Białoruś.

Białoruś

P7_TA(2011)0244

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie Białorusi

(2012/C 377 E/23)

(Dz.U.UE C z dnia 7 grudnia 2012 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Białorusi, w szczególności z dni: 10 marca 2011 r.⁽¹⁾, 20 stycznia 2011 r.⁽²⁾ i 17 grudnia 2009 r.⁽³⁾,

– uwzględniając oświadczenie wydane przez wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Catherine Ashton w dniu 18 lutego 2011 r., dotyczące oskarżenia i skazania jednego z przedstawicieli białoruskiej opozycji, a także oświadczenie wydane przez jej rzecznika w dniu 10 kwietnia 2011 r., dotyczące represjonowania niezależnych mediów na Białorusi,

– uwzględniając decyzję Rady 2011/69/WPZiB z dnia 31 stycznia 2011 r. w sprawie zmiany decyzji Rady 2010/639/WPZiB dotyczącej środków ograniczających skierowanych przeciwko niektórym urzędnikom z Białorusi,

– uwzględniając sprawozdanie końcowe w sprawie wyborów prezydenckich na Białorusi opublikowane przez Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE (OBWE/ODIHR) i Zgromadzenie Parlamentarne OBWE w dniu 22 lutego 2011 r.,

– uwzględniając art. 122 ust. 5 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że kandydaci na prezydenta Aleś Michalewicz, Uładzimir Niaklajeu, Wital Rymaszeuski, Andrej Sannikau, Mikoła Statkiewicz i Dzmitryj Us, a także szefowie ich sztabów wyborczych, w szczególności Pawał Siewiaryniec, Uładzimir Kobiec i Siergiej Marcelew, obecnie oczekują na procesy, które mogą zakończyć się wyrokami do 15 lat pozbawienia wolności,

B. mając na uwadze, że niektórzy działacze opozycyjni, w tym Anatol Labiedźka, przywódca Zjednoczonej Partii Obywatelskiej, byli kandydaci na prezydenta Wital Rymaszeuski i Aleś Michalewicz, redaktor naczelna internetowego portalu informacyjnego Natalia Radina, Andrej Dzmitryjeu, szef kampanii wyborczej opozycyjnego kandydata w wyborach prezydenckich Uładzimira Niaklajeua, oraz działacz kampanii "Powiedz Prawdę!" Siarhiej Wazniak, zostali zwolnieni z aresztu śledczego KGB i umieszczeni w areszcie domowym, podczas gdy nadal toczy się wobec nich dochodzenie; mając na uwadze, że Aleś Michalewicz i Natalia Radina uciekli z kraju, aby uniknąć procesu, zaś Dzmitryj Bandarenka, stronnik Andreja Sannikaua w minionej kampanii prezydenckiej, został wysłany na 2 lata do kolonii karnej o niezaostrzonym reżimie,

C. mając na uwadze, że Alaksandr Atroszczankau, Alaksandr Małczanau, Dzmitryj Nowik i Wasil Parfiankou, członkowie sztabów wyborczych kandydatów opozycji demokratycznej Uładzimira Niaklajeua i Andreja Sannikaua, Mikita Lichawid, członek ruchu "O Wolność", działacze "Młodego Frontu" Aleś Kirkiewicz, Zmicier Daszkiewicz i Eduard Łobau, Pawał Winahradau, działacz kampanii "Powiedz Prawdę", działacz niezrzeszony Andrej Pratasienia, historyk Dzmitryj Drozd, uczestnik protestów Uładzimir Chamiczenka oraz koordynator kampanii obywatelskiej "Europejska Białoruś" Dzmitryj Bandarenka zostali skazani na kary od roku do czterech lat pozbawienia wolności w związku z demonstracjami z dnia 19 grudnia 2010 r.,

D. mając na uwadze, że istnieją dowody na to, że policja torturuje zatrzymanych, aby zmusić ich do przyznania się do rzekomych przestępstw przeciw państwu, co pokazały przypadki Olgi Klasowskiej i Alesia Michalewicza,

E. mając na uwadze, że w dniu 25 kwietnia 2011 r. białoruskie Ministerstwo Informacji wystąpiło do Najwyższego Sądu Gospodarczego o zamknięcie dwóch niezależnych gazet "Narodnaja Wola" i "Nasza Niwa",

F. mając na uwadze, że Andrzej Poczobut, dziennikarz telewizji Biełsat i "Gazety Wyborczej", został aresztowany i grozi mu do dwóch lat pozbawienia wolności pod zarzutem "znieważenia prezydenta" w związku z opublikowanymi niedawno artykułami; mając na uwadze, że Andrzej Poczobut został uznany przez Amnesty International za więźnia sumienia; mając na uwadze, że dziennikarka Iryna Halip, żona Andreja Sannikaua, również została aresztowana i postawiono jej zarzuty w związku z protestami; mając na uwadze, że obecnie przebywa ona w areszcie domowym i że zakazano jej kontaktowania się z mężem,

G. mając na uwadze, że represje przeciw członkom opozycji demokratycznej, wolnym mediom, społeczeństwu obywatelskiemu oraz obrońcom praw człowieka jeszcze się nasiliły pomimo ponawianych apeli społeczności międzynarodowej o natychmiastowe położenie im kresu; mając na uwadze, że ta sytuacja stanowi poważne naruszenie licznych międzynarodowych zobowiązań podjętych przez Białoruś,

1. zdecydowanie potępia wszystkie wyroki wydane na podstawie zarzutów karnych dotyczących "udziału w masowych rozruchach" oraz uważa je za arbitralne i umotywowane politycznie; podkreśla, że według doniesień władze nie udowodniły winy oskarżonych, procesy toczyły się za zamkniętymi drzwiami, zatrzymani nie mogli powoływać własnych świadków ani spotykać się regularnie i sam na sam ze swoimi przedstawicielami prawnymi, prawnicy oskarżonych otrzymali szereg ostrzeżeń od Ministerstwa Sprawiedliwości, a niektórzy z nich zostali pozbawieni prawa do wykonywania zawodu; w związku z tym oświadcza, że procesy nie były bezstronne;

2. uważa wszystkie zarzuty przeciwko kandydatom w wyborach prezydenckich - Uładzimirowi Niaklajeuwowi, Witalowi Rymaszeuskiemu, Mikole Statkiewiczowi, Dzmitryjowi Usowi i Andrejowi Sannikauowi - za nielegalne i niedopuszczalne; wzywa do uniewinnienia kandydatów i do zaprzestania wobec nich wszelkich dalszych prześladowań; w związku z tym potępia łamanie przez władze białoruskie podstawowych praw do wolności zgromadzeń i wypowiedzi oraz wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich protestujących nadal przebywających w areszcie oraz do oczyszczenia ich z wszystkich zarzutów;

3. wyraża głębokie zaniepokojenie pogorszeniem się sytuacji obrońców praw człowieka na Białorusi; zdecydowanie potępia niedawne oszczercze zarzuty m.in. przeciwko Alesiowi Bialackiemu, przewodniczącemu centrum praw człowieka "Wiasna", formułowane przez prezydenta Białorusi i niektórych dziennikarzy mediów państwowych, którzy w komentarzach dotyczących ataku bombowego w mińskim metrze twierdzili, że "w kraju istnieje piąta kolumna";

4. potępia utrzymujący się klimat lęku i zastraszania politycznych oponentów na Białorusi oraz prześladowania działaczy opozycyjnych trwające od wyborów prezydenckich w grudniu 2010 r.;

5. apeluje do władz białoruskich o usunięcie przeszkód w swobodzie przemieszczania się w odniesieniu do obywateli ukraińskich Mariny Capok i Maksyma Kiciuka oraz obywatela rosyjskiego Andrieja Jurowa, przedstawicieli komisji ds. międzynarodowej kontroli sytuacji w zakresie praw człowieka na Białorusi, którym odmówiono wjazdu na terytorium Białorusi, a także w odniesieniu do Alika Mnacnakiana i Wiktorii Gromowej, rosyjskich obrońców praw człowieka, których w dniu 4 maja 2011 r. zatrzymano w biurze centrum praw człowieka "Wiasna", a krótko potem wydalono z Białorusi, zakazując im ponownego wjazdu do kraju przez dwa lata; w związku z tym potępia wszelkie działania przeciw obrońcom praw człowieka prowadzone przez władze białoruskie;

6. potępia regularne nękanie i zastraszanie oraz rosnącą presję wobec niezależnych dziennikarzy i mediów na Białorusi; w związku z tym apeluje do władz białoruskich o wstrzymanie procedury zamknięcia tygodników "Narodna Wola" i "Nasza Niwa", o zaprzestanie ograniczania dostępu do dwóch niezależnych portali internetowych Karta '97 i Biełorusskij Partizan, które to działania doprowadziłyby do poważnego ograniczenia pluralizmu mediów na Białorusi, oraz o uwolnienie Andrzeja Poczobuta i oczyszczenie go z wszystkich zarzutów;

7. potępia brak jakiegokolwiek niezależnego dochodzenia w sprawie brutalnego użycia siły przez policję i służby KGB przeciw protestującym w dniu wyborów, zwłaszcza że Białoruś odrzuciła apel 14 państw członkowskich UE o to, aby misja wyjaśniająca do spraw praw człowieka działająca pod auspicjami OBWE zbadała masowe represjonowanie opozycji po wyborach w grudniu 2010 r.; z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie dr. Neila Jarmana, specjalnego sprawozdawcy komisji ds. międzynarodowej kontroli sytuacji w zakresie praw człowieka na Białorusi, i jest zbulwersowany faktem, że obrońcy prawa człowieka z różnych krajów OBWE zostali ponownie zatrzymani w Mińsku;

8. wzywa Komisję, Radę, wysoką przedstawiciel UE i inne kraje partnerskie UE do rozszerzenia środków ograniczających przeciw białoruskiemu reżimowi, w tym przez nałożenie ukierunkowanych sankcji gospodarczych, w szczególności przeciw przedsiębiorstwom państwowym;

9. podkreśla, że w świetle utrzymujących się bezprecedensowych represji przeciw opozycji UE powinna znaleźć nowe sposoby, aby pomóc białoruskiemu społeczeństwu obywatelskiemu w podnoszeniu świadomości obywateli, zapobieganiu całkowitej fragmentaryzacji opozycji politycznej i podtrzymaniu alternatywy politycznej wobec reżimu A. Łukaszenki; wzywa UE do utrzymania i zwiększenia pomocy udzielanej partiom opozycji demokratycznej, organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i niezależnym mediom, np. za pośrednictwem europejskiego instrumentu na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie;

10. zaznacza, że potencjalne zaangażowanie UE na rzecz Białorusi będzie ściśle uzależnione od spełnienia określonych warunków oraz uwarunkowane zaangażowaniem Białorusi na rzecz przestrzegania praw człowieka i praworządności, zgodnie ze wspólną deklaracją ze szczytu partnerstwa wschodniego, który odbył się w Pradze w dniu 7 maja 2009 r., podpisaną również przez rząd Białorusi;

11. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Zgromadzeniom Parlamentarnym OBWE i Rady Europy oraz rządowi i parlamentowi Białorusi.

______

⁽¹⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0099.

⁽²⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2011)0022.

⁽³⁾ Dz.U. C 286 E z 22.10.2010, s. 16.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2012.377E.162
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Białoruś.
• Data aktu: 12/05/2011
• Data ogłoszenia: 07/12/2012