Albania.

Albania

P7_TA(2010)0282

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie Albanii

(2011/C 351 E/13)

(Dz.U.UE C z dnia 2 grudnia 2011 r.)

Parlament Europejski,

uwzględniając konkluzje prezydencji wydane po posiedzeniu Rady Europejskiej w Salonikach w dniach 19-20 czerwca 2003 r. dotyczące perspektywy przystąpienia państw Bałkanów Zachodnich do Unii Europejskiej,
uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany "Strategia rozszerzenia i najważniejsze wyzwania w latach 2009-2010" (COM(2009)0533) i dołączone Sprawozdanie dotyczące postępów Albanii w 2009 r. (SEC(2009)1337) z dnia 14 października 2009 r.,
uwzględniając decyzję Rady 2008/210/WE z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie zasad, priorytetów i warunków zawartych w partnerstwie europejskim zawartym z Albanią oraz uchylającą decyzję 2006/54/WE(1),
uwzględniając pierwsze posiedzenie Komisji Parlamentarnej ds. Stabilizacji i Stowarzyszenia UE-Albania, które odbyło się w dniach 3-4 maja 2010 r.,
uwzględniając konkluzje posiedzenia Rady Stabilizacji i Stowarzyszenia UE - Albania, które odbyło się 18 maja 2009 r.,
uwzględniając decyzję Rady 2007/821/WE z dnia 8 listopada 2007 r. w sprawie zawarcia Umowy między Wspólnotą Europejską a Republiką Albanii o ułatwieniach w wydawaniu wiz(2),
uwzględniając zalecenia 16. posiedzenia międzyparlamentarnego UE-Albania, które odbyło się w dniach 19-20 marca 2009 r.,
uwzględniając decyzję o zwiększeniu częstotliwości dialogu politycznego z Albanią na szczeblu parlamentów, aby wziąć pod uwagę wejście w życie Układu o stabilizacji i stowarzyszeniu,
uwzględniając rezolucję 1709(2010) Rady Europy w sprawie funkcjonowania instytucji demokratycznych w Albanii,
uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A.
mając na uwadze, że odnowiony konsensus w sprawie rozszerzenia, przedstawiony w konkluzjach Rady Europejskiej z 14-15 grudnia 2006 r., potwierdza, że przyszłość Bałkanów Zachodnich leży w Unii Europejskiej,
B.
mając na uwadze, że perspektywa integracji z Unią Europejską jest bodźcem do wielu reform przeprowadzanych w regionie Bałkanów Zachodnich i że powinna ona odgrywać konstruktywną rolę w zwiększeniu zdolności tego regionu do zapewnienia pokoju i stabilności oraz zapobiegania konfliktom, umacnianiu stosunków dobrosąsiedzkich oraz zaspokajaniu potrzeb gospodarczych i społecznych poprzez trwały rozwój; mając na uwadze, że jakakolwiek realistyczna możliwość członkostwa wiąże się z czymś więcej niż zakończeniem procedury administracyjnej lub technicznej i wymaga również prawdziwego zaangażowania politycznego ze strony odpowiednich decydentów w państwach członkowskich,
C.
mając na uwadze, że zawarty z Albanią Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu wszedł w życie w dniu 1 kwietnia 2009 r.; mając na uwadze, że kraj ten złożył wniosek o członkostwo w UE w dniu 28 kwietnia 2009 r. i przedstawił swoje odpowiedzi na kwestionariusz przedakcesyjny Komisji w dniu 14 kwietnia 2010 r.; mając na uwadze, że Komisja przygotowuje opinię na ten temat,
D.
mając na uwadze, że postępy każdego kraju w kierunku członkostwa w UE zależą od wysiłków tego kraju na rzecz spełnienia kryteriów kopenhaskich i warunków związanych z procesem stabilizacji i stowarzyszenia,
1.
potwierdza - zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z Salonik z dnia 19 i 20 czerwca 2003 r., deklaracją z Salzburga z dnia 11 marca 2006 r. oraz odnośnymi późniejszymi konkluzjami Rady - swoje pełne poparcie dla wniosku Albanii o członkostwo w UE (oraz dla przyszłego członkostwa w UE wszystkich pozostałych krajów Bałkanów Zachodnich), jak tylko osiągnie ona określony poziom wiarygodności i stabilności politycznej i spełni całkowicie kryteria kopenhaskie;
2.
odnotowuje osiągnięte przez Albanię postępy w procesie reform, lecz podkreśla potrzebę dalszych znacznych starań, które są niezbędne zarówno do wzmocnienia demokracji i praworządności, jak i do zagwarantowania trwałego rozwoju tego kraju;
3.
z zadowoleniem odnotowuje, że Albania odpowiedziała w dniu 14 kwietnia 2010 r. na kwestionariusz Komisji służący przygotowaniu opinii na temat wniosku o członkostwo Albanii w UE i jednocześnie podkreśla, że postępy kraju kandydującego na drodze do członkostwa w UE zależą od spełnienia przez niego kryteriów kopenhaskich, w tym od istnienia stabilnych instytucji gwarantujących demokrację;
4.
wyraża nadzieję, że rząd Albanii i opozycja dobrze rozumieją, że przezwyciężenie obecnych sprzeczności politycznych jest kluczowe dla osiągania przez tej kraj postępu w integracji z UE i dla wspierania europejskich aspiracji Albańczyków; przypomina wnioski ogłoszone na posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych w dniu 14 czerwca 2010 r., że najwyższy czas znaleźć rozwiązanie obecnego kryzysu politycznego na podstawie, która oprze się próbie czasu, a także, że do rządu Albanii i do opozycji należy szybkie znalezienie w sposób przejrzysty i przy pełnym poszanowaniu albańskiej konstytucji rozwiązań i sposobów, które są niezbędne dla kraju na jego drodze ku UE;
5.
wyraża ubolewanie z powodu kryzysu politycznego, jaki nastąpił w Albanii po wyborach parlamentarnych w czerwcu 2009 r., i podkreśla, że w pełni funkcjonalne instytucje przedstawicielskie (szczególnie parlament) stanowią kręgosłup silnego systemu demokratycznego oraz, jako główny priorytet dla partnerstwa europejskiego, ważne kryterium polityczne integracji z UE; z zadowoleniem przyjmuje decyzję opozycji o aktywnym uczestnictwie w pracach albańskiego parlamentu, ubolewa jednak nad faktem, że pomimo ostatnich rozmów prowadzonych przy wsparciu UE nadal nie osiągnięto konsensusu na temat wyborów z 2009 r.; zdecydowanie wzywa wszystkie frakcje polityczne do wypełniania swoich obowiązków i włączenia się w konstruktywny dialog polityczny, w tym w dyskusje na temat nowego prawa wyborczego gwarantującego w pełni przejrzysty proces wyborczy w przyszłych wyborach; podkreśla, że rozwiązanie tego impasu można znaleźć jedynie przy pełnym przestrzeganiu konstytucji i zasad przejrzystości;
6.
jest zdania, że jak najszybciej należy wdrożyć podstawowe porozumienie o ustanowieniu parlamentarnej komisji śledczej do zbadania sposobu przeprowadzenia wyborów parlamentarnych w 2009 r., przy czym przewodniczący i większość członków tej komisji ma pochodzić z opozycji, a mandat tej komisji ma obejmować analizę dokumentów dotyczących wyborów; podkreśla, że komisja śledcza powinna przedstawić swoje wnioski w takim terminie, by umożliwić parlamentowi przyjęcie nowych aktów prawnych przed kolejnymi wyborami lokalnymi i regionalnymi na podstawie tych wniosków oraz propozycji przedstawionych przez OBWE/ODIHR;
7.
wzywa rząd i opozycję, aby - w przypadku gdy nie uda się znaleźć rozwiązania bez pomocy z zewnątrz - zgodziły się na mediację np. wspólnie zapraszając przedstawicieli Rady Europy i/lub Parlamentu Europejskiego;
8.
nalega na władze albańskie, aby jak najszybciej sporządziły i wdrożyły opierające się na kompromisie zmiany do regulaminu parlamentu, co zapewni przejrzystość w odniesieniu do zasobów administracyjnych i finansowych, wysoką jakość prawodawstwa opartego na specjalistycznej wiedzy ekspertów, zwiększone uprawnienia nadzorcze parlamentu oraz odpowiednie prawa i reprezentację opozycji w komisjach parlamentarnych i działaniach parlamentu; wzywa obie strony - większość i opozycję - do prowadzenia konstruktywnego dialogu w celu zapewnienia otwartego i przejrzystego procesu legislacyjnego, w konsultacji z odpowiednimi zainteresowanymi podmiotami i działaczami społeczeństwa obywatelskiego, tak aby bez dalszej zwłoki przyjąć i zatwierdzić najważniejsze akty prawne, w tym te, które wymagają większości 3/5 głosów;
9.
z zadowoleniem przyjmuje poprawę prawnych i administracyjnych ram procesu wyborczego i odnotowuje pozytywną ocenę ogólną wyrażoną przez Komisję Wenecką w jej wspólnej opinii w sprawie kodeksu wyborczego Republiki Albanii; stwierdza ponadto, że zgodnie z oceną OBWE/ODIHR wybory parlamentarne w czerwcu 2009 r. przebiegły zgodnie z większością międzynarodowych standardów, ale nie udało się wzmocnić zaufania w proces wyborczy; zwraca uwagę na potrzebę pełnego wdrożenia zaleceń przedstawionych w sprawozdaniu końcowym OBWE/ODIHR z wyborów parlamentarnych w 2009 r. i wzywa obie strony - większość i opozycję w parlamencie Albanii - do natychmiastowego rozpoczęcia prac mających na celu pełne wdrożenie tych zaleceń;
10.
wyraża rozczarowanie tym, że na posiedzeniach parlamentarnej komisji prawnej przed sesją parlamentu albańskiego w dniu 18 marca 2010 r. większość i opozycja nie osiągnęły porozumienia na temat wniosków dotyczących komisji śledczej w sprawie wyborów z 2009 r.;
11.
podkreśla pilną potrzebę osiągnięcia ponadpartyjnego porozumienia w kwestii reform gospodarczych, politycznych i społecznych, by zwiększyć dobrobyt obywateli Albanii i umożliwić temu państwu postępy w dążeniu do członkostwa w Unii Europejskiej;
12.
z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie w dniu 27 maja 2010 r. wniosku legislacyjnego Komisji w sprawie liberalizacji wizowej i wzywa Komisję do sprawdzenia, czy pozostałe kryteria zostaną spełnione w następnych miesiącach, aby Rada i Parlament mogły zatwierdzić wprowadzenie zniesienia wiz dla obywateli Albanii do końca 2010 r.;
13.
z zadowoleniem przyjmuje poparcie polityczne wszystkich partii w sprawie liberalizacji wizowej wyrażone w rezolucji przyjętej przez parlament Albanii w dniu 11 marca 2010 r.;
14.
podkreśla priorytetowe znaczenie poszanowania i ochrony praw człowieka i praw mniejszości;
15.
przypomina, że ochrona danych osobowych musi być zawsze gwarantowana i nie może być arbitralnie ignorowana, a także wzywa wszystkie władze do stanowienia prawa i działania zgodnie z tą zasadą;
16.
z zadowoleniem przyjmuje postępy, jakie osiągnięto w zakresie systemu sądownictwa, podkreśla jednak, że wdrażanie reform znajduje się wciąż na etapie początkowym; jest zdania, że reforma sądownictwa, dotycząca m.in. egzekwowania wyroków sądowych, jest głównym warunkiem wstępnym procesu ubiegania się przez Albanię o członkostwo w UE i podkreśla znaczenie podziału władzy w społeczeństwie demokratycznym; podkreśla, że przejrzysty, bezstronny i skuteczny system sądownictwa, niezależny od presji i kontroli politycznej lub innych czynników nacisku, ma fundamentalne znaczenie dla państwa prawa i apeluje o pilne przyjęcie kompleksowej, długoterminowej strategii w tym obszarze, w tym planu działań na rzecz przyjęcia niezbędnego ustawodawstwa i środków wykonawczych; wzywa do zaangażowania opozycji w opracowaniu tej strategii oraz do pełnego poparcia reformy sądownictwa; podkreśla ponadto, że sądom należy zapewnić wystarczające środki, by mogły one skutecznie działać w całym kraju; w związku z tym oczekuje, że Komisja Europejska przedstawi nowe inicjatywy pomocowe i z zadowoleniem przyjmuje w tym względzie niedawne rozpoczęcie działalności przez Sąd ds. Poważnych Przestępstw w Tiranie;
17.
z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Trybunał Konstytucyjny wstrzymał wprowadzenie w życie ustawy lustracyjnej i że ustawa ta jest obecnie poddawana przeglądowi; zwraca się o przeprowadzenie szerszych konsultacji i osiągnięcie porozumienia, w szczególności z Komisją Wenecką, w przypadku opracowywania projektu nowej ustawy oraz podkreśla znaczenie ochrony niezależności organów konstytucyjnych;
18.
z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte na rzecz walki z drobną korupcją, a zwłaszcza przyjęcie zintegrowanego planu działań przeciwko korupcji na rok 2010; zwraca uwagę, że walka z korupcją pozostaje głównym wyzwaniem politycznym, egzekwowanie prawa i ściganie przestępstw są wciąż na słabym poziomie i należy podjąć dalsze energiczne kroki w celu poprawy sytuacji, w której ludzie winni korupcji cieszą się bezkarnością; podkreśla potrzebę stworzenia rejestru dochodzeń i wyroków skazujących, w tym w sprawach dotyczących korupcji na wysokim szczeblu, a także potrzebę kontynuowania realizacji ostatnich zaleceń Grupy Państw Przeciwko Korupcji (GRECO), szczególnie w odniesieniu do zmniejszenia liczby urzędników objętych immunitetem; z zadowoleniem przyjmuje fakt podania do publicznej wiadomości dokumentów strategicznych, aby umożliwić monitorowanie postępów dokonanych w ich realizacji; ponadto wzywa do przyjęcia ram prawnych dotyczących pełnej przejrzystości w dziedzinie finansowania partii politycznych;
19.
z zadowoleniem przyjmuje plany utworzenia Instytutu Administracji Publicznej i wzywa do dalszych działań w celu realizacji strategii na rzecz reformy administracji publicznej oraz do zapewnienia pełnego wdrożenia ustawy o służbie cywilnej, w tym odpowiedniego systemu zarządzania zasobami ludzkimi; zwraca uwagę na ryzyko upolitycznienia administracji publicznej poprzez nieprzejrzyste procedury rekrutacji oraz na praktyki polegające na zatrudnianiu pracowników czasowych wykraczające poza zakres prawa, a także wzywa władze do położenia kresu tego rodzaju praktykom i stworzenia odpolitycznionej, fachowej służby cywilnej, która przyczyniłaby się również do zwiększenia zaufania obywateli do administracji publicznej;
20.
podkreśla kluczowe znaczenie profesjonalnych, niezależnych i pluralistycznych środków przekazu, zarówno publicznych, jak i prywatnych, które są podstawą demokracji; jest zaniepokojony niewielkimi postępami osiągniętymi w opracowywaniu ram prawnych dla mediów; domaga się, aby władze dołożyły wszelkich starań w celu przyjęcia i wdrożenia ram prawnych zgodnych ze standardami UE oraz aby nie dopuściły one do politycznej ingerencji - w tym ingerencji organów wykonawczych - lub jakiejkolwiek innej ingerencji w działalność środków przekazu; jest zaniepokojony polityczną presją wywieraną na Krajową Radę Radiofonii i Telewizji i wzywa odpowiednie władze do zapewnienia jej niezależności; wzywa do podjęcia kroków celem zapewnienia przejrzystości w zakresie własności i finansowania środków przekazu; ubolewa nad brakiem nabytych praw pracowniczych dziennikarzy, który osłabia ich zdolność do obiektywnej i niezależnej pracy, oraz nakłania władze do podjęcia właściwych kroków, by zaradzić tej sytuacji; wzywa w szczególności do przyjęcia ustawodawstwa regulującego media elektroniczne oraz do dostosowania przepisów prawa cywilnego w celu dekryminalizacji zniesławienia i szkalowania; z zadowoleniem przyjmuje nieograniczanie przez rząd dostępu do Internetu i nalega, aby rząd zapewnił wszystkim obywatelom szerszy dostęp do Internetu;
21.
z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie ram prawnych w celu zwalczania przestępczości zorganizowanej, w tym prania pieniędzy, handlu narkotykami i ludźmi, oraz w celu zapobiegania temu zjawisku; zwraca uwagę na wysiłki na rzecz walki z przestępczością zorganizowaną, ale odnotowuje, że konieczne są dalsze działania w zakresie wdrażania oraz że należy zapewnić wszelkie odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe w celu osiągnięcia konkretnych rezultatów; podkreśla znaczenie skutecznego ścigania, sądzenia i karania przestępców; z zadowoleniem przyjmuje decyzję o ustanowieniu międzyinstytucjonalnego komitetu ds. środków zwalczania przestępczości zorganizowanej i nielegalnego handlu, któremu przewodniczy premier; podkreśla, że w związku z regionalnymi konsekwencjami przestępczości zorganizowanej należy wzmóc wysiłki na rzecz pogłębienia współpracy policyjnej i sądowej z krajami sąsiadującymi, w tym jeśli chodzi o wspólne patrolowanie granic;
22.
podkreśla znaczenie organizacji społeczeństwa obywatelskiego i docenia drobny krok naprzód ze strony rządu, jeżeli chodzi o przeprowadzanie konsultacji z takimi organizacjami na temat projektów ustaw i trwających reform; wzywa do podjęcia dalszych kroków w celu sformalizowania i zwiększenia udziału społeczeństwa obywatelskiego w formułowaniu polityki i monitorowaniu jej realizacji i skuteczności na wszystkich poziomach, w tym przejrzystości organizacji społeczeństwa obywatelskiego i ich finansowania;
23.
podkreśla znaczenie programów mobilności, zwłaszcza tych skierowanych do ludzi młodych, nauczycieli i pracowników naukowych, a także uważa, że należy zwiększyć liczbę uczestników w tych programach; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy służące umożliwieniu albańskim studentom studiowania w krajach UE;
24.
zaznacza, że mimo iż podstawowe prawa związków zawodowych zostały uznane w konstytucji, działalność związków jest często blokowana, a ograniczenia dotyczące prawa do strajku w administracji publicznej i obiektach użyteczności publicznej są w stosunku do standardów międzynarodowych zbyt duże; potępia niedawne przejęcie przez rząd albański majątku związków zawodowych; z zadowoleniem przyjmuje wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 kwietnia 2010 r., uznający tę ustawę za niezgodną z konstytucją, i wzywa rząd do natychmiastowego zwrotu tego majątku; zwraca się do rządu o pełne poszanowanie praw związków zawodowych oraz o podjęcie wszelkich niezbędnych kroków prawnych w celu zadbania o to, aby wszyscy pracownicy, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, mieli prawo należenia do związków zawodowych;
25.
z zadowoleniem przyjmuje środki podjęte na rzecz zwiększenia udziału kobiet w życiu politycznym; uważa jednak, że państwowa komisja ds. równości szans nadal jest słaba, a ustawa o równości płci w znacznym stopniu niewdrożona; dlatego też uważa, że niezbędne są dalsze działania na rzecz wspierania integracji kobiet na rynku pracy i ich udziału w procesie podejmowania decyzji;
26.
z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzone w ostatnich latach reformy prawne w zakresie ochrony ofiar przemocy w rodzinie i nielegalnego handlu; uważa jednak, że są one niewystarczające i że należy podjąć dalsze działania w tym zakresie, a także jest nadal zaniepokojony rozpowszechnioną przemocą w rodzinie oraz handlem kobietami i dziećmi w celu wykorzystania seksualnego i pracy przymusowej; wyraża ubolewanie z powodu faktu, że znaczny wzrost zgłaszanych incydentów w tym zakresie nie zawsze idzie w parze z odpowiednimi dochodzeniami prowadzonymi przez policję lub z wydawanymi przez sądy nakazami ochrony; wzywa do pełnego wdrożenia istniejących już przepisów chroniących kobiety i dzieci przed wszelkimi formami przemocy oraz do przyjęcia i wprowadzenia kompleksowego systemu ich ochrony i resocjalizacji, w tym obowiązkowego i sprawnego rejestrowania wszystkich dzieci i noworodków, zapewnienia ofiarom bezpłatnej pomocy prawnej, socjalnej i psychologicznej, kampanii służących podniesieniu poziomu świadomości społeczeństwa, odpowiednich szkoleń dla organów ścigania i utworzenia sieci schronisk (w wystarczającej ilości i o wystarczającej jakości, zdolnych zaspokoić rozmaite potrzeby ofiar przemocy w rodzinie i nielegalnego handlu); wzywa Komisję do udzielenia większego wsparcia władzom albańskim w tym zakresie;
27.
uznaje postępy poczynione w zakresie ochrony mniejszości i przyznaje, że praktycznie ustanowiono już odpowiednie ramy instytucjonalne i prawne dla ochrony mniejszości; zauważa jednak, że dyskryminacja w dalszym ciągu stanowi problem w Albanii, zwłaszcza jeśli chodzi o ludzi szczególnie narażonych na dyskryminację oraz poszanowanie tożsamości płciowej i orientacji seksualnej, oraz że potrzebne są dalsze działania w celu zwalczania dyskryminacji, w tym uświadamianie; w tym kontekście z niepokojem odnotowuje niedawne demonstracje antygejowskie w Albanii; podkreśla, że potrzebne są intensywniejsze działania w celu realizacji priorytetów partnerstwa europejskiego w odniesieniu do mniejszości, a konkretniej rzecz ujmując - kwestii użycia języków mniejszościowych i zapewnienia edukacji w językach mniejszościowych oraz niedyskryminacyjnego traktowania członków wszystkich mniejszości;
28.
z zadowoleniem przyjmuje zmiany w kodeksie karnym dotyczące przestępstw na tle rasowym; pochwala niedawno przyjętą ustawę o przeciwdziałaniu dyskryminacji, opracowaną we współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, i wzywa do jej szybkiego i skutecznego wprowadzenia w życie; z zadowoleniem przyjmuje w szczególności powołanie niezależnego komisarza ds. ochrony przed dyskryminacją odpowiedzialnego za monitorowanie wprowadzania w życie wspomnianej ustawy i rozpatrywanie skarg; ponadto podkreśla pilną potrzebę dokładnych i wiarygodnych danych statystycznych niezbędnych do skutecznego wprowadzenia w życie środków służących przeciwdziałaniu dyskryminacji i w tym celu zwraca uwagę na znaczenie przeprowadzenia krajowego spisu ludności zaplanowanego na 2011 r., zgodnie z uznanymi standardami międzynarodowymi zapewniającymi pełne poszanowanie zasady wolnego samookreślenia;
29.
wzywa do dalszych wysiłków na rzecz poprawy sytuacji Romów, którzy nadal żyją w trudnych warunkach i cierpią z powodu dyskryminacji w dziedzinie dostępu do nauki, opieki społecznej, opieki zdrowotnej, zatrudnienia i właściwych warunków mieszkaniowych; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje rządowy plan działania w ramach Dekady Integracji Romów, lecz stwierdza, że lokalne władze i społeczności powinny odgrywać kluczową rolę w realizacji tego planu działania oraz że należy im zapewnić wystarczające środki finansowe na ten cel; zachęca odpowiednie władze do realizowania planu działania i regularnego publikowania sprawozdań z postępów;
30.
zauważa znaczne ograniczenie ubóstwa w ostatnich latach, wynikające z wysokiego wzrostu realnego PKB; wskazuje jednak, że pomimo postępu gospodarczego znaczna część ludności wciąż żyje w ubóstwie i dlatego konieczne jest podejmowanie nieustających wysiłków w celu dalszego ograniczania ubóstwa, zwłaszcza na obszarach wiejskich i górskich;
31.
z zadowoleniem przyjmuje postępy poczynione w zakresie zapobiegania torturom i brutalnemu traktowaniu, w tym w systemie więziennictwa; wzywa do poprawy warunków życia w więzieniach, aby dostosować je do standardów odpowiadających ludzkiej godności, a także do walki z wysokim poziomem korupcji w więziennictwie; podkreśla, że należy poprawić warunki panujące w placówkach penitencjarnych, zgodnie z odnośnymi zaleceniami Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu z 2008 r., i przypomina wnioski Rzecznika Praw Obywatelskich, zgodnie z którymi warunki te są poniżej krajowych i międzynarodowych standardów przetrzymywania więźniów; podkreśla również, że należy podjąć działania w celu walki z wysokim poziomem korupcji w więziennictwie;
32.
podkreśla, że większość sądów nie przeprowadza kontroli sądowych z urzędu dla pacjentów cierpiących na zaburzenia psychiczne, uniemożliwiając pacjentom objętym przymusową hospitalizacją stawienie się przed sędzią; przypomina wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Dybeku przeciwko Albanii i domaga się zagwarantowania, że więźniowie cierpiący na zaburzenia psychiczne nie będą umieszczani w tych samych pomieszczeniach co inni więźniowie;
33.
wyraża zaniepokojenie tym, że wskutek ubóstwa niepotrzebnie umieszcza się dzieci w domach dziecka, jest także zaniepokojony trwałymi konsekwencjami dla dorosłych sierot oraz nierównym ich traktowaniem, jeżeli chodzi o równy dostęp do zaplecza socjalnego, jak np. mieszkań;
34.
uważa, że dobre stosunki Albanii z sąsiadami przyczyniają się w znacznym stopniu do stabilności w regionie, oraz przyjmuje z zadowoleniem pozytywny rozwój stosunków między Albanią a Serbią w ostatnim czasie, a także fakt, że kraj ten aktywnie uczestniczy w inicjatywach regionalnych, takich jak proces współpracy w Europie Południowo-Wschodniej, Rada Współpracy Regionalnej, Wspólnota Energetyczna i Środkowoeuropejska umowa o wolnym handlu (CEFTA), Obserwatorium ds. Transportu w Europie Południowo-Wschodniej (SEETO) oraz negocjacje w sprawie przygotowania traktatu ustanawiającego wspólnotę transportową; podkreśla, że regionalna współpraca transgraniczna jest niezbędna do rozwiązania takich problemów jak handel ludźmi;
35.
z satysfakcją odnotowuje inicjatywy Albanii dotyczące zniesienia wymogów wizowych dla krajów sąsiadujących, które stanowią pozytywny krok, ułatwiający kontakty międzyludzkie i wzmacniający regionalne pojednanie; jest zdania, że takie inicjatywy powinny być podejmowane równolegle z procesem liberalizacji wizowej między krajami strefy Schengen i krajami Bałkanów Zachodnich;
36.
pochwala Albanię za wzrost gospodarczy nawet w czasie światowej recesji gospodarczej; zwraca jednak uwagę na duży rozmiar gospodarki nieformalnej w tym kraju, wysoką stopę bezrobocia oraz nieuregulowany rynek pracy, co prowadzi do niepewności zatrudnienia i znacznie osłabia prawa pracownicze; odnotowuje wzrost długu fiskalnego i długu publicznego Albanii;
37.
oczekuje, że Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA) przyczyni się do polepszenia sytuacji gospodarczej Albanii; zauważa jednak, że programom finansowania IPA musi towarzyszyć skuteczny system oceny;
38.
jest zdania, że Albania musi kontynuować prace nad wdrożeniem koniecznych strategii polityki gospodarczej, aby zapewnić trwały wzrost gospodarczy, ochronę środowiska i tworzenie nowych miejsc pracy; podkreśla znaczenie zachowania stabilności makroekonomicznej;
39.
odnotowuje niewielkie postępy we wzmacnianiu praw własności, co hamuje rozwój funkcjonalnego rynku gruntów; zwraca uwagę, że procedury rejestracji nieruchomości, ewidencjonowania gruntów państwowych i ewentualnej wypłaty odszkodowań wciąż nie są przejrzyste i muszą zostać zakończone w sposób uczciwy, nie dyskryminując osób należących do mniejszości; wzywa do dalszych wysiłków w zakresie rejestracji nieruchomości, zwrotu własności, legalizacji budowy bez pozwolenia i odszkodowań;
40.
z zadowoleniem przyjmuje wysiłki władz Albanii na rzecz polepszenia warunków dla działalności gospodarczej poprzez uproszczenie procedur rejestracji działalności i otrzymywania licencji i zezwoleń; niemniej jednak podkreśla, że niezbędne są dalsze ulepszenia, ponieważ warunki dla działalności gospodarczej w Albanii wciąż są uważane za jedne z najtrudniejszych w regionie Bałkanów Zachodnich; wzywa władze do naprawienia licznych niedociągnięć, związanych na przykład z procedurami nabywania tytułów własności ziemi, egzekwowaniem umów, słabą administracją publiczną i wysokim poziomem korupcji;
41.
mając na uwadze, że znaczna część gospodarki Albanii opiera się na przekazach pieniężnych dokonywanych przez emigrantów żyjących w krajach sąsiadujących, podkreśla potrzebę ciągłej pracy nad polityką publiczną i inwestycjami, aby zmodernizować infrastrukturę w obszarach niezwykle istotnych dla trwałego rozwoju gospodarczego i spójności społecznej, takich jak edukacja, zdrowie, wymiar sprawiedliwości, transport i rolnictwo;
42.
podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii i dywersyfikację źródeł energii, przy jednoczesnym zwiększeniu efektywności energetycznej, i podkreśla potrzebę dokonania dalszych postępów we wdrażaniu ustawy o efektywności energetycznej z 2005 r.; zwraca szczególną uwagę na znaczny potencjał Albanii, jeżeli chodzi o odnawialne źródła energii, i wzywa do intensywniejszych działań na rzecz ich dalszego rozwoju, mając na uwadze, że większość przepisów ramowych dotyczących zaopatrzenia w energię w tym kraju znajduje się w fazie opracowywania; w tym względzie z zadowoleniem przyjmuje nowe projekty w sektorze energii wodnej i wzywa do nasilenia starań na rzecz opracowywania projektów związanych z energią słoneczną i wiatrową; zwraca uwagę, że inwestowanie w energię ze źródeł odnawialnych stwarza możliwości rozwoju i zatrudnienia na poziomie lokalnym i regionalnym;
43.
podkreśla nadrzędne znaczenie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony przed promieniowaniem w związku z zapowiadanym od 2007 r. projektem budowy elektrowni jądrowej w Albanii; odnotowuje w tym względzie, że Albania nie podpisała jeszcze Konwencji bezpieczeństwa jądrowego i Wspólnej konwencji bezpieczeństwa w postępowaniu z wypalonym paliwem jądrowym i bezpieczeństwa w postępowaniu z odpadami promieniotwórczymi;
44.
wzywa rząd Albanii do rozwijania odnawialnych źródeł energii, usprawnienia wprowadzania w życie polityki zarządzania odpadami oraz dalszego rozwoju turystki zrównoważonej pod względem środowiskowym w celu zachowania wyjątkowo pięknego dziedzictwa naturalnego i architektonicznego tego kraju;
45.
wyraża zaniepokojenie słabym stanem transportu publicznego, zwłaszcza kolei; wzywa rząd Albanii do pełnego wykorzystania funduszy IPA w celu rozwinięcia, ulepszenia i zmodernizowania sieci kolejowej oraz poprawienia połączeń z krajami sąsiadującymi, zarówno jeśli chodzi o transport ludzi, jak i towarów;
46.
wzywa do dalszych postępów w zakresie ochrony środowiska, zarówno na obszarach miejskich jak i wiejskich, do pełnego wdrożenia przepisów z zakresu ochrony środowiska oraz do zacieśnienia współpracy regionalnej w celu propagowania równowagi środowiskowej; dlatego też z zadowoleniem przyjmuje porozumienie w sprawie ochrony i zrównoważonego rozwoju Parku Narodowego Prespa, podpisane przez Albanię, Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii, Grecję i Komisję;
47.
zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącemu Komisji/Wysokiemu Przedstawicielowi Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Albanii.
______

(1) Dz.U. L 80 z 19.3.2008, s. 1.

(2) Dz.U. L 334 z 19.12.2007, s. 84.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024