Zalecenie 2016/1111 w sprawie monitorowania obecności niklu w żywności

ZALECENIE KOMISJI (UE) 2016/1111
z dnia 6 lipca 2016 r.
w sprawie monitorowania obecności niklu w żywności
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Nikiel jest metalem powszechnie występującym na ziemi. Nikiel występuje naturalnie i wskutek działalności człowieka w żywności i wodzie pitnej.

(2) Grecki urząd ds. bezpieczeństwa żywności zwrócił się do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności ("EFSA") o ocenę ryzyka obecności niklu w żywności, zwłaszcza w warzywach, dla zdrowia ludzi.

(3) Panel EFSA ds. środków trujących w łańcuchu żywnościowym (panel CONTAM) zdecydował o rozszerzeniu oceny ryzyka o wodę pitną i przyjął opinię naukową na temat ryzyka dla zdrowia publicznego związanego z obecnością niklu w żywności i wodzie pitnej 1 . W opinii tej wskazano na toksyczność reprodukcyjną i rozwojową jako efekt krytyczny w charakterystyce ryzyka przewlekłego narażenia drogą pokarmową na nikiel. Nawrót zmian egzematycznych i nasilenie reakcji alergicznych zostały wskazane jako efekty krytyczne ostrej toksyczności pokarmowej niklu u osób uczulonych na nikiel.

(4) Dane dotyczące występowania niklu w żywności i wodzie pitnej zostały zebrane w 15 różnych państwach europejskich. 80 % wszystkich zebranych danych pochodzi jednak z jednego państwa członkowskiego, konieczne są zatem dane obejmujące szerszy obszar geograficzny, aby sprawdzić poziom występowania niklu w żywności w całej Unii.

(5) W przypadku niektórych grup żywności, uznanych w opinii naukowej EFSA za mające istotny udział w narażeniu z dietą, dostępne były jedynie fragmentaryczne dane dotyczące obecności niklu. W perspektywie ewentualnych przyszłych środków zarządzania ryzykiem wskazane jest uzyskanie lepszych danych na temat obecności niklu w artykułach spożywczych należących do tych grup żywności,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

1.
Państwa członkowskie, przy aktywnym udziale podmiotów prowadzących przedsiębiorstwa spożywcze i innych zainteresowanych podmiotów, powinny monitorować obecność niklu w żywności w latach 2016, 2017 i 2018. Należy przy tym skupić się na zbożach, produktach zbożowych, preparatach do początkowego żywienia niemowląt, preparatach do dalszego żywienia niemowląt, produktach zbożowych przetworzonych dla niemowląt i małych dzieci, żywności dla dzieci, żywności specjalnego przeznaczenia medycznego dla niemowląt i małych dzieci, suplementach diety, warzywach strączkowych, orzechach i nasionach oleistych, mleku i produktach mleczarskich, napojach alkoholowych i bezalkoholowych, cukrze i wyrobach cukierniczych (łącznie z wyrobami kakaowymi i czekoladowymi), owocach, warzywach i produktach roślinnych (łącznie z grzybami), suchych liściach herbaty i suchych częściach innych roślin używanych do sporządzania naparów oraz małżach.
2.
Procedury pobierania próbek powinny być zgodne z przepisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 333/2007 2 , aby zapewnić reprezentatywność próbek dla badanej partii.
3.
Próbki powinny być pobierane z żywności w obrocie handlowym. Badanie zawartości niklu całkowitego należy przeprowadzać zgodnie z normą EN 13804:2013, "Artykuły żywnościowe - Oznaczanie pierwiastków śladowych i ich form chemicznych - Uwagi ogólne i wymagania szczegółowe", najlepiej z wykorzystaniem metody analitycznej opartej na atomowej spektrometrii absorpcyjnej z atomizacją w płomieniu (FAAS) lub atomowej spektrometrii absorpcyjnej z atomizacją w piecu grafitowym (GFAAS), atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-OES) lub spektrometrii masowej (ICP-MS).
4.
Do dnia 1 października 2016, 2017 i 2018 r. państwa członkowskie, podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze i inne zainteresowane podmioty powinny dostarczyć do EFSA dane z monitorowania wyrażone w przeliczeniu na masę całkowitą wraz z informacjami zgodnymi z wytycznymi EFSA i w formacie sprawozdania elektronicznego zgodnym z tymi wytycznymi w celu zamieszczenia ich w jednej bazie danych. Dostępne dane z poprzednich lat, które nie zostały jeszcze przekazane, powinny zostać przekazane zgodnie z tymi samymi zasadami przy najbliższej okazji.

Sporządzono w Brukseli dnia 6 lipca 2016 r.

W imieniu Komisji
Vytenis ANDRIUKAITIS
Członek Komisji
1 EFSA CONTAM Panel (EFSA Panel on Contaminants in the Food Chain), 2015. Scientific Opinion on the risks to public health related to the presence of nickel in food and drinking water. [Opinia naukowa w sprawie ryzyka dla zdrowia publicznego w związku z obecnością niklu w żywności i wodzie pitnej]. EFSA Journal 2015;13(2):4002, 202 pp. doi:10.2903/j.efsa.2015.4002
2 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 333/2007 z dnia 28 marca 2007 r. ustanawiające metody pobierania próbek i analizy do celów kontroli poziomów pierwiastków śladowych i zanieczyszczeń procesowych w środkach spożywczych (Dz.U. L 88 z 29.3.2007, s. 29).

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024