Zawiadomienie Komisji w sprawie stosowania zasady deklarowania ilościowej zawartości składników (QUID).

Zawiadomienie Komisji w sprawie stosowania zasady deklarowania ilościowej zawartości składników (QUID)

(2017/C 393/05)

(Dz.U.UE C z dnia 21 listopada 2017 r.)

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Obowiązek deklarowania QUID

3. Odstępstwa od obowiązku deklarowania QUID

4. Formy wyrażania QUID

5. Miejsce QUID na etykiecie

Celem niniejszego zawiadomienia Komisji jest przedstawienie wytycznych dla przedsiębiorstw i organów krajowych w sprawie stosowania zasady deklarowania ilościowej zawartości składników (Quantitative Ingredients Declaration - QUID) w kontekście rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 1  w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (zwanego dalej "rozporządzeniem"). Zawiadomienie zastępuje i uzupełnia wytyczne w sprawie deklarowania ilościowej zawartości składników przyjęte zgodnie z art. 7 dyrektywy Rady 79/112/EWG 2 .

Dokument odzwierciedla dyskusje przeprowadzone w Dyrekcji Generalnej Komisji ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności (DG SANTE) z udziałem ekspertów z państw członkowskich w ramach Grupy Roboczej ds. rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności.

Niniejsze zawiadomienie pozostaje bez uszczerbku dla wykładni, której może udzielić Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

1.
Wprowadzenie
1.
Rozporządzenie (UE) nr 1169/2011 ("rozporządzenie") wymaga wskazania ilości niektórych składników lub kategorii składników użytych do wytwarzania lub przygotowania żywności opakowanej (art. 9 ust. 1 lit. d) oraz art. 22 rozporządzenia).
2.
Wymóg wskazywania ilości składników nie dotyczy środków spożywczych zawierających tylko jeden składnik, jako że ilość pojedynczego składnika we wszystkich tego typu przypadkach będzie wynosiła 100 %.
3.
Istnieją również inne określone przypadki żywności opakowanej, w których deklaracja QUID nie jest wymagana (załącznik VIII rozporządzenia). Ponadto deklaracja QUID nie jest wymagana w przypadku żywności nieopakowanej (produktów spożywczych sprzedawanych bez opakowania, pakowanych w pomieszczeniu sprzedaży na życzenie konsumenta lub pakowanych do bezpośredniej sprzedaży), chyba że państwa członkowskie przyjęły przepisy krajowe wymagające wskazania ilości składników w przypadku tego typu żywności (art. 44 rozporządzenia).
4.
Wreszcie wymóg wskazywania ilości nie dotyczy składników, które nie zostały dodane, lecz występują w produktach spożywczych w sposób naturalny, takich jak kofeina (w kawie) czy witaminy i składniki mineralne (w sokach owocowych).
2.
Obowiązek deklarowania QUID
5.
Art. 22 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że: "Oznaczenie ilości składnika lub kategorii składników użytych do wytwarzania lub przygotowania danego środka spożywczego jest obowiązkowe, gdy dany składnik lub dana kategoria składników:
a)
występują w nazwie środka spożywczego lub są zwykle kojarzone z tą nazwą przez konsumenta;
b)
są podkreślone w etykietowaniu słownie, obrazowo lub graficznie; lub
c)
są istotne w celu scharakteryzowania danego środka spożywczego i odróżnienia go od produktów, z którymi mógłby być mylony ze względu na jego nazwę lub wygląd".
6.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 lit. a) rozporządzenia przepis ten wymaga wskazania ilości składników wtedy, kiedy dany składnik występuje w nazwie środka spożywczego, na przykład w produktach takich jak "pizza z szynką i grzybami", "jogurt truskawkowy", "mus łososiowy", "lody czekoladowe". W takich przypadkach wymagane jest wskazanie ilości składników, które w wymienionych wyżej nazwach produktów zostały podkreślone.
7.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 lit. a) rozporządzenia wskazanie ilości składników wymagane jest również wtedy, kiedy w nazwie środka spożywczego występuje kategoria składników, na przykład paszteciki warzywne, paluszki rybne, chleb orzechowy, ciasto owocowe. W takich przypadkach deklaracja QUID powinna dotyczyć całkowitej zawartości warzyw, ryb, orzechów lub owoców w danym produkcie.
8.
W przypadku składników złożonych 3  powinny mieć zastosowanie następujące zasady:
a)
jeśli w nazwie środka spożywczego występuje składnik złożony (np. herbatniki z nadzieniem śmietankowym), należy podać ilość składnika złożonego (np. nadzienie śmietankowe);
b)
jeśli w nazwie środka spożywczego występuje składnik składnika złożonego (np. herbatniki z nadzieniem śmietankowym zawierającym jaja), poza deklaracją QUID dla składnika złożonego należy wskazać również ilość tego konkretnego składnika (w tym przypadku jaj).
9.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 lit. a) rozporządzenia wskazanie ilości składników wymagane jest również wtedy, gdy dany składnik lub kategoria składników jest zwykle kojarzona przez konsumenta z nazwą danego środka spożywczego. Zapis ten ma zastosowanie najczęściej wtedy, kiedy środki spożywcze są opisane przy użyciu nazw zwyczajowych 4  bez dodatkowych nazw opisowych 5 . W takich przypadkach, aby ułatwić ustalenie składników, które mogą być kojarzone z produktem spożywczym określonym wyłącznie przy użyciu nazwy zwyczajowej, należy rozważyć zastosowanie nazwy opisowej. Deklaracja QUID będzie wtedy dotyczyła składników rozpoznanych jako główne lub wartościowe, jako że to one są na ogół kojarzone przez konsumenta z nazwą danego produktu spożywczego.

Przykłady:

Nazwa zwyczajowa Przykładowa nazwa opisowa QUID
"Lancashire hot pot" Baranina z ziemniakami, cebulą, marchewką i sosem Baranina
"Chilli con carne" Mielona wołowina z fasolą, pomidorami, papryką, cebulą i papryką chili Mielona wołowina
"Forloren skildpadde" Cielęcina, pulpety mięsne i rybne, cebula, marchew i sos sherry Cielęcina
"Boudoir" Biszkopty jajeczne Jaja
"Brandade" Potrawa z ziemniaków i dorsza Dorsz atlantycki
"Cassoulet" Potrawa z fasoli, kiełbasy i kawałków mięsa Mięso
"Königinpastete" Pasztecik z potrawką z cielęciny, szparagami i grzybami Cielęcina
"Königsberger Klopse" Pulpety mięsne w białym sosie z kaparami Mięso
"Gulaschsuppe" Zupa z wołowiną, cebulą i papryką Wołowina
"Hutspot" Potrawa z marchwi i cebuli Marchew i cebula
"Kåldolmar" Mięso mielone i ryż zawinięte w liście kapusty Mięso
"Kroppkakor" Pyzy z ziemniaków i mąki pszennej z farszem ze smażonej i wędzonej mielonej wieprzowiny Wieprzowina
"Janssonin kiusaus" lub "Janssons frestelse" Potrawa z ziemniaków i sardeli Sardele

Przepis ten nie powinien jednak być interpretowany w taki sposób, że każda nazwa, pod którą sprzedawany jest dany produkt spożywczy, koniecznie wskazuje na dany składnik i że w związku z tym wymagana jest deklaracja QUID dla tego składnika. Każdy przypadek należy oceniać oddzielnie. Na przykład w przypadku cydru nie jest konieczne podanie ilości jabłek wykorzystanych do jego produkcji. Analogicznie przepis ten nie nakłada automatycznego obowiązku podawania ilości mięsa w produktach takich jak suszona szynka (dry cured ham).

10.
Art. 22 ust. 1 lit. b) rozporządzenia stanowi, że: "Oznaczenie ilości składnika lub kategorii składników użytych do wytwarzania lub przygotowania danego środka spożywczego jest obowiązkowe, gdy dany składnik lub dana kategoria składników: [...] b) są podkreślone w etykietowaniu słownie, obrazowo lub graficznie; [...]".
11.
Zgodnie z art. 22 ust. 1 lit. b) rozporządzenia deklaracja QUID jest wymagana w następujących przypadkach:
(i)
kiedy dany składnik lub kategoria składników są podkreślone na etykiecie poza nazwą produktu, na przykład poprzez informacje, takie jak:
-
"z kurczakiem",
-
"wyprodukowane przy użyciu masła",
-
"ze śmietaną"

lub kiedy dany składnik lub kategoria składników są podkreślone poprzez zastosowanie innego rozmiaru, koloru i/lub formatu czcionki w odniesieniu do tych składników na etykiecie w miejscu innym niż nazwa produktu;

(ii)
kiedy zastosowana prezentacja graficzna selektywnie podkreśla jeden lub więcej składników, np.:
-
zapiekanka rybna z wyraźną fotografią lub ilustracją jedynie wybranych składników rybnych;
(iii)
kiedy dany składnik został podkreślony poprzez użycie obrazu nawiązującego do jego pochodzenia, np.:
-
wizerunek lub rysunek krowy dla podkreślenia składników mleczarskich takich jak mleko czy masło.
12.
Istnieją formy prezentacji, które nie powinny być uznawane jako wchodzące w zakres tego przepisu. Na przykład:
-
kiedy na opakowaniu znajduje się wizerunek produktu w formie, w jakiej jest on sprzedawany; kiedy prezentacja graficzna przyjmuje formę "propozycji podania", pod warunkiem że charakter prezentacji jest wyraźnie określony i że nie podkreśla ona w żaden sposób sprzedawanego produktu ani żadnego z jego składników,
-
kiedy na obrazku przedstawiono wszystkie składniki produktu, nie podkreślając żadnego z nich,
-
w przypadku mieszanek żywności, kiedy prezentacja graficzna pokazuje sposób przygotowania produktu zgodnie z zaleceniami, nie podkreślając żadnego konkretnego składnika.
13.
Art. 22 ust. 1 lit. c) rozporządzenia stanowi, że: "Oznaczenie ilości składnika lub kategorii składników użytych do wytwarzania lub przygotowania danego środka spożywczego jest obowiązkowe, gdy dany składnik lub dana kategoria składników: [...] c) są istotne w celu scharakteryzowania danego środka spożywczego i odróżnienia go od produktów, z którymi mógłby być mylony ze względu na jego nazwę lub wygląd".
14.
Celem tego przepisu jest spełnienie wymagań konsumentów w państwach członkowskich, w których skład niektórych środków spożywczych jest regulowany lub w przypadku gdy konsumenci kojarzą pewne nazwy z konkretnym składem.

Ponieważ przepis ten dotyczy produktów, których skład może różnić się znacząco w poszczególnych państwach członkowskich, mimo że wprowadzane są do obrotu pod tą samą nazwą, zakres środków spożywczych, do których może się on odnosić, jest bardzo wąski.

Przypadki zidentyfikowane do tej pory podczas rozmów z ekspertami z państw członkowskich to:

-
majonez,
-
marcepan.

Aby wymóg wskazywania ilości składników miał zastosowanie, muszą być łącznie spełnione dwa warunki. Dany składnik lub kategoria składników muszą być niezbędne zarówno w celu:

-
scharakteryzowania danego środka spożywczego, jak i
-
odróżnienia go od produktów, z którymi mógłby być mylony ze względu na jego nazwę lub wygląd.
3.
Odstępstwa od obowiązku deklarowania QUID
15.
Załącznik VIII do rozporządzenia przewiduje przypadki, w których wskazanie ilości składników nie jest wymagane.
16.
Pkt 1 lit. a) ppkt (i) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "1. Oznaczenie ilościowe nie jest wymagane: a) w przypadku składnika lub kategorii składników: (i) których masa netto po odsączeniu jest oznaczona zgodnie z załącznikiem IX pkt 5; [...]".

Pkt 5 załącznika IX do rozporządzenia stanowi, że: "W przypadku gdy środek spożywczy w stanie stałym jest prezentowany w środku płynnym, na etykiecie należy również podać masę netto środka spożywczego po odsączeniu. W przypadku gdy środek spożywczy został glazurowany, deklarowana masa netto tego środka podawana jest z wyłączeniem glazury.

Do celów niniejszego punktu »środek płynny« oznacza następujące produkty, które mogą występować jako mieszanki, a także w postaci zamrożonej lub szybko zamrożonej, pod warunkiem że płyn jest jedynie dodatkiem do podstawowych składników tego preparatu i przez to nie jest czynnikiem decydującym o zakupie: woda, wodne roztwory soli, solanka, wodne roztwory kwasów spożywczych, ocet, wodne roztwory cukrów, wodne roztwory innych substancji słodzących, soki owocowe lub warzywne w przypadku owoców lub warzyw".

W związku z tym, zgodnie z powyższymi przepisami rozporządzenia, każdy produkt, który wymaga podania masy netto po odsączeniu oraz masy netto na etykiecie zgodnie z załącznikiem IX pkt 5, jest zwolniony z obowiązku odrębnego deklarowania QUID. Ilość składnika lub kategorii składników może być obliczona na podstawie podanej masy netto po odsączeniu.

Przykłady: tuńczyk w solance, ananas w syropie.

Analogicznie powyższa zasada może być stosowana również wtedy, kiedy informacja o masie netto po odsączeniu jest dobrowolnie podana na etykiecie produktu prezentowanego w środku płynnym, który nie został ujęty w załączniku IX pkt 5 (np. w oleju słonecznikowym). Ilość składnika lub kategorii składników może być obliczona na podstawie podanej masy netto po odsączeniu, w związku z czym deklaracja QUID nie powinna być konieczna.

Zwolnienie nie ma zastosowania w przypadku gdy podana masa netto oraz masa netto po odsączeniu dotyczy produktów wieloskładnikowych, w których jeden lub kilka składników pojawia się w nazwie lub jest w pewien sposób podkreślonych. Ilość każdego ze składników nie może być obliczona na podstawie podanej masy netto.

Przykład: oliwki z papryką prezentowane w środku płynnym. W takim przypadku deklaracja QUID jest wymagana osobno dla oliwek i osobno dla papryki.

17.
Pkt 1 lit. a) ppkt (ii) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "1. Oznaczenie ilościowe nie jest wymagane: a) w przypadku składnika lub kategorii składników: [...] (ii) w przypadku których oznaczenie ilości w etykietowaniu jest już obowiązkowe zgodnie z przepisami unijnymi; [...]".

Przepisy unijne, o których mowa w tym punkcie, są wymienione w poniższej tabeli. Deklaracja QUID nie jest wymagana, jeśli obowiązujące przepisy już wymagają podania na etykiecie ilości danego składnika lub kategorii składników. Jednakże w przypadku dżemów i nektarów wytworzonych z dwóch lub więcej gatunków owoców, z których każdy jest osobno podkreślony na etykiecie za pomocą słów lub obrazów lub pojawia się w nazwie produktu, ilość lub zawartość procentowa tych składników również musi być podana.

Dyrektywa 1999/4/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (1) Ekstrakty kawy i ekstrakty cykorii

(art. 2)

Dyrektywa 2000/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (2) Wyroby kakaowe i czekoladowe

(art. 3)

Dyrektywa Rady 2001/112/WE (3) Soki owocowe i niektóre podobne produkty

(art. 3 ust. 7: zawartość soku owocowego w nektarach)

Dyrektywa Rady 2001/113/WE (4) Dżemy owocowe, galaretki i marmolada oraz przecier z kasztanów

(art. 2)

(1) Dz.U. L 66 z 13.3.1999, s. 26.

(2) Dz.U. L 197 z 3.8.2000, s. 19.

(3) Dz.U. L 10 z 12.1.2002, s. 58.

(4) Dz.U. L 10 z 12.1.2002, s. 67.

18.
Pkt 1 lit. a) ppkt (iii) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "Oznaczenie ilościowe nie jest wymagane: a) w przypadku składnika lub kategorii składników: [...] (iii) które są użyte w małych ilościach do celów aromatyczno-smakowych; [...]".

Należy mieć na uwadze, iż zwolnienie to nie ogranicza się jedynie do "środków aromatyzujących" zgodnie z definicją w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1334/2008 6 : dotyczy ono jakiegokolwiek składnika (lub kategorii składników) użytego w danym produkcie w małych ilościach w celu nadania mu aromatu (np. czosnek, zioła, przyprawy).

Rozporządzenie nie definiuje pojęcia "małych ilości", w związku z czym każdy przypadek należy oceniać oddzielnie.

Przykłady: chleb czosnkowy, chipsy o smaku krewetek, chipsy o smaku kurczaka.

19.
Pkt 1 lit. a) ppkt (iv) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "Oznaczenie ilościowe nie jest wymagane: a) w przypadku składnika lub kategorii składników: [...] (iv) które występując w nazwie środków spożywczych, nie wpływają na wybór dokonywany przez konsumenta w kraju, w którym są wprowadzone na rynek, ponieważ zmiana ilości nie ma zasadniczego wpływu na charakterystykę środków spożywczych lub nie odróżnia tego środka spożywczego od podobnych środków spożywczych; [...]".

Przepis ten przewiduje zwolnienie z wymogu deklarowania QUID w przypadku gdy ilość składnika wymienionego w nazwie produktu nie ma wpływu na decyzję konsumenta o zakupie.

Zwolnienie ma zastosowanie wyłącznie wtedy, kiedy nazwa składnika lub kategorii składników występuje w nazwie środka spożywczego. Ma ono zastosowanie również w przypadku, gdy sformułowanie identyczne z tym użytym w nazwie produktu powtarza się na różnych stronach opakowania. Zwolnienie to nie ma zastosowania w przypadku, gdy nazwa składnika jest podkreślona, szczególnie gdy nazwa ta pojawia się poza nazwą środka spożywczego, jako część informacji zwracającej uwagę nabywcy na obecność danego składnika.

Przewiduje się, że do rodzaju żywności objętej niniejszym zwolnieniem mogą zaliczać się następujące produkty:

-
whisky/whiskey słodowa oraz podobne produkty, takie jak wódka zbożowa,
-
standardowe likiery zawierające w nazwie jedynie składnik stosowany w celu nadania aromatu,
-
okowity z wytłoków z winogron, okowity owocowe, okowity (uzupełnione nazwą owocu) otrzymywane w wyniku maceracji i destylacji, a także Geist (z nazwą użytego owocu lub surowca) w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 110/2008 7  załącznik II pkt 6, 9, 16 i 17,
-
sos sojowy,
-
paluszki z solą,
-
paluszki z makiem,
-
paluszki z sezamem,
-
prażona kukurydza,
-
piwo miodowe.
20.
Pkt 1 lit. b) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "Oznaczenie ilościowe nie jest wymagane: b) w przypadku gdy szczegółowe przepisy unijne ustalają dokładnie ilość składnika lub kategorii składników, nie przewidując oznaczenia ich na etykiecie; [...]".

Nie istnieją żadne przepisy prawa unijnego, które określałyby dokładne ilości składników, nie przewidując ich oznaczenia na etykiecie. Pkt 1 lit. b) załącznika VIII do rozporządzenia wymaga ustalenia "dokładnej ilości". W związku z tym wymóg podania minimalnej ilości składnika nie powinien być traktowany jako podstawa do zwolnienia na mocy niniejszego przepisu.

21.
Pkt 1 lit. c) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "Oznaczenie ilościowe nie jest wymagane: c) w przypadkach, o których mowa w załączniku VII część A pkt 4 i 5."
22.
Część A pkt 4 załącznika VII do rozporządzenia stanowi, że: "Owoce, warzywa lub grzyby, gdy żaden z ich poszczególnych gatunków nie ma znacznej przewagi wagowej i gdy są one stosowane w proporcjach, które mogą się zmieniać, stosowane w mieszance jako składniki środka spożywczego, mogą być grupowane w wykazie składników pod nazwą »owoce«, »warzywa« lub »grzyby«, z następującą po niej frazą »w zmiennych proporcjach«, bezpośrednio po której podany jest wykaz danych owoców, warzyw lub grzybów. W takich przypadkach mieszanka musi być uwzględniona w wykazie składników zgodnie z art. 18 ust. 1, na podstawie całkowitej masy danych owoców, warzyw lub grzybów".

W tym przypadku deklaracja QUID nie jest wymagana dla każdego składnika mieszanki, jeśli żaden z nich nie ma znacznej przewagi wagowej i jeśli są one stosowane w proporcjach, które mogą się zmieniać.

23.
Część A pkt 5 załącznika VII do rozporządzenia stanowi, że: "Mieszanki przypraw lub ziół, gdy żadna z przypraw i żadne z ziół nie ma znacznej przewagi w proporcji wagowej, mogą być wymienione w różnej kolejności, pod warunkiem że wykazowi składników towarzyszy sformułowanie »w zmiennych proporcjach« lub podobne".

W tym przypadku deklaracja QUID nie jest wymagana dla każdego składnika mieszanki, jeśli żaden z nich nie ma znacznej przewagi wagowej.

24.
Pkt 2 załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "Artykuł 22 ust. 1 lit. a) i b) nie mają zastosowania w przypadku: a) jakiegokolwiek składnika lub kategorii składników objętych określeniem »z substancją słodzącą (substancjami słodzącymi)« lub »z cukrem (cukrami) i substancją słodzącą (substancjami słodzącymi)«, jeśli to określenie towarzyszy nazwie żywności, zgodnie z załącznikiem III; lub b) jakiejkolwiek dodanej witaminy i jakiegokolwiek dodanego składnika mineralnego, jeśli taka substancja jest przedmiotem informacji o wartości odżywczej".

Na tej samej zasadzie deklaracja QUID w odniesieniu do art. 22 ust. 1 lit. a) i b) nie jest wymagana dla żadnych dodanych składników odżywczych lub innych substancji wywierających określone skutki żywieniowe lub fizjologiczne, które są składnikami suplementów żywnościowych, jeśli informacja o wartości odżywczej jest podana zgodnie z art. 8 dyrektywy 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 8 .

4.
Formy wyrażania QUID
25.
Pkt 3 lit. a) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "Określenie ilości składnika lub kategorii składników: a) jest wyrażone wartością procentową, która musi odpowiadać ilości składnika lub składników w chwili jego/ich użycia [...]".

Deklarowaną ilość składnika oblicza się na podstawie przepisu w momencie dodawania składników. Jest to ta sama metoda, jaką stosuje się w celu ustalenia kolejności składników w wykazie składników (art. 18 ust. 1 rozporządzenia).

26.
W pkt 4 załącznika VIII do rozporządzenia wymieniono szereg wyjątków od zasady określonej w pkt 3 lit. a), szczególnie w odniesieniu do środków spożywczych, które utraciły wilgotność w wyniku ich przetwarzania, składników lotnych oraz produktów i składników skoncentrowanych i odwodnionych.

Mówiąc ściślej:

27.
Pkt 4 lit. a) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "W drodze odstępstwa od pkt 3: a) w przypadku gdy środki spożywcze utraciły wilgotność po przetwarzaniu termicznym lub innego rodzaju przetwarzaniu, ilość jest wyrażona jako wartość procentowa odpowiadająca ilości zastosowanych składników lub zastosowanego składnika względem produktu gotowego, chyba że ta ilość lub całkowita ilość wszystkich składników określonych w etykietowaniu przekracza 100 %, w którym to przypadku ilość jest określona na podstawie masy składnika lub składników wykorzystanych do przygotowania 100 g produktu gotowego".

Deklaracja QUID dla środków spożywczych, które utraciły wilgotność po ich wytworzeniu (takich jak ciastka, herbatniki, zapiekanki w cieście czy produkty mięsne peklowane na sucho), powinna dotyczyć ilości składnika na etapie mieszania, wyrażonej jako wartość procentowa względem ilości produktu gotowego. Na przykład:

Dla produktu "ciasteczka maślane", gdzie deklaracja QUID wymagana jest jedynie dla masła, obliczenia należy dokonać w następujący sposób:

Masa składników:

Mąka: 100 g

Cukier: 40 g

Masło: 50 g

Jaja: 10 g

Całkowita masa składników w misce: 200 g

Całkowita masa produktu gotowego po upieczeniu: 170 g

Sposób obliczenia ilości masła jako wartości procentowej: (50/170)*100 = 29,4 % masła.

Ponieważ obliczona ilość masła nie przekracza 100 %, deklaracja QUID dla masła powinna być wyrażone jako wartość procentowa względem produktu końcowego (tj. 29,4 %).

Jeśli jednak ilość składnika jest większa niż 100 % w stosunku do produktu gotowego, podstawą deklaracji ilościowej powinna być masa składnika (składników) użytego (użytych) do przygotowania 100 g produktu gotowego. Na przykład:

Dla suszonego produktu mięsnego (salami) wytwarzanego z mięsa wieprzowego, gdzie deklaracja QUID wymagana jest jedynie dla mięsa wieprzowego, obliczenia należy dokonać w następujący sposób:

Masa składników:

Mięso wieprzowe: 120 g

Sól: 4,1 g

Mleko w proszku: 3 g

Inne składniki: 2,9 g

Całkowita masa składników w misce: 130 g

Całkowita masa produktu gotowego: 100 g

Sposób obliczenia ilości mięsa wieprzowego jako wartości procentowej: (120/100)*100 = 120 % mięsa wieprzowego.

Ponieważ obliczona ilość mięsa wieprzowego przekracza 100 %, zamiast wartości procentowej należy wskazać ilość składnika wyrażoną jako masa mięsa wieprzowego użytego do przygotowania 100 g salami (deklaracja QUID może być wyrażona na przykład w następujący sposób: "do produkcji 100 g salami użyto 120 g mięsa wieprzowego").

28.
Pkt 4 lit. b) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "W drodze odstępstwa od pkt 3: [...] b) ilość składników lotnych jest określona na podstawie ich wagowego udziału w produkcie gotowym".

Deklaracja QUID dla składników lotnych (takich jak brandy w cieście lub puddingu) powinna opierać się na ilości składnika na etapie mieszania, wyrażonej jako wartość procentowa względem masy produktu gotowego.

29.
Pkt 4 lit. c) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "W drodze odstępstwa od pkt 3: [...] c) ilość składników użytych w postaci skoncentrowanej lub odwodnionej i odtworzonych podczas wytwarzania może być określona na podstawie ich wagowego udziału zarejestrowanego przed ich koncentracją lub odwodnieniem;".

Powyższe odstępstwo należy interpretować w powiązaniu z częścią A pkt 2 załącznika VII do rozporządzenia, który stanowi, że: "Składniki używane w postaci skoncentrowanej lub odwodnionej i odtworzone podczas wytwarzania mogą być wymienione w kolejności wagowej zarejestrowanej przed ich koncentracją lub odwodnieniem". W związku z tym, jeśli podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze sporządza wykaz składników, korzystając z przepisu w załączniku VII część A pkt 2, jest on zobowiązany do wskazania ilości składników zgodnie z przepisami w załączniku VIII pkt 4 lit. c).

30.
Pkt 4 lit. d) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "W drodze odstępstwa od pkt 3: [...] d) w przypadku skoncentrowanych lub odwodnionych środków spożywczych, przeznaczonych do odtworzenia przez dodanie wody, ilość składników może być określona na podstawie ich wagowego udziału w odtworzonym produkcie".

Powyższe odstępstwo należy interpretować w powiązaniu z częścią A pkt 3 załącznika VII do rozporządzenia, który stanowi, że: "Składniki używane w skoncentrowanych lub odwodnionych środkach spożywczych, przeznaczonych do odtworzenia przez dodanie wody mogą być wymienione w kolejności ich proporcjonalnej zawartości w produkcie odtworzonym, pod warunkiem że wykazowi składników towarzyszy sformułowanie »składniki odtworzonego produktu« lub »składniki produktu gotowego do spożycia«". W związku z tym, jeśli podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze sporządza wykaz składników, korzystając z przepisu w załączniku VII część A pkt 3, jest on zobowiązany do wskazania ilości składników zgodnie z przepisami w załączniku VIII pkt 4 lit. d).

31.
Deklaracja QUID powinna odnosić się do składników w takiej formie, w jakiej zostały one podane w wykazie składników. Składniki wskazane na przykład jako "kurczak", "mleko", "jaja" czy "banany" należy określić ilościowo jako całe/surowe, ponieważ zastosowana nazwa nie wskazuje na żadnego rodzaju przetwarzanie, przez co sugeruje, że dany środek spożywczy został użyty w całości lub w formie surowej. Dla składników oznaczonych nazwami sugerującymi, że były one użyte w sposób inny niż w całości lub w formie surowej, np. "kurczak pieczony", "mleko w proszku", "owoce kandyzowane", deklaracja QUID powinna dotyczyć formy, w jakiej dany składnik został użyty.
32.
Część A pkt 1 załącznika VII do rozporządzenia stanowi, że dodana woda oraz produkty lotne powinny być wymienione w kolejności według ich masy w produkcie gotowym. Reguły tej nie stosuje się jednak do dodanej wody, jeśli jej ilość nie przekracza wagowo 5 % produktu gotowego. To odstępstwo nie ma zastosowania do mięsa, surowych wyrobów mięsnych, nieprzetworzonych produktów rybołówstwa i nieprzetworzonych małży.

Niemniej jednak nawet jeśli ilość dodanej wody jest niższa niż 5 %, nadal należy wziąć ją pod uwagę przy obliczaniu QUID w środkach spożywczych z dodatkiem wody.

33.
Ilości podane na etykiecie dotyczą średniej ilości wymienionego składnika lub kategorii składników. Średnia ilość to ilość składnika lub kategorii składników uzyskana przy przestrzeganiu przepisu oraz dobrych praktyk wytwarzania i mogąca podlegać normalnym wahaniom produkcyjnym.
5.
Miejsce QUID na etykiecie
34.
Deklaracja ilościowej zawartości składników należy do obowiązkowych danych szczegółowych wymienionych w art. 9 ust. 1 rozporządzenia i musi być przedstawiona na etykiecie zgodnie z przepisami zawartymi w art. 13 "Przedstawienie obowiązkowych danych szczegółowych".
35.
Pkt 3 lit. b) załącznika VIII do rozporządzenia stanowi, że: "Określenie ilości składnika lub kategorii składników: [...] b) znajduje się albo w nazwie środka spożywczego, albo bezpośrednio przy niej lub w wykazie składników w powiązaniu z danym składnikiem lub kategorią składników".
36.
W przypadku kategorii składników, które nie zostały wymienione w załączniku VII część B i które w związku z tym nie mogą wystąpić w wykazie składników samodzielnie, deklaracja QUID dla tych kategorii musi pojawić się w nazwie lub bezpośrednio obok nazwy środka spożywczego.
37.
W przypadku środków spożywczych, które są obecnie wyłączone z obowiązku podawania wykazu składników, deklaracja QUID musi pojawić się w nazwie lub bezpośrednio obok nazwy środka spożywczego, chyba że wykaz składników jest dobrowolnie podany na etykiecie, w którym to przypadku deklaracja QUID może pojawić się w wykazie składników.
1 Dz.U. L 304 z 22.11.2011, s. 18.
2 Dz.U. L 33 z 8.2.1979, s. 1.
3 Zgodnie z art. 2 ust. 2 lit. h) rozporządzenia "»składnik złożony« oznacza składnik, który sam w sobie jest produktem zawierającym więcej niż jeden składnik".
4 Zgodnie z definicją nazwy zwyczajowej zawartą w art. 2 ust. 2 lit. o) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011.
5 Zgodnie z definicją nazwy opisowej zawartą w art. 2 ust. 2 lit. p) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011.
6 Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 34.
7 Dz.U. L 39 z 13.2.2008, s. 16.
8 Dz.U. L 183 z 12.7.2002, s. 51.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024