tego budżetu, z którym są powiązane środki specjalne.
4.
Przepis ust. 3 ma zastosowanie w przypadku, gdy w roku następnym inwestycja pozalimitowa nie została rozpoczęta do dnia 30 czerwca.
§  12.
Zasady rachunkowości i sprawozdawczości finansowej środków specjalnych określą odrębne przepisy.
§  13.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1951 r.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1952.A-1.22

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Pozabudżetowe środki specjalne na finansowanie inwestycji.
Data aktu: 12/12/1951
Data ogłoszenia: 11/01/1952
Data wejścia w życie: 11/01/1952, 01/01/1951