Społeczna opieka nad zabytkami.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA KULTURY
z dnia 8 kwietnia 2002 r.
w sprawie społecznej opieki nad zabytkami.

Na podstawie art. 71 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury (Dz. U. z 1999 r. Nr 98, poz. 1150, z 2000 r. Nr 120, poz. 1268 i z 2002 r. Nr 25, poz. 253) zarządza się, co następuje:
§  1. 
Rozporządzenie określa szczegółowy zakres, organizację i formy działania społecznej opieki nad zabytkami.
§  2. 
1. 
Społeczną opiekę nad zabytkami sprawują społeczni opiekunowie zabytków, zwani dalej "opiekunami", wpisani na listę społecznej opieki nad zabytkami, którą prowadzi zarząd powiatu.
2. 
Opiekunem może być osoba fizyczna, która wystąpiła z wnioskiem do zarządu powiatu o nadanie jej uprawnień opiekuna wybranego zabytku lub wybranej grupy zabytków, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych oraz wiedzę w zakresie ochrony zabytków.
3. 
Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 2, może również wystąpić osoba prawna, której cele statutowe przewidują realizację zadań związanych z ochroną zabytków.
4. 
Osobom zorganizowanym w instytucjach, stowarzyszeniach lub szkołach mogą być nadane uprawnienia opiekunów dla wybranego przez nich zabytku lub wybranej grupy zabytków, jeżeli osoby te wystąpią z wnioskiem o nadanie im uprawnień opiekuna i spełniają wymagania określone w ust. 2.
5. 
Działalność opiekuna nie może wynikać z jego obowiązków służbowych.
§  3. 
1. 
Uprawnienia opiekuna nadaje zarząd powiatu właściwego dla miejsca położenia zabytku.
2. 
Zarząd powiatu nadaje uprawnienia, o których mowa w ust. 1, po uzyskaniu pozytywnej opinii właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.
3. 
Opinia, o której mowa w ust. 2, powinna potwierdzać w szczególności posiadanie przez wnioskodawcę wiedzy w zakresie ochrony zabytków niezbędną do sprawowania funkcji opiekuna.
4. 
Zarząd powiatu zawiadamia opiekuna o wpisaniu go na listę społecznej opieki nad zabytkami, przesyłając odpis zawiadomienia do wiadomości właścicielowi i użytkownikowi zabytku oraz właściwemu wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków.
§  4. 
1. 
Zarząd powiatu na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków cofa opiekunowi uprawnienia, jeżeli opiekun nie wypełnia należycie swoich obowiązków.
2. 
Zarząd powiatu cofa opiekunowi uprawnienia, jeżeli opiekun przestał spełniać wymagania określone w § 2 ust. 2.
3. 
Na wniosek opiekuna zarząd powiatu cofa nadane mu uprawnienia.
4. 
W wypadkach, o których mowa w ust. 1-3, zarząd powiatu skreśla opiekuna z listy społecznej opieki nad zabytkami i zawiadamia o tym właściciela i użytkownika zabytku oraz właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.
§  5. 
1. 
Osobie fizycznej, będącej opiekunem, zarząd powiatu wydaje legitymację opiekuna, która zawiera zdjęcie opiekuna, jego imię, nazwisko i miejsce zamieszkania, wskazanie zabytku lub grupy zabytków powierzonych opiece, datę wydania legitymacji oraz podpis z podaniem imienia i nazwiska, a także stanowiska służbowego osoby uprawnionej do wydania legitymacji.
2. 
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do opiekunów, o których mowa w § 2 ust. 4.
3. 
Osobie prawnej, będącej opiekunem, zarząd powiatu wydaje zaświadczenie, które zawiera informację o nadaniu uprawnień opiekuna, jej nazwę i siedzibę, wskazanie zabytku lub grupy zabytków powierzonych opiece, datę wydania zaświadczenia oraz podpis z podaniem imienia i nazwiska, a także stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania zaświadczenia.
§  6. 
1. 
Opiekun:
1)
zawiadamia zarząd powiatu i wojewódzkiego konserwatora zabytków o zagrożeniach mogących powstać lub powstałych dla zabytku,
2)
występuje do wojewódzkiego konserwatora zabytków o zastosowanie środków zmierzających do usunięcia zagrożenia dla zabytku.
2. 
Opiekun może:
1)
uczestniczyć w kontrolach stanu zachowania zabytku i jego oględzinach przeprowadzanych przez wojewódzkiego konserwatora zabytków,
2)
korzystać z dokumentacji zabytku prowadzonej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków,
3)
udzielać ustnych pouczeń osobie naruszającej przepisy dotyczące ochrony zabytków,
4)
popularyzować wiedzę o historycznym, naukowym lub artystycznym znaczeniu zabytku,
5)
zwracać się o pomoc do funkcjonariuszy Policji i straży gminnej (straży miejskiej) przy wykonywaniu swoich obowiązków.
3. 
Zadania, o których mowa w ust. 1 i 2, opiekun wykonuje w stosunku do zabytku lub grupy zabytków powierzonych jego opiece.
§  7. 
1. 
W swojej działalności opiekun stosuje się do wskazań wojewódzkiego konserwatora zabytków.
2. 
Opiekun składa raz w roku zarządowi powiatu i wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków sprawozdanie ze swojej działalności.
§  8. 
1. 
Opiekun sprawuje swoją funkcję nieodpłatnie.
2. 
W wypadku odbycia podróży na zlecenie zarządu powiatu lub wojewódzkiego konserwatora zabytków opiekunowi przysługuje zwrot kosztów tej podróży oraz diety w wysokości i na zasadach określonych w przepisach dotyczących zasad oraz wysokości należności przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, ze środków finansowych odpowiednio zarządu powiatu lub wojewódzkiego konserwatora zabytków.
§  9. 
Traci moc zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 26 stycznia 1963 r. w sprawie społecznej opieki nad zabytkami (Monitor Polski Nr 17, poz. 97).
§  10. 
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2002.56.508

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Społeczna opieka nad zabytkami.
Data aktu: 08/04/2002
Data ogłoszenia: 15/05/2002
Data wejścia w życie: 30/05/2002