Postępowanie mediacyjne w sprawach karnych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 13 czerwca 2003 r.
w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych

Na podstawie art. 23a § 5 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm. 1 ) zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
warunki, jakim powinny odpowiadać instytucje i osoby uprawnione do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego;
2)
sposób powoływania i odwoływania instytucji i osób uprawnionych do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego;
3)
zakres i warunki udostępniania akt sprawy instytucjom i osobom uprawnionym do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego;
4)
sposób i tryb postępowania mediacyjnego.
§  2.
1.
Do prowadzenia postępowania mediacyjnego uprawniona jest instytucja, która:
1)
zgodnie ze swoimi zadaniami statutowymi powołana została do wykonywania zadań w zakresie mediacji, resocjalizacji, ochrony interesu społecznego, ochrony ważnego interesu indywidualnego lub ochrony wolności i praw człowieka;
2)
posiada warunki organizacyjne i kadrowe umożliwiające przeprowadzenie postępowania mediacyjnego;
3)
została wpisana do wykazu, o którym mowa w § 4 ust. 1.
2.
Postępowanie mediacyjne w imieniu instytucji, o której mowa w ust. 1, zwanej dalej "instytucją", prowadzi upoważniony przez nią pisemnie przedstawiciel, spełniający warunki określone w § 3 pkt 1-7.
§  3.
Postępowanie mediacyjne może również prowadzić osoba godna zaufania, która:
1)
posiada obywatelstwo polskie;
2)
korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich;
3)
ukończyła 26 lat;
4)
biegle włada językiem polskim;
5)
nie była karana za przestępstwo umyślne;
6)
posiada umiejętności likwidowania konfliktów oraz wystarczającą do przeprowadzania postępowania mediacyjnego wiedzę, w szczególności w zakresie psychologii, pedagogiki, socjologii, resocjalizacji lub prawa;
7)
daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków;
8)
została wpisana do wykazu, o którym mowa w § 4 ust. 1.
§  4.
1.
W sądzie okręgowym prowadzi się wykaz instytucji i osób godnych zaufania, uprawnionych do przeprowadzania postępowania mediacyjnego, zwany dalej "wykazem".
2.
Wpis do wykazu następuje na wniosek, do którego dołączyć należy dokumenty potwierdzające spełnienie warunków określonych odpowiednio w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 lub w § 3 pkt 1-6.
§  5.
1.
Prezes sądu okręgowego wpisuje do wykazu instytucję lub osobę godną zaufania, wyrażającą gotowość przeprowadzania postępowania mediacyjnego, po stwierdzeniu spełnienia warunków określonych odpowiednio w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 lub w § 3 pkt 1-7. Od decyzji o odmowie wpisu przysługuje zainteresowanemu odwołanie do prezesa sądu apelacyjnego.
2.
Wpis zawiera następujące dane:
1)
nazwę instytucji lub imię i nazwisko oraz datę urodzenia osoby godnej zaufania;
2)
adres siedziby instytucji i jej formę organizacyjną lub adres zamieszkania osoby godnej zaufania.
3.
Każda zmiana danych określonych w ust. 2 podlega wpisowi do wykazu. Osoba kierująca instytucją i osoba godna zaufania mają obowiązek zawiadomić prezesa sądu okręgowego o:
1)
każdej zmianie danych określonych w ust. 2,
2)
utracie warunków określonych odpowiednio w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 lub w § 3 pkt 1-6

- w terminie 14 dni od zaistnienia zmiany lub utraty warunku.

§  6.
1.
Prezes sądu okręgowego skreśla z wykazu instytucję lub osobę godną zaufania:
1)
na jej wniosek;
2)
w razie śmierci osoby godnej zaufania lub likwidacji instytucji;
3)
w razie utraty jednego z warunków określonych odpowiednio w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 lub w § 3 pkt 1-7.
2.
Prezes sądu okręgowego może skreślić z wykazu instytucję lub osobę godną zaufania w razie niewykonywania lub nienależytego wykonywania obowiązków związanych z prowadzeniem postępowania mediacyjnego.
3.
Od decyzji o skreśleniu z wykazu zainteresowanemu przysługuje odwołanie do prezesa sądu apelacyjnego.
§  7.
1.
W postanowieniu o skierowaniu sprawy do postępowania mediacyjnego sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator lub inny uprawniony organ powołuje do prowadzenia postępowania mediacyjnego w konkretnej sprawie instytucję lub osobę godną zaufania spośród wpisanych do wykazu.
2.
W wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych potrzebą skutecznego przeprowadzenia postępowania mediacyjnego, można powołać do prowadzenia postępowania mediacyjnego w konkretnej sprawie zgłaszającą taką gotowość instytucję lub osobę godną zaufania spoza wpisanych do wykazu, jeżeli spełnia ona warunki wymienione odpowiednio w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 lub § 3 pkt 1-7.
§  8.
W postanowieniu, o którym mowa w § 7, należy wskazać w szczególności:
1)
nazwę instytucji lub imię i nazwisko osoby godnej zaufania wyznaczonej do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego;
2)
dane osobowe oskarżonego lub podejrzanego i pokrzywdzonego;
3)
określenie czynu zarzucanego oskarżonemu lub podejrzanemu wraz z podaniem jego kwalifikacji prawnej;
4)
zakres i sposób udostępnienia akt w danej sprawie;
5)
termin zakończenia postępowania mediacyjnego, z uwzględnieniem art. 23a § 2 Kodeksu postępowania karnego.
§  9.
Sąd, prokurator lub inny uprawniony organ, który powołał instytucję lub osobę godną zaufania do prowadzenia postępowania mediacyjnego w konkretnej sprawie, odwołuje ją w razie:
1)
skreślenia instytucji lub osoby godnej zaufania z wykazu;
2)
ujawnienia okoliczności, o których mowa w art. 40-42 Kodeksu postępowania karnego.
§  10.
1.
Sąd, prokurator lub inny uprawniony organ, kierując sprawę do postępowania mediacyjnego, udostępnia przedstawicielowi instytucji albo osobie godnej zaufania, zwanej dalej "mediatorem", informacje z akt sprawy jedynie w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia tego postępowania. Informacje te powinny zawierać dane osobowe pokrzywdzonego i podejrzanego lub oskarżonego, określenie czynu zarzucanego podejrzanemu lub oskarżonemu wraz z podaniem jego kwalifikacji prawnej i niezbędnych dla postępowania mediacyjnego okoliczności jego popełnienia.
2.
W uzasadnionych przypadkach, na wniosek mediatora, sąd lub prokurator - jeżeli uzna to za niezbędne - może również udostępnić, z zastrzeżeniami, o których mowa w ust. 3, materiał dowodowy zawarty w aktach sprawy w części dotyczącej podejrzanego lub oskarżonego, pokrzywdzonego i przestępstwa, których postępowanie mediacyjne dotyczy.
3.
Nie udostępnia się mediatorowi, zawartych w aktach sprawy, materiałów objętych tajemnicą państwową, służbową lub związaną z wykonywaniem zawodu lub funkcji, materiałów dotyczących stanu zdrowia podejrzanego lub oskarżonego, opinii o nim, danych o jego karalności oraz pozwalających na ustalenie tożsamości świadka przesłuchanego w trybie art. 184 Kodeksu postępowania karnego i takich, których ujawnienie pokrzywdzonemu mogłoby mieć wpływ na odpowiedzialność karną innych oskarżonych w tej sprawie, a nieuczestniczących w postępowaniu mediacyjnym.
4.
Udostępnienie akt sprawy może nastąpić tylko w obecności upoważnionego pracownika organu prowadzącego postępowanie. W uzasadnionych przypadkach organ ten może zarządzić wydanie mediatorowi kserokopii dokumentów z akt sprawy lub zezwolić na sporządzenie odpisów w zakresie określonym w ust. 1-3.
§  11.
Niezwłocznie po doręczeniu postanowienia, o którym mowa w § 7, mediator:
1)
nawiązuje kontakt z pokrzywdzonym i podejrzanym lub oskarżonym, ustalając termin i miejsce spotkania z każdym z nich;
2)
przeprowadza z podejrzanym lub oskarżonym i pokrzywdzonym spotkania indywidualne, informując o istocie i zasadach postępowania mediacyjnego oraz przysługujących im uprawnieniach;
3)
przeprowadza spotkanie mediacyjne z udziałem podejrzanego lub oskarżonego i pokrzywdzonego;
4)
pomaga w sformułowaniu treści ugody między podejrzanym lub oskarżonym i pokrzywdzonym oraz sprawdza wykonanie wynikających z niej zobowiązań.
§  12.
Jeżeli nie jest możliwe bezpośrednie spotkanie podejrzanego lub oskarżonego z pokrzywdzonym, mediator może prowadzić postępowanie mediacyjne w sposób pośredni, przekazując każdemu z nich informacje, propozycje i zajmowane przez drugą stronę stanowisko co do zawarcia ugody.
§  13.
1.
Po przeprowadzeniu postępowania mediacyjnego mediator sporządza pisemne sprawozdanie i niezwłocznie przedstawia je organowi, który skierował sprawę do takiego postępowania.
2.
Sprawozdanie powinno zawierać:
1)
sygnaturę akt sprawy;
2)
nazwę instytucji lub imię i nazwisko osoby godnej zaufania przeprowadzającej postępowanie mediacyjne;
3)
informacje o liczbie, terminach i miejscach spotkań indywidualnych oraz wspólnych, a także wskazanie osób biorących w nich udział;
4)
informację o wynikach postępowania mediacyjnego;
5)
podpis mediatora.
3.
W razie zawarcia ugody stanowi ona załącznik do sprawozdania.
§  14.
Jeżeli postępowanie mediacyjne nie zostało ukończone w terminie określonym w postanowieniu, o którym mowa w § 7, mediator niezwłocznie sporządza i przedstawia organowi, który skierował sprawę na drogę postępowania mediacyjnego, sprawozdanie przedstawiające przyczyny bezskutecznego upływu terminu. Sprawozdanie takie winno spełniać w odpowiednim zakresie wymogi określone w § 13 ust. 2.
§  15.
Instytucje i osoby godne zaufania uprawnione do przeprowadzania postępowania mediacyjnego na podstawie dotychczasowych przepisów podlegają wpisowi do wykazu, pod warunkiem że odpowiadają wymogom określonym odpowiednio w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2 lub w § 3 pkt 1-7.
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2003 r. 2
1 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 50, poz. 580, Nr 62, poz. 717, Nr 73, poz. 852 i Nr 93, poz. 1027, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 106, poz. 1149, z 2002 r. Nr 74, poz. 676 oraz z 2003 r. Nr 17, poz. 155.
2 Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 sierpnia 1998 r. w sprawie warunków, jakim powinny odpowiadać instytucje i osoby uprawnione do przeprowadzenia mediacji, zakresu i warunków udostępniania im akt sprawy oraz zasad i trybu sporządzania sprawozdania z przebiegu i wyników postępowania mediacyjnego (Dz. U. Nr 111, poz. 701), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Zmiany w prawie

Orzeczenie sądu po latach nie usunie skutków decyzji PIP

Resort pracy opublikował trzecią już wersję projektu zmian w ustawie o PIP. Chce, żeby nawet wtedy, gdy decyzja inspektora pracy, stwierdzająca istnienie stosunku pracy, zostanie uchylona przez Głównego Inspektora Pracy albo decyzja GIP - uchylona przez sąd, to stwierdzony w niej stosunek pracy będzie trwał - od dnia doręczenia pracodawcy decyzji okręgowego inspektora pracy do dnia jej uchylenia przez GIP albo do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu albo do rozwiązania stosunku pracy, jeśli rozwiązanie to nastąpiło przed wydaniem prawomocnego orzeczenia. Utrzymano największe kontrowersje i pogłębiono wątpliwości - wskazują prawnicy.

Grażyna J. Leśniak 15.11.2025
Właśnie mija pierwsza rocznica niewdrożenia dyrektywy o minimalnym wynagrodzeniu

W sobotę, 15 listopada 2025 roku, minie rok, kiedy Polska powinna wdrożyć unijną dyrektywę w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Tymczasem nie dość, że prace nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu w łonie rządu się nie zakończyły, to nie wiadomo nawet, jaki będzie ostateczny kształt projektu.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2025
Jest trzecia wersja projektu zmian w ustawie o PIP, której nikt nie widział

Odpowiedzialność odszkodowawcza za błędne decyzje inspektorów pracy, możliwość uchylenia rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji przez Głównego Inspektora Pracy lub sąd oraz wprowadzenie możliwości przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę maksymalnie do trzech lat wstecz - to trzy zmiany, które do trzeciej wersji projektu zmian w ustawie o PIP wprowadziło MRPiPS. Partnerzy społeczni, którzy dziś byli na spotkaniu w ministerstwie, nowej wersji projektu nie otrzymali. Nie ma go też na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Grażyna J. Leśniak 13.11.2025
Od 2026 roku istotne zmiany w rozporządzeniu KPKiR

Nowy rok to najczęściej nowe przepisy w różnych dziedzinach – i tak również jest tym razem. Zmiany nie ominą również podatników prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze, korzystających z uproszczonej księgowości w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów – a właściwie osób, które tę księgowość prowadzą. Zmiany te będą przede wszystkim techniczne, w zakresie prowadzenia KPiR, dlatego powinny na nie zwrócić szczególną uwagę właśnie osoby odpowiedzialne za te księgi.

Urszula Sałacińska-Matwiejczyk 13.11.2025
Sejm za poprawkami Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy

Sejm przyjął legislacyjne poprawki Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Przygotowane w resorcie pracy regulacje umożliwiają w ramach układów zbiorowych m.in. wynegocjowanie nowych uprawnień w miejscu pracy, takich jak czas pracy, podwyżki czy wymiar urlopu. Teraz regulacja trafi do podpisu prezydenta.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Burzliwe wysłuchanie w sprawie nowych uprawnień inspektorów pracy

Druga wersja projektu nowelizacji ustawy o PIP jest gorsza od pierwszej, projekt w obecnym kształcie jest nie do zaakceptowania czy rozwiązania nieuwzględniające woli stron, które finalnie będą prowadziły do bankructw firm - to tylko niektóre głosy, jakie padły ze strony organizacji pracodawców w czasie wysłuchania w Sejmie. Eksperci wyliczyli, że koszt przekwalifikowania jednej tylko umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę będzie wynosił od 120 do nawet 450 tys. zł. I to bez ZUS i podatków.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2003.108.1020

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Postępowanie mediacyjne w sprawach karnych.
Data aktu: 13/06/2003
Data ogłoszenia: 26/06/2003
Data wejścia w życie: 01/07/2003