Protokół z Kioto do Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. Kioto.1997.12.11.

PROTOKÓŁ Z KIOTO DO RAMOWEJ KONWENCJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH W SPRAWIE ZMIAN KLIMATU

STRONY NINIEJSZEGO PROTOKOŁU,

BĘDĄC Stronami ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, zwanej dalej "Konwencją",

DĄŻĄC do podstawowego celu Konwencji określonego w jej artykule 2,

POWOŁUJĄC SIĘ na postanowienia Konwencji,

KIERUJĄC SIĘ artykułem 3 Konwencji,

ZGODNIE Z Mandatem Berlińskim przyjętym decyzją 1/CP.l Konferencji Stron Konwencji na jej pierwszej sesji,

UZGODNIŁY CO NASTĘPUJE:

Artykuł  1

Do celów niniejszego Protokołu stosują się definicje zawarte w artykule 1 Konwencji. Ponadto:

1)
"Konferencja Stron" oznacza Konferencję Stron Konwencji.
2)
"Konwencja" oznacza ramową konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, przyjętą w Nowym Jorku dnia 9 maja 1992 roku.
3)
"Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu" oznacza Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu ustanowiony wspólnie w 1988 roku przez Światową Organizację Meteorologiczną i Program Środowiska Narodów Zjednoczonych.
4)
"Protokół Montrealski" oznacza Protokół Montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową, przyjęty w Montrealu dnia 16 września 1987 roku, poprawiony i uzupełniony.
5)
"Strony obecne i głosujące" oznacza Strony obecne i oddające głos za lub przeciw.
6)
"Strona" oznacza, o ile nie jest inaczej zdefiniowana, Stronę niniejszego Protokołu.
7)
"Strona wymieniona w załączniku I" oznacza Stronę wymienioną w załączniku I do Konwencji, ewentualnie poprawionym, lub Stronę, która zgłosiła notyfikację zgodnie z artykułem 4 ustęp 2 litera g) Konwencji.
Artykuł  2
1. 
Każda Strona wymieniona w załączniku I realizując swoje zobowiązania do ilościowo określonego ograniczenia i redukcji emisji zgodnie z artykułem 3, w celu promowania zrównoważonego rozwoju będzie:
a)
Wdrażać i/lub dalej opracowywać kierunki działań i środki właściwe dla warunków krajowych, takie jak:
i)
zwiększenie wydajności energetycznej w odpowiednich sektorach gospodarki narodowej;
ii)
ochrona i podniesienie efektywności pochłaniaczy i zbiorników gazów cieplarnianych nie objętych kontrolą przez Protokół Montrealski, biorąc pod uwagę swoje zobowiązania w ramach odnośnych porozumień międzynarodowych w zakresie ochrony środowiska; promowanie zrównoważonej gospodarki leśnej, zalesiania i odnowień;
iii)
promowanie zrównoważonych form rolnictwa w aspekcie ochrony klimatu;
iv)
badania, promowanie i rozwój oraz zwiększenie wykorzystania nowych i odnawialnych form energii, technologii pochłaniania dwutlenku węgla oraz zaawansowanych i innowacyjnych technologii przyjaznych dla środowiska;
v)
stopniowe zmniejszanie lub eliminacja niedoskonałości rynkowych, bodźców fiskalnych, zwolnień z podatku i cła oraz dotacji, które są sprzeczne z celem Konwencji, we wszystkich sektorach emitujących gazy cieplarniane oraz stosowanie instrumentów rynkowych;
vi)
zachęcanie do właściwych reform w odpowiednich sektorach mających na celu promowanie kierunków działań i środków ograniczających lub redukujących emisje gazów cieplarnianych nie objętych kontrolą Protokołu Montrealskiego;
vii)
działania na rzecz ograniczenia i/lub redukcji emisji gazów cieplarnianych nie objętych kontrolą Protokołu Montrealskiego w sektorze transportu;
viii)
ograniczenie lub redukcja emisji metanu poprzez jego odzyskiwanie i wykorzystywanie w gospodarce odpadami oraz w produkcji, transporcie i dystrybucji energii;
b)
Współpracować z innymi Stronami wymienionymi w załączniku I w celu zwiększenia indywidualnej i połączonej efektywności ich kierunków działań i środków przyjętych zgodnie z niniejszym artykułem, w oparciu o artykuł 4 ustęp 2 litera e) i) Konwencji. W tym celu, Strony te podejmą kroki w celu dzielenia się doświadczeniem i wymiany informacji o kierunkach działań i środkach, w tym opracują sposoby poprawy ich porównywalności, przejrzystości i efektywności. Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu na swojej pierwszej sesji lub później jak tylko to będzie praktycznie możliwe, rozważy sposoby ułatwienia takiej współpracy, przy uwzględnieniu wszystkich odpowiednich informacji.
2. 
Strony wymienione w załączniku I będą dążyć do ograniczenia lub redukcji emisji gazów cieplarnianych nie objętych kontrolą Protokołu Montrealskiego z lotniczego i morskiego bunkra paliw, poprzez współpracę w ramach Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego i Międzynarodowej Organizacji Morskiej.
3. 
Strony wymienione w załączniku I będą dążyć do wdrażania kierunków działań i środków w ramach niniejszego artykułu w taki sposób, by zminimalizować szkodliwe skutki, w tym konsekwencje zmian klimatu, wpływ na handel międzynarodowy, skutki społeczne, ekologiczne i ekonomiczne dla innych Stron, zwłaszcza dla Stron - krajów rozwijających się, a w szczególności określonych w artykule 4 ustęp 8 i 9 Konwencji, przy uwzględnieniu artykułu 3 Konwencji. Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu może podjąć dalsze stosowne działania, dla promowania wdrożenia postanowień niniejszego ustępu.
4. 
Jeśli Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu zdecyduje, że byłoby korzystne skoordynowanie kierunków działań i środków wymienionych w ustępie 1 litera a) powyżej, przy uwzględnieniu różnych warunków krajowych i potencjalnych skutków, to rozważy ona sposoby i warunki opracowania koordynacji takich kierunków działań i środków.
Artykuł  3
1. 
Strony wymienione w załączniku I, indywidualnie lub wspólnie, zapewnią, że ich zagregowane antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku A wyrażone w równoważniku dwutlenku węgla, nie przekroczą przyznanych ilości, obliczonych zgodnie z ich ilościowymi zobowiązaniami do ograniczenia i redukcji zapisanymi w załączniku B i zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, w celu zredukowania całkowitych emisji tych gazów o przynajmniej 5 procent poniżej poziomu 1990 roku w okresie zobowiązań od 2008-2012 roku.
1a.  1
 Strony wymienione w załączniku I, indywidualnie lub wspólnie, zapewniają, aby ich zagregowane antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku A, wyrażone w ekwiwalencie dwutlenku węgla, nie przekroczyły ich przyznanych ilości emisji, obliczonych zgodnie z ich ilościowo określonymi zobowiązaniami do ograniczenia i redukcji emisji zapisanymi w trzeciej kolumnie tabeli zawartej w załączniku B i zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, w celu zredukowania całkowitych emisji tych gazów o co najmniej 18 % poniżej poziomów z 1990 r. w okresie rozliczeniowym 2013-2020.
1b.  2
 Strona wymieniona w załączniku B może zaproponować dostosowanie swojego ilościowo określonego zobowiązania do ograniczenia i redukcji emisji w celu zmniejszenia procentu zapisanego w trzeciej kolumnie załącznika B. Wniosek o takie dostosowanie jest podawany do wiadomości Stronom przez sekretariat na co najmniej trzy miesiące przed posiedzeniem Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron niniejszego protokołu, podczas którego proponuje się przyjęcie tego dostosowania.
1c.  3
 Dostosowanie zaproponowane przez Stronę wymienioną w załączniku I w celu podniesienia poziomu ambicji jej ilościowo określonego zobowiązania do ograniczenia lub redukcji emisji zgodnie z art. 3 ust. 1b uznaje się za przyjęte przez Konferencję Stron służącą jako spotkanie Stron niniejszego protokołu, chyba że więcej niż trzy czwarte Stron obecnych i głosujących wyrazi sprzeciw wobec jego przyjęcia. Przyjęte dostosowanie jest podawane przez sekretariat do wiadomości depozytariuszowi, który przekazuje je wszystkim Stronom, a wchodzi ono w życie z dniem 1 stycznia roku następującego po przekazaniu przez depozytariusza. Dostosowanie takie jest wiążące dla Stron.
2. 
Każda Strona wymieniona w załączniku I do 2005 roku uczyni możliwy do udowodnienia postęp w wypełnianiu zobowiązań wynikających z niniejszego Protokołu.
3. 
Zmiany netto w emisjach gazów cieplarnianych ze źródeł i usuwania przez pochłaniacze wynikające z bezpośrednio spowodowanych przez człowieka zmian użytkowania ziemi i działalności w leśnictwie, ograniczonych do zalesiania, ponownego zalesiania i wylesiania od 1990 roku, mierzone jako możliwe do sprawdzenia zmiany zasobów pierwiastka węgla w każdym okresie zobowiązań będą wykorzystane do wypełnienia zobowiązań wynikających z niniejszego artykułu dla każdej strony wymienionej w załączniku I. O emisjach gazów cieplarnianych ze źródeł i usuwaniu przez pochłaniacze towarzyszących tym działalnościom będą składane raporty w sposób przejrzysty i umożliwiający weryfikację. Będą one przeglądane zgodnie z artykułami 7 i 8.
4. 
Przed pierwszą sesją Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron niniejszego Protokołu, każda Strona wymieniona w załączniku I dostarczy dane do rozpatrzenia przez pomocniczy organ do spraw doradztwa naukowego i technicznego w celu ustalenia poziomu zawartości pierwiastka węgla w 1990 roku i umożliwiające oszacowanie zmian jego zawartości w następnych latach. Konferencja Stron działając jako spotkanie stron niniejszego Protokołu na swojej pierwszej sesji, lub jak najszybciej będzie to możliwe później, podejmie decyzję dotyczącą sposobów, zasad i wytycznych tego, jak i które dodatkowe działania spowodowane przez człowieka, związane ze zmianami emisji gazów cieplarnianych i pochłaniania przez gleby rolnicze, zmiany użytkowania ziemi i leśnictwo będą dodane lub odjęte od przyznanej ilości dla Stron wymienionych w załączniku I, przy uwzględnieniu stopnia niepewności, przejrzystości raportów, możliwości weryfikacji, prac metodologicznych Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu, wskazówek pomocniczego organu do spraw doradztwa naukowego i technicznego zgodnie z artykułem 5 i decyzjami Konferencji Stron. Decyzja ta będzie mieć zastosowanie do drugiego i następnych okresów zobowiązań. Strona może stosować decyzję o dodatkowych działaniach spowodowanych przez człowieka do swojego pierwszego okresu zobowiązań, pod warunkiem że działania te miały miejsce po 1990 roku.
5. 
Strony wymienione w załączniku I, podlegające procesowi przejścia do gospodarki rynkowej, których rok lub okres bazowy został określony zgodnie z decyzją 9/CP.2 Konferencji Stron na jej drugiej sesji, będą stosować ten rok lub okres bazowy dla realizacji swoich zobowiązań wynikających z niniejszego artykułu. Każda inna Strona wymieniona w załączniku I podlegająca procesowi przejścia do gospodarki rynkowej, która jeszcze nie przedstawiła pierwszego raportu krajowego zgodnie z artykułem 12 Konwencji, może również zawiadomić Konferencję Stron działającą jako spotkanie stron Protokołu, że zamierza stosować historyczny rok lub okres bazowy inny niż 1990, w celu realizacji swoich zobowiązań określonych w niniejszym artykule. Konferencja Stron, służąc jako spotkanie Stron niniejszego Protokołu zadecyduje w sprawie akceptacji tego zawiadomienia.
6. 
Uwzględniając artykuł 4 ustęp 6 Konwencji, Konferencja Stron działając jako spotkanie Stron Protokołu zezwoli na pewien stopień elastyczności w wypełnianiu zobowiązań wynikających z protokołu, innych niż wynikające z niniejszego artykułu, stronom wymienionym w załączniku I, podlegającym procesowi przejścia do gospodarki rynkowej.
7. 
W pierwszym okresie ilościowych zobowiązań do ograniczenia i redukcji emisji, od 2008-2012 roku, ilość przyznana każdej Stronie wymienionej w załączniku I będzie równa przypisanemu jej w załączniku B procentowi jej zagregowanych antropogenicznych emisji gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku A wyrażonych w równoważniku dwutlenku węgla w 1990 roku lub w roku lub okresie bazowym, określonych zgodnie z ustępem 5 powyżej, pomnożonych przez pięć. Strony wymienione w załączniku I, dla których zmiana użytkowania ziemi i leśnictwo stanowiły źródło netto emisji gazów cieplarnianych w 1990 roku, w celu obliczenia przyznanej ilości włączą do swoich emisji z 1990 roku, albo z roku lub okresu bazowego, zagregowane antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku A wyrażone w równoważniku dwutlenku węgla po odjęciu wielkości absorbowanej przez pochłaniacze w 1990 roku wynikającej ze zmian użytkowania ziemi.
7a.  4
 W drugim okresie ilościowo określonych zobowiązań do ograniczenia i redukcji emisji w latach 2013-2020 ilość emisji przyznana każdej Stronie wymienionej w załączniku I jest równa przypisanemu jej w trzeciej kolumnie w tabeli zawartej w załączniku B procentowi jej zagregowanych antropogenicznych emisji gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku A wyrażonych w ekwiwalencie dwutlenku węgla w 1990 r. lub w roku lub okresie bazowym, określonych zgodnie z ust. 5 powyżej, pomnożonych przez osiem. Strony wymienione w załączniku I, dla których zmiany sposobu użytkowania ziemi i leśnictwo stanowiły źródło netto emisji gazów cieplarnianych w 1990 r., w celu obliczenia przyznanej ilości emisji włączają do swoich emisji z 1990 r. lub okresu bazowego zagregowane antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku A, wyrażone w ekwiwalencie dwutlenku węgla, po odjęciu wielkości pochłoniętej w 1990 r. w wyniku zmian sposobów użytkowania ziemi.
7b.  5
 Każdą dodatnią różnicę między ilością emisji przyznaną w drugim okresie rozliczeniowym Stronie wymienionej w załączniku I a przeciętnymi rocznymi emisjami przez pierwsze trzy lata poprzedniego okresu rozliczeniowego pomnożoną przez osiem przenosi się na rachunek anulowania tej Strony.
8.  6
 Każda Strona wymieniona w załączniku I, w celu obliczeń, o których mowa w ust. 7 i 7a, może wykorzystać rok 1995 jako rok bazowy dla fluorowęglowodorów, perfluorowęglowców i sześciofluorku siarki.
8a.  7
 Każda Strona wymieniona w załączniku I może wykorzystywać 1995 r. lub 2000 r. jako rok bazowy w odniesieniu do emisji trójfluorku azotu do celów obliczeń, o których mowa w ust. 7a.
9. 
Zobowiązania na kolejne okresy dla Stron wymienionych w załączniku I będą ustanowione w poprawkach do załącznika B do Protokołu, które będą przyjęte zgodnie z postanowieniami artykułu 21 ustęp 7. Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu rozpocznie rozpatrywanie tych zobowiązań przynajmniej 7 lat przed końcem pierwszego okresu zobowiązań wymienionego w ustępie 1.
10. 
Jednostki redukcji emisji, lub część przyznanej ilości, które Strona nabędzie od innej Strony zgodnie z postanowieniami artykułu 6 i artykułu 17 zostaną dodane do przyznanej ilości tej Strony.
11. 
Jednostki redukcji emisji lub część przyznanej ilości, które Strona przekaże innej Stronie zgodnie z postanowieniami artykułu 6 i artykułu 17 zostaną odjęte od przyznanej ilości tej Strony.
12. 
Poświadczone redukcje emisji, które Strona nabędzie od innej Strony zgodnie z postanowieniami artykułu 12 zostaną dodane do przyznanej ilości tej Strony.
12a.  8
 Wszelkie jednostki pochodzące z mechanizmów rynkowych, które zostaną utworzone na podstawie konwencji lub jej instrumentów, mogą być wykorzystywane przez Strony wymienione w załączniku I w celu wsparcia ich w realizacji ich ilościowo określonych zobowiązań do ograniczenia i redukcji emisji na mocy art. 3. Wszelkie takie jednostki, które Strona nabędzie od innej Strony konwencji, zostają dodane do przyznanej ilości emisji tej Strony i odjęte od ilości jednostek posiadanych przez Stronę przekazującą.
12b.  9
 Konferencja Stron służąca jako spotkanie Stron niniejszego protokołu zapewnia, aby - w przypadku gdy jednostki z zatwierdzonych działań w ramach mechanizmów rynkowych, o których mowa w ust. 12a, są wykorzystywane przez Strony wymienione w załączniku I, aby pomóc im w realizacji ich ilościowo określonych zobowiązań do ograniczenia i redukcji emisji na mocy art. 3 - część tych jednostek została wykorzystana do pokrycia wydatków administracyjnych, a także do udzielenia pomocy Stronom będącym krajami rozwijającymi się, które są szczególnie narażone na negatywne skutki zmiany klimatu, w pokryciu kosztów przystosowywania się, jeżeli jednostki te są nabywane na mocy art. 17.
13. 
Jeśli emisje Strony, wymienionej w załączniku I, podczas okresu zobowiązań są mniejsze niż ilość przyznana zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu, to różnica ta, na żądanie Strony, zostanie dodana do przyznanej ilości dla tej Strony na następny okres zobowiązań.
14. 
Każda Strona wymieniona w załączniku I będzie dążyć do realizacji zobowiązań wymienionych w ustępie 1 w taki sposób, aby zminimalizować szkodliwe społeczne, ekologiczne i gospodarcze oddziaływanie na Strony - kraje rozwijające się, a w szczególności na kraje określone w artykule 4 ustęp 8 i 9 Konwencji. Zgodnie z odpowiednimi decyzjami Konferencji Stron dotyczącymi realizacji tych ustępów, Konferencja Stron, służąc jako spotkanie stron Protokołu, na pierwszej sesji rozważy, jakie działania są konieczne dla zminimalizowania szkodliwych skutków zmian klimatu i środków zapobiegawczych na Strony, określone w tych ustępach. Rozważone powinny być między innymi: ustanowienie finansowania, ubezpieczeń i transfer technologii.
Artykuł  4
1. 
Stronom wymienionym w załączniku I, które uzgodniły, że wspólnie wypełnią swoje zobowiązania określone w artykule 3, zobowiązania te zostaną uznane za wypełnione, pod warunkiem że ich całkowite połączone zagregowane antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku A wyrażone w równoważniku dwutlenku węgla nie przekroczą przyznanych im ilości obliczonych zgodnie z ich ilościowymi zobowiązaniami do ograniczenia i redukcji emisji zapisanymi w załączniku B i zgodnie z postanowieniami artykułu 3. Poziomy emisji przyznane każdej ze Stron porozumienia będą ustalone w tym porozumieniu.
2.  10
 Strony takiego porozumienia zawiadomią sekretariat o warunkach porozumienia w dniu złożenia dokumentów ratyfikacji, akceptacji, zatwierdzenia lub przystąpienia lub w dniu złożenia ich instrumentów przyjęcia wszelkich zmian do załącznika B na podstawie art. 3 ust. 9. Sekretariat z kolei poinformuje Strony i sygnatariuszy konwencji o warunkach porozumienia.
3.  11
 Porozumienie pozostanie w mocy w czasie okresu zobowiązań wyszczególnionego w artykule 3, do którego się ono odnosi.
4. 
Jeśli Strony działając wspólnie, czynią to w ramach i razem z regionalną organizacją integracji gospodarczej, jakakolwiek zmiana składu organizacji po przyjęciu Protokołu nie wpłynie na istniejące zobowiązania wynikające z Protokołu. Zmiana składu organizacji będzie stosować się tylko do celów tych zobowiązań w ramach artykułu 3, które będą przyjęte po tej zmianie.
5. 
W przypadku nie osiągnięcia przez Strony porozumienia ich całkowitego połączonego poziomu redukcji emisji, każda Strona porozumienia będzie odpowiedzialna za własny poziom emisji ustalony w porozumieniu.
6. 
Jeśli Strony działające wspólnie czynią to w ramach i wspólnie z regionalną organizacją integracji gospodarczej, która sama jest Stroną Protokołu, każde państwo członkowskie regionalnej organizacji integracji gospodarczej indywidualnie i wspólnie z regionalną organizacją integracji gospodarczej działając zgodnie z artykułem 24, będzie odpowiedzialne, w przypadku nie osiągnięcia całkowitego połączonego poziomu redukcji emisji, za swój poziom emisji opisany w zawiadomieniu zgodnie z niniejszym artykułem.
Artykuł  5
1. 
Każda Strona wymieniona w załączniku I, nie później niż rok przed początkiem pierwszego okresu zobowiązań, stworzy krajowy system szacowania antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze wszystkich gazów cieplarnianych nie objętych kontrolą Protokołu Montrealskiego. Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron zadecyduje o wytycznych dla systemów krajowych, które obejmą metodyki wyszczególnione w ustępie 2.
2. 
Metodyki szacowania antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze wszystkich gazów cieplarnianych nie objętych kontrolą Protokołu Montrealskiego będą metodami przyjętymi przez Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu i uzgodnionymi przez Konferencję Stron na trzeciej sesji. Tam, gdzie metody te nie są stosowane, należy zastosować odpowiednie poprawki zgodnie z metodami uzgodnionymi przez Konferencję Stron służącą jako spotkanie stron Protokołu na jego pierwszej sesji. Na podstawie pracy, między innymi Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu i zaleceń pomocniczego organu do spraw doradztwa naukowego i technicznego, Konferencja Stron, służąc jako spotkanie Stron Protokołu, będzie regularnie przeglądać i korygować metody i poprawki, biorąc pod uwagę każdą odpowiednią decyzję Konferencji Stron. Każda korekta metod lub poprawek będzie wykorzystana do celów określenia wypełniania zobowiązań wynikających z artykułu 3 tylko w odniesieniu do okresu zobowiązań przyjętego po tej korekcie.
3. 
Do obliczenia ekwiwalentu dwutlenku węgla antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych nie objętych kontrolą Protokołu Montrealskiego wymienionych w załączniku A stosuje się współczynniki ocieplenia globalnego zaakceptowane przez Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu i uzgodnione przez Konferencję Stron na jej trzeciej sesji. W oparciu o prace, między innymi, Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu i zalecenia pomocniczego organu do spraw doradztwa naukowego i technicznego, Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu regularnie będzie przeglądać i, w razie potrzeby, zmieniać współczynniki ocieplenia globalnego każdego z tych gazów cieplarnianych, w pełni uwzględniając wszystkie związane decyzje Konferencji Stron. Zmiana współczynników ocieplenia globalnego będzie stosować się tylko do zobowiązań wynikających z artykułu 3 w odniesieniu do okresu zobowiązań przyjętego po tej zmianie.
Artykuł  6
1. 
W celu realizacji zobowiązań wynikających z artykułu 3, każda Strona wymieniona w załączniku I może przekazać innej Stronie z załącznika I lub nabyć od niej jednostki redukcji emisji powstałe w wyniku projektów mających na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych ze źródeł oraz zwiększanie ich usuwania przez pochłaniacze w jakimkolwiek sektorze gospodarki, pod warunkiem że:
a)
każdy projekt otrzymał zgodę zainteresowanych Stron;
b)
każdy projekt daje dodatkową redukcję emisji przez źródła lub dodatkowo zwiększa usuwanie przez pochłaniacze, w stosunku do tego, co wydarzyłoby się bez jego realizacji;
c)
strona nie nabywa jednostek redukcji emisji, jeśli nie wypełnia swoich zobowiązań określonych w artykułach 5 i 7; i
d)
nabycie jednostek redukcji emisji będzie dodatkowe w stosunku do działań krajowych do celów wypełnienia zobowiązań zawartych w artykule 3.
2. 
Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu, na swojej pierwszej sesji lub później jak to najszybciej będzie możliwe, może dalej opracować wytyczne dla wdrożenia niniejszego artykułu, w tym dla weryfikacji i sprawozdawczości.
3. 
Każda Strona wymieniona w załączniku I może upoważnić podmioty prawne do udziału, na jej odpowiedzialność, w działaniach prowadzących do wytworzenia, transferu lub nabycia jednostek redukcji emisji w ramach niniejszego artykułu.
4. 
Jeśli zakwestionowane zostanie wdrażanie przez Stronę wymienioną w załączniku I wymagań określonych w niniejszym ustępie, zgodnie z odpowiednimi postanowieniami artykułu 8, transfer i nabywanie jednostek redukcji emisji może być kontynuowane po zakwestionowaniu, pod warunkiem że jednostki te nie będą wykorzystane przez Stronę do wypełnienia zobowiązań wynikających z artykułu 3 aż kwestia wypełniania zobowiązań zostanie rozstrzygnięta.
Artykuł  7
1. 
Każda Strona wymieniona w załączniku I do swoich corocznych inwentaryzacji antropogenicznych emisji przez źródła i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych, nie objętych kontrolą Protokołu Montrealskiego, przedstawianych zgodnie z odpowiednimi decyzjami Konferencji Stron, włączy niezbędne dodatkowe informacje do celów zapewnienia zgodności z artykułem 3, które zostaną określone zgodnie z ustępem 4 poniżej.
2. 
Każda Strona wymieniona w załączniku I włączy do swojego raportu krajowego, przedstawianego zgodnie z artykułem 12 Konwencji, dodatkowe informacje konieczne do wykazania wypełniania zobowiązań wynikających z Protokołu, które zostaną określone zgodnie z ustępem 4 poniżej.
3. 
Każda strona wymieniona w załączniku I przedstawi corocznie informacje wymagane zgodnie z powyższym ustępem 1, rozpoczynając od pierwszej inwentaryzacji wymaganej przez Konwencję dla pierwszego roku okresu zobowiązań po wejściu Protokołu w życie. Każda z tych Stron przedstawi informacje wymagane zgodnie z powyższym ustępem 2 jako część pierwszego raportu krajowego wymaganego przez Konwencję po wejściu w życie Protokołu dla tej Strony i po przyjęciu wytycznych, zgodnie z ustępem 4. Częstotliwość kolejnego przedstawiania informacji wymaganych zgodnie z niniejszym artykułem określi Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu, przy uwzględnieniu harmonogramu przedstawiania raportów krajowych określonego przez Konferencję Stron.
4. 
Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu przyjmie na pierwszej sesji, i będzie przeglądać okresowo później, wytyczne do przygotowania informacji wymaganych zgodnie z niniejszym artykułem, uwzględniając wytyczne do przygotowania raportów krajowych Stron, wymienionych w załączniku I, przyjętych przez Konferencję Stron. Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu, zadecyduje również, przed pierwszym okresem zobowiązań, o sposobach rozliczania przyznanych ilości.
Artykuł  8
1. 
Informacje przekazane przez Strony, wymienione w załączniku I, zgodnie z artykułem 7, będą przeglądane przez zespoły ekspertów, zgodnie z decyzją Konferencji Stron i zgodnie z wytycznymi przyjętymi w tym celu przez Konferencję Stron służącą jako spotkanie Stron Protokołu w ramach poniższego ustępu 4. Informacje dostarczone zgodnie z wymaganiami artykułu 7 ustęp 1 przez Strony wymienione w załączniku I będą przejrzane jako część rocznej kompilacji i rozliczania inwentaryzacji emisji i przyznanych ilości. Dodatkowo, informacje przedstawione przez Strony, wymienione w załączniku I, zgodnie z wymaganiami artykułu 7 ustęp 2 będą przeglądane jako część przeglądu raportów krajowych.
2. 
Przeglądowe zespoły ekspertów będą koordynowane przez sekretariat i będą wybrane spośród ekspertów nominowanych przez Strony Konwencji i, gdzie właściwe, przez organizacje międzyrządowe, zgodnie z wytycznymi Konferencji Stron w tym zakresie.
3. 
Proces przeglądu powinien stanowić dokładną i kompleksową ocenę techniczną wszystkich aspektów wdrażania Protokołu przez Stronę. Przeglądowe zespoły ekspertów przygotują raport dla Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu, oceniający realizację zobowiązań Strony i identyfikujący potencjalne problemy w wypełnianiu zobowiązań oraz czynniki na niewpływające. Raporty te będą rozesłane przez sekretariat wszystkim Stronom Konwencji. Sekretariat sporządzi listę problemów, związanych z realizacją, wskazanych w raportach dla dalszego rozpatrzenia przez Konferencję Stron służącą jako spotkanie Stron Protokołu.
4. 
Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu przyjmie na swojej pierwszej sesji i będzie przeglądać okresowo później, wytyczne do przeglądu wdrażania przez zespoły ekspertów przy uwzględnieniu odpowiednich decyzji Konferencji Stron.
5. 
Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu, z pomocą pomocniczego organu do spraw wdrażania, i tam gdzie niezbędne, pomocniczego organu do spraw doradztwa naukowego i technicznego rozpatrzy:
a)
informacje przedstawione przez Strony zgodnie z wymaganiami artykułu 7 i raporty z eksperckich przeglądów prowadzonych w ramach niniejszego artykułu; i
b)
zagadnienia związane z wdrażaniem wymienione przez sekretariat zgodnie z ustępem 3 oraz zagadnienia podniesione przez Strony.
6. 
Konferencja Stron, służąc jako spotkanie Stron Protokołu, po rozważeniu informacji, określonych w ustępie 5, podejmie decyzję w każdej sprawie koniecznej dla realizacji Protokołu.
Artykuł  9
1. 
Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu będzie okresowo dokonywać przeglądu Protokołu uwzględniając najlepsze dostępne informacje naukowe oraz oceny zmian klimatu i ich oddziaływań, a także odpowiednie informacje techniczne, społeczne i ekonomiczne. Przeglądy będą skoordynowane ze stosownymi przeglądami w ramach Konwencji, a zwłaszcza przeglądami wymaganymi w artykule 4 ustęp 2 litera d) i artykule 7, ustęp 2 litera a) Konwencji. Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu podejmie odpowiednie działania na podstawie tych przeglądów.
2. 
Pierwszy przegląd będzie miał miejsce na drugiej sesji Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu. Dalsze przeglądy będą odbywały się w regularnych odstępach czasu w określonych terminach.
Artykuł  10

Wszystkie Strony, uwzględniając ich wspólną lecz zróżnicowaną odpowiedzialność i specyficzne krajowe i regionalne priorytety rozwojowe, cele oraz warunki, bez wprowadzania nowych zobowiązań dla Stron nie wymienionych w załączniku I, potwierdzając istniejące zobowiązania w artykule 4 ustęp 1 Konwencji i kontynuując realizację tych zobowiązań w celu osiągnięcia trwałego rozwoju oraz biorąc pod uwagę artykuł 4 ustępy 3, 5 i 7 Konwencji:

a)
sformułują, tam gdzie niezbędne i możliwe, kosztowo efektywne krajowe i, w razie potrzeby także regionalne programy poprawy lokalnych współczynników emisji, danych o aktywności i/lub modeli uwzględniających warunki społeczno - ekonomiczne każdej ze Stron w celu przygotowania i okresowego uaktualniania krajowych inwentaryzacji antropogenicznych emisji ze źródeł i usuwania przez pochłaniacze wszystkich gazów cieplarnianych nie objętych kontrolą Protokołu Montrealskiego, przy zastosowaniu porównywalnych metodologii uzgodnionych przez Konferencję Stron i zgodnych z wytycznymi do krajowych raportów przyjętymi przez Konferencję Stron;
b)
sformułują, wdrożą, opublikują i regularnie będą uaktualniać krajowe i, tam gdzie niezbędne, regionalne programy obejmujące działania łagodzące zmiany klimatu i ułatwiające adaptację do zmian klimatu:
i)
programy te będą, między innymi, obejmować sektory energetyki, transportu i przemysłu oraz rolnictwa, leśnictwa i gospodarki odpadami. Uwzględnią ponadto technologie adaptacji i metody doskonalenia planowania przestrzennego poprawiające adaptację do zmian klimatu; i
ii)
strony wymienione w załączniku I przedstawią informacje o działaniach podejmowanych w ramach niniejszego Protokołu, w tym o programach krajowych, zgodnie z wytycznymi zawartymi w artykule 7; inne Strony będą starać się włączyć do swoich raportów krajowych, tam gdzie niezbędne, informacje o programach obejmujących działania, które według Strony przyczyniają się do zapobiegania zmianom klimatu i ich szkodliwym wpływom, w tym do zmniejszenia wzrostu emisji gazów cieplarnianych, zwiększenia absorpcji przez pochłaniacze oraz szkolenia i działania adaptacyjne.
c)
będą współpracować w promowaniu efektywnej organizacji opracowywania, wykorzystywania i rozpowszechniania oraz podejmą praktycznie możliwe kroki w celu promowania, ułatwiania i finansowania transferu i dostępu do przyjaznych dla środowiska technologii, know - how, praktyk i procesów mających związek ze zmianami klimatu, w szczególności do krajów rozwijających się, w szczególności poprzez sformułowanie kierunków działania i programów efektywnego transferu przyjaznych dla środowiska technologii, które stanowią publiczną własność lub są wykorzystywane w sektorze publicznym oraz stworzenie sprzyjającego środowiska dla sektora prywatnego dla promowania i zwiększania dostępu do przyjaznych dla środowiska technologii i ich transferu;
d)
będą współpracować w zakresie badań naukowych i technicznych oraz promować utrzymanie i rozwój systemu systematycznych obserwacji i archiwów danych w celu zmniejszenia niepewności związanych z systemem klimatycznym, szkodliwym wpływem zmian klimatu oraz ekonomicznymi i społecznymi konsekwencjami różnych strategii reakcji, a także będą promować rozwój i umocnienie lokalnych potencjałów w zakresie udziału w międzynarodowych i międzyrządowych staraniach, programach badawczych i sieciach systematycznych obserwacji, uwzględniając artykuł 5 Konwencji;
e)
będą współpracować i propagować na poziomie międzynarodowym i innym na jakim jest to niezbędne, wykorzystując istniejące organizacje i instytucje, opracowanie i wdrożenie programów edukacji i szkolenia, w tym umocnienie krajowych działań tworzących możliwości, a zwłaszcza potencjał ludzki i instytucji oraz wymianę lub przeniesienia personelu w celu szkolenia ekspertów w tej dziedzinie, w szczególności w krajach rozwijających się, i kształtowanie na poziomie krajowym świadomości społecznej oraz ułatwianie dostępu publicznego do informacji o zmianach klimatu. Powinny zostać przygotowane odpowiednie warunki dla wdrażania tych działań poprzez odpowiednie organy Konwencji z uwzględnieniem artykułu 6 Konwencji;
f)
włączą do raportów krajowych informacje o programach i działaniach podjętych zgodnie z niniejszym artykułem i odpowiednimi decyzjami Konferencji Stron; i
g)
przy realizacji zobowiązań wynikających z niniejszego artykułu wezmą w pełni pod uwagę artykuł 4 ustęp 8 Konwencji.
Artykuł  11
1. 
Przy realizacji zobowiązań wynikających z artykułu 10, Strony uwzględnią postanowienia artykułu 4 ustępy 4, 5, 7, 8 i 9 Konwencji.
2. 
W kontekście realizacji artykułu 4 ustęp 1 Konwencji, zgodnie z postanowieniami artykułu 4 ustęp 3 i artykułu 11 Konwencji oraz przez jednostkę lub jednostki operacyjne mechanizmu finansowego Konwencji, Strony kraje rozwinięte i inne Strony rozwinięte wymienione w załączniku II do Konwencji:
a)
dostarczą nowe i dodatkowe środki finansowe dla pokrycia uzgodnionych pełnych kosztów poniesionych przez Strony - kraje rozwijające się przy realizacji istniejących zobowiązań wynikających z artykułu 4 ustęp l litera a) Konwencji, które są ujęte w artykule 10 litera a); i
b)
dostarczą również środki finansowe, w tym na transfer technologii, potrzebne Stronom - krajom rozwijającym się dla pokrycia uzgodnionych pełnych kosztów dodatkowych realizacji istniejących zobowiązań wynikających z artykułu 4 ustępu 1 Konwencji, które są objęte artykułem 10 i są uzgodnione między Stroną - krajem rozwijającym się i międzynarodową jednostką lub jednostkami określonymi w artykule 11 Konwencji, zgodnie z tym artykułem.

Realizacja istniejących zobowiązań uwzględni konieczność odpowiedniego i przewidywalnego przepływu funduszy oraz wagę odpowiedniego podziału obciążenia między Stronami - krajami rozwiniętymi. Wytyczne dla mechanizmu finansowego Konwencji w odpowiednich decyzjach Konferencji Stron, również w uzgodnionych przed przyjęciem niniejszego Protokołu, będą stosować się mutatis mutandis do postanowień niniejszego ustępu.

3. 
Strony kraje rozwinięte i inne rozwinięte Strony z załącznika II do Konwencji mogą również dostarczyć, a strony - kraje rozwijające się mogą wykorzystać dla realizacji artykułu 10, środki finansowe przez kanały dwustronne, regionalne lub inne wielostronne.
Artykuł  12
1. 
Niniejszym definiuje się mechanizm czystego rozwoju.
2. 
Celem mechanizmu czystego rozwoju jest pomoc Stronom niewymienionym w załączniku I w osiągnięciu trwałego rozwoju i w przyczynieniu się do osiągnięcia podstawowego celu Konwencji oraz pomoc Stronom wymienionym w załączniku I w osiągnięciu ich ilościowych zobowiązań do ograniczenia i redukcji emisji wynikających z artykułu 3.
3. 
W ramach mechanizmu czystego rozwoju:
a)
strony niewymienione w załączniku I będą korzystać z projektów dających w rezultacie poświadczone redukcje emisji; i
b)
strony wymienione w załączniku I mogą wykorzystać poświadczone redukcje emisji wynikające z tych projektów do wywiązania się z części swoich ilościowych zobowiązań do ograniczenia i redukcji emisji określonych w artykule 3, jak określi to Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu.
4. 
Mechanizm czystego rozwoju będzie podlegał władzy i wytycznym Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu i będzie nadzorowany przez zarząd mechanizmu czystego rozwoju.
5. 
Redukcje emisji będące wynikiem każdego projektu będą poświadczane przez operacyjną jednostkę wyznaczoną przez Konferencję Stron służącą jako spotkanie Stron Protokołu na podstawie:
a)
dobrowolnego udziału zaakceptowanego przez każdą zainteresowaną Stronę;
b)
rzeczywistych, wymiernych i długoterminowych korzyści związanych z zapobieganiem zmianom klimatu; i
c)
redukcji emisji, które są dodatkowe w stosunku do redukcji, jakie byłyby, gdyby nie zrealizowano poświadczonego projektu.
6. 
Mechanizm czystego rozwoju, gdy będzie to konieczne, będzie pomagać w zorganizowaniu finansowania poświadczonego projektu.
7. 
Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu na swojej pierwszej sesji opracuje zasady i procedury w celu zapewnienia przejrzystości, skuteczności i odpowiedzialności poprzez niezależną kontrolę i weryfikację projektów.
8. 
Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu zapewni, że część dochodu z poświadczonych projektów zostanie wykorzystana do pokrycia wydatków administracyjnych oraz zostanie przeznaczona na pomoc na pokrycie kosztów adaptacji dla Stron krajów rozwijających się, szczególnie narażonych na szkodliwe skutki zmian klimatu.
9. 
W mechanizmie czystego rozwoju, w tym w działaniach wymienionych w ustępie 3 litera a) i nabywaniu poświadczonych redukcji emisji mogą brać udział podmioty prywatne lub publiczne. Udział ich podlega ewentualnym wytycznym zarządu mechanizmu czystego rozwoju.
10. 
Poświadczone redukcje emisji otrzymane w okresie od 2000 roku do początku pierwszego okresu zobowiązań mogą być wykorzystane do wypełnienia zobowiązań w pierwszym okresie zobowiązań.
Artykuł  13
1. 
Konferencja Stron, najwyższy organ Konwencji, będzie służyć jako spotkanie Stron Protokołu.
2. 
Strony Konwencji, które nie są Stronami Protokołu mogą uczestniczyć jako obserwatorzy w obradach sesji Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu. Gdy Konferencja Stron służy jako spotkanie Stron Protokołu, decyzje dotyczące Protokołu podejmują tylko Strony Protokołu.
3. 
Gdy Konferencja Stron służy jako spotkanie Stron Protokołu, członkowie Biura Konferencji Stron reprezentujący Strony Konwencji, ale, w tym czasie, niebędące Stronami Protokołu, zostaną zastąpieni przez dodatkowych członków, wybranych spośród Stron Protokołu.
4. 
Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu będzie regularnie przeglądać realizację Protokołu i w ramach swego mandatu będzie podejmować decyzje konieczne do wspierania jego realizacji. Będzie wykonywać funkcje przydzielone jej przez Protokół i będzie:
a)
oceniać, na podstawie informacji udostępnionych zgodnie z postanowieniami Protokołu, realizację Protokołu przez Strony, ogólne skutki działań podjętych zgodnie z Protokołem, a zwłaszcza skutki dla środowiska, ekonomiczne i społeczne oraz ich skumulowany wpływ oraz zakres postępu na drodze do osiągnięcia celu Konwencji;
b)
okresowo rozpatrywać zobowiązania Stron w ramach Protokołu, należycie rozważając przeglądy wymagane przez artykuł 4, ustęp 2 litera d) i artykuł 7 ustęp 2 Konwencji, w świetle celu Konwencji, doświadczenia nabytego w trakcie jej realizacji oraz ewolucji wiedzy naukowej i technicznej, i pod tym względem rozpatrzy i przyjmie regularne raporty o realizacji Protokołu;
c)
będzie popierać i ułatwiać wymianę informacji o działaniach podjętych przez Strony w zakresie zmian klimatu i ich skutków, biorąc pod uwagę zróżnicowane warunki, odpowiedzialność i możliwości Stron i ich odpowiednie zobowiązania określone w Protokole;
d)
będzie ułatwiać na wniosek dwóch lub więcej Stron, koordynację środków przyjętych przez nie w celu zapobiegania zmianom klimatu i ich skutkom, biorąc pod uwagę zróżnicowane warunki, odpowiedzialność i możliwości Stron oraz ich odpowiednie zobowiązania określone w Protokole;
e)
będzie popierać i wytyczać, zgodnie z celem Konwencji i postanowieniami Protokołu, oraz w pełni uwzględniając odnośne decyzje Konferencji Stron, rozwój i okresowe udoskonalanie porównywalnych metodologii dla efektywnego wdrażania Protokołu, do uzgodnienia przez Konferencję Stron służącą jako spotkanie Stron Protokołu;
f)
będzie formułować zalecenia w sprawach niezbędnych dla realizacji Protokołu;
g)
będzie starać się pozyskać dodatkowe środki finansowe zgodnie z artykułem 11 ustęp 2;
h)
powoła organy pomocnicze, jakie będą uznane za niezbędne dla realizacji Protokołu;
i)
będzie starać się i wykorzystywać, tam gdzie jest to właściwe, usługi, współpracę i informacje kompetentnych organizacji międzynarodowych oraz organów międzyrządowych lub pozarządowych; i
j)
będzie wykonywać inne funkcje, jakie mogą być konieczne dla realizacji Protokołu oraz rozpatrzy zadania wynikające z decyzji Konferencji Stron.
5. 
Zasady proceduralne Konferencji Stron oraz procedury finansowe Konwencji będą stosować się mutatis mutandis, do Protokołu, o ile Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu nie zadecyduje poprzez consensus inaczej.
6. 
Pierwsza sesja Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu zostanie zwołana przez sekretariat w połączeniu z pierwszą sesją Konferencji Stron, jaka będzie zaplanowana po wejściu w życie Protokołu. Kolejne zwyczajne sesje Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu będą się odbywały co roku w połączeniu ze zwyczajnymi sesjami Konferencji Stron, o ile Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu nie zadecyduje inaczej.
7. 
Sesje nadzwyczajne Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu będą się odbywały w takich innych odstępach czasu, w jakich może to być uznane za konieczne przez Konferencję Stron służącą jako spotkanie Stron Protokołu, lub na pisemny wniosek którejkolwiek ze Stron, pod warunkiem że w ciągu sześciu miesięcy od zawiadomienia Stron przez Sekretariat o wniosku, uzyska on poparcie co najmniej jednej trzeciej Stron.
8. 
Organizacja Narodów Zjednoczonych, jej wyspecjalizowane agencje i Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej, jak również każde państwo członkowskie tych organizacji lub występujące w nich jako obserwator, które nie jest Stroną Konwencji, może być reprezentowane na sesjach Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu w charakterze obserwatora. Każdy organ lub agencja, narodowa czy międzynarodowa, rządowa czy pozarządowa, kompetentna w dziedzinach objętych Protokołem i która poinformowała sekretariat o swoim życzeniu reprezentowania na sesji Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu w charakterze obserwatora, może być dopuszczona, jeśli co najmniej jedna trzecia Stron obecnych nie sprzeciwi się temu. Dopuszczenie i udział obserwatorów zostaną określone w zasadach proceduralnych, które zostały wspomniane w ustępie 5.
Artykuł  14
1. 
Sekretariat ustanowiony w artykule 8 Konwencji będzie służyć jako sekretariat Protokołu.
2. 
Artykuł 8 ustęp 2 Konwencji dotyczący funkcji sekretariatu, i artykuł 8 ustęp 3 dotyczący organizacji funkcjonowania sekretariatu będą stosować się mutatis mutandis do Protokołu. Ponadto sekretariat będzie wykonywał funkcje przydzielone mu przez Protokół.
Artykuł  15
1. 
Pomocniczy organ do spraw doradztwa naukowego i technicznego oraz pomocniczy organ do spraw wdrażania ustanowione w artykułach 9 i 10 Konwencji będą służyć odpowiednio jako pomocniczy organ do spraw doradztwa naukowego i technicznego oraz pomocniczy organ do spraw wdrażania Protokołu. Postanowienia odnoszące się do funkcjonowania tych dwóch organów w ramach Konwencji będą stosować się mutatis mutandis do Protokołu. Sesje spotkań pomocniczego organu do spraw doradztwa naukowego i technicznego oraz pomocniczego organu do spraw wdrażania Protokołu będą odbywać się w połączeniu ze spotkaniami pomocniczego organu do spraw doradztwa naukowego i technicznego oraz pomocniczego organu do spraw wdrażania Konwencji.
2. 
Strony Konwencji, które nie są Stronami Protokołu mogą uczestniczyć w obradach sesji organów pomocniczych. Gdy organy pomocnicze będą działać jako organy pomocnicze Protokołu, decyzje w ramach protokołu będą podejmowane tylko przez Strony Protokołu.
3. 
Gdy organy pomocnicze ustanowione w artykule 9 i 10 Konwencji wykonują funkcje w odniesieniu do spraw dotyczących Protokołu, członkowie Biur tych organów pomocniczych reprezentujący Strony Konwencji, ale w tym czasie, niebędące stronami Protokołu, zostaną zastąpieni przez dodatkowych członków wybranych spośród Stron Protokołu.
Artykuł  16

Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu rozpatrzy, jak najszybciej będzie to możliwe, zastosowanie do Protokołu i zmodyfikowanie w miarę potrzeb, wielostronnego procesu konsultacyjnego określonego w artykule 13 Konwencji, w świetle odnośnych decyzji, jakie mogą zostać podjęte przez Konferencję Stron. Każdy wielostronny proces konsultacyjny, który może być zastosowany do Protokołu, będzie funkcjonować bez uszczerbku dla procedur i mechanizmów ustanowionych zgodnie z artykułem 18.

Artykuł  17

Konferencja Stron zdefiniuje odpowiednie zasady, funkcje, reguły i wytyczne do, w szczególności, weryfikacji, zdawania sprawozdań i rozliczenia handlu emisjami. Strony wymienione w Załączniku B mogą uczestniczyć w handlu emisjami do celów wywiązania się ze zobowiązań wynikających z artykułu 3 Protokołu. Handel ten będzie dodatkowy w stosunku do działań krajowych mających na celu wypełnienie ilościowych zobowiązań do ograniczenia i redukcji emisji w ramach tego artykułu.

Artykuł  18

Konferencja Stron służąc jako spotkanie Stron Protokołu na swojej pierwszej sesji zatwierdzi odpowiednie i efektywne procedury i mechanizmy określania i postępowania z przypadkami nie wypełniania postanowień Protokołu, w tym poprzez opracowanie listy proponowanych konsekwencji, biorąc pod uwagę przyczynę, rodzaj, stopień i częstotliwość nie wypełniania zobowiązań. Procedury i mechanizmy w ramach niniejszego artykułu powodujące wiążące konsekwencje zostaną przyjęte jako poprawka do Protokołu.

Artykuł  19

Postanowienia artykułu 14 Konwencji dotyczące rozstrzygania sporów będą stosować się mutatis mutandis do Protokołu.

Artykuł  20
1. 
Każda Strona może zaproponować poprawki do Protokołu.
2. 
Poprawki do Protokołu będą przyjmowane na zwyczajnych sesjach Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu. Tekst proponowanej poprawki do Protokołu będzie podany do wiadomości Stron przez sekretariat przynajmniej na sześć miesięcy przed spotkaniem, na którym zostanie zaproponowane jego przyjęcie. Sekretariat przekaże również tekst proponowanych poprawek Stronom i sygnatariuszom konwencji oraz Depozytariuszowi do wiadomości.
3. 
Strony podejmą starania aby osiągnąć porozumienie w sprawie każdej proponowanej poprawki do Protokołu na drodze consensusu. Jeżeli wszystkie starania osiągnięcia consensusu zostaną wyczerpane, a porozumienie nie zostanie osiągnięte, poprawka zostanie zatwierdzona w głosowaniu większością trzech czwartych Stron obecnych na spotkaniu i głosujących. Przyjęta poprawka zostanie podana do wiadomości przez sekretariat Depozytariuszowi, który roześle ją wszystkim Stronom do akceptacji.
4. 
Dokumenty przyjęcia poprawki zostaną złożone depozytariuszowi. Poprawka przyjęta zgodnie z powyższym ustępem 3 wejdzie w życie dla tych Stron, które ją przyjęły, dziewięćdziesiątego dnia od daty otrzymania przez Depozytariusza dokumentu przyjęcia co najmniej od trzech czwartych Stron Protokołu.
5. 
Poprawka wejdzie w życie dla każdej innej Strony dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia przez tę Stronę depozytariuszowi dokumentu przyjęcia poprawki.
Artykuł  21
1. 
Załączniki do Protokołu będą stanowić jego integralną części i, jeśli nie jest wyraźnie powiedziane inaczej, odniesienie do Protokołu stanowi jednocześnie odniesienie do każdego z jej załączników. Załączniki przyjęte po wejściu w życie Protokołu będą ograniczone do wykazów, formularzy i każdego innego materiału natury opisowej o charakterze naukowym, technicznym, proceduralnym lub administracyjnym.
2. 
Każda Strona może zaproponować załącznik do Protokołu lub poprawki do załączników do Protokołu.
3. 
Załączniki do Protokołu i poprawki do załączników do protokołu będą przyjmowane na zwyczajnych sesjach Konferencji Stron służącej jako spotkanie Stron Protokołu. Tekst proponowanego załącznika lub poprawek do załącznika będzie podany do wiadomości Stron przez sekretariat przynajmniej sześć miesięcy przed spotkaniem, na którym zostanie zaproponowane jego przyjęcie. Sekretariat przekaże również tekst proponowanego załącznika lub poprawki do załącznika Stronom i sygnatariuszom Konwencji oraz depozytariuszowi do wiadomości.
4. 
Strony będą podejmować wszelkie wysiłki, aby osiągnąć porozumienie w sprawie proponowanego załącznika albo poprawki do załącznika w drodze consensusu. Jeżeli wszystkie starania osiągnięcia consensusu zostaną wyczerpane, a porozumienie nie zostanie osiągnięte, załącznik lub poprawka do załącznika zostanie zatwierdzona w głosowaniu większością trzech czwartych Stron obecnych na spotkaniu i głosujących. Przyjęty załącznik lub poprawka do załącznika zostanie podana do wiadomości przez sekretariat depozytariuszowi, który roześle ją wszystkim Stronom do akceptacji.
5. 
Załącznik, inny niż załącznik A lub B, który został przyjęty zgodnie z powyższymi ustępami 3 i 4, wejdzie w życie dla wszystkich Stron Protokołu sześć miesięcy od daty powiadomienia tych Stron przez depozytariusza o przyjęciu załącznika lub poprawki do załącznika, z wyjątkiem tych Stron, które w ciągu tego okresu powiadomiły Depozytariusza o nieprzyjęciu załącznika lub poprawek do załącznika. Dla Stron, które wycofają swe zgłoszenie o nieprzyjęciu, załącznik lub poprawka do załącznika wejdzie w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty otrzymania wycofania takiego powiadomienia przez depozytariusza.
6. 
O ile przyjęcie załącznika lub poprawki do załącznika pociąga za sobą poprawkę do Protokołu, załącznik lub poprawka do załącznika nie wejdzie w życie do czasu wejścia w życie poprawki do Protokołu.
7. 
Poprawki do załączników A i B do Protokołu będą przyjmowane i będą wchodzić w życie zgodnie z procedurą określoną w artykule 20, pod warunkiem że poprawki do załącznika B będą przyjmowane tylko za zgodą zainteresowanej Strony wyrażoną na piśmie.
Artykuł  22
1. 
Każda ze Stron dysponuje jednym głosem z wyjątkiem przewidzianym w poniższym ustępie 2.
2. 
Regionalne organizacje integracji gospodarczej, w sprawach podlegających ich kompetencji, będą rozporządzać prawem do głosowania liczbą głosów równą liczbie Państw Członkowskich będących Stronami Protokołu. Organizacja taka nie będzie wykorzystywać swego prawa do głosowania, jeśli którekolwiek z jej Państw Członkowskich wykorzysta swe prawo do głosowania i odwrotnie.
Artykuł  23

Depozytariuszem Protokołu będzie Sekretarz Generalny Narodów Zjednoczonych.

Artykuł  24
1. 
Niniejszy Protokół będzie otwarty do podpisania i będzie przedmiotem ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia przez państwa i organizacje regionalnej integracji gospodarczej, które są Stronami Konwencji. Protokół będzie otwarty do podpisania w siedzibie Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku od 16 marca 1998 roku do 15 marca 1999 roku. Protokół będzie otwarty do przystąpienia od dnia, po którym protokół będzie zamknięty do podpisania. Dokumenty ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia zostaną złożone depozytariuszowi.
2. 
Każda regionalna organizacja integracji gospodarczej, która staje się Stroną Protokołu w sytuacji, gdy żadne z jej Państw Członkowskich nie jest Stroną, będzie związana wszystkimi zobowiązaniami określonymi w Protokole. W przypadku takich organizacji, których jedno lub więcej niż jedno państwo członkowskie jest Stroną Protokołu, organizacja taka i jej Państwa Członkowskie, decydują o swej odpowiedzialności za wypełnianie zobowiązań Protokołu. W takich przypadkach organizacja i jej Państwa Członkowskie nie będą upoważnione do równoczesnego korzystania z praw Protokołu.
3. 
W dokumentach ratyfikacyjnych, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia regionalne organizacje integracji gospodarczej zadeklarują zakres swych kompetencji odnośnie do spraw, których dotyczy Protokół. Organizacje takie poinformują również depozytariusza, który z kolei powiadomi Strony, o każdej istotnej zmianie zakresu ich kompetencji.
Artykuł  25
1. 
Protokół wejdzie w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty, w której nie mniej niż 55 Stron Konwencji, obejmujących Strony wymienione w załączniku I, których emisje wynoszą co najmniej 55 % całkowitych emisji dwutlenku węgla w 1990 roku Stron wymienionych w załączniku I, złoży dokumenty ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.
2. 
Do celów niniejszego artykułu, "całkowita emisja dwutlenku węgla w 1990 roku Stron wymienionych w załączniku I" oznacza ilość, która została zakomunikowana przez Strony wymienione w załączniku I w ich pierwszym raporcie krajowym przedstawionym zgodnie z artykułem 12 Konwencji.
3. 
Dla każdej Strony lub regionalnej organizacji integracji gospodarczej, która ratyfikuje, akceptuje lub zatwierdza Protokół lub przystępuje do niego po tym, jak warunki wejścia w życie zostały spełnione, Protokół wejdzie w życie dziewięćdziesiątego dnia od daty złożenia dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.
4. 
Do celów niniejszego artykułu, żaden dokument złożony przez regionalną organizację integracji gospodarczej, nie będzie uważany za dodatkowy do tych, złożonych przez Państwa Członkowskie organizacji.
Artykuł  26

Do niniejszego Protokołu nie będą wnoszone żadne zastrzeżenia.

Artykuł  27
1. 
Każda Strona może wycofać się z Protokołu w jakimkolwiek czasie po upływie trzech lat od wejścia w życie Protokołu dla tej Strony, w drodze przekazania depozytariuszowi pisemnego zawiadomienia.
2. 
Każde takie wypowiedzenie wejdzie w życie po upływie jednego roku od dnia otrzymania przez Depozytariusza zawiadomienia o wycofaniu lub w takim późniejszym terminie, jaki został określony w zawiadomieniu o wycofaniu.
3. 
Każda Strona, która wycofuje się z Konwencji, będzie uważana za wycofującą się również z niniejszego Protokołu.
Artykuł  28

Oryginał niniejszego Protokołu, którego teksty w językach arabskim, chińskim, angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpańskim są jednakowo autentyczne, będzie złożony u Sekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych.

SPORZĄDZONO w Kioto dnia jedenastego grudnia tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego siódmego roku.

NA DOWÓD CZEGO niżej podpisani, będąc należycie do tego upełnomocnieni, podpisali niniejszy Protokół we wskazanych datach

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  A  12  

Gazy cieplarniane

Dwutlenek węgla (CO2)

Metan (CH4)

Podtlenek azotu (N2O)

Fluorowęglowodory (HFC)

Perfluorowęglowodory (PFC)

Sześciofluorek siarki (SF6)

Trójfluorek azotu (NF3) 13

Kategorie sektorów/źródeł

Energia

Spalanie paliw

Przemysł energetyczny

Przemysł wytwórczy i budowlany

Transport

Inne sektory

Inne

Emisje lotne z paliw

Paliwa stałe

Ropa i gaz ziemny

Inne

Procesy przemysłowe

Produkty mineralne

Przemysł chemiczny

Produkcja metali

Inna produkcja

Produkcja halowęglowodorów i sześciofluorku siarki

Zużycie halowęglowodorów i sześciofluorku siarki

Inne

Zużycie rozpuszczalników i innych produktów

Rolnictwo

Fermentacja jelitowa

Gospodarka nawozem

Uprawa ryżu

Gleby rolnicze

Zalecane wypalanie sawann

Spalanie na polu pozostałości rolniczych

Inne

Odpady

Składowanie odpadów stałych na ziemi

Gospodarka ściekami

Spalanie odpadów

Inne

ZAŁĄCZNIK  B  14  

Ilościowo określone zobowiązanie Stron do ograniczenia lub redukcji emisji

(procent w odniesieniu do roku lub okresu bazowego)
1 2 3 4 5 6
Strona Ilościowo określone zobowiązanie do ograniczenia lub redukcji emisji (2008-2012) (procent emisji z roku lub okresu bazowego) Ilościowo określone zobowiązanie do ograniczenia lub redukcji emisji (2013-2020) (procent emisji z roku lub okresu bazowego) Rok referencyjny (1) Ilościowo określone zobowiązanie do ograniczenia lub redukcji emisji

(2013-2020)

(wyrażone jako procent emisji z roku referencyjnego) (1)

Zobowiązania w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2020 r.

(procent emisji z roku referencyjnego) (2)

"Australia 108 99,5 2000 98 - 5 do - 15 % lub - 25 % (3)
Austria 92 80 (4) nd. nd.
Białoruś (5)(*) 88 1990 nd. - 8 %
Belgia 92 80 (4) nd. nd.
Bułgaria (*) 92 80 (4) nd. nd.
Chorwacja (*) 95 80 (6) nd. nd. - 20 %/- 30 % (7)
Cypr 80 (4) nd. nd.
Republika Czeska (*) 92 80 (4) nd. nd.
Dania 92 80 (4) nd. nd.
Estonia (*) 92 80 (4) nd. nd.
Unia Europejska 92 80 (4) 1990 nd. - 20 %/- 30 % (7)
Finlandia 92 80 (4) nd. nd.
Francja 92 80 (4) nd. nd.
Niemcy 92 80 (4) nd. nd.
Grecja 92 80 (4) nd. nd.
Węgry (*) 94 80 (4) nd. nd.
Islandia 110 80 (8) nd. nd.
Irlandia 92 80 (4) nd. nd.
Włochy 92 80 (4) nd. nd.
Kazachstan (*) 95 1990 95 - 7 %
Łotwa (*) 92 80 (4) nd. nd.
Liechtenstein 92 84 1990 84 - 20 %/- 30 % (9)
Litwa (*) 92 80 (4) nd. nd.
Luksemburg 92 80 (4) nd. nd.
Malta 80 (4) nd. nd.
Monako 92 78 1990 78 - 30 %
Niderlandy 92 80 (4) nd. nd.
Norwegia 101 84 1990 84 - 30 % do - 40 % (10)
Polska (*) 94 80 (4) nd. nd.
Portugalia 92 80 (4) nd. nd.
Rumunia (*) 92 80 (4) nd. nd.
Słowacja (*) 92 80 (4) nd. nd.
Słowenia (*) 92 80 (4) nd. nd.
Hiszpania 92 80 (4) nd. nd.
Szwecja 92 80 (4) nd. nd.
Szwajcaria 92 84,2 1990 nd. - 20 % do - 30 % (11)
Ukraina (*) 100 76 (12) 1990 nd. - 20 %
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej 92 80 (4) nd. nd.
Strona Ilościowo określone zobowiązanie do ograniczenia lub redukcji emisji

(2008- 2012) (procent emisji z roku lub okresu bazowego)

Kanada (13) 94
Japonia (14) 94
Nowa Zelandia (15) 100
Federacja Rosyjska (16) (*) 100
Skrót: nd. = nie dotyczy.
(*) Kraje w procesie transformacji do gospodarki rynkowej.
Wszystkie przypisy, z wyjątkiem przypisów 1, 2 i 5, są oparte na informacjach przekazanych przez poszczególne Strony.
(1) Oprócz podania wykazu ilościowo określonych zobowiązań do ograniczenia lub redukcji emisji (QELRC) w odniesieniu do roku bazowego w drugiej i trzeciej kolumnie tej tabeli, które to zobowiązania są prawnie wiążące na szczeblu międzynarodowym, Strona może nieobowiązkowo wykorzystać rok referencyjny na własne potrzeby w celu wyrażenia swoich QELRC jako procentu emisji z tego roku, które to zobowiązanie nie jest wiążące na szczeblu międzynarodowym na mocy protokołu z Kioto.
(2) Więcej informacji na temat tych zobowiązań można znaleźć w dokumentach FCCC/SB/2011/INF.1/Rev.1 i FCCC/KP/AWG/2012/ MISC.1, Add.1 i Add.2.
(3) Australijskie QELRC w ramach drugiego okresu rozliczeniowego protokołu z Kioto odpowiada celowi osiągnięcia przez Australię do 2020 r. bezwarunkowego docelowego poziomu emisji o 5 % niższego od poziomu z 2000 r. Australia zachowuje możliwość późniejszego podniesienia tej wartości w ramach celu na 2020 r. z 5 % do 15 % lub 25 % poniżej poziomu z 2000 r., o ile spełnione zostaną pewne warunki. Za sprawą tego poziomu referencyjnego zobowiązania te zachowują status zobowiązań podjętych na mocy ustaleń z Cancún i nie stanowią nowych prawnie wiążących zobowiązań na mocy niniejszego protokołu lub powiązanych z nim zasad i warunków.
(4) QELRC Unii Europejskiej i jej państw członkowskich na drugi okres rozliczeniowy w ramach protokołu z Kioto opierają się na założeniu, że zostaną one zrealizowane wspólnie z Unią Europejską i jej państwami członkowskimi zgodnie z art. 4 protokołu z Kioto. QELRC pozostają bez uszczerbku dla możliwości późniejszego powiadomienia przez Unię Europejską i jej państwa członkowskie o porozumieniu w sprawie wspólnej realizacji zobowiązań zgodnie z postanowieniami protokołu z Kioto.
(5) Dodane do załącznika B zmianą przyjętą na podstawie decyzji 10/CMP.2. Zmiana ta nie weszła jeszcze w życie.
(6) QELRC Chorwacji na drugi okres rozliczeniowy w ramach protokołu z Kioto opiera się na założeniu, że zobowiązanie to będzie realizowane wspólnie z Unią Europejską i jej państwami członkowskimi zgodnie z art. 4 protokołu z Kioto. W konsekwencji przystąpienie Chorwacji do Unii Europejskiej nie ma wpływu na jej uczestnictwo w takim porozumieniu w sprawie wspólnej realizacji zobowiązań na podstawie art. 4 lub jej QELRC.
(7) W ramach globalnego, kompleksowego porozumienia dotyczącego okresu po roku 2012 Unia Europejska podtrzymuje swoją warunkową ofertę dotyczącą osiągnięcia do 2020 r. 30-procentowej redukcji w porównaniu z poziomem z 1990 r., o ile inne kraje rozwinięte zobowiążą się do porównywalnych redukcji emisji, a kraje rozwijające się wniosą odpowiedni wkład na miarę swoich zadań i możliwości.
(8) QELRC Islandii na drugi okres rozliczeniowy w ramach protokołu z Kioto opiera się na założeniu, że zobowiązanie to będzie realizowane wspólnie z Unią Europejską i jej państwami członkowskimi zgodnie z art. 4 protokołu z Kioto.
(9) QELRC podane w trzeciej kolumnie odnosi się do celu redukcji emisji o 20 % do 2020 r. w stosunku do poziomów z 1990 r. Liechtenstein może rozważyć wyższy poziom redukcji o maksymalnie 30 % do 2020 r. w stosunku do poziomów z 1990 r., pod warunkiem że inne kraje rozwinięte zobowiążą się do porównywalnych redukcji emisji oraz że bardziej zaawansowane gospodarczo kraje rozwijające się wniosą odpowiedni wkład na miarę swoich zadań i możliwości.
(10) QELRC Norwegii wynoszący 84 jest zgodny z jej celem zakładającym redukcję emisji o 30 % do 2020 r. w stosunku do 1990 r. Jeżeli może się to przyczynić do globalnego, kompleksowego porozumienia, w ramach którego Strony będące głównymi emitentami zgodzą się na redukcje emisji zgodnie z celem utrzymania globalnego ocieplenia poniżej 2 °C, Norwegia zdecyduje się na redukcję emisji o 40 % do 2020 r. w stosunku do poziomów z 1990 r. Za sprawą tego poziomu referencyjnego zobowiązanie to zachowuje status zobowiązania podjętego na mocy ustaleń z Cancún i nie stanowi nowego prawnie wiążącego zobowiązania na mocy niniejszego protokołu.
(11) QELRC przedstawiony w trzeciej kolumnie tabeli odnosi się do celu redukcji emisji o 20 % do 2020 r. w stosunku do poziomów z 1990 r. Szwajcaria może rozważyć wyższy poziom redukcji do maksymalnie 30 % do 2020 r. w stosunku do poziomów z 1990 r., pod warunkiem że inne kraje rozwinięte zobowiążą się do porównywalnych redukcji emisji oraz że kraje rozwijające się wniosą odpowiedni wkład na miarę swoich zadań i możliwości zgodnie z celem utrzymania globalnego ocieplenia poniżej 2 °C. Za sprawą tego poziomu referencyjnego zobowiązanie to zachowuje status zobowiązania podjętego na mocy ustaleń z Cancún i nie stanowi nowego prawnie wiążącego zobowiązania na mocy niniejszego protokołu.
(12) Powinno być to pełne przeniesienie i nie dopuszcza się żadnego anulowania ani ograniczenia wykorzystania tej legalnie nabytej suwerennej własności.
(13) W dniu 15 grudnia 2011 r. depozytariusz otrzymał pisemne powiadomienie o wycofaniu się Kanady z protokołu z Kioto. Ta czynność prawna stanie się skuteczna w odniesieniu do Kanady w dniu 15 grudnia 2012 r.
(14) W komunikacie z dnia 10 grudnia 2010 r. Japonia poinformowała, że nie zamierza podejmować zobowiązań w drugim okresie rozliczeniowym protokołu z Kioto po 2012 r.
(15) Nowa Zelandia pozostaje Stroną protokołu z Kioto. Przyjmie ona ilościowo określony cel redukcji emisji ze wszystkich sektorów gospodarki w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu w latach 2013-2020.
(16) W komunikacie z dnia 8 grudnia 2010 r., otrzymanym przez Sekretariat w dniu 9 grudnia 2010 r., Federacja Rosyjska poinformowała, że nie zamierza przyjąć ilościowo określonego zobowiązania do ograniczenia lub redukcji emisji w drugim okresie rozliczeniowym.

______

(*) Kraje podlegające procesowi przejścia do gospodarki rynkowej.

ZAŁĄCZNIK  II

Ilościowo określone zobowiązanie do ograniczenia lub redukcji emisji przyznanych Wspólnocie Europejskiej i jej Państwom Członkowskim zgodnie z artykułem 4 Protokołu z Kioto

Ilościowo określone zobowiązanie do ograniczenia lub redukcji emisji, jak ustanowiono w załączniku B do Protokołu z Kioto

(procent w odniesieniu do roku lub okresu bazowego)

Wspólnota Europejska 92 %
Ilościowo określone zobowiązanie do ograniczenia lub redukcji emisji, jak uzgodniono zgodnie z art. 4 ust. 1 Protokołu z Kioto (procent w odniesieniu do roku lub okresu bazowego)
Belgia 92,5 %
Dania 79 %
Niemcy 79 %
Grecja 125 %
Hiszpania 115 %
Francja 100 %
Irlandia 113 %
Włochy 93,5 %
Luksemburg 72 %
Niderlandy 94 %
Austria 87 %
Portugalia 127 %
Finlandia 100 %
Szwecja 104 %
Zjednoczone Królestwo 87,5 %

ZAŁĄCZNIK  III

Deklaracja Wspólnoty Europejskiej zgodnie z art. 24 ust. 3 Protokołu z Kioto

Następujące Państwa są obecnie członkami Wspólnoty Europejskiej: Królestwo Belgii, Królestwo Danii, Republika Federalna Niemiec, Republika Grecka, Królestwo Hiszpanii, Republika Francuska, Irlandia, Republika Włoska, Wielkie Księstwo Luksemburga, Królestwo Niderlandów, Republika Austrii, Republika Portugalska, Republika Finlandii, Królestwo Szwecji, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej,

Wspólnota Europejska deklaruje, iż zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską, w szczególności z jego art. 175 ust. 1, posiada kompetecję do zawierania porozumień międzynarodowych, oraz realizowania wynikających z nich zobowiązań, które przyczyniają się do osiągania następujących celów:

zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego;
ochrony zdrowia ludzkiego;
rozsądnego i racjonalnego wykorzystywania zasobów naturalnych;
promowania środków na płaszczyźnie międzynarodowej, zmierzających do rozwiązywania regionalnych lub światowych problemów środowiska naturalnego.

Wspólnota Europejska deklaruje, iż ilościowo określone zobowiązanie do ograniczenia lub redukcji emisji, wynikające z przepisów Protokołu będą spełniane przez działania Wspólnoty i jej Państw Członkowskich w ramach ich odpowiednich kompetencji oraz, że przyjęła już instrumenty prawne, wiążące wobec jej Państw Członkowskich, obejmujące sprawy regulowane Protokołem.

Wspólnota Europejska będzie regularnie dostarczać informacji o właściwych wspólnotowych instrumentach prawnych w ramach informacji uzupełniających włączonych do ich krajowych komunikatów, przedłożonych na podstawie art. 12 Konwencji, do celów ukazania zgodności z jej zobowiązaniami wynikającymi z Protokołu, zgodnie z jego art. 7 ust. 2 oraz wytycznymi w jego ramach.

1 Art. 3 ust. 1a dodany przez lit. c umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
2 Art. 3 ust. 1b dodany przez lit. d umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
3 Art. 3 ust. 1c dodany przez lit. e umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
4 Art. 3 ust. 7a dodany przez lit. f umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
5 Art. 3 ust. 7b dodany przez lit. g umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
6 Art. 3 ust. 8 zmieniony przez lit. h umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
7 Art. 3 ust. 8a dodany przez lit. i umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
8 Art. 3 ust. 12a dodany przez lit. j umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
9 Art. 3 ust. 12b dodany przez lit. j umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
10 Art. 4 ust. 2 zmieniony przez lit. k umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
11 Art. 4 ust. 3 zmieniony przez lit. l umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
12 Załącznik A zmieniony przez lit. b umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.
13 Ma zastosowanie dopiero od momentu rozpoczęcia drugiego okresu rozliczeniowego.
14 Załącznik B zmieniony przez lit. a umowy międzynarodowej z dnia 4 sierpnia 2015 r. (Dz.U.UE.L.2015.207.6) zmieniającej nin. umowę międzynarodową z dniem 31 grudnia 2020 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024