PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 80 ust. 2,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno- Społecznego(1),
po konsultacji z Komitetem Regionów,
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Dyrektywa 2005/35/WE(3) oraz niniejsza dyrektywa mają na celu zbliżenie definicji przestępstw związanych z zanieczyszczeniami pochodzącymi ze statków, popełnianych przez osoby fizyczne lub prawne, zakresu ich odpowiedzialności oraz sankcji karnych, które mogą zostać wymierzone za popełnienie takich przestępstw przez osoby fizyczne.
(2) W dniu 23 października 2007 r. Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich stwierdził nieważność(4)decyzji ramowej Rady 2005/667/WSiSW z dnia 12 lipca 2005 r. w sprawie wzmocnienia uregulowań prawnokarnych w celu egzekwowania przepisów dotyczących zapobiegania zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków(5), która uzupełniała dyrektywę 2005/35/WE o środki prawnokarne. Niniejsza dyrektywa powinna wypełnić lukę prawną powstałą wskutek tego orzeczenia.
(3) Sankcje karne, stanowiące wyraz społecznej dezaprobaty innego rodzaju niż wyrażana przez kary administracyjne, znacznie wzmacniają przestrzeganie obowiązujących przepisów przeciwdziałających zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków i powinny być wystarczająco dotkliwe, aby odstraszać potencjalnych sprawców zanieczyszczeń od naruszania tych przepisów.
(4) Na szczeblu unijnym przyjęto już zestaw aktów prawnych mających na celu zwiększenie bezpieczeństwa morskiego i zapobieganie zanieczyszczeniom pochodzącym ze statków. Przepisy, o których mowa, są skierowane do państw bandery, armatorów i najemców statków, towarzystw klasyfikacyjnych, państw portowych i nabrzeżnych. Należy dodatkowo wzmocnić istniejący system kar nakładanych za nielegalne zrzuty substancji zanieczyszczających ze statków poprzez wprowadzenie sankcji karnych.
(5) Wspólne zasady dotyczące sankcji karnych umożliwiają stosowanie bardziej efektywnych metod prowadzenia dochodzeń i skutecznej współpracy w państwach członkowskich i między nimi.
(6) Państwa członkowskie powinny również stosować efektywne, proporcjonalne i odstraszające sankcje wobec osób prawnych na terytorium całej Wspólnoty, ponieważ przestępstwa związane z zanieczyszczeniami pochodzącymi ze statków popełniane są często w interesie osób prawnych lub na ich korzyść.
(7) Od stosowania dyrektywy 2005/35/WE nie powinno się czynić wyjątków w przypadkach innych niż określone w niniejszej dyrektywie. Pewne kategorie osób prawnych i fizycznych, takie jak właściciele ładunku lub towarzystwa klasyfikacyjne, należy objąć zakresem stosowania tej dyrektywy.
(8) Niniejsza dyrektywa powinna zobowiązać państwa członkowskie do ustanowienia w ustawodawstwie krajowym sankcji karnych za zrzuty substancji zanieczyszczających, do których to zrzutów niniejsza dyrektywa ma zastosowanie. Niniejsza dyrektywa nie powinna nakładać obowiązków dotyczących stosowania takich sankcji lub innego istniejącego systemu egzekwowania prawa w poszczególnych przypadkach.
(9) Zgodnie z niniejszą dyrektywą nielegalne zrzuty substancji zanieczyszczających ze statków powinny być uważane za przestępstwo, jeżeli dokonano ich umyślnie, przez niedbalstwo lub na skutek poważnego zaniedbania i jeżeli powodują one pogorszenie jakości wody. Mniej poważne przypadki nielegalnych zrzutów substancji zanieczyszczających ze statków, które nie powodują pogorszenia jakości wody, nie muszą być uznawane za przestępstwo. Zgodnie z niniejszą dyrektywą zrzuty takie powinno określać się mianem przypadków mniejszej wagi.
(10) Biorąc pod uwagę wysoki poziom bezpieczeństwa i ochrony środowiska w sektorze transportu morskiego, jak również skuteczność zasady, według której zanieczyszczający płaci za szkodę wyrządzoną środowisku, wymagają uznania za przestępstwo powtarzające się przypadki mniejszej wagi, które pojedynczo nie pogarszają jakości wody, natomiast łącznie prowadzą do pogorszenia jakości wody.
(11) Niniejsza dyrektywa nie narusza innych systemów odpowiedzialności za szkody spowodowane zanieczyszczeniami pochodzącymi ze statków, które obowiązują na mocy prawa wspólnotowego, krajowego lub międzynarodowego.
(12) Jurysdykcję w zakresie przestępstw należy ustalić zgodnie z ustawodawstwem krajowym państw członkowskich oraz zgodnie z ich zobowiązaniami wynikającymi z prawa międzynarodowego.
(13) Państwa członkowskie powinny przekazywać Komisji informacje na temat wdrażania niniejszej dyrektywy, aby umożliwić jej ocenę skutków tego aktu.
(14) W związku z tym, że cele niniejszej dyrektywy nie mogą zostać osiągnięte w wystarczający sposób przez państwa członkowskie działające samodzielnie, ze względu na transgraniczny charakter szkód, jakie mogą być spowodowane w wyniku dopuszczenia się wskazanych czynów, oraz ze względu na rozmiary i skutki proponowanych działań, mogą one zostać lepiej osiągnięte na poziomie wspólnotowym, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(15) Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych oraz jest zgodna z zasadami uznanymi w art. 6 Traktatu o Unii Europejskiej i odzwierciedlonymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej.
(16) Zgodnie z pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa(6) zachęca się państwa członkowskie do sporządzania, dla ich własnych celów i w interesie Wspólnoty, własnych tabel, które w możliwie najszerszym zakresie odzwierciedlają korelację pomiędzy niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji, oraz do podawania ich do publicznej wiadomości.
(17) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2005/35/WE,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w Strasburgu dnia 21 października 2009 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego |
W imieniu Rady |
J. BUZEK |
C. MALMSTRÖM |
Przewodniczący |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 77 z 31.3.2009, s. 69.
(2) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 5 maja 2009 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 14 września 2009 r.
(3) Dz.U. L 255 z 30.9.2005, s. 11.
(4) Sprawa C-440/05, Komisja przeciwko Radzie, Zb.Orz. 2007, s. I-9097.
(5) Dz.U. L 255 z 30.9.2005, s. 164.
(6) Dz.U. C 321 z 31.12.2003, s. 1