Plan działania UE w zakresie narkotyków (2005-2008).

Plan działania UE w zakresie narkotyków (2005-2008)

(2005/C 168/01)

(Dz.U.UE C z dnia 8 lipca 2005 r.)

Wstęp

Zjawisko narkomanii stanowi jedną z największych trosk obywateli Europy oraz poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa i zdrowia społeczeństwa europejskiego. W UE mieszka prawie 2 miliony osób zażywających narkotyki. Poziom zażywania narkotyków, szczególnie przez osoby młode, jest rekordowo wysoki, a częstotliwość występowania HIV/AIDS wśród osób zażywających narkotyki jest przedmiotem coraz większej troski w wielu Państwach Członkowskich. Znaczenie przyjęcia zdecydowanego stanowiska przeciwko handlowi narkotykami na wszystkich szczeblach oraz potrzeba stworzenia transnarodowego i spójnego podejścia do zwalczania handlu narkotykami znalazły swoje odbicie w przyjęciu decyzji ramowej ustanawiającej minimalne przepisy określające znamiona przestępstw i kar w dziedzinie nielegalnego handlu narkotykami⁽¹⁾. Zważywszy na globalny charakter problemu narkotyków, UE podejmuje działania wykorzystując liczne instrumenty polityczne, takie jak dialog w sprawie narkotyków w różnych regionach świata. Znalezienie realistycznej i skutecznej odpowiedzi na ten globalny problem pozostaje priorytetem politycznym Unii Europejskiej.

W grudniu 2004 r. Rada Europejska zatwierdziła Europejską Strategię Antynarkotykową (2005-2012), wyznaczającą ramy, cele i priorytety dla dwóch kolejnych czteroletnich planów działania które zostaną przygotowane przez Komisję. Strategia ta jest integralną częścią wieloletniego "Programu haskiego" na rzecz wzmocnienia wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w UE⁽²⁾.

Strategia ma szereg głównych celów:

– osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony zdrowia, dobrobytu oraz spójności społecznej poprzez uzupełnianie działań Państw Członkowskich mających na celu zapobieganie zjawisku zażywania narkotyków oraz jego zmniejszanie, a także zapobieganie uzależnieniu i szkodom dla zdrowia i społeczeństwa związanym z narkotykami,

– przy należytym uwzględnieniu osiągnięć UE oraz wartości w kontekście podstawowych praw i wolności, zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa ogółowi społeczeństwa poprzez przeciwdziałanie produkcji narkotyków, transgranicznemu handlowi narkotykami, wykorzystywaniu prekursorów oraz poprzez wzmożone działania zmierzające do zapobiegania przestępstwom związanym z narkotykami w ramach skutecznej współpracy oraz przy zastosowaniu wspólnego podejścia,

– wzmocnienie mechanizmów koordynacji UE w celu zapewnienia, aby działania podejmowane na szczeblu krajowym, regionalnym oraz międzynarodowym wzajemnie się uzupełniały oraz aby przyczyniały się do zwiększania skuteczności polityki przeciwdziałania narkomanii w obrębie UE oraz w jej stosunkach z innymi partnerami międzynarodowymi. Szczególnie ten ostatni cel wymaga wyraźniej określonego stanowiska Unii Europejskiej na forach międzynarodowych, takich jak ONZ oraz jej wyspecjalizowanych agencji, które odzwierciedlałoby dominującą pozycję UE jako organizacji niosącej pomoc w omawianym zakresie.

Strategia koncentruje się na dwóch najważniejszych aspektach polityki w zakresie narkotyków: ograniczeniu podaży i popytu na narkotyki. Ponadto obejmuje ona także wiele tematów z różnych dziedzin: współpracę międzynarodową, badania naukowe, strategię informacyjną oraz oceny.

Plan działania zaproponowany przez Komisję i przyjęty przez Radę z pewnymi poprawkami uwzględnia końcową ocenę Europejskiej Strategii Antynarkotykowej oraz europejskiego planu działania w zakresie narkotyków (2000-2004)⁽³⁾. Zwraca się w nim szczególną uwagę na obszary wyznaczone w wyżej wymienionej ocenie jako wymagające dalszych postępów. Plan określa ponownie szereg celów, których nie udało się osiągnąć w ramach ostatniego planu działania. Komisja przeprowadziła także ze społeczeństwem obywatelskim wstępne konsultacje dotyczące przyszłej polityki za pośrednictwem przeznaczonej do tego celu strony internetowej. Komisja w znaczący sposób poszerzy tego typu konsultacje w trakcie realizacji planu działania w celu włączenia szerokiego grona przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w całej UE do dialogu na temat najlepszych sposobów postępowania w kwestiach związanych z narkotykami.

Z punktu widzenia ostatecznego celu Strategia oraz plan działania nie są celem samym w sobie. Nawet jeśli wszystkie zawarte w nich cele zostaną osiągnięte, trzeba będzie przyznać, że ich realizacja nie zakończyła się sukcesem, jeśli nie doprowadziła ona do wyraźnego zmniejszenia problemu narkotykowego w naszych społeczeństwach. Takie są oczekiwania obywateli Europy. Ostatecznym celem planu działania jest znaczne zmniejszenie powszechności zażywania narkotyków przez ludność oraz zmniejszenie społecznych i zdrowotnych skutków zażywania narkotyków oraz nielegalnego handlu nimi. Celem planu jest stworzenie ram dla zrównoważonego podejścia do obniżenia zarówno podaży, jak i popytu, poprzez podjęcie szeregu konkretnych działań.

Zostały one wybrane na podstawie następujących kryteriów:

– działania podejmowane na poziomie UE muszą jasno zakładać wartość dodaną, a ich skutek musi być realistyczny i wymierny,

– działania muszą być opłacalne i muszą bezpośrednio przyczyniać się do osiągnięcia co najmniej jednego z celów lub priorytetów określonych w Strategii,

– działania podejmowane w każdym obszarze powinny być ukierunkowane i realistyczne.

Pod względem metodologicznym Komisja i Rada opracowały niniejszy plan działania nie jako sztywny wykaz celów politycznych, ale jako dynamiczny instrument polityczny. Plan nawiązuje do struktury oraz celów strategii i skupia się na konkretnych rezultatach w poszczególnych priorytetowych obszarach działalności. Dla każdego działania opracowano narzędzia oraz wskaźniki oceny. Sporządzono je przy współudziale Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA) oraz Europolu, które będą wspomagać Komisję w procesie monitorowania wyników wdrażania planu działania. Na tej podstawie Komisja opublikuje roczne sprawozdanie oraz, w razie konieczności, zaproponuje odpowiednie środki dostosowawcze.

Plan jasno określa zakres odpowiedzialności za wdrożenie działań oraz dotrzymanie terminów. Aby mieć wgląd w proces wdrażania działań, zadania, które nie zostały zrealizowane w ustalonym terminie lub których terminowa realizacja jest mało prawdopodobna, staną się przedmiotem zaleceń dotyczących ich wdrażania lub procedury określającej przyczyny niepowodzenia w ich wdrożeniu. Komisja przeprowadzi ocenę wpływu w roku 2008, mając na uwadze zaproponowanie drugiego planu działania na lata 2009- 2012. Komisja przeprowadzi końcową ocenę strategii oraz planów działania w 2012 r. Oceny te obejmą nie tylko ramy określone planem działania, ale także ogólne stanowisko w sprawie rozwoju narkomanii w Europie na podstawie prac EMCDDA oraz Europolu.

Niniejszy plan działania zawiera ambitne cele, dotyczy jednak równie poważnych problemów, wobec których stoją obywatele UE. Przestrzega on zasad pomocniczości i proporcjonalności oraz pozostawia wiele miejsca dla działań podejmowanych na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Jednocześnie zachęca wszystkie zainteresowane strony do zbadania, w jaki sposób omawiane działania mogą wzajemnie się wspierać oraz przyczyniać do osiągnięcia celów Europejskiej Strategii Antynarkotykowej.

______

⁽¹⁾ Dz.U. L 335 z 11.11.2004. sprawozdanie oceniające ma być przedłożone Komisji najpóźniej do 12 maja 2009 r. w ramach Planu działania UE w zakresie narkotyków na lata 2009-2012.

⁽²⁾ Punkt 2.8 Europejskiej Strategii Antynarkotykowej Rada Europejska podkreśla znaczenie zajęcia się problemem narkotyków przy zastosowaniu wszechstronnego, zrównoważonego

⁽³⁾ COM(2004) 707 wersja ostateczna.

..................................................

Notka Wydawnictwa Prawniczego "Lex"

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

grafika

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2005.168.1
• Rodzaj: Informacja
• Tytuł: Plan działania UE w zakresie narkotyków (2005-2008).
• Data aktu: 08/07/2005
• Data ogłoszenia: 08/07/2005
• Data wejścia w życie: 01/01/2005