Ustalenie legalnych jednostek miar.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 17 października 1975 r.
w sprawie ustalenia legalnych jednostek miar.

Na podstawie art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o miarach i narzędziach pomiarowych (Dz. U. z 1966 r. Nr 23, poz. 148 i z 1972 r. Nr 11, poz. 83) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Ustala się jako legalne jednostki miar - jednostki Międzynarodowego układu jednostek oraz jednostki miar nie należące do tego układu, określone w rozporządzeniu.
2.
Międzynarodowy układ jednostek oznacza się w skrócie wyrazami "układ SI".
3.
Jednostkami układu SI oznacza się w skrócie wyrazami "jednostki SI".
§  2.
Jednostkami SI są następujące jednostki miar:
1)
podstawowe jednostki SI:
Wielkość Jednostka miary
nazwa oznaczenie
długość metr m
masa kilogram kg
czas sekunda s
prąd elektryczny amper A
temperatura kelwin K
liczność materii mol mol
światłość kandela cd
2)
uzupełniające jednostki SI:
Wielkość Jednostka miary
nazwa oznaczenie
kąt płaski radian rad
kąt brylowy steradian sr
3)
pochodne jednostki SI, to jest jednostki miar wyrażalne za pomocą iloczynów i ilorazów jednostek SI podstawowych i uzupełniających.
§  3.
Legalnymi jednostkami miar nie należącymi do układu SI są:
1)
jednostki miar wymienione poniżej:
Wielkość Jednostka miary
nazwa oznaczenie
masa tona t
czas minuta min
godzina h
doba d
dzień )
tydzień )jednostki
miesiąc )kalendarzowe
kwartał )
rok ) a, r
powierzchnia hektar ha
objętość litr l
temperatura stopień Celsjusza °C
kąt płaski stopień ...°
minuta ...’
sekunda ..."
grad ...g
energia elektronowolt eV
masa atomowa jednostka masy atomowej u
długość jednostka astronomiczna
długości AU, UA
parsek pc
2)
jednostki miar pochodne, wyrażalne za pomocą iloczynów i ilorazów jednostek miar wymienionych w pkt 1 lub jednostek miar wymienionych w pkt 1 i jednostek SI.
§  4.
Prezes Polskiego Komitetu Normalizacji i Miar, zwany dalej "Prezesem Komitetu", ustala:
1)
definicje i oznaczenia legalnych jednostek miar,
2)
pochodne jednostki miar wybranych wielkości:
a)
należące do układu SI,
b)
określone w § 3 pkt 2,
3)
jednostki miar wybranych wielkości:
a)
dopuszczone przejściowo do stosowania jako legalne,
b)
dopuszczone przejściowo do stosowania jako legalne w ograniczonym zakresie,
4)
zasady wyrażania dziesiętnych wielokrotności i podwielokrotności jednostek miar,
5)
wytyczne w sprawie stosowania oraz zasad budowy i pisowni nazw i oznaczeń jednostek miar.
§  5.
Prezes Komitetu na wniosek Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki lub Ministra Oświaty i Wychowania ustala do stosowania w dydaktyce:
1)
uproszczone definicje podstawowych jednostek SI przystosowane do poziomu nauczania,
2)
równoważne definicje innych jednostek miar niż wymienione w pkt 1.
§  6.
1.
Jednostki SI należy wprowadzać do stosowania stopniowo zgodnie z programami uwzględniającymi potrzeby poszczególnych gałęzi gospodarki narodowej. Jednocześnie, zgodnie z tymi programami, należy wycofywać jednostki miar, o których mowa w § 4 pkt 3.
2.
Prezes Komitetu, w uzgodnieniu z właściwymi ministrami (kierownikami urzędów centralnych) i Sekretarzem Naukowym Polskiej Akademii Nauk, ustali ogólny program wprowadzania jednostek SI do stosowania w gospodarce narodowej.
3.
Właściwi ministrowie (kierownicy urzędów centralnych) wprowadzą jednostki SI do stosowania na podstawie programu określonego w ust. 2 oraz w uzgodnieniu z Prezesem Komitetu.
4.
Program, o którym mowa w ust. 2, powinien uwzględniać w szczególności:
1)
wprowadzenie jednostek SI do:
a)
normalizacji,
b)
szkolnictwa,
c)
wydawnictw i publicystyki,
d)
statystyki gospodarczej i sprawozdawczości,
e)
dokumentacji naukowej i technicznej,
f)
produkcji wyrobów, obrotu towarowego i usług,
2)
wzorcowanie wytwarzanych narzędzi pomiarowych w jednostkach SI,
3)
zorganizowanie informacji popularyzującej układ SI.
5.
Prezes Komitetu koordynuje proces wprowadzania jednostek SI do gospodarki narodowej.
§  7.
1.
Dotychczas stosowane narzędzia pomiarowe z oznaczeniami jednostek miar nie odpowiadającymi oznaczeniom ustalonym zgodnie z § 2-4 mogą być nadal stosowane i legalizowane do czasu ich zużycia.
2.
Prezes Komitetu może ustalić terminy, po których upływie narzędzia pomiarowe określone w ust. 1 powinny być wycofane ze stosowania lub przewzorcowane w legalnych jednostkach miar.
§  8.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 1966 r. w sprawie ustalenia legalnych jednostek miar (Dz. U. z 1966 r. Nr 25, poz. 154 i z 1970 r. Nr 18, poz. 151).
§  9.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 grudnia 1975 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1975.35.192

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Ustalenie legalnych jednostek miar.
Data aktu: 17/10/1975
Data ogłoszenia: 30/10/1975
Data wejścia w życie: 01/12/1975