Dyrektywa 2019/782 zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE w odniesieniu do ustanowienia zharmonizowanych wskaźników ryzyka

DYREKTYWA KOMISJI (UE) 2019/782

z dnia 15 maja 2019 r.

zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE w odniesieniu do ustanowienia zharmonizowanych wskaźników ryzyka

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów ¹ , w szczególności jej art. 15 ust. 1 akapit drugi,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Celem dyrektywy 2009/128/WE jest ograniczenie ryzyka i wpływu stosowania pestycydów na zdrowie ludzi i środowisko oraz propagowanie stosowania integrowanej ochrony roślin i alternatywnych rozwiązań lub technik w celu zmniejszenia zależności od stosowania pestycydów.

(2) W swoim sprawozdaniu z października 2017 r. w sprawie krajowych planów działania państw członkowskich oraz postępów we wdrażaniu dyrektywy 2009/128/WE w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów ²  Komisja zobowiązała się współpracować z państwami członkowskimi w celu osiągnięcia porozumienia w sprawie opracowania zharmonizowanych wskaźników ryzyka.

(3) W grudniu 2017 r., w odpowiedzi na europejską inicjatywę obywatelską "Zakaz stosowania glifosatu i ochrona ludzi i środowiska przed toksycznymi pestycydami" ³ , Komisja zobowiązała się do ustanowienia zharmonizowanych wskaźników ryzyka, aby monitorować tendencje w zakresie zmniejszania ryzyka związanego ze stosowaniem pestycydów na poziomie Unii.

(4) Należy ustanowić zharmonizowane wskaźniki ryzyka w celu zmierzenia postępów w realizacji tych celów na poziomie Unii, co umożliwi państwom członkowskim zarządzanie ryzykiem i składanie sprawozdań na jego temat na poziomie krajowym.

(5) Art. 15 ust. 4 dyrektywy 2009/128/WE zawiera wymóg, by Komisja wykorzystywała dane statystyczne zgromadzone zgodnie z prawodawstwem unijnym odnoszącym się do statystyk dotyczących środków ochrony roślin i inne istotne dane do obliczania wskaźników ryzyka na poziomie unijnym w celu oszacowania tendencji w zakresie ryzyka wynikającego ze stosowania pestycydów.

(6) Art. 1 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1185/2009 ⁴  zawiera wymóg, zgodnie z którym statystyki sporządzone zgodnie z tym rozporządzeniem, wraz z innymi odpowiednimi danymi, mają służyć do celów art. 4 i 15 dyrektywy 2009/128/WE, a mianowicie do ustanawiania krajowych planów działania i obliczania wskaźników. Do chwili obecnej na mocy rozporządzenia (WE) nr 1185/2009 nie udało się osiągnąć zharmonizowanego podejścia na poziomie Unii w odniesieniu do gromadzenia statystyk dotyczących stosowania środków ochrony roślin i w związku z tym żadne takie dane nie są dostępne.

(7) W art. 53 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 ⁵  umożliwiono państwom członkowskim, w szczególnych okolicznościach, zezwalanie, na okres nieprzekraczający 120 dni, na wprowadzanie do obrotu środków ochrony roślin, w celu ograniczonego i kontrolowanego stosowania, w przypadku gdy takie działanie okazuje się niezbędne z powodu niebezpieczeństwa, którego nie można kontrolować za pomocą innych rozsądnych działań. W takich przypadkach państwa członkowskie mogą zezwolić na środki ochrony roślin zawierające albo zatwierdzone, albo niezatwierdzone substancje czynne.

(8) Zharmonizowany wskaźnik ryzyka może opierać się wyłącznie na danych statystycznych zgromadzonych zgodnie z przepisami Unii na temat statystyk dotyczących środków ochrony roślin i innych istotnych danych, a w przypadku braku statystyk dotyczących stosowania środków ochrony roślin jedynymi takimi istotnymi i obecnie dostępnymi danymi są statystyki dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin oraz liczba zezwoleń udzielonych przez państwa członkowskie w szczególnych okolicznościach na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009. Wskaźniki te należy uzupełnić innymi wskaźnikami, aby można było uwzględnić inne czynniki ryzyka.

(9) Kategoryzacja substancji czynnych stosowana w niniejszej dyrektywie powinna odzwierciedlać kategoryzację przewidzianą w rozporządzeniu (WE) nr 1107/2009 jako substancje czynne niskiego ryzyka, substancje kwalifikujące się do zastąpienia lub inne substancje czynne, w oparciu między innymi o klasyfikację zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 ⁶ .

(10) Substancje czynne, o których mowa w rozporządzeniu (WE) nr 1107/2009, mogą być chemicznymi substancjami czynnymi albo mikroorganizmami. W dyrektywie 2009/128/WE wymaga się od państw członkowskich, aby w miarę możliwości traktowały priorytetowo niechemiczne metody ochrony roślin. W związku z tym przy ustanawianiu zharmonizowanych wskaźników ryzyka należy oddzielnie sklasyfikować chemiczne substancje czynne i mikroorganizmy.

(11) W przypadku gdy państwa członkowskie udzielają zezwoleń na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 w odniesieniu do niezatwierdzonych substancji czynnych, państwa członkowskie zgłaszają Komisji ilości niezatwierdzonych substancji czynnych zawartych w środkach ochrony roślin wprowadzonych następnie do obrotu zgodnie z art. 3 rozporządzenia (WE) nr 1185/2009. Obecnie na poziomie Unii nie istnieje zharmonizowane podejście do gromadzenia danych dotyczących określonych ilości zatwierdzonych substancji czynnych zawartych w środkach ochrony roślin wprowadzanych do obrotu w powiązaniu z zezwoleniami udzielonymi na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009.

(12) Poprzez połączenie statystyk opracowanych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1185/2009 i informacji dotyczących substancji czynnych zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1107/2009, w tym także gdy substancje te stanowią substancje czynne niskiego ryzyka, substancje kwalifikujące się do zastąpienia lub inne substancje czynne, można określić metodę obliczania w celu ustalenia opartego na zagrożeniu zharmonizowanego wskaźnika ryzyka, który służy do szacowania potencjalnego ryzyka związanego ze stosowaniem pestycydów.

(13) W oczekiwaniu na wprowadzenie w całej Unii zharmonizowanego systemu gromadzenia danych na temat ilości substancji czynnych wprowadzonych do obrotu na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 uzasadnione jest ustanowienie zharmonizowanego wskaźnika ryzyka w oparciu o liczbę zezwoleń udzielonych na mocy tego artykułu.

(14) Aby obliczyć zharmonizowane wskaźniki ryzyka odzwierciedlające względne ryzyko stosowania środków ochrony roślin zawierających różne kategorie zatwierdzonych substancji czynnych i niezatwierdzonych substancji czynnych, należy ustanowić w tym celu współczynniki ważenia.

(15) Aby mierzyć postępy w tym obszarze odpowiednio często oraz biorąc pod uwagę, że państwa członkowskie są zobowiązane do sporządzania co roku danych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1185/2009 i przekazywania ich do Eurostatu w terminie 12 miesięcy od końca roku referencyjnego, obliczanie zharmonizowanych wskaźników ryzyka powinno być przeprowadzane corocznie i powinny one być publikowane najpóźniej 20 miesięcy po zakończeniu danego roku referencyjnego.

(16) Środki przewidziane w niniejszej dyrektywie są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł  1

Zmiany w załączniku IV do dyrektywy 2009/128/WE

Załącznik IV do dyrektywy 2009/128/WE zastępuje się tekstem znajdującym się w załączniku do niniejszej dyrektywy.

Artykuł  2

Transpozycja

1. Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy najpóźniej do dnia 5 września 2019 r.

Środki przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst przepisów prawa przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł  3

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł  4

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 15 maja 2019 r.

	W imieniu Komisji
	Jean-Claude JUNCKER
	Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK

"ZAŁĄCZNIK IV

SEKCJA 1

Zharmonizowane wskaźniki ryzyka

Zharmonizowane wskaźniki ryzyka wymieniono w sekcjach 2 i 3 niniejszego załącznika.

SEKCJA 2

Zharmonizowany wskaźnik ryzyka 1: Oparty na zagrożeniu zharmonizowany wskaźnik ryzyka oparty na ilościach substancji czynnych wprowadzonych do obrotu w środkach ochrony roślin na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009

1. Wskaźnik ten opiera się na statystykach dotyczących ilości substancji czynnych wprowadzonych do obrotu w środkach ochrony roślin na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, przekazanych Komisji (Eurostatowi) na mocy załącznika I (Statystyki dotyczące wprowadzania do obrotu pestycydów) do rozporządzenia (WE) nr 1185/2009. Dane te są podzielone na 4 grupy, które są podzielone na 7 kategorii.

2. Do obliczenia zharmonizowanego wskaźnika ryzyka 1 zastosowanie mają następujące zasady ogólne:

a) zharmonizowany wskaźnik ryzyka 1 oblicza się na podstawie kategoryzacji substancji czynnych do 4 grup i 7 kategorii określonych w tabeli 1;

b) substancje czynne z grupy 1 (kategorie A i B) to substancje wymienione w części D załącznika do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 540/2011 ⁷ ;

c) substancje czynne z grupy 2 (kategorie C i D) to substancje wymienione w częściach A i B załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011;

d) substancje czynne z grupy 3 (kategorie E i F) to substancje wymienione w części E załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011;

e) substancje czynne z grupy 4 (kategoria G) to substancje niezatwierdzone na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, a zatem niewymienione w załączniku do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011;

f) zastosowanie mają wskaźniki korygujące określone w tabeli 1 w wierszu (vi).

3. Zharmonizowany wskaźnik ryzyka 1 oblicza się, mnożąc roczne ilości substancji czynnych wprowadzonych do obrotu w odniesieniu do każdej grupy w tabeli 1 przez odpowiedni wskaźnik korygujący zagrożenia określony w wierszu (vi), a następnie zagregowanie wyników tych obliczeń.

4. Można obliczyć ilości substancji czynnych wprowadzonych do obrotu w odniesieniu do każdej grupy i kategorii w tabeli 1.

Tabela 1

Kategoryzacja substancji czynnych i wskaźniki korygujące zagrożenia do celów obliczania zharmonizowanego wskaźnika ryzyka 1

Wiersz	Grupy
	1		2		3		4
(i)	Substancje czynne niskiego ryzyka, które zostały zatwierdzone lub uznane za zatwierdzone na mocy art. 22 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 i które są wymienione w części D załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011		Substancje czynne zatwierdzone lub uznane za zatwierdzone na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, które nie należą do innych kategorii i które są wymienione w częściach A i B załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011		Substancje czynne zatwierdzone lub uznane za zatwierdzone na mocy art. 24 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, które są substancjami kwalifikującymi się do zastąpienia i które są wymienione w części E załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011		Substancje czynne, które nie są zatwierdzone na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 i w związku z tym nie są wymienione w załączniku do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011
(ii)	Kategorie
(iii)	A	B	C	D	E	F	G
(iv)	Mikroorganizmy	Chemiczne substancje czynne	Mikroorganizmy	Chemiczne substancje czynne	Które nie są sklasyfikowane jako: rakotwórcze kategorii 1A lub 1B lub działające szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B lub substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego	Które są sklasyfikowane jako: rakotwórcze kategorii 1A lub 1B lub działające szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B lub substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego, na które narażenie ludzi jest znikome
(v)	Wskaźniki korygujące zagrożenia mające zastosowanie do ilości substancji czynnych wprowadzonych do obrotu w produktach zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009
(vi)	1		8		16		64

5. Poziom bazowy zharmonizowanego wskaźnika ryzyka 1 ustala się jako 100 i jest on równy średniemu wynikowi powyższych obliczeń za lata 2011-2013.

6. Wynik zharmonizowanego wskaźnika ryzyka 1 jest wyrażony poprzez odniesienie do poziomu bazowego.

7. Państwa członkowskie i Komisja obliczają i publikują zharmonizowany wskaźnik ryzyka 1 zgodnie z art. 15 ust. 2 i 4 dyrektywy 2009/128/WE dla każdego roku kalendarzowego i najpóźniej 20 miesięcy po zakończeniu roku, dla którego zharmonizowany wskaźnik ryzyka 1 jest obliczany.

SEKCJA 3

Zharmonizowany wskaźnik ryzyka 2: Zharmonizowany wskaźnik ryzyka oparty na liczbie zezwoleń udzielonych na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009

1. Wskaźnik ten opiera się na liczbie zezwoleń udzielonych na środki ochrony roślin na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, o których poinformowano Komisję zgodnie z art. 53 ust. 1 tego rozporządzenia. Dane te są podzielone na 4 grupy, które są podzielone na 7 kategorii.

2. Do obliczenia zharmonizowanego wskaźnika ryzyka 2 zastosowanie mają następujące zasady ogólne:

a) zharmonizowany wskaźnik ryzyka 2 jest oparty na liczbie zezwoleń udzielonych na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009. Oblicza się go na podstawie kategoryzacji substancji czynnych do 4 grup i 7 kategorii określonych w tabeli 2 w niniejszej sekcji;

b) substancje czynne z grupy 1 (kategorie A i B) są wymienione w części D załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011;

c) substancje czynne z grupy 2 (kategorie C i D) są wymienione w częściach A i B załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011;

d) substancje czynne z grupy 3 (kategorie E i F) to substancje wymienione w części E załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011;

e) substancje czynne z grupy 4 (kategoria G) to substancje niezatwierdzone na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, a zatem niewymienione w załączniku do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011;

f) zastosowanie mają wskaźniki korygujące określone w wierszu (vi) tabeli 2 w niniejszej sekcji.

3. Zharmonizowany wskaźnik ryzyka 2 oblicza się, mnożąc liczbę zezwoleń udzielonych na środki ochrony roślin na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 w odniesieniu do każdej grupy w tabeli 2 przez odpowiedni wskaźnik korygujący zagrożenia określony w wierszu (vi), a następnie zagregowanie wyników tych obliczeń.

Tabela 2

Kategoryzacja substancji czynnych i wskaźniki korygujące zagrożenia do celów obliczania zharmonizowanego wskaźnika ryzyka 2

Wiersz	Grupy
	1		2		3		4
(i)	Substancje czynne niskiego ryzyka, które zostały zatwierdzone lub uznane za zatwierdzone na mocy art. 22 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 i które są wymienione w części D załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011		Substancje czynne zatwierdzone lub uznane za zatwierdzone na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, które nie należą do innych kategorii i które są wymienione w częściach A i B załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011		Substancje czynne zatwierdzone lub uznane za zatwierdzone na mocy art. 24 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, które są substancjami kwalifikującymi się do zastąpienia i które są wymienione w części E załącznika do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011		Substancje czynne, które nie są zatwierdzone na mocy rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 i w związku z tym nie są wymienione w załączniku do rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 540/2011
(ii)					Kategorie
(iii)	A	B	C	D	E	F	G
(iv)	Mikroorganizmy	Chemiczne substancje czynne	Mikroorganizmy	Chemiczne substancje czynne	Które nie są sklasyfikowane jako: rakotwórcze kategorii 1A lub 1B lub działające szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B lub substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego	Które są sklasyfikowane jako: rakotwórcze kategorii 1A lub 1B lub działające szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B lub substancje zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego, na które narażenie ludzi jest znikome
(v)	Wskaźniki korygujące zagrożenia mające zastosowanie do liczby zezwoleń udzielonych na mocy art. 53 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009
(vi)	1		8		16		64

4. Poziom bazowy zharmonizowanego wskaźnika ryzyka 2 ustala się jako 100 i jest on równy średniemu wynikowi powyższych obliczeń za lata 2011-2013.

5. Wynik zharmonizowanego wskaźnika ryzyka 2 jest wyrażony poprzez odniesienie do poziomu bazowego.

6. Państwa członkowskie i Komisja obliczają i publikują zharmonizowany wskaźnik ryzyka 2 zgodnie z art. 15 ust. 2 i 4 dyrektywy 2009/128/WE dla każdego roku kalendarzowego i najpóźniej 20 miesięcy po zakończeniu roku, dla którego zharmonizowany wskaźnik ryzyka 2 jest obliczany."

1 Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 71.

2 Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z października 2017 r. w sprawie krajowych planów działania państw członkowskich oraz postępów we wdrażaniu dyrektywy 2009/128/WE w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów - COM (2017) 587 final.

3 Komunikat Komisji z dnia 12 grudnia 2017 r. dotyczący europejskiej inicjatywy obywatelskiej "Zakaz stosowania glifosatu i ochrona ludzi i środowiska przed toksycznymi pestycydami" - C(2017) 8414 final.

4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1185/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie statystyk dotyczących pestycydów (Dz.U. L 324 z 10.12.2009, s. 1).

5 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).

6 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1).

7 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 540/2011 z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 w odniesieniu do wykazu zatwierdzonych substancji czynnych (Dz.U. L 153 z 11.6.2011, s. 1).

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.2019.127.4
• Rodzaj: Dyrektywa
• Tytuł: Dyrektywa 2019/782 zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE w odniesieniu do ustanowienia zharmonizowanych wskaźników ryzyka
• Data aktu: 15/05/2019
• Data ogłoszenia: 16/05/2019
• Data wejścia w życie: 05/06/2019