Opinia w sprawie zalecenia dotyczącego decyzji Rady w sprawie ustaleń dotyczących negocjowania układu monetarnego z Republiką Francuską działającą w imieniu francuskiej zbiorowości zamorskiej Saint-Barthélemy (CON/2011/22).

OPINIA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO

z dnia 11 marca 2011 r.

w sprawie zalecenia dotyczącego decyzji Rady w sprawie ustaleń dotyczących negocjowania układu monetarnego z Republiką Francuską działającą w imieniu francuskiej zbiorowości zamorskiej Saint-Barthélemy

(CON/2011/22)

(2011/C 213/06)

(Dz.U.UE C z dnia 20 lipca 2011 r.)

Wprowadzenie i podstawa prawna

W dniu 10 marca 2011 r. Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał wniosek Rady Unii Europejskiej o wydanie opinii w sprawie zalecenia dotyczącego decyzji Rady w sprawie uzgodnień dotyczących renegocjacji układu monetarnego z Republiką Francuską działającą w imieniu zbiorowości zamorskiej Francji Saint-Barthélemy⁽¹⁾ (zwanej dalej "projektem decyzji").

Właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 219 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 17 ust. 5 Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.

Uwagi ogólne

1. Ostateczna odpowiedzialność za decyzje dotyczące zawierania układów monetarnych z krajami trzecimi spoczywa na Radzie UE. EBC nie zachęca jednak krajów i terytoriów zamorskich stowarzyszonych z państwami członkowskimi należącymi do strefy euro do wprowadzania euro jako oficjalnej waluty. W przypadku Saint-Barthélemy EBC nie sprzeciwia się projektowi decyzji, ponieważ Saint-Barthélemy, jako część Francji, używa euro od 1999 roku. Spełnienie oczekiwań Francji, aby euro pozostało w Saint-Barthélemy po dniu 1 stycznia 2012 r., gdy zbiorowość ta przestanie być częścią terytorium UE⁽²⁾, wymaga przyjęcia w prawie UE rozwiązania uwzględniającego zmienione okoliczności. Wobec powyższego zawarcie układu monetarnego z Republiką Francuską działającą na rzecz Saint-Barthélemy jest satysfakcjonującym rozwiązaniem, ponieważ umożliwi Francji stosowanie do Saint-Barthélemy koniecznych przepisów UE niezbędnych dla wykorzystywania wspólnej waluty w następujących obszarach: przepisy prawa walutowego, bankowego i finansowego; przepisy niezbędne na potrzeby stosowania euro; zapobieganie praniu pieniędzy i oszustwom oraz fałszowaniu gotówki i bezgotówkowych środków płatniczych; przepisy dotyczące medali i żetonów oraz wymogów w zakresie sprawozdawczości do celów statystycznych.

2. EBC rozumie na podstawie zakresu upoważnienia do prowadzenia negocjacji zawartego w projekcie decyzji, że - w przeciwieństwie do umów zawartych z krajami trzecimi takimi jak Księstwo Monako, Księstwo Andory, Republika San Marino oraz Państwo Watykańskie - niniejszy układ monetarny nie upoważnia Saint-Barthélemy do emisji własnych monet euro. EBC przyjmuje z zadowoleniem takie rozwiązanie, jednak - z uwagi na postulat pewności prawnej i przejrzystości - powinno ono być wyraźnie wskazane, przynajmniej w preambule do projektu decyzji.

3. EBC ponawia uwagę, że wszelkie transfery finansowe, w tym szczególne wsparcie finansowe dla banków i innych instytucji finansowych, konieczne dla utrzymania lub przywrócenia stabilności finansowej w Saint-Barthélemy, będą ponoszone przez skarb państwa Republiki Francuskiej.

4. EBC rozumie, że zadania należące do zakresu kompetencji Eurosystemu, w tym operacje polityki pieniężnej oraz gromadzenie danych statystycznych, będą realizowane przez Banque de France za pośrednictwem Institut d'Émission des Départements D'Outre-mer (IEDOM).

5. EBC rozumie ponadto, że celem układu monetarnego nie jest udzielenie instytucjom finansowym z siedzibą w Saint-Barthélemy bezpośredniego dostępu do systemów płatności i rozrachunku wewnątrz strefy euro, i że dostęp taki będzie nadal realizowany za pośrednictwem właściwych władz Francji.

6. EBC jest zdania, że jego rola w negocjowaniu układów monetarnych z krajami i terytoriami zamorskimi powinna być taka sama, jak w negocjowaniu układów monetarnych z krajami trzecimi. W związku z tym brzmienie projektu decyzji powinno jasno i jednoznacznie wskazywać, że w kwestiach należących do zakresu kompetencji EBC wymagana jest jego zgoda.

7. EBC zauważa, że projekt decyzji nie porusza kilku ważnych kwestii. Należy odnieść się do nich w sposób następujący:

7.1. W innych układach monetarnych organem właściwym do rozstrzygania sporów wynikających z takich układów jest Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Projekt decyzji powinien jasno stanowić, że taka sama procedura ma zastosowanie w niniejszej sytuacji. EBC uważa, że właściwość Trybunału Sprawiedliwości w odniesieniu do tego rodzaju układów nie jest oczywista i odsyła w szczególności do szeregu opinii Trybunału, w których Trybunał wprowadza wyraźne rozróżnienie na umowy zawierane przez państwa członkowskie i umowy zawierane przez państwa członkowskie odpowiedzialne za swoje terytoria zależne, a więc nie działające w charakterze państw członkowskich⁽³⁾.

7.2. Jednym z najważniejszych elementów tego układu monetarnego powinna być potrzeba zagwarantowania nieprzerwanego stosowania do Saint-Barthélemy odpowiednich obecnych i przyszłych aktów prawa UE mających natychmiastowe bezpośrednie zastosowanie, np. rozporządzeń. EBC rozumie, że Francja zamierza rozwiązać tę kwestię wprowadzając zmiany w odpowiedniej ustawie organicznej.

EBC zauważa, że - w przeciwieństwie do innych układów monetarnych - projekt decyzji nie przewiduje utworzenia komitetu wspólnego odpowiedzialnego za ocenę postępów w zakresie zmian w ustawodawstwie. EBC uważa za niesatysfakcjonującą sytuację, w której brak jest komitetu, w którym UE, jako jeden z sygnatariuszy układu, brałby udział i monitorował prawidłowe stosowanie w krajach i terytoriach zamorskich odpowiednich przepisów acquis - w szczególności tam, gdzie lokalny system bankowy stosuje euro. EBC uważa za niezbędne, aby odpowiednie przepisy prawa Unii były stosowane w porozumieniu z Komisją i EBC⁽⁴⁾, na przykład poprzez uwzględnienie odpowiednich aktów prawnych UE i EBC w załączniku do układu monetarnego oraz publikowanie takiego załącznika i jego zmian w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Alternatywnie projekt decyzji powinien zobowiązywać Francję do informowania EBC przed przyjęciem aktów prawnych dotyczących Saint-Barthélemy, w przypadku, gdy wchodzą one w zakres kompetencji EBC. Ponadto instytucje UE powinny mieć uprawnienie do żądania przedstawienia przez Francję informacji o takich aktach prawnych.

7.3. EBC rozumie, że po zmianie statusu w dniu 1 stycznia 2012 r. Saint-Barthélemy nie będzie już objęte przepisami prawa UE, które w normalnych okolicznościach miałyby bezpośrednie zastosowanie a które umożliwiają stosownym organom UE, takim jak Europol, podejmowanie działań zwalczających fałszowanie banknotów euro. Kwestia ta także powinna zostać poruszona w układzie monetarnym, a zatem projekt decyzji powinien upoważniać UE do zawarcia w tym układzie takiego postanowienia.

Propozycje zmian w projekcie decyzji wraz z ich uzasadnieniem zostały zawarte w załączniku.

Sporządzono we Frankfurcie nad Menem dnia 11 marca 2011 r.

	Jean-Claude TRICHET
	Prezes EBC

______

⁽¹⁾ SEK(2011) 249 wersja ostateczna.

⁽²⁾ Artykuł 3 decyzji Rady Europejskiej z dnia 29 października 2010 r. zmieniającej status wyspy Saint-Barthélemy w odniesieniu do Unii Europejskiej, Dz.U. L 325 z 9.12.2010, s. 4.

⁽¹⁾ Opinia 1/78, pkt 62 oraz opinia 1/94, pkt 17: "Wskazane terytoria, w zakresie, w jakim pozostają poza ramami Traktatu EWG, są - z punktu widzenia Wspólnoty - w takiej samej sytuacji, jak państwa nie będące państwami członkowskimi. W związku z powyższym państwa członkowskie odpowiedzialne za te terytoria mają być stronami umowy nie w charakterze państw członkowskich Wspólnoty, ale w charakterze państw odpowiedzialnych za relacje międzynarodowe swoich terytoriów zależnych pozostających poza zakresem prawa wspólnotowego.".

⁽²⁾ Zob. także opinię wydaną na wniosek Rady Unii Europejskiej na podstawie art. 109l ust. 4 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej regulacji monetarnych we francuskich terytoriach zależnych Saint-Pierre i Miquelon oraz Majotcie, Dz.U. C 127 z 7.5.1999, s. 5.

ZAŁĄCZNIK 

Propozycje zmian

Tekst proponowany przez Komisję	Zmiany proponowane przez EBC(1)
Zmiana 1 Motyw 6
"(6) Należy zatem wynegocjować układ monetarny pomiędzy Unią Europejską a Republiką Francuską działającą w imieniu francuskiej zbiorowości zamorskiej Saint-Barthélemy, w celu zapewnienia ciągłości stosowania w odniesieniu do Saint-Barthélemy odpowiednich przepisów UE,"	"(6) Należy zatem wynegocjować układ monetarny pomiędzy Unią Europejską a Republiką Francuską działającą w imieniu francuskiej zbiorowości zamorskiej Saint-Barthélemy, w celu zapewnienia ciągłości stosowania w odniesieniu do Saint-Barthélemy odpowiednich przepisów UE,. W negocjacjach tych powinien uczestniczyć EBC, którego zgoda wymagana jest w sprawach należących do jego zakresu kompetencji,"
Uzasadnienie Zob. uzasadnienie zmiany nr 5.
Zmiana 2 Motyw 7
Nowy motyw.	"(7) Mandat negocjacyjny nie zmierza do umożliwienia zbiorowości Saint-Barthélemy bicia lub emitowania własnych monet euro ani do przyznania takiego uprawnienia w inny sposób. Obecna sytuacja będzie w tym zakresie utrzymana w odniesieniu do stosowania monet euro."
Uzasadnienie Zob. pkt 2 niniejszej opinii. EBC uważa, że w odniesieniu do tej kwestii szczególne znaczenie mają zasady pewności prawnej i przejrzystości, ponieważ jest to pierwszy układ monetarny dotyczący krajów i terytoriów zamorskich, a zatem może on ustanowić precedens.
Zmiana 3 Artykuł 1 lit. d
Nowy przepis	"d) Republika Francuska jest zobowiązana do zapewnienia właściwego i pełnego stosowania do Saint-Barthélemy aktów prawnych UE i EBC mających w normalnych okolicznościach bezpośrednie zastosowanie; nadzór nad stosowaniem tych przepisów pozostaje obowiązkiem władz francuskich, które przedstawiają odpowiednie pełne informacje równolegle Komisji i EBC."
Uzasadnienie Zob. pkt 7.2 niniejszej opinii.
Zmiana 4 Artykuł 1 lit. e
Nowy przepis	"e) Układ monetarny rozszerzy stosowanie decyzji Rady z dnia 6 kwietnia 2009 r. ustanawiającej Europejski Urząd Policji (Europol)(*) na Saint-Barthélemy w odniesieniu do fałszowania banknotów euro.
	(*) Dz.U. L 121 z 15.5.2009, s. 37."
Tekst proponowany przez Komisję	Zmiany proponowane przez EBC (1)
Uzasadnienie Zob. pkt 7.3 niniejszej opinii. EBC uważa, że Francja nie może jednostronnie rozszerzyć terytorialnego zakresu zadań i kompetencji Europolu mających na celu ochronę wiarygodności banknotów euro.
Zmiana 5 Artykuł 2
"Komisja prowadzi negocjacje z Republiką Francuską działającą w imieniu francuskiej zbiorowości zamorskiej Saint-Barthélemy. Europejski Bank Centralny w pełni uczestniczy w negocjacjach i musi wyrazić zgodę w sprawach należących do jego zakresu kompetencji."	"Komisja prowadzi negocjacje z Republiką Francuską działającą w imieniu francuskiej zbiorowości zamorskiej Saint-Barthélemy. Europejski Bank Centralny w pełni uczestniczy w negocjacjach a jego zgoda wymagana jest i musi wyrazić zgodę w sprawach należących do jego zakresu kompetencji."
Uzasadnienie Takie jasne i jednoznaczne sformułowanie dotyczące roli EBC było stosowane w wielu decyzjach Rady dotyczących mandatów negocjacyjnych, a także w samych układach monetarnych. Najświeższym przykładem jest art. 3 decyzji Rady w sprawie uzgodnień dotyczących renegocjacji Układu monetarnego między Rządem Republiki Francuskiej, w imieniu Wspólnoty Europejskiej, a Rządem Jego Najjaśniejszej Wysokości Księcia Monako (dotychczas nieopublikowanej w Dzienniku Urzędowym)
Zmiana 6 Nowy artykuł 3
Brak przepisu	"Układ monetarny wskazuje Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jako właściwy do rozstrzygania sporów powstających przy interpretacji i stosowaniu układu."
Uzasadnienie Zob. pkt 7.1 niniejszej opinii.
(1) Pogrubienie w tekście wskazuje, w którym miejscu EBC proponuje wprowadzenie nowego tekstu. Przekreślenie w tekście oznacza, że EBC proponuje wykreślenie fragmentu tekstu.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2011.213.16
• Rodzaj: Akt przygotowawczy
• Tytuł: Opinia w sprawie zalecenia dotyczącego decyzji Rady w sprawie ustaleń dotyczących negocjowania układu monetarnego z Republiką Francuską działającą w imieniu francuskiej zbiorowości zamorskiej Saint-Barthélemy (CON/2011/22).
• Data aktu: 11/03/2011
• Data ogłoszenia: 20/07/2011