RADA UNII EUROPEJSKIEJ,uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 63 pkt 4,
uwzględniając wniosek Komisji(1),
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Na swoim specjalnym posiedzeniu w Tampere w dniach 15 i 16 października 1999 r. Rada Europejska oświadczyła, że Unia Europejska powinna zapewnić sprawiedliwe traktowanie tych obywateli państw trzecich, którzy legalnie zamieszkują na terytoriach jej Państw Członkowskich, przyznać im prawa i obowiązki porównywalne do praw i obowiązków obywateli UE, wspierać niedyskryminację w życiu gospodarczym, społecznym i kulturalnym oraz zbliżyć ich status prawny do statusu prawnego obywateli Państw Członkowskich.
(2) W swojej rezolucji z dnia 27 października 1999 r.(3) Parlament Europejski wezwał do niezwłocznego podjęcia działań w sprawie spełnienia zapowiedzi sprawiedliwego traktowania obywateli państw trzecich, legalnie zamieszkujących w Państwach Członkowskie oraz w sprawie określenia ich statusu prawnego, w tym przyznania im jednolitych praw możliwie jak najbardziej zbliżonych do tych, z których korzystają obywatele Unii Europejskiej.
(3) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny(4) apelował także o równe traktowanie obywateli Wspólnoty i obywateli państw trzecich w dziedzinie spraw socjalnych, w szczególności w swojej opinii z dnia 26 września 1991 r. w sprawie statusu pracowników migrujących z państw trzecich.
(4) Artykuł 6 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że Unia szanuje prawa podstawowe zagwarantowane w Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie 4 listopada 1950 roku, oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych dla Państw Członkowskich, jako zasady ogólne prawa wspólnotowego.
(5) Niniejsze rozporządzenie respektuje prawa podstawowe oraz przestrzega zasad uznanych w szczególności w Karcie Praw Podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności w duchu jej art. 34 ust. 2.
(6) Do celów Wspólnoty należą wspieranie wysokiego poziomu ochrony socjalnej oraz podnoszenie poziomu i jakości życia w Państwach Członkowskich.
(7) W odniesieniu do warunków ochrony socjalnej obywateli państw trzecich, w szczególności do stosowanego w odniesieniu do nich systemu zabezpieczenia społecznego, Rada Zatrudnienia i Polityki Społecznej w swoich wnioskach z dnia 3 grudnia 2001 r. przekonywała, iż w ramach koordynacji stosowanej w odniesieniu do obywateli państw trzecich należy przyznać im zestaw jednolitych praw możliwie jak najbardziej zbliżony do tego, z którego korzystają obywatele UE.
(8) Obecnie rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie(5), stanowiące podstawę koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego różnych Państw Członkowskich, i rozporządzenie Rady (EWG) nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. w sprawie wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71(6) stosuje się wyłącznie do niektórych obywateli państw trzecich. Na złożoność prawną i administracyjną składają się liczba i różnorodność instrumentów prawnych stosowanych w odniesieniu do starań zmierzających do rozwiązania problemów związanych z koordynacją stosowanych w Państwach Członkowskich systemów zabezpieczenia społecznego, z jakimi spotykają się obywatele państw trzecich, którzy znajdują się w takiej samej sytuacji jak obywatele Wspólnoty. Złożoność ta stanowi główną trudność, jaką napotykają te osoby, ich pracodawcy i organy krajowe właściwe w sprawach zabezpieczenia społecznego.
(9) Dlatego też niezbędne jest zapewnienie stosowania zasad koordynacji przewidzianych w rozporządzeniu (EWG) nr 1408/71 i rozporządzeniu (EWG) nr 574/72 w odniesieniu do tych obywateli państw trzecich legalnie zamieszkujących we Wspólnocie, których przepisy tych rozporządzeń obecnie nie obejmują ze względu na ich obywatelstwo, a którzy spełniają pozostałe warunki przewidziane w tym rozporządzeniu; takie rozszerzenie stosowania tych zasad jest szczególnie istotne w związku ze zbliżającym się rozszerzeniem Unii Europejskiej.
(10) Stosowanie rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia (EWG) nr 574/72 nie daje tym osobom prawa do wjazdu, pobytu lub zamieszkania w Państwie Członkowskim lub do korzystania z dostępu do jego rynku pracy.
(11) Na podstawie niniejszego rozporządzenia przepisy rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia (EWG) nr 574/72 są stosowane wyłącznie w odniesieniu do osób już legalnie zamieszkujących na terytorium Państwa Członkowskiego. Legalne zamieszkanie jest dlatego warunkiem wstępnym stosowania tych przepisów.
(12) Przepisy rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia (EWG) nr 574/72 nie są stosowane w sytuacji, która pod każdym względem dotyczy jednego Państwa Członkowskiego. Dotyczy to między innymi sytuacji obywatela państwa trzeciego, związanego tylko z państwem trzecim i jednym Państwem Członkowskim.
(13) Zachowanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych, jak ustanowiono w art. 69 rozporządzenia (EWG) nr 1408/71, podlega warunkowi zarejestrowania się w charakterze osoby poszukującej pracy w służbach zatrudnienia każdego z Państw Członkowskich, do którego osoba ta przybyła. Dlatego przepisy te mogą być stosowane wobec obywatela państwa trzeciego, jedynie pod warunkiem że osoba ta ma prawo, w odpowiednim przypadku zgodnie z jej dokumentem pobytowym, zarejestrować się jako osoba poszukująca pracy w służbach zatrudnienia Państwa Członkowskiego, do którego przybyła, oraz prawo do legalnej pracy.
(14) Należy przyjąć przepisy przejściowe w celu ochrony osób objętych niniejszym rozporządzeniem oraz w celu zapewnienia, że w wyniku jego wejścia w życie nie stracą one swoich praw.
(15) Aby osiągnąć te cele właściwe i niezbędne jest rozszerzenie zakresu zasad koordynujących krajowe systemy zabezpieczenia społecznego przez przyjęcie wspólnotowego instrumentu prawnego, wiążącego i bezpośrednio stosowanego w każdym Państwie Członkowskim uczestniczącym w przyjęciu niniejszego rozporządzenia.
(16) Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw i zobowiązań wynikających z umów międzynarodowych z państwami trzecimi, których Wspólnota jest stroną i które przewidują korzyści w zakresie zabezpieczenia społecznego.
(17) Z uwagi na fakt, że cele proponowanego działania nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez Państwa Członkowskie, natomiast z uwagi na rozmiary lub skutki proponowanych działań możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości przewidzianą w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(18) Zgodnie z art. 3 Protokołu w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Irlandia i Zjednoczone Królestwo powiadomiły listami z dnia 19 i 23 kwietnia 2002 r. o zamiarze wzięcia udziału w przyjęciu i stosowaniu niniejszego rozporządzenia.
(19) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie stanowiska Danii, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i w związku z tym nie jest nim związana ani mu nie podlega,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane w Państwach Członkowskich zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską.Sporządzono w Brukseli, dnia 14 maja 2003 r.
|
W imieniu Rady |
|
A.-A. TSOCHATZOPOULOS |
|
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 126 E z 28.5.2002, str. 388.
(2) Opinia z dnia 21 listopada 2002 (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(3) Dz.U. C 154 z 5.6.2000, str. 63.
(4) Dz.U. C 339 z 31.12.1991, str. 82.
(5) Dz.U. L 149 z 5.7.1971, str. 2; rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1386/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 187 z 10.7.2001, str. 1).
(6) Dz.U. L 74 z 27.3.1972, str. 1; rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem Komisji (WE) nr 410/2002 (Dz.U. L 62 z 5.3.2002, str. 17).