Dyrektywa 84/450/EWG w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich dotyczących reklamy wprowadzającej w błąd

DYREKTYWA RADY

z dnia 10 września 1984 r.

dotycząca reklamy wprowadzającej w błąd i reklamy porównawczej ¹

(84/450/EWG)

(Dz.U.UE L z dnia 19 września 1984 r.)

RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności jego art. 100,

uwzględniając wniosek Komisji⁽¹⁾,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego⁽²⁾,

uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego⁽³⁾,

a także mając na uwadze, co następuje:

przepisy prawne zakazujące reklamy wprowadzającej w błąd, obowiązujące w chwili obecnej w Państwach Członkowskich, różnią się w sposób znaczny; odkąd reklama przekracza granice poszczególnych Państw Członkowskich, ma ona bezpośredni wpływ na ustanowienie i funkcjonowanie wspólnego rynku;

reklama wprowadzająca w błąd może prowadzić do zakłócenia konkurencji wewnątrz wspólnego rynku;

reklama, jeżeli prowadzi lub nie do zawarcia umowy, wpływa na interes ekonomiczny konsumentów;

reklama wprowadzająca w błąd może spowodować, że konsument podejmie decyzje niekorzystne dla siebie w momencie nabywania dóbr lub korzystania z usług, a rozbieżności między przepisami Państw Członkowskich nie tylko prowadzą w wielu przypadkach do niewystarczających poziomów ochrony konsumenta, ale także utrudniają realizację kampanii reklamowych poza granicami krajowymi i tym samym wpływają na swobodny przepływ towarów i świadczenie usług;

drugi program Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej dla ochrony konsumentów i polityki informacyjnej⁽⁴⁾ przewiduje właściwe działania mające na celu ochronę konsumentów przed wprowadzającą w błąd i nieuczciwą reklamą;

w ogólnym interesie publicznym, jak również konsumentów i osób, które konkurują ze sobą w związku z prowadzeniem działalności handlowej, gospodarczej, rzemieślniczej lub wykonujących wolne zawody na wspólnym rynku, leży ujednolicenie w pierwszym rzędzie przepisów prawa krajowego zakazujących reklamy wprowadzającej w błąd, a w drugim etapie, dotyczących nieuczciwej reklamy i, w zakresie, w jakim jest to konieczne, reklamy porównawczej, na podstawie właściwych wniosków Komisji;

w tym celu powinny zostać ustanowione minimalne i obiektywne kryteria dla określenia, czy reklama jest wprowadzająca w błąd;

przepisy prawne, które zostaną przyjęte przez Państwa Członkowskie zakazujące reklamy wprowadzającej w błąd, muszą być właściwe i skuteczne;

osoby lub organizacje uważane na mocy prawa krajowego za mające uzasadniony interes w sprawie, muszą mieć możliwość wszczynania postępowania przeciwko reklamie wprowadzającej w błąd przed sądem lub przed organem administracji, który jest właściwy do rozstrzygania skarg albo wszczynania stosownego postępowania sądowego;

do każdego Państwa Członkowskiego powinna należeć decyzja, czy umożliwić sądom lub organom administracyjnym żądanie wcześniejszego odwołania się do innych ustalonych środków rozstrzygania skarg;

sądy lub organy administracyjne muszą posiadać uprawnienia umożliwiające im zarządzenie lub uzyskanie zaprzestania reklamy wprowadzającej w błąd;

w niektórych przypadkach może być pożądane zakazanie reklamy wprowadzającej w błąd nawet przed jej publikacją; jednakże nie oznacza to, że Państwa Członkowskie są zobowiązane do wprowadzenia przepisów przewidujących wcześniejsze systematyczne sprawdzanie reklamy;

należy ustanowić przyspieszone procedury pozwalające na podjęcie środków tymczasowych lub ostatecznych;

może być pożądane zarządzenie publikacji decyzji wydawanych przez sądy lub organy administracyjne, lub sprostowań, w celu wyeliminowania jakichkolwiek trwałych skutków reklamy wprowadzającej w błąd;

organy administracyjne muszą być bezstronne, a wykonywanie ich uprawnień musi podlegać kontroli sądowej;

dobrowolna kontrola wykonywana przez branżowe organy samorządowe w celu wyeliminowania reklamy wprowadzającej w błąd może spowodować unikniecie odwołania się do procedur administracyjnych lub sądowych i dlatego powinna być popierana;

reklamujący powinien móc udowodnić, za pomocą właściwych środków, prawdziwość twierdzeń reklamowych, a we właściwych przypadkach może być zobowiązany do dokonania tego na żądanie sądu lub organu administracyjnego;

niniejsza dyrektywa nie może uniemożliwiać Państwom Członkowskim utrzymania lub przyjęcia przepisów w celu zapewnienia szerszej ochrony konsumentów, osób prowadzących działalność handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wykonujących wolne zawody, i ogółu społeczeństwa,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł  1 ²

Celem niniejszej dyrektywy jest ochrona przedsiębiorców przed reklamą wprowadzającą w błąd i jej negatywnymi skutkami oraz określenie warunków, w których reklama porównawcza jest dozwolona.

Artykuł  2

Do celów niniejszej dyrektywy:

1) "reklama" oznacza przedstawienie w jakiejkolwiek formie w ramach działalności handlowej, gospodarczej, rzemieślniczej lub wykonywania wolnych zawodów w celu wspierania zbytu towarów lub usług, w tym nieruchomości, praw i zobowiązań;

2) "reklama wprowadzająca w błąd" oznacza każdą reklamę, która w jakikolwiek sposób, w tym przez swoją formę, wprowadza lub może wprowadzić w błąd osoby, do których jest skierowana lub dociera, i która, z powodu swojej zwodniczej natury, może wpłynąć na ich postępowanie gospodarcze lub która, z tych powodów, szkodzi lub może szkodzić konkurentowi;

2a) ³  "reklama porównawcza": oznacza każdą reklamę, która wyraźnie lub przez domniemanie identyfikuje konkurenta albo towary lub usługi oferowane przez konkurenta.

3) ⁴  "przedsiębiorca" oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która działa w celu związanym z jej działalnością handlową, rzemieślniczą, gospodarczą lub wolnym zawodem oraz każdą osobę działającą w imieniu lub na rzecz przedsiębiorcy;

4. ⁵  "twórca kodeksu" oznacza każdy podmiot, w tym przedsiębiorcę lub grupę przedsiębiorców, odpowiedzialny za redagowanie kodeksu postępowania, wprowadzanie do niego zmian i/lub nadzór nad jego przestrzeganiem przez wszystkich, którzy zobowiązali się do jego przestrzegania.

Artykuł  3

Przy określaniu czy reklama jest wprowadzająca w błąd należy wziąć pod uwagę wszystkie jej cechy, w szczególności zawarte w niej informacje, dotyczące:

a) cech charakterystycznych towarów lub usług, takich jak ich dostępność, rodzaj, wykonanie, skład, sposób i data produkcji lub wykonania, przydatność do celu, zastosowanie, ilość, specyfikacja, pochodzenie geograficzne lub handlowe lub spodziewane rezultaty jego zastosowania, lub rezultaty i szczególne właściwości testów lub kontroli wykonanych na towarach lub usługach;

b) ceny lub sposobu obliczenia ceny i warunków dostawy towarów lub świadczenia usług;

c) rodzaju, właściwości i praw reklamującego, takich jak: jego tożsamość i majątek, jego kwalifikacje i prawa własności przemysłowej, handlowej lub prawa własności intelektualnej lub jego nagrody i wyróżnienia.

Artykuł  3a ⁶

1.  Reklama porównawcza, w zakresie, w jakim dotyczy to porównania, jest dozwolona, jeżeli spełnia następujące warunki:

a) nie wprowadza w błąd w rozumieniu art. 2 ust. 2, art. 3 i art. 7 ust. 1 niniejszej dyrektywy lub w rozumieniu art. 6 i 7 dyrektywy 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym⁽⁵⁾;

b) dokonuje porównania towarów lub usług realizujących te same potrzeby lub przeznaczonych do tego samego celu;

c) porównuje w sposób obiektywny jedną lub kilka istotnych, odpowiednich, możliwych do zweryfikowania i typowych cech tych towarów i usług, przy czym jedną z tych cech może być cena;

d) nie dyskredytuje ani nie przedstawia w złym świetle znaków towarowych, nazw handlowych, innych znaków rozpoznawczych, towarów, usług, działalności lub sytuacji konkurenta;

e) w przypadku produktów posiadających oznaczenie pochodzenia, odnosi się w każdym przypadku do produktów o tym samym oznaczeniu;

f) nie korzysta w sposób nieuczciwy z renomy znaku towarowego, nazwy handlowej lub innych znaków wyróżniających konkurenta lub oznaczenia pochodzenia konkurujących produktów;

g) nie przedstawia towaru lub usługi jako imitacji bądź repliki towaru lub usługi noszącej zastrzeżony znak towarowy lub zastrzeżoną nazwę handlową;

h) nie prowadzi do mylenia przez przedsiębiorców przedsiębiorcy reklamującego z jego konkurentem lub też mylenia znaków towarowych, nazw handlowych, innych znaków rozpoznawczych, towarów lub usług przedsiębiorcy reklamującego i jego konkurenta.

Artykuł  4

1. 7  Państwa Członkowskie zapewniają w interesie przedsiębiorców i konkurentów odpowiednie i skuteczne środki zwalczania reklamy wprowadzającej w błąd w celu zapewnienia zgodności z przepisami dotyczącymi reklamy porównawczej. Środki te obejmują przepisy prawne umożliwiające osobom lub organizacjom, uznawanym na mocy prawa krajowego za mające uzasadniony interes w zakazaniu reklamy wprowadzającej w błąd lub w uregulowaniu reklamy porównawczej:

a) wszczęcie postępowania w odniesieniu do takiej reklamy;

lub

b) zaskarżenie takiej reklamy przed organem administracyjnym właściwym do rozpatrywania skarg lub do wszczynania właściwych postępowań sądowych.

Do każdego Państwa Członkowskiego należy decyzja, który z powyższych środków będzie dostępny oraz czy należy umożliwić sądom lub organom administracyjnym żądanie wcześniejszego przeprowadzenia postępowania przed innymi istniejącymi organami powołanym do rozpatrywania skarg, w tym przed organami, o których mowa w art. 5.

Do każdego Państwa Członkowskiego należy decyzja:

a) czy środki te mogą być skierowane oddzielnie lub łącznie przeciwko kilku przedsiębiorcom działającym w tym samym sektorze gospodarczym;

oraz

b) czy środki te mogą być skierowane przeciwko twórcy kodeksu w przypadku, gdy dany kodeks zachęca do nieprzestrzegania przepisów prawnych.

2. 8  Zgodnie z przepisami prawnymi określonymi w ust. 1, Państwa Członkowskie przyznają sądom i organom administracyjnym uprawnienia umożliwiające im, w przypadkach kiedy uznają takie środki za konieczne, biorąc pod uwagę interesy wszystkich zainteresowanych, w szczególności interes publiczny:

– nakazanie zaprzestania reklamy lub wszczęcie właściwego postępowania sądowego w celu nakazania zaprzestania reklamy wprowadzającej w błąd lub niedozwolonej reklamy porównawczej, lub

– jeżeli reklama wprowadzająca w błąd lub niedozwolona reklama porównawcza nie została jeszcze opublikowana, ale jej publikacja jest bliska, zakazanie publikacji reklamy lub wszczęcie właściwego postępowania w celu wydania zakazu takiej publikacji,

nawet w przypadku braku dowodów straty lub szkody, lub zamiaru albo zaniedbania ze strony reklamującego.

Państwa Członkowskie zapewnią również, że środki określone w akapicie pierwszym zostaną podjęte w ramach przyspieszonej procedury:

– ze skutkiem tymczasowym, lub

– ze skutkiem ostatecznym,

z uwzględnieniem, że do każdego Państwa Członkowskiego należy decyzja, którą z tych dwóch możliwości wybiera.

Ponadto Państwa Członkowskie mogą przyznać sądom lub organom administracyjnym uprawnienia umożliwiające im, w celu wyeliminowania trwałych skutków reklamy wprowadzającej w błąd lub niedozwolonej reklamy porównawczej, której zaprzestanie zostało nakazane w wyniku ostatecznej decyzji:

– wymaganie publikacji tej decyzji w całości lub w części i w takiej formie, którą uznają za właściwą,

– wymaganie dodatkowo publikacji informacji o sprostowaniu.

3. Organy administracyjne określone w ust. 1 muszą:

a) posiadać taki skład, aby nie wzbudzać wątpliwości co do ich bezstronności;

b) posiadać odpowiednie uprawnienia, w trakcie orzekania w sprawie skargi, które pozwolą na skuteczne monitorowanie i wzmocnienie przestrzegania ich decyzji;

c) zasadniczo uzasadniać swoje decyzje.

Jeżeli uprawnienia, określone w ust. 2, są wykonywane wyłącznie przez organy administracyjne, decyzje powinny być uzasadnione we wszystkich wypadkach. Ponadto w takim przypadku należy ustanowić procedury, według których niewłaściwe lub nieuzasadnione wykonywanie uprawnień przez organy administracyjne, lub niewłaściwe albo nieuzasadnione uchybienie w wykonywaniu powyższych uprawnień mogą być przedmiotem kontroli sądowej.

Artykuł  5 ⁹

Niniejsza dyrektywa nie wyklucza dobrowolnej kontroli, która może korzystać ze wsparcia Państw Członkowskich, reklamy wprowadzającej w błąd lub reklamy porównawczej, prowadzonej przez branżowe organy samorządowe oraz kierowania spraw do takich organów przez osoby i organizacje określone w art. 4, jeżeli postępowania przed takimi organami istnieją dodatkowo obok postępowań sądowych lub administracyjnych określonych w tym artykule.

Artykuł  6

Państwa Członkowskie przyznają sądom lub organom administracyjnym uprawnienia umożliwiające im w postępowaniach cywilnych lub administracyjnych przewidzianych w art. 4:

a) ¹⁰  wymaganie, aby reklamujący dostarczył dowody dotyczące prawdziwości twierdzeń zawartych w reklamie, jeżeli biorąc pod uwagę uzasadniony interes reklamującego i innych uczestników postępowania, wymaganie takie wydaje się właściwe z uwagi na okoliczności danej sprawy oraz, w przypadku reklamy porównawczej, żądanie, by reklamujący dostarczył dowody w krótkim terminie; oraz

b) uznanie zawartych w reklamie twierdzeń za nieprawdziwe, jeżeli dowody wymagane zgodnie z lit. a) nie zostaną przeprowadzone lub zostaną uznane za niewystarczające przez sąd lub organ administracyjny.

Artykuł  7 ¹¹

1.   ¹²  Niniejsza dyrektywa nie stoi na przeszkodzie utrzymaniu lub przyjęciu przez Państwa Członkowskie przepisów zmierzających do zapewnienia szerszej ochrony przedsiębiorców i konkurentów w odniesieniu do reklamy wprowadzającej w błąd.

2.  Ustęp 1 nie ma zastosowania do reklamy porównawczej w zakresie danego porównania.

3. Przepisy niniejszej dyrektywy stosuje się bez uszczerbku dla przepisów wspólnotowych odnoszących się do reklamy dotyczącej szczególnych produktów i/lub usług, lub stosowania ograniczeń bądź zakazów odnoszących się do określonych form reklamy.

4. Przepisy niniejszej dyrektywy dotyczące reklamy porównawczej nie zobowiązują Państw Członkowskich, które - zgodnie z postanowieniami Traktatu - utrzymują bądź ustanawiają zakazy reklamowania niektórych towarów lub usług, niezależnie od tego czy zakazy te byłyby nałożone bezpośrednio, czy też przez instytucję lub organizację odpowiedzialną, w myśl przepisów danego Państwa Członkowskiego, za regulacje w zakresie działalności handlowej, gospodarczej, rzemieślniczej czy wykonywania wolnych zawodów, do zezwolenia na stosowanie reklamy porównawczej w odniesieniu do tych towarów i usług. W przypadku gdy zakazy te są ograniczone do określonych środków przekazu, dyrektywa stosuje się do środków przekazu, które nie są objęte tymi zakazami.

5. Żaden z przepisów niniejszej dyrektywy nie zabrania Państwom Członkowskim utrzymania bądź ustanowienia - w zgodzie z postanowieniami Traktatu - zakazów lub ograniczeń w zakresie wykorzystywania porównań w reklamowaniu usług świadczonych w ramach wykonywania wolnych zawodów, niezależnie od tego, czy te zakazy lub ograniczenia byłyby ustanowione bezpośrednio, czy też przez instytucję bądź organizację odpowiedzialną na mocy przepisów danego Państwa Członkowskiego za regulowanie wykonywania wolnych zawodów.

Artykuł  8

Państwa Członkowskie wprowadzą w życie przepisy niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy nie później niż dnia 1 października 1986 r. Niezwłocznie powiadomią o tym Komisję.

Państwa Członkowskie przekażą Komisji teksty wszystkich przepisów prawa krajowego, które przyjmą w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł  9

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do Państw Członkowskich.

Sporządzono w Brukseli, dnia 10 września 1984 r.

	W imieniu Rady
	P. O'TOOLE
	Przewodniczący

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 70 z 21.3.1978, str. 4.

⁽²⁾ Dz.U. C 140 z 5.6.1979, str. 23.

⁽³⁾ Dz.U. C z 9.7.1979, str. 43.

⁽⁴⁾ Dz.U. C 133 z 3.6.1981, str. 1.

⁽⁵⁾ Dz.U. L 149 z 11.6.2005, str. 22.

1 Tytuł zmieniony przez art. 1 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

2 Art. 1:

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

- zmieniony przez art. 14 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.149.22) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 czerwca 2005 r.

3 Art. 2 pkt 2a dodany przez art. 1 pkt 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

4 Art. 2 pkt 3 zmieniony przez art. 14 pkt 2 tiret pierwsze dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.149.22) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 czerwca 2005 r.

5 Art. 2 pkt 4 dodany przez art. 14 pkt 2 tiret drugie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.149.22) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 czerwca 2005 r.

6 Art. 3a:

- dodany przez art. 1 pkt 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

- zmieniony przez art. 14 pkt 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.149.22) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 czerwca 2005 r.

7 Art. 4 ust. 1:

- zmieniony przez art. 1 pkt 5 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

- zmieniony przez art. 14 pkt 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.149.22) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 czerwca 2005 r.

8 Art. 4 ust. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 6 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

9 Art. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 7 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

10 Art. 6 lit. a) zmieniona przez art. 1 pkt 8 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

11 Art. 7 zmieniony przez art. 1 pkt 9 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 97/55/WE z dnia 6 października 1997 r. (Dz.U.UE.L.97.290.18) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 listopada 1997 r.

12 Art. 7 ust. 1 zmieniony przez art. 14 pkt 5 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2005/29/WE z dnia 11 maja 2005 r. (Dz.U.UE.L.05.149.22) zmieniającej nin. dyrektywę z dniem 12 czerwca 2005 r.

• Identyfikator: Dz.U.UE.L.1984.250.17
• Rodzaj: Dyrektywa
• Tytuł: Dyrektywa 84/450/EWG w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich dotyczących reklamy wprowadzającej w błąd
• Data aktu: 10/09/1984
• Data ogłoszenia: 19/09/1984
• Data wejścia w życie: 13/09/1984, 01/05/2004