Decyzja 2016/310 w sprawie równoważności systemu wypłacalności dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji obowiązującego w Japonii z systemem ustanowionym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE

DECYZJA DELEGOWANA KOMISJI (UE) 2016/310
z dnia 26 listopada 2015 r.
w sprawie równoważności systemu wypłacalności dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji obowiązującego w Japonii z systemem ustanowionym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II) 1 , w szczególności jej art. 172 ust. 4 i art. 227 ust. 5,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Dyrektywą 2009/138/WE ustanowiono oparty na ocenie ryzyka system wypłacalności dotyczący zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji w Unii. W odniesieniu do zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji dyrektywa 2009/138/WE zacznie w pełni obowiązywać w dniu 1 stycznia 2016 r.

(2) Zgodnie z art. 311 dyrektywy 2009/138/WE Komisja może również przyjmować akty delegowane przewidziane w tej dyrektywie przed datą rozpoczęcia jej stosowania.

(3) Artykuł 172 dyrektywy 2009/138/WE dotyczy równoważności systemu wypłacalności państwa trzeciego lub jurysdykcji, stosowanego w odniesieniu do działalności reasekuracyjnej zakładów, których siedziba znajduje się w tym państwie trzecim. Stwierdzenie równoważności pozwala na traktowanie umów reasekuracji zawartych z zakładami, których siedziba znajduje się w tej jurysdykcji, w taki sam sposób jak umów reasekuracji zawartych z zakładami, które posiadają zezwolenie wydane zgodnie ze wspomnianą dyrektywą.

(4) Artykuł 172 ust. 4 dyrektywy 2009/138/WE przewiduje stwierdzenie czasowej równoważności na czas określony w odniesieniu do państw trzecich lub jurysdykcji, których systemy wypłacalności w sektorze reasekuracji spełniają określone kryteria. Stwierdzenie czasowej równoważności jest ważne do dnia 31 grudnia 2020 r. z możliwością przedłużenia maksymalnie o jeden rok, jak określono w art. 172 ust. 5.

(5) Artykuł 227 dyrektywy 2009/138/WE dotyczy równoważności w odniesieniu do zakładów ubezpieczeń z państw trzecich, które to zakłady należą do grup z siedzibą w Unii. Stwierdzenie równoważności pozwala takim grupom, jeżeli odliczenia i agregacja są dopuszczone jako metoda konsolidacji na potrzeby ich sprawozdawczości na poziomie grupy, na uwzględnianie - do celów obliczenia kapitałowego wymogu wypłacalności grupy oraz dopuszczalnych środków własnych - obliczenia wymogów kapitałowych i dostępnego kapitału (środków własnych) zgodnie z zasadami jurysdykcji spoza Unii zamiast obliczania ich na podstawie dyrektywy 2009/138/WE.

(6) Artykuł 227 ust. 5 dyrektywy 2009/138/WE przewiduje stwierdzenie tymczasowej równoważności na czas określony w odniesieniu do państw trzecich lub jurysdykcji, których systemy wypłacalności w sektorze ubezpieczeń spełniają określone kryteria. Stwierdzenie tymczasowej równoważności jest ważne przez okres 10 lat z możliwością przedłużenia.

(7) Aby ocenić czasową równoważność zgodnie z art. 172 ust. 4 dyrektywy 2009/138/WE i tymczasową równoważność zgodnie z art. 227 ust. 5 dyrektywy 2009/138/WE, należy uwzględnić szereg kryteriów. Kryteria te obejmują pewne wspólne wymogi, w szczególności dotyczące istniejącego systemu wypłacalności oraz uprawnień, zasobów i obowiązków organu nadzoru. Inne kryteria są różne dla obu rodzajów równoważności; w szczególności są to kryteria dotyczące spójności z całkowicie równoważnym systemem, wymiany informacji z organami nadzoru i tajemnicy zawodowej.

(8) Japoński system wypłacalności jest ustanowiony w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i rozporządzeniu o działalności ubezpieczeniowej, ostatnio zmienionych w 2010 r. W celu udzielania zezwoleń zakładom ubezpieczeń istnieje kompleksowy system licencji. Aby prowadzić działalność reasekuracyjną w Japonii, konieczne jest posiadanie licencji na działalność w zakresie ubezpieczeń innych niż na życie. Zarządzanie, zarządzanie ryzykiem i standardy informacyjne są częściowo określone w wytycznych w sprawie nadzoru wydanych przez japońską Agencję Usług Finansowych (JFSA). Wytyczne w sprawie nadzoru nie mają mocy prawnej, lecz ich przestrzeganie jest ściśle monitorowane przez JFSA, która jest uprawniona do podejmowania działań zaradczych, jeżeli uzna je za stosowne.

(9) W marcu 2015 r. Europejski Organ Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (EIOPA) przedstawił Komisji opinię zgodnie z art. 33 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 2 dotyczącą obowiązującego w Japonii systemu regulacji i nadzoru dla zakładów reasekuracji i zakładów ubezpieczeń. Następnie EIOPA pomagała również Komisji i wniosła dodatkowy wkład w odniesieniu do oceny japońskiego sektora ubezpieczeń zgodnie z art. 227 ust. 5 dyrektywy 2009/138/WE. Podstawą oceny Komisji są informacje przedstawione przez EIOPA.

(10) Japonia posiada niezależny organ nadzoru ubezpieczeniowego - JFSA, dysponujący niezbędnymi uprawnieniami i zasobami na potrzeby wykonywania swych zadań. W 2013 r. JFSA posiadała około 100 pracowników zajmujących się w pełnym wymiarze czasu pracy nadzorem nad ubezpieczeniami, z możliwością korzystania z innych pracowników z innych działów organizacji. Uprawnienia dochodzeniowe obejmują kontrole na miejscu, a sankcje obejmują nakazy administracyjne, które mogą nawet przybrać postać cofnięcia licencji lub nałożenia indywidualnych sankcji. JFSA może również kierować sprawy do prokuratury.

(11) Zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji muszą przedkładać do JFSA obszerne sprawozdania, a JFSA posiada szerokie uprawnienia w zakresie restrukturyzacji lub likwidacji zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji doświadczających trudności i korzystała skutecznie z tych uprawnień w ostatnich dziesięcioleciach w odniesieniu do szeregu zakładów ubezpieczeń na życie, które doświadczyły poważnych trudności.

(12) JFSA zawarła szereg umów o współpracy z innymi organami nadzoru na całym świecie. Od 2011 r. JFSA jest sygnatariuszem wielostronnego protokołu ustaleń Międzynarodowego Stowarzyszenia Organów Nadzoru Ubezpieczeniowego w sprawie wymiany informacji między organami nadzoru ubezpieczeniowego. JFSA zawarła szereg dwustronnych lub wielostronnych umów o współpracy z innymi organami nadzoru, w tym z kilkoma organami nadzoru w Unii.

(13) Pracownicy JFSA podlegają rygorystycznym wymogom tajemnicy zawodowej. Reguły i praktyki JFSA odpowiednio chronią poufne informacje przekazane przez zagraniczne organy nadzoru. Wszyscy obecni i byli pracownicy JFSA zobowiązani są do zachowania poufności wszelkich informacji, które uzyskali w trakcie wykonywania swych obowiązków. Nieuprawnione ujawnienie informacji może skutkować sankcjami dyscyplinarnymi, dochodzeniem i karami. Informacje otrzymane od zagranicznych organów nadzoru i określone jako poufne są odpowiednio traktowane i wykorzystywane jedynie do celów uzgodnionych z zagranicznym organem nadzoru.

(14) Wycena aktywów w przypadku zarówno zakładów ubezpieczeń na życie, jak i ubezpieczeń innych niż na życie dokonywana jest zgodnie z japońskimi ogólnie przyjętymi zasadami rachunkowości. Większość aktywów - lecz nie wszystkie - wycenia się według wartości godziwej. W pewnych okolicznościach niektóre klasy aktywów (takie jak obligacje oraz kredyty i pożyczki) wycenia się według wartości księgowej. W przypadku gdy aktywa wycenia się według kosztu historycznego, większość niezrealizowanych zysków i strat uwzględnia się w celu ustalenia dostępnych środków własnych. Dyskontuje się rezerwy technicznoubezpieczeniowe ubezpieczeń na życie i długoterminowych ubezpieczeń innych niż na życie. Stopa dyskontowa stosowana do dyskontowania rezerw technicznoubezpieczeniowych jest okresowo ustalana przez JFSA. Począwszy od daty umowy, rezerwy technicznoubezpieczeniowe można ponownie przeliczać jedynie wzwyż (nie są one nigdy wyceniane poniżej wartości ustalonej w dacie umowy). Dlatego też pomija się wydarzenia na rynku i inne wydarzenia, które powodowałyby zmniejszenie rezerw technicznoubezpieczeniowych (takie jak wzrost stóp procentowych). Zakłady ubezpieczeń są również zobowiązane do przeprowadzania analizy przyszłych przepływów pieniężnych w każdym roku obrotowym z perspektywy stosowności rezerw technicznoubezpieczeniowych oraz - jeżeli zostanie to uznane za konieczne - do gromadzenia dodatkowych rezerw.

(15) Zarówno w przypadku zakładów ubezpieczeń na życie, jak i zakładów ubezpieczeń innych niż na życie interwencję nadzorczą może spowodować przekroczenie trzech różnych progów, określonych jako różne "współczynniki marginesu wypłacalności" (SRM), wyrażone jako stosunek dwukrotności środków własnych do wymogu kapitałowego o nazwie "ryzyko całkowite". Wskaźnik "ryzyko całkowite" obejmuje ryzyko ubezpieczeniowe, ryzyko stopy procentowej i ryzyko rynkowe, ryzyko operacyjne oraz ryzyko katastroficzne. Dopuszcza się modele wewnętrzne w odniesieniu do ryzyka katastroficznego i ryzyka z tytułu minimalnej gwarancji. JFSA ma prawo nakładać pewne środki zaradcze, nawet jeżeli nie został naruszony najwyższy próg powodujący interwencję nadzorczą (SRM powyżej 200 %), na przykład poprzez zobowiązanie zakładów ubezpieczeń do przyjęcia środków służących poprawie ich rentowności, ryzyka kredytowego, stabilności lub ryzyka płynności. Jeżeli SRM wynosi mniej niż 0 %, JFSA może zarządzić całkowite lub częściowe zawieszenie działalności.

(16) Poprzez zakładowe plany zarządzania ryzykiem japońskie zakłady ubezpieczeń zobowiązane są do indywidualnego i kompleksowego zarządzania różnymi rodzajami ryzyka. Od zakładów ubezpieczeń wymaga się prowadzenia odpowiedniego zarządzania ryzykiem w systematyczny i kompleksowy sposób. Obejmuje ono obserwację, czy poszczególne rodzaje ryzyka spotykają się z reakcją, weryfikację obiektywności i odpowiedniości standardów kwantyfikacji oraz analizę przyszłej adekwatności kapitałowej w świetle kwestii związanych ze średnio- i długoterminowymi strategiami biznesowymi i z otoczeniem biznesowym. JFSA wymaga również od zakładów ubezpieczeń przeprowadzania własnej oceny ryzyka i wypłacalności i przekazywania jej wyników zarządowi.

(17) Japońskie zakłady ubezpieczeń zobowiązane są na mocy prawa do przedkładania do JFSA półrocznych i rocznych sprawozdań z działalności. Ponadto co roku każdy zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do sporządzenia pewnych dokumentów wyjaśniających i przechowywania ich do wglądu dla zainteresowanych osób w swej siedzibie.

(18) Japoński system wypłacalności rozwija się. Wymogi w zakresie wypłacalności na poziomie grupy wprowadzono w 2010 r. Od czasu rozpoczęcia przez EIOPA w 2011 r. oceny równoważności japońskiego systemu nadzoru w związku z art. 172 dyrektywy 2009/138/WE Japonia zaangażowała się w reformy, które usprawnią jej system wypłacalności. W latach 2011, 2012 i 2014 sporządzono szereg sprawozdań i przeprowadzono szereg badań rozpoznawczych w oparciu o bilans, którego podstawą były wyceny ekonomiczne. Planowane modyfikacje pozwalają wierzyć, że przyszłe zmiany w japońskim systemie wypłacalności doprowadzą do większej zbieżności z dyrektywą 2009/138/WE.

(19) Po dokonaniu powyższej oceny japoński system wypłacalności w sektorze ubezpieczeń i reasekuracji należy uznać za spełniający kryteria czasowej równoważności ustanowione w art. 172 ust. 4 dyrektywy 2009/138/WE oraz tymczasowej równoważności ustanowione w art. 227 ust. 5 dyrektywy 2009/138/WE.

(20) Okres czasowej równoważności stwierdzonej na mocy niniejszej decyzji ma upłynąć z dniem 31 grudnia 2020 r., zgodnie z art. 172 ust. 5 dyrektywy 2009/138/WE.

(21) Okres tymczasowej równoważności stwierdzonej na mocy niniejszej decyzji powinien wynosić dziesięć lat, zgodnie z art. 227 ust. 6 dyrektywy 2009/138/WE,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

System wypłacalności obowiązujący w Japonii w odniesieniu do działalności reasekuracyjnej zakładów posiadających siedziby w Japonii i podlegających regulacjom ustawy o działalności ubezpieczeniowej uznaje się za czasowo równoważny z systemem ustanowionym w tytule I dyrektywy 2009/138/WE.

Okres obowiązywania czasowej równoważności, o której mowa w akapicie pierwszym, upływa z dniem 31 grudnia 2020 r.

Artykuł  2

System wypłacalności obowiązujący w Japonii w odniesieniu do działalności ubezpieczeniowej zakładów posiadających siedziby w Japonii i podlegających regulacjom ustawy o działalności ubezpieczeniowej uznaje się za tymczasowo równoważny z systemem ustanowionym w tytule I rozdział VI dyrektywy 2009/138/WE.

Okres obowiązywania tymczasowej równoważności, o której mowa w akapicie pierwszym, wynosi 10 lat, począwszy od dnia 1 stycznia 2016 r.

Artykuł  3

Niniejsza decyzja wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Brukseli dnia 26 listopada 2015 r.

W imieniu Komisji

Jean-Claude JUNCKER

Przewodniczący

1 Dz.U. L 335 z 17.12.2009, s. 1.
2 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/79/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 48).

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2016.58.55

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja 2016/310 w sprawie równoważności systemu wypłacalności dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji obowiązującego w Japonii z systemem ustanowionym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE
Data aktu: 26/11/2015
Data ogłoszenia: 04/03/2016
Data wejścia w życie: 24/03/2016, 01/01/2016