uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 224,
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 106a,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,
uwzględniając opinię Komitetu Regionów 2 ,
uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego 3 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 4 ,
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 5 zostało kilkakrotnie znacząco zmienione 6 . Ze względu na konieczność wprowadzenia dalszych zmian i w celu zapewnienia jasności rozporządzenie to powinno zostać przekształcone.
(2) Art. 10 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) stanowi, że partie polityczne na poziomie europejskim przyczyniają się do kształtowania europejskiej świadomości politycznej i wyrażania woli obywateli Unii. Również art. 12 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwana dalej "Kartą") stanowi, że takie partie polityczne przyczyniają się do wyrażania woli politycznej obywateli Unii.
(3) W art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) przewidziano, że we wszystkich swoich działaniach Unia zmierza do zniesienia nierówności oraz wspierania równości mężczyzn i kobiet.
(4) Art. 11 ust. 1 Karty stanowi, iż każdy ma prawo do wolności wypowiedzi, które obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Art. 12 ust. 1 Karty stanowi, że każdy ma prawo do swobodnego, pokojowego gromadzenia się oraz do swobodnego stowarzyszania się na wszystkich poziomach, zwłaszcza w sprawach politycznych, związkowych i obywatelskich. Prawa te są prawami podstawowymi każdego obywatela Unii.
(5) Art. 21 Karty zakazuje między innymi dyskryminacji ze względu na płeć lub orientację seksualną.
(6) Aby obywatele Unii mogli w pełni uczestniczyć w życiu demokratycznym Unii, należy podjąć środki zapewniające im możliwość korzystania z tych praw.
(7) Prawdziwie transnarodowe europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne mają do odegrania kluczową rolę w wyrażaniu opinii obywateli na szczeblu europejskim dzięki temu, że są w stanie zbliżyć politykę prowadzoną na szczeblu krajowym do polityki szczebla unijnego.
(8) Należy zachęcać europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne do wysiłków na rzecz ustanowienia bliskich powiązań między europejskim społeczeństwem obywatelskim a instytucjami Unii, zwłaszcza Parlamentem Europejskim, i wspierać je w takich wysiłkach.
(9) W uznaniu roli powierzonej europejskim partiom politycznym na mocy TUE i w celu ułatwienia im działalności konieczne jest stworzenie specjalnego europejskiego statusu prawnego dla europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych.
(10) Urząd ds. Europejskich Partii Politycznych i Europejskich Fundacji Politycznych (zwany dalej "Urzędem") jest organem Unii w rozumieniu art. 263 TFUE, którego celem jest rejestracja i kontrola europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz nakładanie na nie kar. Do uzyskania europejskiego statusu prawnego, z którym wiąże się szereg praw i obowiązków, wymagana powinna być rejestracja. Dla uniknięcia ewentualnego konfliktu interesów Urząd powinien być niezależny.
(11) Konieczne jest określenie procedur, jakich europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne muszą dopełnić, aby otrzymać europejski status prawny na podstawie niniejszego rozporządzenia. Trzeba również określić procedury i kryteria, jakich należy przestrzegać, podejmując decyzję o przyznaniu takiego europejskiego statusu prawnego. Konieczne jest także określenie procedur obowiązujących w przypadkach, gdy europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna zostaje pozbawiona swojego europejskiego statusu prawnego, traci go lub zrzeka się go.
(12) Dla ułatwienia nadzoru nad podmiotami prawnymi, które będą podlegały zarówno prawu Unii, jak i prawu krajowemu, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE dotyczących działania rejestru europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych (zwanego dalej "rejestrem"), którym ma zarządzać Urząd, zwłaszcza w odniesieniu do informacji i dokumentów poświadczających ujętych w rejestrze. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa 7 . W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.
(13) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w odniesieniu do przepisów dotyczących systemu nadawania numerów rejestrowych oraz udostępniania przez Urząd standardowych odpisów z rejestru osobom trzecim na żądanie. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 8 .
(14) Europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne, które chcą zostać uznane jako takie na poziomie Unii w drodze uzyskania europejskiego statusu prawnego i otrzymywać finansowanie publiczne z budżetu ogólnego Unii, powinny przestrzegać pewnych zasad i spełniać pewne warunki. Europejskie partie polityczne, powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne oraz ich członkowie muszą w szczególności przestrzegać wartości, na których opiera się Unia, określonych w art. 2 TUE. Europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne powinny też zapewnić, aby ich partie członkowskie i organizacje członkowskie przestrzegały tych wartości.
(15) Partnerami, z którymi europejskie fundacje polityczne mogą współpracować, są uniwersytety, organizacje pozarządowe, instytuty szkoleniowe, partnerzy badawczy i ośrodki analityczne (zwani dalej "partnerami do współpracy").
(16) Podejmując decyzję o zarejestrowaniu europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej, aby upewnić się, że wypełnia ona obowiązki dotyczące przestrzegania wartości, na których opiera się Unia, określone w art. 2 TUE, oraz zapewnia przestrzeganie tych wartości przez jej członków, Urząd powinien opierać się na standardowym formalnym oświadczeniu złożonym przez europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną z użyciem wzoru załączonego do niniejszego rozporządzenia.
(17) Decyzje o usunięciu europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej z rejestru z powodu nieprzestrzegania wartości, na których opiera się Unia, określonych w art. 2 TUE, należy podejmować tylko w razie wyraźnego i poważnego naruszenia tych wartości. Przy podejmowaniu takich decyzji Urząd powinien w pełni przestrzegać postanowień Karty.
(18) W celu ochrony interesów finansowych Unii decyzje o usunięciu europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej z rejestru powinny stawać się skuteczne z chwilą notyfikacji.
(19) Statuty europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych powinny zawierać szereg podstawowych uregulowań. Państwa członkowskie powinny móc nakładać dodatkowe wymogi dotyczące statutów europejskich partii i fundacji politycznych mających siedzibę na ich terytorium, pod warunkiem że te dodatkowe wymogi są spójne z niniejszym rozporządzeniem.
(20) Urząd powinien regularnie sprawdzać, czy warunki i wymogi rejestracji europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych są nadal spełnione. Decyzje dotyczące poszanowania wartości, na których opiera się Unia, określonych w art. 2 TUE, powinny być podejmowane wyłącznie zgodnie ze specjalnie ustanowioną w tym celu procedurą oraz po konsultacjach z komitetem niezależnych wybitnych osobistości ustanowionym rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 1141/2014.
(21) Należy zagwarantować niezależność i przejrzystość komitetu niezależnych wybitnych osobistości.
(22) Niezgodne z prawem wykorzystanie danych osobowych może narazić demokracje i procedury wyborcze na potencjalne ryzyko. Konieczna jest zatem ochrona integralności europejskiej procedury demokratycznej poprzez wprowadzenie kar finansowych w sytuacjach, w których europejskie partie polityczne lub europejskie fundacje polityczne wykorzystują naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych do wywarcia wpływu na wynik wyborów do Parlamentu Europejskiego.
(23) W tym celu należy ustanowić procedurę weryfikacji, zgodnie z którą Urząd jest zobowiązany w określonych okolicznościach zwrócić się do komitetu niezależnych wybitnych osobistości o ocenę, czy dana europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna świadomie wywarła lub usiłowała wywrzeć wpływ na wynik wyborów do Parlamentu Europejskiego, wykorzystując naruszenie mających zastosowanie przepisów o ochronie danych osobowych. Jeżeli zostanie ustalone, że do tego doszło, Urząd powinien nałożyć skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary finansowe.
(24) W przypadku gdy Urząd nakłada karę na europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną zgodnie z procedurą weryfikacji, powinien uwzględnić zasadę ne bis in idem, w myśl której nie można nałożyć kary dwukrotnie za ten sam czyn zabroniony. Urząd powinien również zapewnić poszanowanie zasady pewności prawa oraz dać europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej możliwość wypowiedzenia się.
(25) Z uwagi na fakt, że procedura weryfikacji jest uruchamiana decyzją właściwego krajowego organu nadzorczego ds. ochrony danych, europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna, po wyczerpaniu wszystkich krajowych środków odwoławczych, powinna mieć możliwość zwrócenia się o przegląd kary finansowej, jeżeli decyzja tego krajowego organu nadzorczego zostanie uchylona lub środek odwoławczy od tej decyzji okaże się skuteczny.
(26) Europejski status prawny przyznany europejskim partiom politycznym i powiązanym z nimi europejskim fundacjom politycznym powinien wyposażyć je w pełną zdolność prawną i sprawić, że będą prawnie uznawane we wszystkich państwach członkowskich. Zdolność prawna i prawne uznawanie we wszystkich państwach członkowskich nie uprawniają ich do zgłaszania kandydatów w wyborach krajowych ani w wyborach do Parlamentu Europejskiego, ani do udziału w kampaniach referendalnych. Uprawnienie to lub podobne uprawnienia pozostają w kompetencji państw członkowskich.
(27) Działalność europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych powinna podlegać przepisom niniejszego rozporządzenia. W innych sprawach nieobjętych zakresem niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają odpowiednie przepisy prawa krajowego. Status prawny europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej powinien podlegać niniejszemu rozporządzeniu oraz mającym zastosowanie przepisom prawa krajowego w państwie członkowskim jej siedziby (zwanym dalej "państwem członkowskim siedziby"). Państwo członkowskie siedziby powinno móc określać ex ante mające zastosowanie prawo lub pozostawiać wybór europejskim partiom politycznym i europejskim fundacjom politycznym. Państwo członkowskie siedziby powinno także móc nałożyć inne lub dodatkowe wymogi w stosunku do wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu, w tym przepisów o rejestracji i włączeniu europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych jako takich do krajowych systemów administracji i kontroli, a także o ich organizacji i statutach, m.in. o odpowiedzialności, pod warunkiem że takie przepisy są zgodne z niniejszym rozporządzeniem.
(28) Kluczowym elementem europejskiego statusu prawnego europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych powinna być osobowość prawna. Nabycie europejskiej osobowości prawnej powinno podlegać wymogom i procedurom mającym na celu ochronę interesów państwa członkowskiego siedziby, podmiotu ubiegającego się o uzyskanie europejskiego statusu prawnego (zwanego dalej "wnioskodawcą") i zainteresowanych osób trzecich. W szczególności istniejąca uprzednio na poziomie krajowym osobowość prawna powinna zostać przekształcona w europejską osobowość prawną, zaś indywidualne prawa i obowiązki poprzedniej krajowej osoby prawnej powinny zostać przeniesione na nową europejską osobę prawną. Ponadto w celu ułatwienia ciągłości działalności należy wprowadzić gwarancje zapobiegające stosowaniu przez państwo członkowskie warunków uniemożliwiających takie przekształcenia. Państwo członkowskie siedziby powinno móc określić szczegółowo rodzaje krajowych osób prawnych, które można przekształcić w europejskie osoby prawne, oraz wstrzymać zgodę na uzyskanie europejskiej osobowości prawnej na mocy niniejszego rozporządzenia, dopóki nie zostaną udzielone odpowiednie gwarancje, w szczególności dotyczące legalności statutu wnioskodawcy w świetle prawa tego państwa członkowskiego lub ochrony wierzycieli lub podmiotów innych praw dotyczących istniejącej uprzednio krajowej osoby prawnej.
(29) Wygaśnięcie europejskiej osobowości prawnej powinno podlegać wymogom i procedurom mającym na celu ochronę interesów Unii, państwa członkowskiego siedziby, europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej oraz zainteresowanych osób trzecich. W szczególności jeżeli europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna uzyska osobowość prawną na mocy prawa państwa członkowskiego siedziby, należy uznać, że stanowi to przekształcenie europejskiej osobowości prawnej, zaś indywidualne prawa i obowiązki poprzedniej europejskiej osoby prawnej powinny zostać przeniesione na krajową osobę prawną. Ponadto aby ułatwić ciągłość działalności, należy wprowadzić gwarancje zapobiegające stosowaniu przez państwo członkowskie warunków uniemożliwiających takie przekształcenia. Jeżeli europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna nie uzyska osobowości prawnej w państwie członkowskim siedziby, powinna zostać rozwiązana zgodnie z prawem tego państwa członkowskiego i z zastrzeżeniem, że nie będzie prowadzić działań nastawionych na zysk. Urząd i urzędnik zatwierdzający Parlamentu Europejskiego powinni móc uzgodnić z państwem członkowskim szczegółowe ustalenia dotyczące wygaśnięcia europejskiej osobowości prawnej, zwłaszcza dla zapewnienia zwrotu funduszy otrzymanych z budżetu ogólnego Unii i zapłaty kar finansowych.
(30) Jeżeli europejska partia polityczna lub europejska fundacja polityczna poważnie narusza odpowiednie przepisy krajowe oraz jeżeli sprawa ta odnosi się do poszanowania wartości, na których opiera się Unia, określonych w art. 2 TUE, na wniosek państwa członkowskiego Urząd powinien postanowić o zastosowaniu procedur przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. Ponadto na wniosek państwa członkowskiego siedziby Urząd powinien postanowić o usunięciu z rejestru europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej, która poważnie naruszyła odpowiednie przepisy krajowe dotyczące innej kwestii.
(31) Do finansowania z budżetu ogólnego Unii powinny kwalifikować się jedynie europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne, które zostały za takie uznane i otrzymały europejski status prawny. Należy zapewnić, aby warunki uzyskania statusu europejskiej partii politycznej nie były zbyt rygorystyczne i by mogły je bez przeszkód spełniać zorganizowane i poważne transnarodowe sojusze partii politycznych lub osób fizycznych albo sojusze partii politycznych i osób fizycznych, a równocześnie należy określić wyważone kryteria przydziału ograniczonych zasobów z budżetu ogólnego Unii. Kryteria te powinny obiektywnie odzwierciedlać europejskie ambicje i rzeczywiste wsparcie wyborcze europejskiej partii politycznej. Najlepszym wyznacznikiem tych kryteriów są wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego, do udziału w których europejskie partie polityczne lub ich członkowie są zobowiązani na mocy niniejszego rozporządzenia. Dostarczają bowiem jednoznacznych informacji co do uznania wyborczego, jakim cieszy się dana europejska partia polityczna. Kryteria te powinny odzwierciedlać rolę Parlamentu Europejskiego jako instytucji bezpośrednio reprezentującej obywateli Unii, powierzoną mu w art. 10 ust. 2 TUE, oraz cel europejskich partii politycznych, jakim jest pełen udział w demokratycznym życiu Unii i stanie się aktywnymi uczestnikami europejskiej demokracji przedstawicielskiej, w celu skutecznego wyrażania poglądów, opinii i woli politycznej obywateli Unii. Kwalifikowalność do ubiegania się o finansowanie z budżetu ogólnego Unii należy zatem ograniczyć do europejskich partii politycznych, które są reprezentowane w Parlamencie Europejskim przez przynajmniej jednego z ich członków, oraz do europejskich fundacji politycznych, które ubiegają się o takie finansowanie za pośrednictwem europejskiej partii politycznej reprezentowanej w Parlamencie Europejskim przez przynajmniej jednego z jej członków.
(32) Ze względów przejrzystości oraz aby wzmocnić kontrolę i odpowiedzialność demokratyczną europejskich partii politycznych, dostęp do finansowania z budżetu ogólnego Unii należy uzależnić od przedstawienia określonych informacji. W szczególności europejskie partie polityczne powinny zapewnić, aby ich partie członkowskie publikowały, w sposób wyraźnie widoczny i przyjazny dla użytkownika, program polityczny oraz umieszczały logo danej europejskiej partii politycznej. Logo powinno być umieszczane w górnej części strony głównej na stronie internetowej partii członkowskiej.
(33) Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne powinny dawać dobry przykład, znosząc różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn w sferze politycznej. Ich organy zarządzające powinny zatem być zrównoważone pod względem płci. Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne powinny mieć przepisy wewnętrzne promujące równowagę płci, zachęcające kobiety do aktywnego udziału we wszystkich ich działaniach, a także powinny zachęcać swoje partie członkowskie, aby uczyniły to samo. Ponadto europejskie partie polityczne powinny zapewniać przejrzystość w kwestii reprezentacji płci w swoich partiach członkowskich i powinny przedstawić dowody dotyczące reprezentacji płci wśród kandydatów i posłów do Parlamentu Europejskiego wywodzących się z ich partii członkowskich. Europejskie partie polityczne zachęca się do przedstawiania informacji dotyczących inkluzywności i reprezentacji mniejszości w ich partiach członkowskich.
(34) Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne powinny promować wewnętrzne środowisko pracy zapewniające sprawiedliwe traktowanie i równe szanse. W tym celu europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne powinny wprowadzić do swoich przepisów wewnętrznych protokół pozwalający zapobiegać molestowaniu seksualnemu, a także dyskryminacji ze względu na płeć, wykrywać je i stale im przeciwdziałać.
(35) Aby zwiększyć przejrzystość finansowania europejskich partii politycznych oraz uniknąć potencjalnego naruszenia zasad finansowania, poseł do Parlamentu Europejskiego powinien, jedynie do celów finansowania, być uznawany za członka tylko jednej europejskiej partii politycznej. Ta europejska partia polityczna powinna, w stosownych przypadkach, być partią, z którą powiązana jest krajowa lub regionalna partia polityczna posła w dniu, w którym upływa ostateczny termin składania wniosków o finansowanie.
(36) Należy określić procedury, jakich europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne muszą dopełnić, ubiegając się o finansowanie z budżetu ogólnego Unii, oraz procedury, kryteria i zasady, jakich należy przestrzegać przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu takiego finansowania. W tym kontekście europejskie partie i fundacje polityczne powinny w szczególności przestrzegać zasady należytego zarządzania finansami.
(37) Aby zaradzić trudnościom, z jakimi zmagają się europejskie partie polityczne, zwłaszcza te mniejsze, chcąc osiągnąć stopę współfinansowania 10 % wymaganą rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 1141/2014, należy zmniejszyć stopę współfinansowania dla europejskich partii politycznych do 5 %, zgodnie ze stopą współfinansowania dla europejskich fundacji politycznych.
(38) Aby zwiększyć niezależność, rozliczalność i odpowiedzialność europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych, należy zakazać niektórych rodzajów darowizn i wkładów ze źródeł innych niż budżet ogólny Unii lub obłożyć je ograniczeniami. Ograniczenie swobody przepływu kapitału, które może wynikać z takich ograniczeń, musi być uzasadnione względami porządku publicznego i bezwzględnie konieczne do osiągnięcia tych celów.
(39) Należy wprowadzić mechanizm należytej staranności, aby zwiększyć przejrzystość dużych darowizn oraz zminimalizować ryzyko zagranicznych ingerencji z tym związanych. W tym celu europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne powinny wymagać od swoich darczyńców szczegółowych informacji umożliwiających identyfikację. Urząd powinien mieć możliwość występowania o dodatkowe informacje od darczyńców, gdy ma powody, aby sądzić, że darowizny udzielono z naruszeniem niniejszego rozporządzenia.
(40) W rozporządzeniu (UE, Euratom) nr 1141/2014 oprócz wkładów z budżetu Unii uznaje się tylko dwie kategorie dochodów europejskich partii i fundacji politycznych, mianowicie wkłady od członków oraz darowizny. Szereg źródeł dochodów wygenerowanych w wyniku własnej działalności gospodarczej prowadzonej w ramach działalności politycznej, takiej jak sprzedaż publikacji lub opłaty za konferencje, nie wchodzi w zakres tych dwóch kategorii, co powoduje problemy dotyczące księgowości i przejrzystości. Należy zatem stworzyć trzecią kategorię dochodów - "zasoby wygenerowane samodzielnie". Aby uniknąć sytuacji, w której udział zasobów wygenerowanych samodzielnie w całkowitym budżecie europejskiej partii politycznej stałby się nieproporcjonalny w stosunku do ogólnego budżetu tych podmiotów, powinien on zostać ograniczony do 3 %. W przypadku europejskiej fundacji politycznej odsetek ten należy ograniczyć do 5 %.
(41) Aby europejskie partie polityczne mogły docierać do swoich członków i elektoratu w całej Unii, powinny mieć prawo wykorzystywania swoich funduszy na kampanie w związku z wyborami do Parlamentu Europejskiego. Finansowanie i ograniczanie wydatków wyborczych partii i kandydatów w tych kampaniach powinny regulować przepisy mające zastosowanie w poszczególnych państwach członkowskich.
(42) Aby przyczynić się do zwiększania europejskiej świadomości politycznej obywateli i propagować przejrzystość powiązań politycznych, europejskie partie polityczne mogą informować obywateli o powiązaniach, jakie łączą je z krajowymi partiami politycznymi i kandydatami.
(43) Europejskie partie polityczne nie powinny finansować, bezpośrednio ani pośrednio, innych partii politycznych, a zwłaszcza partii lub kandydatów krajowych. Europejskie fundacje polityczne nie powinny finansować, bezpośrednio ani pośrednio, europejskich ani krajowych partii politycznych ani kandydatów ani innych fundacji. Zakaz finansowania pośredniego nie powinien jednak uniemożliwiać europejskim partiom i fundacjom politycznym wspierania swoich partii członkowskich i organizacji członkowskich ani współpracy z nimi, w tym poprzez wspólne europejskie działania polityczne. Ponadto europejskie partie polityczne i powiązane z nimi europejskie fundacje polityczne nie powinny finansować kampanii referendalnych.
(44) Wspólne europejskie działania polityczne, w tym działania, w których udział jest ograniczony do członków europejskiej partii politycznej i jej partii członkowskich oraz do członków europejskiej fundacji politycznej i jej organizacji członkowskich, takie jak szkolenia i warsztaty, powinny przyczyniać się do kształtowania europejskiej świadomości politycznej i wyrażania woli politycznej obywateli Unii.
(45) Europejskim partiom politycznym i powiązanym z nimi europejskim fundacjom politycznym należy umożliwić utrzymywanie współpracy z partnerami politycznymi w państwach trzecich, w szczególności w celu propagowania wartości Unii.
(46) Zgodnie z art. 8 ust. 1 TUE Unia ma rozwijać szczególne stosunki z państwami z nią sąsiadującymi, dążąc do utworzenia przestrzeni dobrobytu i dobrego sąsiedztwa opartej na wartościach Unii i charakteryzującej się bliskimi i pokojowymi stosunkami opartymi na współpracy. Europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne odgrywają ważną rolę we wspieraniu tego celu w swoich działaniach politycznych i stosunkach z partiami w państwach trzecich. Statuty europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych mogą dopuszczać członkostwo partii politycznych i organizacji z państw trzecich. Powinno to jednak ograniczać się do państw, które utrzymują bliższe i szczególne stosunki z Unią to jest członków Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), byłych państw członkowskich, państw kandydujących, państw uprawnionych do stosowania euro jako oficjalnej waluty na podstawie układu monetarnego z Unią, państw partnerskich, które zawarły z Unią układ o stabilizacji i stowarzyszeniu, a także państw europejskich, z którymi Unia zawarła układy o stowarzyszeniu ustanawiające pogłębioną i kompleksową strefę wolnego handlu. Takim partiom lub organizacjom można przyznać możliwość bardziej sformalizowanej i zorganizowanej współpracy z europejskimi partiami politycznymi i europejskimi fundacjami politycznymi poprzez członkostwo na zasadzie stowarzyszenia. Stowarzyszone partie i organizacje członkowskie powinny móc odgrywać aktywną rolę, wnosząc wkład w działania wewnętrzne europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz uczestnicząc w nich, na przykład poprzez prawo inicjatywy lub członkostwo w organach zarządzających oraz uczestnictwo w posiedzeniach i innych działaniach, w tym posiedzeniach organów zarządzających, oraz w prowadzeniu wspólnych działań informacyjnych i wydarzeń. Stowarzyszone organizacje członkowskie powinny mieć również prawo do udziału w projektach badawczych. Aby przeciwdziałać ryzyku ingerencji zagranicznej, europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne dopuszczające członkostwo na zasadzie stowarzyszenia powinny zapewnić, aby ich statuty zapewniały odpowiednie zabezpieczenia przed ingerencją zagraniczną. W szczególności europejskie partie polityczne dopuszczające członkostwo na zasadzie stowarzyszenia powinny zapewnić, aby przyjęcie propozycji poddanej pod głosowanie wymagało poparcia większości członków mających siedzibę w Unii lub będących obywatelami Unii. Głosy oddane przez stowarzyszone partie członkowskie nie powinny mieć decydującego znaczenia dla uzyskania większości głosów. Stowarzyszone partie członkowskie nie powinny również móc indywidualnie ani zbiorowo narzucać sposobu działania wbrew większości głosów obywateli Unii ani blokować takiej większości. Przedstawicielom stowarzyszonych partii członkowskich nie należy przyznawać uprawnień wykonawczych w drodze delegowania w organach zarządzających.
(47) Należy określić specyficzne zasady i procedury podziału środków dostępnych co roku z budżetu ogólnego Unii, uwzględniając z jednej strony liczbę beneficjentów, a z drugiej strony liczbę wybranych do Parlamentu Europejskiego członków każdej europejskiej partii politycznej będącej beneficjentem oraz, co za tym idzie, odnośnej powiązanej z nią europejskiej fundacji politycznej. Zasady te powinny przewidywać pełną przejrzystość, księgowość, audyty i kontrolę finansową europejskich partii politycznych i powiązanych z nimi europejskich fundacji politycznych, jak również nakładanie proporcjonalnych kar, w tym za naruszenie przez europejską partię polityczną lub europejską fundację polityczną wartości, na których opiera się Unia, określonych w art. 2 TUE.
(48) Aby zapewnić przestrzeganie ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu obowiązków dotyczących finansowania i wydatków europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz innych spraw, należy określić skuteczne mechanizmy kontroli. W tym celu Urząd, urzędnik zatwierdzający Parlamentu Europejskiego i państwa członkowskie powinni współpracować i wymieniać się niezbędnymi informacjami. Należy również zachęcać organy państw członkowskich do wzajemnej współpracy, żeby zapewnić skuteczną i wydajną kontrolę zobowiązań wynikających z mających zastosowanie przepisów krajowych.
(49) W celu zwiększenia pewności prawa zapewnianej niniejszym rozporządzeniem oraz w celu zapewnienia jego spójnego wdrożenia Urząd i urzędnik zatwierdzający Parlamentu Europejskiego powinni ściśle współpracować, w tym prowadząc regularną wymianę opinii i informacji na temat interpretacji i konkretnego stosowania niniejszego rozporządzenia. Ponadto, przy pełnym poszanowaniu niezależności Urzędu, współpraca między Urzędem, urzędnikiem zatwierdzającym Parlamentu Europejskiego oraz europejskimi partiami politycznymi i europejskimi fundacjami politycznymi powinna ułatwiać prawidłowe wdrażanie niniejszego rozporządzenia przez europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne oraz zapobiegać sporom prawnym. Obowiązek wysłuchania przez Urząd europejskiej partii politycznej lub europejskiej fundacji politycznej przed podjęciem decyzji mającej negatywne skutki powinien również ułatwić prawidłowe wdrażanie niniejszego rozporządzenia przez europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, a jednocześnie zapobiegać sporom prawnym.
(50) Konieczne jest wprowadzenie jasnego, odstraszającego i proporcjonalnego systemu kar, tak by zapewnić skuteczne, proporcjonalne i jednolite przestrzeganie obowiązków dotyczących działalności europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych. Taki system powinien także być zgodny z zasadą ne bis in idem, zgodnie z którą nie wolno nakładać kar dwukrotnie za ten sam czyn zabroniony. Konieczne jest również określenie odpowiednich ról Urzędu i urzędnika zatwierdzającego Parlamentu Europejskiego w zakresie kontroli i weryfikacji zgodności z niniejszym rozporządzeniem oraz mechanizmów ich współpracy z organami państw członkowskich.
(51) Ze względów przejrzystości oraz aby wzmocnić kontrolę i odpowiedzialność demokratyczną europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych, należy publikować w przyjaznym dla użytkownika, otwartym i nadającym się do odczytu maszynowego formacie informacje uważane za istotne dla interesu publicznego, zwłaszcza dotyczące ich statutów, członkostwa, sprawozdań finansowych, darczyńców i darowizn, wkładów i dotacji otrzymanych z budżetu ogólnego Unii, jak również informacje dotyczące decyzji podjętych przez Urząd i urzędnika zatwierdzającego Parlamentu Europejskiego w sprawie rejestracji, finansowania i kar. Określenie ram regulacyjnych zapewniających publiczną dostępność takich informacji jest najskuteczniejszym sposobem propagowania równych szans i uczciwej konkurencji między siłami politycznymi, a także utrzymywania otwartych, przejrzystych i demokratycznych procedur legislacyjnych i wyborczych, co powoduje z kolei wzrost zaufania obywateli i wyborców do europejskiej demokracji przedstawicielskiej, a ogólniej zapobiega korupcji i nadużyciom władzy.
(52) Zgodnie z zasadą proporcjonalności wymóg publikacji tożsamości darczyńców będących osobami fizycznymi nie powinien mieć zastosowania do darowizn nieprzekraczających 1 500 EUR rocznie na darczyńcę. Ponadto taki wymóg nie powinien mieć zastosowania do darowizn, których kwota w tym samym roku jest wyższa niż 1 500 EUR, ale nie przekracza 3 000 EUR, chyba że darczyńca wyraził uprzednio pisemną zgodę na publikację. Te progi zapewniają odpowiednią równowagę między podstawowym prawem do ochrony danych osobowych a uzasadnionym interesem publicznym dotyczącym przejrzystości finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych, zgodnie z międzynarodowymi zaleceniami w sprawie zapobiegania korupcji w finansowaniu partii i fundacji politycznych. Ujawnianie darowizn w kwocie przekraczającej 3 000 EUR rocznie na darczyńcę powinno umożliwić skuteczny nadzór publiczny i kontrolę nad stosunkami między darczyńcami i europejskimi partiami politycznymi. Także zgodnie z zasadą proporcjonalności informacje o darowiznach powinny być publikowane co roku, z wyjątkiem okresu kampanii wyborczych do Parlamentu Europejskiego lub darowizn, których wartość przekracza 12 000 EUR, kiedy to publikacja powinna nastąpić niezwłocznie.
(53) Niniejsze rozporządzenie jest zgodne z prawami podstawowymi i zasadami zapisanymi w Karcie, w szczególności z jej art. 7, który stanowi między innymi, że każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego, oraz z art. 8, który stanowi, że każdy ma prawo do ochrony danych osobowych, które go dotyczą. Niniejsze rozporządzenie należy wdrożyć z pełnym poszanowaniem tych praw i zasad.
(54) Do przetwarzania danych osobowych prowadzonego przez Urząd, Parlament Europejski i komitet niezależnych wybitnych osobistości na mocy niniejszego rozporządzenia zastosowanie ma rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 9 .
(55) Do przetwarzania danych osobowych prowadzonego na mocy niniejszego rozporządzenia zastosowanie ma rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 10 .
(56) Ze względów pewności prawnej należy sprecyzować, że Urząd, Parlament Europejski, europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, organy krajowe odpowiedzialne za sprawowanie kontroli nad aspektami związanymi z finansowaniem europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz inne właściwe osoby trzecie, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu lub które są w nim przewidziane, są administratorami danych w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2018/1725 lub rozporządzenia (UE) 2016/679. Konieczne jest także określenie maksymalnego okresu, przez jaki mogą oni przechowywać dane osobowe gromadzone w celu zagwarantowania legalności, prawidłowości i przejrzystości finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych oraz składu europejskich partii politycznych. Działając w charakterze administratorów danych, Urząd, Parlament Europejski, europejskie partie polityczne i europejskie fundacje polityczne, właściwe organy krajowe oraz właściwe osoby trzecie muszą podejmować stosowne środki w celu wypełnienia obowiązków nałożonych rozporządzeniem (UE) 2018/1725 lub rozporządzeniem (UE) 2016/679, w szczególności związanych z legalnością przetwarzania, bezpieczeństwem działań dotyczących przetwarzania, udostępnianiem informacji oraz prawem osób, których dane dotyczą, do dostępu do swoich danych osobowych oraz do wnoszenia do nich poprawek i usunięcia tych danych.
(57) Do przetwarzania danych osobowych prowadzonego na mocy niniejszego rozporządzenia zastosowanie ma rozporządzenie (UE) 2016/679. Zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa krajowego właściwe organy krajowe oraz właściwe osoby trzecie powinny ponosić odpowiedzialność za szkody, które spowodują. Ponadto państwa członkowskie powinny zapewnić nakładanie odpowiednich kar na właściwe organy krajowe lub odpowiednie osoby trzecie, które naruszają niniejsze rozporządzenie.
(58) Pomoc techniczna, jakiej Parlament Europejski udziela europejskim partiom politycznym, powinna opierać się na zasadzie równego traktowania, powinna być fakturowana i otrzymywana powinna być za nią zapłata oraz powinna być ona przedmiotem regularnych sprawozdań publicznych.
(59) Kluczowe informacje na temat stosowania niniejszego rozporządzenia powinny być dostępne publicznie na specjalnej stronie internetowej.
(60) Kontrola sądowa sprawowana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej pomoże zapewnić odpowiednie stosowanie niniejszego rozporządzenia. Należy również przyjąć przepisy umożliwiające europejskim partiom politycznym lub europejskim fundacjom politycznym zgłoszenie uwag oraz podjęcie działań naprawczych, zanim zostanie na nie nałożona kara.
(61) Państwa członkowskie powinny zapewnić obowiązywanie przepisów krajowych sprzyjających skutecznemu stosowaniu niniejszego rozporządzenia.
(62) Europejskim partiom i fundacjom politycznym należy dać czas wystarczający na przyjęcie przepisów zapewniających sprawne i skuteczne stosowanie niniejszego rozporządzenia. Należy zatem przewidzieć okres przejściowy między wejściem w życie niniejszego rozporządzenia a rozpoczęciem stosowania niektórych jego artykułów,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.
10.12.2025Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.
10.12.2025Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.20254 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2025.2445 |
| Rodzaj: | Rozporządzenie |
| Tytuł: | Rozporządzenie 2025/2445 w sprawie statusu i finansowania europejskich partii politycznych i europejskich fundacji politycznych (wersja przekształcona) |
| Data aktu: | 26/11/2025 |
| Data ogłoszenia: | 08/12/2025 |
| Data wejścia w życie: | 28/12/2025 |