Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie stanu debaty nad przyszłością Europy (2018/2094(INI)).

Stan debaty nad przyszłością Europy

P8_TA(2019)0098

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie stanu debaty nad przyszłością Europy (2018/2094(INI))

(2020/C 449/10)

(Dz.U.UE C z dnia 23 grudnia 2020 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE) i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

– uwzględniając europejską konwencję praw człowieka, Europejską kartę społeczną oraz protokół dodatkowy do niej, jak również jej zrewidowaną wersję,

– uwzględniając art. 295 TFUE,

– uwzględniając nieformalne posiedzenie 27 szefów państw lub rządów UE z dnia 29 czerwca 2016 r.,

– uwzględniając Deklarację z Bratysławy i Plan z Bratysławy przyjęte przez 27 państw członkowskich w dniu 16 września 2016 r.,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2016 r. zawierającą zalecenia dla Komisji dotyczące ustanowienia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych ¹ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 stycznia 2017 r. w sprawie europejskiego filaru praw socjalnych ² ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie poprawy funkcjonowania Unii Europejskiej dzięki wykorzystaniu potencjału Traktatu z Lizbony ³ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie ewentualnych zmian i dostosowań w obecnej strukturze instytucjonalnej Unii Europejskiej ⁴ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie mechanizmu zdolności fiskalnej dla strefy euro ⁵ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 marca 2017 r. w sprawie skutków konstytucyjnych, prawnych i instytucjonalnych wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony - możliwości oferowane przez Traktat z Lizbony ⁶ ,

– uwzględniając białą księgę Komisji z dnia 1 marca 2017 r. oraz pięć dalszych dokumentów otwierających debatę (COM(2017)2025, COM(2017)0206, COM(2017)0240, COM(2017)0291, COM(2017)0315, COM(2017)0358),

– uwzględniając deklarację rzymską z dnia 25 marca 2017 r.,

– uwzględniając powiadomienie o zamiarze wystąpienia z Unii Europejskiej przedstawione przez Zjednoczone Królestwo w dniu 29 marca 2017 r.,

– uwzględniając rezolucję Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 6 lipca 2017 r. zatytułowaną "Biała księga Komisji w sprawie przyszłości Europy i dalsze działania" ⁷ ,

– uwzględniając rezolucję Komitetu Regionów z dnia 12 maja 2017 r. zatytułowaną "Biała księga Komisji w sprawie przyszłości Europy - refleksje i scenariusze dla UE-27 do 2025 r." ⁸ ,

– uwzględniając liczne opinie parlamentów narodowych dotyczące białej księgi Komisji oraz dokumentów otwierających debatę w sprawie przyszłości Europy,

– uwzględniając orędzie o stanie Unii za 2018 r. wygłoszone w dniu 12 września 2018 r. przez przewodniczącego Komisji Jeana-Claude'a Junckera,

– uwzględniając orędzie o stanie Unii za 2017 r. wygłoszone w dniu 13 września 2017 r. przez przewodniczącego Komisji Jeana-Claude'a Junckera oraz jego plan działania na rzecz bardziej zjednoczonej, silniejszej i demokratyczniejszej Europy z dnia 24 października 2017 r. (COM(2017)0650),

– uwzględniając przemówienie prezydenta Francji Emmanuela Macrona wygłoszone na Sorbonie w dniu 26 września 2017 r. zatytułowane "Inicjatywa na rzecz Europy: Europa suwerenna, zjednoczona i demokratyczna",

– uwzględniając nieformalne posiedzenie szefów państw lub rządów UE, które odbyło się w Tallinie w dniu 29 września 2017 r.,

– uwzględniając Agendę przywódców przyjętą na posiedzeniu Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 19-20 października 2017 r.,

– uwzględniając międzyinstytucjonalną proklamację Europejskiego filaru praw socjalnych przez Radę, Parlament i Komisję w dniu 17 listopada 2017 r.,

– uwzględniając plan działania Komisji na rzecz pogłębienia unii gospodarczej i walutowej (UGW) z dnia 6 grudnia 2017 r. (COM(2017)0821), a w szczególności wniosek dotyczący utworzenia Europejskiego Funduszu Walutowego (COM(2017)0827), wniosek dotyczący włączenia treści postanowień Traktatu o stabilności, koordynacji i zarządzaniu w unii gospodarczej i walutowej do ram prawnych Unii (COM(2017)0824) oraz komunikat w sprawie Europejskiego Ministra Gospodarki i Finansów (COM(2017)0823),

– uwzględniając posiedzenie Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 14-15 grudnia 2017 r., oraz zorganizowane w jego ramach spotkanie przywódców i spotkania państw strefy euro,

– uwzględniając pismo z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie przejrzystości procesu decyzyjnego Rady wystosowane przez 26 parlamentów narodowych z 20 państw członkowskich,

– uwzględniając deklarację z dnia 10 stycznia 2018 r. zatytułowaną "Zapewnienie postępów UE w 2018 r." przyjętą na Szczycie Południowych Państw Unii Europejskiej (Cypr, Francja, Grecja, Hiszpania, Malta i Portugalia), jak również oświadczenie państw Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Węgry, Polska i Słowacja) z dnia 26 stycznia 2018 r. na temat przyszłości Europy oraz wspólne oświadczenie europejskich ministrów finansów z Finlandii, Danii, Estonii, Irlandii, Łotwy, Litwy, Niderlandów i Szwecji z dnia 6 marca 2018 r.,

– uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 lutego 2018 r. zatytułowany "Skuteczna Europa: warianty instytucjonalne w celu zwiększenia skuteczności działania Unii Europejskiej" (COM(2018)0095),

– uwzględniając zalecenie Komisji (UE) 2018/234 z dnia 14 lutego 2018 r. w sprawie uwydatnienia europejskiego charakteru i usprawnienia procesu wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2019 r. ⁹ ,

– uwzględniając nieformalne posiedzenie 27 szefów państw lub rządów UE z dnia 23 lutego 2018 r.,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 marca 2018 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych w UE w 2016 r. ¹⁰ ,

– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 kwietnia 2018 r. w sprawie stosowania postanowień Traktatu dotyczących parlamentów narodowych ¹¹ ,

– uwzględniając wniosek Komisji z dnia 2 maja 2018 r. dotyczący rozporządzenia Rady określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 (COM(2018)0322),

– uwzględniając wniosek Komisji z dnia 2 maja 2018 r. dotyczący decyzji Rady w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej (COM(2018)0325),

– uwzględniając szczyt UE-Bałkany Zachodnie z dnia 17 maja 2018 r.,

– uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich z dochodzenia strategicznego nr OI/2/2017/TE w sprawie przejrzystości procesu legislacyjnego Rady, opublikowane w dniu 16 maja 2018 r.,

– uwzględniając deklarację z Mesebergu z dnia 19 czerwca 2018 r.,

– uwzględniając posiedzenie Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 28-29 czerwca 2018 r.,

– uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 9 października 2018 r. zatytułowaną "Rozważania nad Europą: głos samorządów lokalnych i regionalnych na rzecz odbudowy zaufania do Unii Europejskiej",

– uwzględniając zorganizowane przez Parlament Europejski debaty na temat przyszłości Europy prowadzone z szefami państw lub rządów,

– uwzględniając pismo Komisji Prawnej,

– uwzględniając art. 52 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych oraz opinie przedstawione przez Komisję Gospodarczą i Monetarną, Komisję Handlu Międzynarodowego, Komisję Kontroli Budżetowej oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8-0427/2018),

A. mając na uwadze, że Unia Europejska jest przykładem jedynej w swoim rodzaju integracji ponadnarodowej i od czasu przełomowej deklaracji Schumana z dnia 9 maja 1950 r. gwarantuje trwały pokój, zamożność i dobrobyt; mając na uwadze, że głównym celem dążeń i działań Unii było i jest wspólne bezpieczeństwo, poszanowanie godności ludzkiej, wolność, demokracja, równość, praworządność i poszanowanie praw człowieka oraz zapewnienie dobrobytu społeczeństwom Unii;

B. mając na uwadze, że swobodny przepływ towarów, usług, kapitału i osób, wspólna waluta, program Erasmus, polityka regionalna, polityka rolna i polityka spójności, a także program "Horyzont 2020" to pośród wielu innych najważniejsze osiągnięcia Unii, które przyczyniają się do dobrobytu obywateli Unii; mając na uwadze, że Unia musi być wyposażona w kompetencje i zasoby niezbędne do podjęcia wyzwań XXI wieku;

C. mając na uwadze, że w ciągu ostatnich kilku lat Unia doświadczyła wielu kryzysów, które wystawiły na próbę jej odporność i zdolność do działania w sposób zdecydowany i jednolity;

D. mając na uwadze, że w latach 2014-2017 realizowano bardziej społecznie wyważoną i skuteczną politykę pieniężną i makroekonomiczną (np. niestandardowa polityka Europejskiego Banku Centralnego, elastyczny pakt stabilności i wzrostu czy plan inwestycyjny dla Europy), która przyczyniła się do uzdrowienia gospodarki i odnowy społecznej Unii;

E. mając na uwadze, że chociaż Europie udało się złagodzić negatywne skutki i w pewnej mierze przezwyciężyć większość krytycznych momentów kryzysu gospodarczego, wciąż czekają ją poważne i pilne reformy na poziomie UE i na poziomie państw członkowskich w obszarze zarządzania gospodarczego, a w szczególności w odniesieniu do strefy euro, jak również związane z dalszym umacnianiem jednolitego rynku i udoskonalaniem standardów społecznych państwa opiekuńczego;

F. mając na uwadze, że w obliczu wielu bieżących i przyszłych wyzwań wewnętrznych i zewnętrznych stojących przed Unią w niestabilnym i złożonym kontekście światowym, zwłaszcza związanych z migracją, terroryzmem, bezpieczeństwem, zmianą klimatu, kwestiami środowiskowymi, zachowaniem wielostronnego porządku światowego, dokończeniem budowy UGW, globalizacją, wolnym, sprawiedliwym i opartym na zasadach handlem międzynarodowym, sprawami zagranicznymi i obroną, rozwojem filaru socjalnego oraz walką z antyunijnym populizmem, nietolerancją i ksenofobią, UE powinna propagować odnowioną współpracę i solidarność między jej członkami w oparciu o art. 2 i 3 TUE i Kartę praw podstawowych, a zapisany w Traktacie z Lizbony cel, jakim jest zacieśnianie związku między narodami Europy, powinien w dalszym ciągu leżeć u podstaw działań podejmowanych przez Unię, aby jeszcze bardziej wzmocnić europejską integrację i skutecznie stawić czoła tym wyzwaniom;

G. mając na uwadze, że Parlament jest głęboko zaniepokojony wzrostem ruchów populistycznych, ksenofobicznych i antyeuropejskich w całej Europie; mając na uwadze, że Unia i jej państwa członkowskie muszą wzmóc wysiłki na rzecz obrony i propagowania wartości demokratycznych oraz zasad i celów leżących u podstaw integracji europejskiej;

H. mając na uwadze, że przeprowadzone w Zjednoczonym Królestwie w czerwcu 2016 r. referendum, które doprowadziło do powiadomienia przez Zjednoczone Królestwo w dniu 29 marca 2017 r. o zamiarze wystąpienia z Unii Europejskiej, ożywiło debatę na temat przyszłości Unii; mając na uwadze, że negocjacje w sprawie planowanego wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE ujawniły wysoki poziom wzajemnej zależności między państwami członkowskimi, stopień ich uzależnienia od wspólnych instrumentów i strategii politycznych oraz koszty wystąpienia z Unii;

I. mając na uwadze, że niezależnie od rezolucji Parlamentu z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie przyszłości Europy wzmożenie debaty nad przyszłością Europy przejawiło się również w Deklaracji z Bratysławy i Planie z Bratysławy, Białej księdze w sprawie przyszłości Europy opublikowanej przez Komisję, deklaracji rzymskiej, Agendzie przywódców przyjętej przez Radę Europejską w październiku 2017 r. oraz w różnych innych dokumentach stanowiących wkład poszczególnych państw członkowskich lub grup państw członkowskich, a także w debatach i dokumentach Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, jak również w debatach plenarnych w Parlamencie Europejskim na temat przyszłości Europy z szefami państw lub rządów, w trakcie międzyparlamentarnych posiedzeń komisji oraz w ramach dialogów z organizacjami obywatelskimi i konsultacji z różnymi instytucjami, organami i państwami członkowskimi;

J. mając na uwadze, że z sondażu Parlametr przeprowadzonego w dniach 8-26 września 2018 r. wynika, iż 62 % respondentów sądzi, że członkostwo ich państwa w Unii jest czymś pozytywnym, a 68 % respondentów uważa, że ich państwo czerpie korzyści z członkostwa, co oznacza najwyższy odnotowany wynik od 1983 r.;

K. mając na uwadze, że wartości i zasady leżące u podstaw Unii definiują sferę, z którą może utożsamiać się każdy obywatel UE, niezależnie od politycznych lub kulturowych różnic związanych z tożsamością narodową;

L. mając na uwadze, że nadchodzące wybory do Parlamentu Europejskiego stanowią okazję do wyciągnięcia wniosków z debaty na temat przyszłości Europy, również w świetle głównych priorytetów instytucjonalnych Parlamentu Europejskiego, Komisji i Rady na kolejną kadencję;

M. mając na uwadze, że UE znajduje się w okresie mającym szczególne znaczenie dla procesu jej budowy ze względu na charakter i wymiar stojących przed nią wyzwań, a także mając na uwadze, że wyzwaniom tym można sprostać wyłącznie w drodze wspólnych wysiłków, dzięki ściślejszej i prawdziwszej integracji i solidarności między państwami członkowskimi, w pełni wykorzystując obowiązujące postanowienia Traktatu z Lizbony, a następnie dokonując reformy Traktatów w celu usprawnienia instytucjonalnego procesu decyzyjnego oraz osiągnięcia większej równowagi kompetencji;

N. mając na uwadze, że celem reform instytucjonalnych powinno być zadbanie o to, by procesy podejmowania decyzji były bardziej demokratyczne, oraz zwiększenie przejrzystości tych procesów i odpowiedzialności Unii i jej instytucji; mając na uwadze, że wobec tych celów jest to stosowny i dogodny moment, aby sprzyjać faktycznemu udziałowi obywateli w projekcie europejskim oraz organizować konsultacje i sprzyjać regularnemu dialogowi z obywatelami i stowarzyszeniami przedstawicielskimi zgodnie z wymogami art. 11 TUE;

O. mając na uwadze, że aby sprostać obecnym i przyszłym wyzwaniom, Unia potrzebuje silniejszej struktury rządowej, poddanej ściślejszej kontroli demokratycznej ze strony Parlamentu; mając na uwadze, że przejrzystość i uczciwość instytucji i organów UE to podstawa zyskania zaufania obywateli;

P. mając na uwadze, że wspólna francusko-niemiecka deklaracja z Mesebergu zawiera szereg propozycji dotyczących wzmocnienia współpracy europejskiej, w szczególności w obszarze zarządzania gospodarczego;

Q. mając na uwadze, że propagowanie europejskiego wymiaru kultury i edukacji jest kluczowe dla wzmocnienia obywatelstwa europejskiego, biorąc pod uwagę fakt, że Unia cierpi z powodu niedoinformowania, co oznacza, że jej osiągnięcia są często uznawane przez młodsze pokolenia za rzecz oczywistą;

1. przypomina, że w rezolucji Parlamentu z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie przyszłości Europy podkreślono znaczenie jednolitych ram instytucjonalnych i metody wspólnotowej oraz przedstawiono szereg wniosków i inicjatyw o szczególnym znaczeniu dla integracji europejskiej, które mogą przyczynić się do ukształtowania przyszłości Europy;

2. podkreśla, że Unia musi stawić czoła wyzwaniom dotyczącym jej przyszłości, bazując na ściślejszej i lepszej integracji politycznej, przy pełnym poszanowaniu i propagowaniu praw podstawowych, podstawowych wolności i zasad demokracji oraz przy wspólnych wysiłkach; podkreśla, że obywatele pragną Europy chroniącej ich prawa, dobrobyt i model socjalny na zasadzie współdzielonej suwerenności, która wymaga odpowiedniego poziomu integracji politycznej; zachęca szefów państw lub rządów, aby podążali tą drogą w duchu odnowionej solidarności i współpracy;

3. zwraca uwagę, że szefowie państw lub rządów, którzy na posiedzeniach plenarnych podczas debat na temat przyszłości Europy wypowiedzieli się przed Parlamentem, przyznali jednomyślnie, że trzeba wspólnie podjąć wyzwania przyszłości i skuteczniej działać tam, gdzie można coś osiągnąć wyłącznie wspólnym wysiłkiem;

4. ponownie wyraża przekonanie, że zróżnicowana integracja musi pozostać otwarta na wszystkie państwa członkowskie i w dalszym ciągu stanowić jeden ze sposobów na głębszą integrację i solidarność europejską, czego nie należy jednak mylić z ideą Europy a la carte; podkreśla, że w obecnej debacie na temat zróżnicowanej integracji ważne jest, aby nie tworzyć wrażenia, że w Unii istnieje członkostwo pierwszej i drugiej kategorii;

5. przypomina, że zróżnicowana integracja nie powinna być sposobem na poluźnienie integracji politycznej;

6. podkreśla, że kryzys spowodował zaburzenie równowagi między głównymi instytucjami Unii oraz że Rada Europejska występuje z własnymi inicjatywami politycznymi ze szkodą dla prawa inicjatywy przysługującego Komisji i wzmacnia metodę międzyrządową; wciąż uważa jednak, że metoda wspólnotowa jest najlepsza dla funkcjonowania Unii; przypomina liczne rezolucje przyjęte przez Parlament na ten temat i ponownie wzywa Radę Europejską, by nie wykraczała poza zakres jej kompetencji zapisanych w szczególności w art. 15 TUE;

7. ponownie podkreśla, że jednomyślność wymagana w Traktatach w odniesieniu do określonych podstawowych kwestii jest przeszkodą niemal nie do pokonania w ważnych momentach i decyzjach, dlatego w odniesieniu do procedur podejmowania decyzji opowiada się za głosowaniem większością kwalifikowaną w Radzie oraz za stosowaniem zwykłej procedury ustawodawczej we wszystkich obszarach, w których to jest możliwe; przypomina, że na mocy Traktatów w obecnym brzmieniu można to osiągnąć za pomocą rozmaitych klauzul pomostowych lub, w przypadku wzmocnionej współpracy, dzięki zastosowaniu art. 333 TFUE;

8. w tym kontekście przyjmuje z zadowoleniem zawarte w orędziu przewodniczącego Jeana-Claude'a Junckera o stanie Unii z dnia 13 września 2017 r. i z dnia 12 września 2018 r. ogłoszenie zamiaru wysunięcia propozycji, aby w odniesieniu do pewnych konkretnych obszarów polityki głosować w Radzie większością kwalifikowaną, lecz ubolewa, że wśród wymienionych kwestii nie znalazło się rozporządzenie w sprawie wieloletnich ram finansowych (WRF);

9. przyjmuje ze szczególnym zadowoleniem fakt, że Komisja zaproponowała głosowanie większością kwalifikowaną w obszarze wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) przy przyjmowaniu stanowisk w kwestiach praw człowieka, decyzji o nałożeniu sankcji oraz decyzji o rozpoczęciu lub przeprowadzeniu misji cywilnych w razie kryzysu poza granicami Unii, gdyż ważne jest przyspieszenie i usprawnienie procesu podejmowania decyzji oraz konieczne jest, by Unia mówiła jednym głosem;

10. ponownie wysuwa nakreśloną w swojej rezolucji z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie poprawy funkcjonowania Unii Europejskiej dzięki wykorzystaniu potencjału Traktatu z Lizbony propozycję, aby przekształcić Radę w prawdziwą izbę ustawodawczą na równych prawach z Parlamentem oraz aby zwiększyć przejrzystość procesu podejmowania przez nią decyzji; w tym kontekście zwraca uwagę na sprawozdanie specjalne Europejskiej Rzecznik Praw Obywatelskich w sprawie przejrzystości procesu legislacyjnego Rady oraz pismo delegacji w ramach COSAC z dnia 20 grudnia 2017 r., w którym zaapelowały one o większą przejrzystość procesu podejmowania decyzji politycznych, w szczególności ze strony Rady i nieformalnych organów, takich jak Eurogrupa, zgodnie z podobnymi wnioskami sformułowanymi w tej kwestii przez Parlament;

11. uważa, że są różne sposoby zwiększenia sprawności działania Komisji poprzez dostosowanie struktury i metod pracy kolegium komisarzy, np. mianowanie wiceprzewodniczących odpowiedzialnych za pakiet polityk lub mianowanie komisarzy wyższych i niższych rangą;

12. przypomina, że choć zgodnie z obowiązującymi Traktatami Parlament nie ma formalnego prawa inicjatywy ustawodawczej, może zawsze zwrócić się do Komisji o przedstawienie stosownego wniosku w sprawach, w przypadku których, jego zdaniem, do stosowania Traktatów konieczny jest akt Unii, oraz przypomina Komisji, zgodnie z art. 10 porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 13 kwietnia 2016 r. ¹²  w sprawie lepszego stanowienia prawa, o jej obowiązku szybkiego i dogłębnego rozpatrywania żądań przedłożenia wniosków dotyczących aktów Unii; przypomina ponadto, że to porozumienie międzyinstytucjonalne zawiera również postanowienia dotyczące rocznego i wieloletniego programowania międzyinstytucjonalnego, które stanowią narzędzie sterowania programem prac ustawodawczych;

13. przypomina swoją propozycję, by w razie ewentualnej przyszłej zmiany Traktatów prawo inicjatywy ustawodawczej zostało przyznane również Parlamentowi jako bezpośredniemu przedstawicielowi obywateli UE;

14. podkreśla, że należy wzmocnić kompetencje kontrolne Parlamentu, a zwłaszcza jego kompetencje śledcze, oraz że należy mu przyznać konkretne, rzeczywiste i wyraźnie określone uprawnienia;

15. odnotowuje sprawozdanie grupy zadaniowej ds. zasad pomocniczości, proporcjonalności i "robić mniej, ale efektywniej" z dnia 10 lipca 2018 r., w którym zaprezentowano zalecenia dotyczące nowego sposobu pracy w obszarach pomocniczości i proporcjonalności; uważa, że wiele z tych zaleceń, zwłaszcza dotyczących roli parlamentów narodowych w Unii oraz pożądanej reformy systemu wczesnego ostrzegania, było już przedmiotem refleksji w Parlamencie; przypomina, że grupa zadaniowa stwierdziła, iż wszystkie obecne obszary działalności UE mają unijną wartość dodaną, w związku z czym nie określiła żadnych kompetencji traktatowych ani obszarów polityki, które powinny ostatecznie zostać w całości lub w części przekazane państwom członkowskim;

16. z zadowoleniem przyjmuje zalecenia różnych instytucji apelujących o bardziej aktywną rolę parlamentów narodowych, zwłaszcza w kontrolowaniu działań ich rządów na forum instytucji europejskich; przypomina także o zasadniczej roli samorządów lokalnych, a zwłaszcza parlamentów regionalnych posiadających kompetencje ustawodawcze;

17. podkreśla znaczenie współpracy na poziomie międzyinstytucjonalnym, przy jednoczesnym poszanowaniu prerogatyw każdej instytucji zapisanych w Traktatach, która to współpraca nabrała nowych kształtów dzięki porozumieniu międzyinstytucjonalnemu w sprawie lepszego stanowienia prawa z 13 kwietnia 2016 r., i podkreśla, że upraszczanie jest ciągłym procesem, którego celem jest ułatwienie zrozumienia procesów i procedur UE, zadbanie o uwzględnianie opinii wszystkich zainteresowanych stron, a w ostatecznym rozrachunku ułatwienie obywatelom udziału w pracach Unii Europejskiej;

18. przyjmuje z zadowoleniem wspólną proklamację Europejskiego filaru praw socjalnych podpisaną przez Parlament Europejski, Radę i Komisję podczas Szczytu Społecznego na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Goteborgu; zwraca uwagę, że kompetencje i narzędzia wymagane do osiągnięcia celów filaru znajdują się przede wszystkim w rękach władz lokalnych, regionalnych i krajowych, a także partnerów społecznych i społeczeństwa obywatelskiego, europejski semestr natomiast tworzy ramy służące śledzeniu osiągnięć państw członkowskich w tym względzie; w tym kontekście przypomina ponadto, że dialog społeczny okazał się niezbędnym narzędziem doskonalenia procesu opracowywania polityki unijnej i stanowienia prawa Unii oraz zwiększenia jego legitymizacji społecznej;

19. zauważa niewiążący charakter filaru społecznego, który w obecnej postaci nie jest w stanie przekierować zainteresowania UE z polityki makroekonomicznej, rynku wewnętrznego i polityki budżetowej na cele polityki społecznej; zwraca uwagę, że horyzontalna klauzula społeczna zawarta w art. 9 TFUE nakłada na Unię obowiązek uważnej analizy wpływu prawodawstwa UE na standardy socjalne i zatrudnienie oraz przeprowadzania stosownych konsultacji z zainteresowanymi podmiotami społecznymi;

20. podkreśla, że w świetle postępującej degradacji środowiska ochrona środowiska musi być dla UE priorytetem oraz musi być uwzględniana we wszystkich strategiach politycznych i działaniach Unii; podkreśla, że UE powinna podjąć skuteczne działania na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych w koszyku energetycznym i oszczędności energii do poziomów niezbędnych do osiągnięcia celów zawartych w porozumieniu paryskim;

21. ponownie apeluje do państw członkowskich o podpisanie i ratyfikowanie zmienionej Europejskiej karty społecznej i Europejskiej konwencji o zabezpieczeniu społecznym (ETS nr 78);

22. podkreśla, że ważne jest kontynuowanie procesu pogłębiania i dokończenie budowy unii gospodarczej i walutowej, aby przyczynić się do zachowania stabilności jednej waluty i do większej spójności strategii politycznych państw członkowskich dotyczących gospodarki, budżetu oraz rynku pracy i standardów społecznych; przypomina, że z wyjątkiem Danii każde państwo członkowskie jest zobowiązane do przyjęcia euro; popiera dalsze działania w rozwoju EMS;

23. podkreśla w związku z tym potrzebę silnego zaangażowania politycznego, skutecznego zarządzania i demokratycznej rozliczalności na poziomie unijnym i krajowym, w szczególności kontroli parlamentarnej na różnych etapach europejskiego semestru, zarówno ze strony Parlamentu Europejskiego, jak i parlamentów narodowych, w celu zagwarantowania zarządzaniu gospodarczemu i finansowemu strefą euro maksymalnej legitymizacji społecznej, gospodarczej i demokratycznej, a także w celu usprawnienia działań następczych podejmowanych na podstawie zaleceń Unii;

24. przypomina swoją opinię wyrażoną w rezolucji z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie ewentualnych zmian i dostosowań w obecnej strukturze instytucjonalnej Unii Europejskiej, że polityka gospodarcza i fiskalna powinna stać się kompetencją dzieloną przez Unię z państwami członkowskimi;

25. zauważa zbieżność stanowisk Francji i Niemiec w sprawie koncepcji zdolności fiskalnej strefy euro; przypomina swoją opinię, że taką zdolność należy rozwijać w ramach UE;

26. odnotowuje wniosek Komisji w sprawie Europejskiego Instrumentu Stabilizacji Inwestycji i prowadzi dyskusje nad nowymi instrumentami budżetowymi służącymi stabilizacji;

27. odnotowuje wniosek Komisji dotyczący Programu wspierania reform; podkreśla, jak ważne jest, by nie osłabiać kompetencji Parlamentu związanych ze współdecydowaniem i kontrolą w kwestii wydatkowania funduszy UE; wyraża zaniepokojenie, że w latach 2011-2017 jedynie 9 % zaleceń dla poszczególnych krajów zostało w pełni wdrożonych; zauważa instrument wsparcia konwergencji, który będzie stanowił zachętę dla państw członkowskich spoza strefy euro i pomoże im prowadzić zrównoważoną politykę fiskalną i gospodarczą w celu wdrożenia reform i spełnienia kryteriów wprowadzenia euro;

28. z zadowoleniem przyjmuje przyszły program InvestEU i podkreśla, że fundusz powinien kontynuować zmniejszanie luki inwestycyjnej w UE; popiera inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe oraz w wartości niematerialne i prawne, w tym w dziedzictwo kulturowe, w celu pobudzenia wzrostu gospodarczego, inwestycji i zatrudnienia, ze szczególnym uwzględnieniem MŚP, spółek o małej i średniej kapitalizacji oraz przedsiębiorstw społecznych, a tym samym przyczynienia się do większego dobrobytu i sprawiedliwszego podziału dochodów oraz do spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w Unii;

29. odnotowuje komunikat Komisji w sprawie Europejskiego Ministra Gospodarki i Finansów; zwraca uwagę, że połączenie stanowisk wiceprzewodniczącego Komisji do spraw gospodarczych i przewodniczącego Eurogrupy mogłoby zwiększyć odpowiedzialność przed Parlamentem na poziomie unijnym;

30. jest zdania, że przyszły budżet UE powinien sprzyjać unijnej wartości dodanej pod względem skutków społeczno-gospodarczych, wspierać unowocześnienie strategii politycznych UE, zapewniać finansowanie nowych wyzwań i nadal przyczyniać się do konwergencji gospodarczej i społecznej oraz spójności między państwami członkowskimi i w ich obrębie, tak aby wzmocnić europejską solidarność, stabilność, równość i inteligentny, trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu, w tym w świetle zobowiązań UE na mocy porozumienia paryskiego, zapewnić poszanowanie i propagowanie podstawowych wartości zapisanych w art. 2 i 3 TUE oraz uzyskać nowe zasoby własne w oparciu o prace Grupy Wysokiego Szczebla ds. Zasobów Własnych;

31. przyjmuje z zadowoleniem, że wniosek Komisji w sprawie zasobów własnych wprowadza nowe rzeczywiste zasoby własne zgodnie z propozycją Parlamentu, lecz ubolewa nad tym, że nie wprowadzono żadnych innych możliwych źródeł dochodów; wyraża zaniepokojenie w związku z wnioskiem Komisji w sprawie WRF na lata 2021-2027, ponieważ brakuje w nim zobowiązania finansowego do sprostania zarówno obecnym wyzwaniom, jak i wyzwaniom, którym UE będzie musiała stawić czoła w przyszłości; ubolewa nad stanowiskiem niektórych państw członkowskich, które odmawiają przekazania większych zasobów na rzecz UE pomimo jednomyślnego uznania potrzeby stawienia czoła nowym wyzwaniom i obowiązkom, a w konsekwencji - potrzeby zwiększenia zasobów finansowych; zwraca uwagę, że wydatki na poziomie UE mogą generować oszczędności na poziomie krajowym poprzez unikanie powielania działań i efekt skali;

32. podkreśla, że ważne jest zapewnienie w procesie europejskiego semestru pozytywnej konwergencji gospodarczej i społecznej; dostrzega znaczenie ustanowienia Europejskiego filaru praw socjalnych; zauważa, że europejski semestr został wzmocniony i usprawniony, ale podkreśla, że większe zaangażowanie parlamentów narodowych przyczyniłoby się do zwiększenia poczucia odpowiedzialności na szczeblu krajowym, co doprowadziłoby do lepszego wdrażania zaleceń dla poszczególnych krajów, a tym samym do usprawnienia procesu europejskiego semestru; zauważa, że to państwa członkowskie są w pierwszej kolejności odpowiedzialne za wybór odpowiedniej i zrównoważonej polityki fiskalnej i gospodarczej;

33. ubolewa, że do chwili obecnej nie podjęto żadnych praktycznych działań następczych w związku z apelem Parlamentu o kodeks konwergencji - który miałby zostać przyjęty w ramach procedury współdecyzji - w celu zapewnienia skuteczniejszych ram koordynacji polityki gospodarczej; przypomina ponadto swój apel o zawarcie porozumienia międzyinstytucjonalnego w celu zapewnienia Parlamentowi istotniejszej roli w europejskim semestrze, dostrzegając jednocześnie, że europejski semestr został już włączony do głównego nurtu polityki; w tym kontekście przypomina swoją sugestię, wyrażoną w szczególności w rezolucji w sprawie wdrażania postanowień Traktatu dotyczących parlamentów narodowych, by harmonogramy budżetowe na szczeblu krajowym i europejskim były bardziej skoordynowane na przestrzeni całego procesu w celu zwiększenia zaangażowania w europejski semestr zarówno Parlamentu Europejskiego, jak i parlamentów narodowych;

34. podkreśla znaczenie, jakie ma zaangażowanie w proces prowadzący do zakończenia tworzenia unii bankowej, oraz potrzebę zagwarantowania otwartości i równego traktowania wszystkich państw członkowskich uczestniczących w unii bankowej; przypomina, że utworzenie unii bankowej, w tym europejskiego systemu gwarantowania depozytów oraz fiskalnego mechanizmu ochronnego dla jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, musi być kontynuowane, podobnie jak działania służące ograniczaniu ryzyka;

35. z zadowoleniem przyjmuje wnioski dotyczące przeciwdziałania praniu pieniędzy przedstawione przez Komisję w ramach przeglądu Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego (ESNF); zachęca Radę do zakończenia negocjacji ustawodawczych z Parlamentem przed końcem obecnej kadencji, gdyż polityka przeciwdziałania praniu pieniędzy wymaga wzmocnienia, aby uniknąć w przyszłości sytuacji, w których instytucje finansowe aktywnie ułatwiają pranie pieniędzy;

36. zwraca się do Komisji, aby we współpracy z europejskimi organami nadzoru wskazała i usunęła przeszkody w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego i przyczyniła się do zapewnienia ochrony konsumentów; jest zdania, że jednym z głównych priorytetów Komisji powinno być skuteczne egzekwowanie przepisów UE;

37. wzywa Komisję, aby w stosownych przypadkach, rozpatrywanych indywidualnie, zamiast dyrektyw stosowała w pierwszej kolejności rozporządzenia jako narzędzie ustawodawcze w przypadku przepisów dotyczących unii bankowej i usług finansowych, aby uniknąć fragmentacji i sytuacji, w której organy nadzoru mają do czynienia z różnymi systemami krajowymi;

38. zwraca uwagę na pilną potrzebę ukończenia budowy unii rynków kapitałowych; podkreśla, że pogłębione i dobrze zintegrowane rynki kapitałowe stanowią uzupełnienie unii bankowej ze względu na ich wkład w udział sektora prywatnego w podziale ryzyka, zwiększenie konwergencji gospodarczej, pomoc w łagodzeniu przyszłych wstrząsów oraz ewentualnie doprowadzenie do lepszego przydziału środków tam, gdzie są one potrzebne; apeluje o przeprowadzenie kompleksowego badania na temat najbardziej odpowiednich ram w celu lepszego uwzględnienia szybko ewoluującego charakteru usług finansowych; podkreśla, że lepszy dostęp do dodatkowych źródeł finansowania byłby szczególnie pomocny dla przedsiębiorstw typu startup i MŚP, wspierając ich solidny wzrost i zrównoważony rozwój;

39. z zadowoleniem przyjmuje dotychczasowe prace i uważa za konieczne kontynuowanie kompleksowego przeglądu obowiązujących przepisów dotyczących VAT; wzywa do nasilenia walki z oszustwami podatkowymi, unikaniem opodatkowania i uchylaniem się od opodatkowania; odnotowuje działania Komisji na rzecz sprawiedliwego opodatkowania gospodarki cyfrowej.

40. zachęca wszystkie instytucje i organy UE, w tym Komisję, Europejski Bank Centralny, Europejski Bank Inwestycyjny i Jednolity Mechanizm Nadzorczy, do jeszcze większych starań w zakresie komunikacji, aby lepiej wyjaśniać prowadzone prace i udoskonalić informacje dostępne dla obywateli UE.

41. podkreśla, że Europa jest i powinna pozostać pozytywną siłą na świecie dzięki przywiązaniu do swoich wartości, multilateralizmu i prawa międzynarodowego; przypomina, że Unia i jej państwa członkowskie wnoszą największy wkład w międzynarodową pomoc rozwojową;

42. przyjmuje z zadowoleniem decyzję Rady ustanawiającą stałą współpracę strukturalną (PESCO), skoordynowany roczny przegląd w zakresie obronności (CARD) i Europejski Fundusz Obronny jako istotne kroki w kierunku wspólnej polityki obronnej, a także odnotowuje propozycje niektórych państw członkowskich dotyczące Rady Bezpieczeństwa UE i Europejskiej Inicjatywy Interwencyjnej; przypomina swój apel o utworzenie stałej Rady Ministrów Obrony, której przewodniczyłby Wiceprzewodniczący Komisji / Wysoki Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, i podkreśla wagę odpowiedniej demokratycznej odpowiedzialności za decyzje podejmowane w tym obszarze oraz potrzebę wzmocnionej współpracy Parlamentu Europejskiego i parlamentów narodowych w tej kwestii;

43. z zadowoleniem przyjmuje wzmocnienie europejskiego mechanizmu ochrony ludności i ponownie apeluje o utworzenie europejskiego korpusu ochrony ludności, biorąc pod uwagę, że obowiązujące traktaty zapewniają ku temu dobre podstawy;

44. przypomina, że Unia w dalszym ciągu nie przystąpiła do europejskiej konwencji praw człowieka; wzywa również do włączenia postanowień Traktatu Euratom do TUE i TFUE;

45. ubolewa z powodu braku porozumienia między państwami członkowskimi w sprawie priorytetów i wdrażania kompleksowej polityki imigracyjnej na szczeblu UE, która umożliwiłaby uporządkowanie i uregulowanie przepływów migracyjnych, skuteczniejszą kontrolę granic zewnętrznych UE, współpracę z państwami pochodzenia i tranzytu oraz zagwarantowanie poszanowania praw podstawowych migrantów i osób ubiegających się o azyl, a także osiągnięcie innych celów; podkreśla, że oczywiste sprzeczności interesów państw członkowskich, a także głosy niezadowolenia ze strony obywateli, muszą zostać przezwyciężone, by nie zaprzepaścić projektu integracji europejskiej, który bezpośrednio traci na instrumentalizacji kwestii migracji przez partie eurosceptyczne;

46. przypomina swoje stanowisko w sprawie przeglądu systemu dublińskiego; ponadto podkreśla znaczenie zacieśnienia partnerstwa z Afryką i przyjmuje do wiadomości komunikat Komisji z dnia 12 września 2018 r. pt. "Większe możliwości legalnej migracji do Europy: niezbędny element zrównoważonej i kompleksowej polityki migracyjnej" (COM(2018)0635);

47. podkreśla znaczenie wspólnej polityki rolnej (WPR) wspieranej z zasobnego budżetu; przypomina o kluczowym znaczeniu WPR w historii Unii; zauważa fundamentalną rolę, jaką WPR odgrywa w zapewnianiu dynamicznego rozwoju obszarów wiejskich i bezpiecznego zaopatrzenia w żywność; zauważa, że nadchodząca reforma WPR jest szansą na skuteczniejsze osiągnięcie jej celów; podkreśla, że WPR to jedna z najstarszych gałęzi polityki i musi pozostać jednym z najważniejszych i najbardziej zintegrowanych obszarów polityki oraz będzie nadal przyczyniała się do budowania przyszłości Europy dzięki większej integracji, ochronie środowiska i bezpieczeństwu żywnościowemu oraz bezpieczeństwu obywateli UE; zauważa, że polityka rolna i polityka rozwoju obszarów wiejskich mają ogromny potencjał, jeśli chodzi o zapewnianie dóbr publicznych; podkreśla, że rolnictwo europejskie odgrywa zasadniczą rolę w wyżywieniu planety i zapewnia miejsca pracy 46 mln osób; podkreśla rolę WPR w utrzymywaniu dobrego stanu gleby, wody i innych zasobów naturalnych; podkreśla kluczową rolę rolnictwa w priorytetach Unii służących łagodzeniu skutków zmiany klimatu i promowaniu zrównoważonego rozwoju; podkreśla znaczenie należycie finansowanej i zreformowanej WPR dla sprostania licznym wyzwaniom czekającym Unię w przyszłości; zaznacza, że WPR dotyczy nie tylko rolnictwa i rolników, ale również wspierania i rozwoju szerzej rozumianych społeczności wiejskich, w których funkcjonują rolnicy;

48. podkreśla, że wspólna polityka handlowa powinna pozostać podstawowym filarem polityki zagranicznej Unii, mając na uwadze, że ma bezpośredni wpływ na życie obywateli i musi pomóc Unii dostosować się do nowej roli na świecie, ponieważ o główną pozycję na szczeblu międzynarodowym rywalizuje wiele podmiotów; wzywa Radę, Komisję i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych do współpracy w następujących dziedzinach:

a) umocnienie wspólnej polityki handlowej dzięki włączeniu jej do szerszych ram politycznych; odgrywanie czołowej roli w światowej polityce handlowej na poziomie wielostronnym i dwustronnym;

b) przewodzenie ochronie otwartego, opartego na zasadach, sprawiedliwego i zrównoważonego światowego systemu handlu ukierunkowanego na rozwój, zadbanie o to, by przedsiębiorstwa z UE mogły działać globalnie na równych warunkach, przewidywalnych zasadach, w warunkach uczciwej konkurencji i w ramach określonych obowiązków, co powinno obejmować konstruktywne działanie na rzecz wspólnego stanowiska Unii w międzyrządowych negocjacjach ONZ w sprawie odpowiedzialności za łamanie praw człowieka oraz promowanie odpowiedzialności przedsiębiorstw i wiążących obowiązków w zakresie należytej staranności w odniesieniu do łańcuchów dostaw i produkcji;

c) wyczerpujące i natychmiastowe informowanie Parlamentu o negocjacjach i mandacie Rady oraz przez cały czas wdrażania umów międzynarodowych w celu zadbania o to, by był on w stanie wykonywać swoje uprawnienia i prerogatywy; uproszczenie i skrócenie procesu negocjacji oraz nasilenie kontroli Parlamentu w całym procesie; zwiększenie przejrzystości w stosunku do obywateli UE poprzez publikowanie przed rozpoczęciem negocjacji wytycznych negocjacyjnych (mandatów) dotyczących umów handlowych; pełne poszanowanie postanowień Traktatu oraz najnowszego orzecznictwa UE, które uznaje wspólną politykę handlową za wyłączną kompetencję Unii;

d) systematyczne uwzględnianie rozdziałów dotyczących handlu elektronicznego, MŚP, wiążących i możliwych do wyegzekwowania przepisów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju oraz przepisów dotyczących równości płci w umowach handlowych oraz odgrywanie wiodącej roli w tych kwestiach w dyskusjach wielostronnych; ochrona prywatności danych obywateli UE;

e) wzmocnienie spójności wspólnej polityki handlowej z WPZiB, europejską polityką na rzecz rozwoju i polityką klimatyczną, aby zagwarantować przestrzeganie wartości i celów określonych w art. 3 ust. 5 TUE oraz w art. 21, 207 i 208 TFUE, przy pełnym poszanowaniu europejskiego konsensusu w sprawie rozwoju;

49. uważa, że Unia powinna nadal rozwijać handel międzynarodowy, chroniąc jednocześnie standardy społeczne, normy środowiskowe i normy pracy; ostrzega przed wojnami handlowymi, które przynoszą tylko straty i powodują wzrost napięć w dziedzinie polityki i bezpieczeństwa;

50. przypomina, że zgodnie z art. 17 ust. 7 TUE "[u]względniając wybory do Parlamentu Europejskiego i po przeprowadzeniu stosownych konsultacji, Rada Europejska, stanowiąc większością kwalifikowaną, przedstawia Parlamentowi Europejskiemu kandydata na funkcję przewodniczącego Komisji"; podkreśla swoją zdecydowaną wolę kontynuowania procedury Spitzenkandidaten w odniesieniu do wyboru kolejnego przewodniczącego Komisji zgodnie z traktatem lizbońskim i przyjmuje z zadowoleniem wsparcie Komisji i niektórych państw członkowskich w tym względzie; podkreśla, że w procedurze inwestytury przewodniczącego Komisji kluczowe znaczenie mają odpowiednie konsultacje z Parlamentem, ponieważ po wyborach wskaże on kandydata, który może uzyskać poparcie większości posłów, i przekaże Radzie Europejskiej wyniki wewnętrznych dyskusji; przypomina, że kandydat musi być wskazany jako Spitzenkandidat przez jedną z europejskich partii politycznych i musi przeprowadzić kampanię, by zająć stanowisko przewodniczącego Komisji, w okresie poprzedzającym wybory europejskie; uważa, że zwyczaj ten doskonale się sprawdził, zwiększając legitymizację społeczną wyborów do Parlamentu Europejskiego i ponadnarodową rolę Parlamentu Europejskiego jako propagatora europejskiego obywatelstwa i europejskiej demokracji; ponownie ostrzega, że Parlament będzie gotów odrzucić w procedurze mianowania przewodniczącego Komisji każdego kandydata, który nie został wyznaczony jako Spitzenkandidat przed wyborami do Parlamentu Europejskiego;

51. ubolewa z powodu częstej i powszechnej pokusy przypisywania niepopularnych decyzji "Brukseli" oraz zwalniania organów krajowych z odpowiedzialności i nieobarczania ich skutkami polityki, jaką prowadzą, ponieważ to niesprawiedliwe i oportunistyczne podejście niszczy Europę, promuje antyeuropejskie nastroje i nacjonalizm i dyskredytuje instytucje UE; uważa ponadto, że fałszywe przypisywanie niepopularnych decyzji Brukseli jest sprzeczne z zasadą rozliczalności działań rządowych; podkreśla, że właściwe wdrażanie i stosowanie prawa UE ma zasadnicze znaczenie dla realizacji polityki Unii i budowania wzajemnego zaufania między Unią, państwami członkowskimi i obywatelami, a także wyraża zaniepokojenie działaniami państw członkowskich, które się przed tym świadomie wzbraniają;

52. podkreśla potrzebę bardziej zdecydowanej oceny skutków społecznych i środowiskowych polityki UE, biorąc również pod uwagę koszt braku prawodawstwa na poziomie europejskim (tzw. koszt braku działań na poziomie europejskim);

53. podkreśla, że należy położyć szczególny nacisk na unijne prawo administracyjne, jak zaznaczył w rezolucji z 9 czerwca 2016 r., apelując o otwartą, efektywną i niezależną administrację Unii Europejskiej ¹³ ;

54. podkreśla potrzebę wzmocnienia europejskiej przestrzeni publicznej jako ponadnarodowego obszaru demokratycznego; podkreśla, że główne problemy stojące przed Europą należy rozwiązywać i omawiać z perspektywy europejskiej, a nie tylko krajowej, oraz dążyć do ich rozwiązania w drodze nadania pełnej mocy wiążącej przepisom zawartym w art. 10 i 11 TUE; zwraca uwagę, że z tego powodu europejska demokracja potrzebuje europejskiej tożsamości, zwiększenia europejskiej edukacji instytucjonalnej oraz bardziej bezpośrednich ram społecznych opartych na debacie, a także bardziej europejskiej i w mniejszym stopniu skupionej na poszczególnych krajach kampanii wyborczej podczas zbliżających się wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2019 r.;

55. przyjmuje z zadowoleniem unijne podejście zastosowane w negocjacjach w sprawie uporządkowanego wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej i podkreśla nadzwyczajną jedność, jaką prezentują instytucje UE i państwa członkowskie; zauważa, że doświadczenia wyniesione z przeprowadzonych negocjacji wskazują na ogromną złożoność tego rodzaju decyzji;

56. po raz kolejny podkreśla, że ani suwerenność krajowa, ani zasada pomocniczości nie mogą stanowić uzasadnienia ani legitymacji dla systematycznego odmawiania przez dane państwo członkowskie przestrzegania podstawowych wartości UE przyświecających artykułom wstępnym Traktatów europejskich, które państwa członkowskie dobrowolnie podpisały i których zobowiązały się przestrzegać; ponadto podkreśla, że przestrzeganie tych wartości ma podstawowe znaczenie dla spójności europejskiego projektu, praw wszystkich europejskich obywateli i niezbędnego zaufania między państwami członkowskimi; ponownie zwraca się do Komisji o szybkie przedłożenie wniosku w celu wykonania w praktyce postanowień rezolucji Parlamentu z dnia 25 października 2016 r. zawierającej zalecenia dla Komisji w sprawie ustanowienia unijnego mechanizmu na rzecz demokracji, praworządności i praw podstawowych;

57. przypomina, że według Trybunału Sprawiedliwości (sprawy połączone C-8/15 P do C-10/15 P ¹⁴ ) instytucje europejskie są zobowiązane do przestrzegania i utrzymywania w mocy postanowień Karty praw podstawowych UE nawet wtedy, gdy działają one poza ramami prawnymi UE;

58. powtarza, że w kontekście debaty na temat przyszłości Europy należy rozważyć, w jaki sposób mógłby zostać zreformowany system budżetowy Unii, aby zapewnić odpowiedni budżet gwarantujący finansowanie planowanych polityk, lepsze zrównoważenie przewidywalności i interwencyjności oraz w jaki sposób zadbać o to, aby ogólny system finansowania nie był bardziej złożony, niż jest to konieczne dla osiągnięcia celów polityki Unii i zapewnienia rozliczalności; jest zdania, że tam gdzie jest to konieczne, należy wzmocnić warunkowość we wstępnej fazie w poszczególnych obszarach polityki, bez stwarzania ryzyka dla operacyjności programów, aby zapewnić skuteczność należytego zarządzania finansami podczas realizacji wydatków Unii;

59. podkreśla znaczenie skoncentrowania się w szczególności na bardziej efektywnym wykorzystywaniu środków finansowych i na demokratycznych mechanizmach kontroli budżetu UE; wzywa wszystkie instytucje UE do udoskonalenia procedur i praktyk służących ochronie interesów finansowych Unii oraz do czynnego włączenia się w proces udzielania absolutorium zorientowany na wyniki; uważa w tym kontekście, że procedura udzielania absolutorium jest jednym z niezbędnych instrumentów rozliczalności demokratycznej wobec obywateli Unii i przypomina o trudnościach, które wielokrotnie wynikały z braku współpracy ze strony Rady; zdecydowanie stwierdza, że Rada musi być rozliczalna i przejrzysta podobnie jak pozostałe instytucje; podkreśla, że od tej zasady nie powinno być żadnych wyjątków;

60. zwraca uwagę na zjawisko korupcji, które ma istotne konsekwencje finansowe i stanowi poważne zagrożenie dla demokracji, praworządności i inwestycji publicznych; wskazuje na znaczenie ochrony pieniędzy podatników UE przed nadużyciami finansowymi i inną nielegalną działalnością naruszającą interesy finansowe Unii;

61. ponownie podkreśla, że biorąc pod uwagę obecny stan projektu integracji, UE musi wykorzystać każdy z możliwych sposobów, aby zapewnić pełne wdrożenie Traktatu z Lizbony; zaznacza, że kolejny przegląd Traktatów powinien polegać na zwołaniu konwentu - gwarantującego pluralizm dzięki udziałowi przedstawicieli i oferującego platformę do refleksji i dialogu z zainteresowanymi stronami i obywatelami - który miałby za zadanie omawianie różnych opinii prezentowanych przez instytucje i inne organy Unii, stanowiących ich wkład w proces rozważań nad przyszłością Europy, i wyciąganie wniosków z ich opinii, a także omawianie propozycji przedstawianych przez szefów państw i rządów, parlamenty narodowe i społeczeństwo obywatelskie oraz w ramach konsultacji przeprowadzanych z obywatelami i wyciąganie wniosków z tych propozycji;

62. podkreśla, że proces refleksji nad przyszłością Europy już się rozpoczął i opiera się na różnych stanowiskach w sprawie reformy UE zajętych przez Parlament, Radę Europejską i Komisję; ubolewa, że pomimo tych stanowisk przewidziano jedynie drobne reformy; podkreśla, że po powołaniu Parlamentu i Komisji w nowym składzie instytucje te powinny skorzystać z dorobku poprzedniej kadencji i rozpocząć prace nad przedłożonymi wnioskami;

63. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

1 Dz.U. C 215 z 19.6.2018, s. 162.

2 Dz.U. C 242 z 10.7.2018, s. 24.

3 Dz.U. C 252 z 18.7.2018, s. 215.

4 Dz.U. C 252 z 18.7.2018, s. 201.

5 Dz.U. C 252 z 18.7.2018, s. 235.

6 Dz.U. C 263 z 25.7.2018, s. 125.

7 Dz.U. C 345 z 13.10.2017, s. 11.

8 Dz.U. C 306 z 15.9.2017, s. 1.

9 Dz.U. L 45 z 17.2.2018, s. 40.

10 Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0056.

11 Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0186.

12 Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1.

13 Dz.U. C 86 z 6.3.2018, s. 126.

14 Wyrok Trybunału (Wielka Izba) z dnia 20 września 2016 r., Ledra Advertising Ltd i inni przeciwko Komisji Europejskiej i Europejskiemu Bankowi Centralnemu, ECLI:EU:C:2016:701.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2020.449.90
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2019 r. w sprawie stanu debaty nad przyszłością Europy (2018/2094(INI)).
• Data aktu: 13/02/2019
• Data ogłoszenia: 23/12/2020