Szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania kontroli płatników składek.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 30 grudnia 1998 r.
w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania kontroli płatników składek.

Na podstawie art. 97 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 i Nr 162, poz. 1118 i 1126) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Kontrole płatników składek zobowiązanych do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, z wyłączeniem płatników składek zobowiązanych do opłacania składek wyłącznie na własne ubezpieczenie, przeprowadza się z częstotliwością umożliwiającą dochodzenie należności z tytułu składek i wypłaconych świadczeń.
2.
W uzasadnionych przypadkach kontrole płatników składek określonych w ust. 1 mogą być przeprowadzone w krótszych odstępach czasu.
§  2.
Kontrole płatników składek zobowiązanych do opłacania składek wyłącznie na własne ubezpieczenie przeprowadza się w uzasadnionych przypadkach.
§  3.
1.
Kontrolę płatnika składek zarządza się w drodze wydania upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
2.
Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli wydaje główny inspektor kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub upoważnieni przez niego inspektorzy kontroli Zakładu.
3.
Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli powinno zawierać:
1)
oznaczenie jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zwanego dalej Zakładem,
2)
podstawę prawną przeprowadzenia kontroli,
3)
imię, nazwisko i numer legitymacji służbowej inspektora kontroli Zakładu,
4)
nazwę lub imię i nazwisko oraz adres płatnika składek,
5)
termin ważności upoważnienia.
4.
Wydane upoważnienia do przeprowadzenia kontroli są ewidencjonowane.
§  4.
1.
Legitymacje służbowe inspektorów kontroli Zakładu wydaje i ewidencjonuje ich wydanie główny inspektor kontroli Zakładu. W przypadku odwołania ze stanowiska inspektora kontroli zakładu, legitymacja podlega zwrotowi.
2.
Wzór legitymacji służbowej inspektora kontroli Zakładu stanowi załącznik do rozporządzenia.
§  5.
1.
Zawiadomienie o wszczęciu postępowania kontrolnego jest wystawiane przez inspektora kontroli Zakładu przeprowadzającego kontrolę i zawiera informacje, o których mowa w § 3 ust. 3 pkt 1 i 4, oraz:
1)
określenie inspektora lub inspektorów kontroli Zakładu oraz osób, o których mowa w § 6, prowadzących kontrolę,
2)
przewidywany czas trwania kontroli,
3)
zakres kontroli,
4)
prawa i obowiązki kontrolowanego płatnika składek.
2.
W uzasadnionych przypadkach kontrola może zostać przedłużona na czas określony, a termin przeprowadzenia zmieniony, o czym zawiadamia się płatnika składek.
§  6.
Pracownik Zakładu nie będący inspektorem kontroli Zakładu, przed przystąpieniem do egzaminu kwalifikacyjnego, o którym mowa w art. 93 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 i Nr 162, poz. 1118 i 1126), zwanej dalej "ustawą", może uczestniczyć w czynnościach kontrolnych prowadzonych przez inspektora kontroli Zakładu.
§  7.
1.
Zabezpieczenia zebranych dowodów, o których mowa w art. 87 ust. 1 pkt 2 ustawy, inspektor kontroli Zakładu dokonuje przez:
1)
przechowanie u płatnika składek w oddzielnym, zamkniętym i opieczętowanym pomieszczeniu,
2)
opieczętowanie i oddanie na przechowanie płatnikowi składek lub jego pracownikowi za potwierdzeniem odbioru,
3)
zabranie przez inspektora kontroli Zakładu do jednostki organizacyjnej Zakładu za potwierdzeniem odbioru.
2.
O zwolnieniu dowodów spod zabezpieczenia decyduje inspektor kontroli Zakładu.
§  8.
1.
Udostępnienie płatnikowi składek wydanych inspektorowi Zakładu dokumentów, o których mowa w art. 90 ust. 6 ustawy, odbywa się na jego pisemny wniosek.
2.
Udostępnienie dokumentów płatnikowi składek następuje wyłącznie w obecności inspektora kontroli Zakładu.
§  9.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1999 r.

ZAŁĄCZNIK

WZÓR LEGITYMACJI SŁUŻBOWEJ INSPEKTORA KONTROLI ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1998.164.1165

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania kontroli płatników składek.
Data aktu: 30/12/1998
Data ogłoszenia: 31/12/1998
Data wejścia w życie: 01/01/1999