Sposób ustalania taryf i pobór składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 20 grudnia 1974 r.
w sprawie sposobu ustalania taryf i poboru składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 2 grudnia 1958 r. o ubezpieczeniach majątkowych i osobowych (Dz. U. z 1958 r. Nr 72, poz. 357 i z 1964 r. Nr 16, poz. 94) zarządza się, co następuje:
§  1.
Taryfy składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe prowadzone przez Państwowy Zakład Ubezpieczeń (PZU) ustala Minister Finansów na wniosek naczelnego dyrektora PZU, zaopiniowany przez radę ubezpieczeniową.
§  2.
1. 1
Stawki taryfowe, z wyjątkiem stawek służących do wymiaru składki za ubezpieczenie trzody chlewnej, ustala się za okres roczny.
2.
W taryfie można ustalić specjalną skalę stawek za okresy ubezpieczenia, trwające krócej niż jeden rok.
§  3.
Kalkulację stawek taryfowych przeprowadza się na podstawie danych statystycznych szkodowości za okres co najmniej ostatnich 5 lat, a w odniesieniu do obowiązkowego ubezpieczenia trzody chlewnej - za okres co najmniej 2 lat. W razie braku danych statystycznych, stawki ustala się na podstawie innych danych lub opinii rzeczoznawców.
§  4.
1.
Stawki taryfowe powinny być różnicowane w zależności od ryzyka ubezpieczeniowego.
2.
W przypadkach gospodarczo, społecznie lub technicznie uzasadnionych, przy ustalaniu taryf składek, Minister Finansów może:
1)
zaniechać lub ograniczyć różnicowanie stawek taryfowych,
2)
wprowadzać dla niektórych kategorii osób lub rodzajów mienia obniżki ustalonych stawek w granicach do 50%,
3)
ustalać dolną i górną granicę stawek taryfowych, w której ramach wysokość składki określać będzie PZU.
3.
Minister Finansów określi w taryfie składek za obowiązkowe ubezpieczenia komunikacyjne zasady stosowania obniżek składki w związku z bezszkodowym przebiegiem tych ubezpieczeń, jak również zasady stosowania podwyżek składki zależnie od liczby wypadków spowodowanych przez posiadacza pojazdu w roku kalendarzowym.
§  5.
Stawki taryfowe ustala się w wysokości niezbędnej do zapewnienia środków na:
1)
wypłatę przewidywanych odszkodowań i świadczeń,
2)
pokrycie kosztów prowadzenia ubezpieczeń,
3)
tworzenie funduszu rezerwowego,
4)
tworzenie funduszu prewencyjnego.
§  6.
Taryfy składek ogłasza się w Monitorze Polskim, z wyjątkiem taryf za obowiązkowe ubezpieczenia zwierząt gospodarskich, które ogłasza się w dzienniku urzędowym właściwej wojewódzkiej rady narodowej (rady narodowej miasta wyłączonego z województwa).
§  7. 2
Składki, z wyjątkiem składki za obowiązkowe ubezpieczenie trzody chlewnej, wymierza się za rok kalendarzowy.
§  8. 3
 
1.
Nie pobiera się i nie zwraca składki, jeżeli odpowiedzialność PZU z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia budynków oraz mienia w gospodarstwach rolnych rozpoczyna się, ulega zmianie lub kończy się w ciągu roku kalendarzowego w związku ze zmianami w poszczególnych gospodarstwach w tym okresie.
2.
Nie pobiera się i nie zwraca składki za obowiązkowe ubezpieczenie bydła i koni w związku ze zmianami w stanie pogłowia tych zwierząt, powstałymi po wymierzeniu składki.
3.
Składka za obowiązkowe ubezpieczenie trzody chlewnej jest pobierana w drodze potrącania z należności wypłacanych za trzodę chlewną zakupioną przez jednostki gospodarki uspołecznionej, a w razie szkody - potrącana przy wypłacie odszkodowania.
4.
Składkę za obowiązkowe ubezpieczenie budynków, z zastrzeżeniem ust. 7, oblicza się od ich wartości w stanie nowym ustalonej według obowiązujących cenników; składkę za ubezpieczenie budynków objętych ewidencją PZU przed dniem 1 stycznia 1975 r. oblicza się stosując stopień zużycia przyjęty do wymiaru składki za rok 1974.
5.
Składkę za obowiązkowe ubezpieczenie w indywidualnych gospodarstwach rolnych mienia ruchomego, upraw i odpowiedzialności cywilnej rolników ustala się w wysokości zryczałtowanej, zależnej od obszaru gospodarstwa i klasy gleby; składka ta powinna uwzględniać zróżnicowanie wartości ubezpieczonego mienia przypadającej na 1 ha w poszczególnych grupach gospodarstw.
6.
Składkę za obowiązkowe ubezpieczenie mienia ruchomego na działkach do 0,5 ha ustala się, przyjmując za podstawę 1/3 wartości znajdujących się na tej działce budynków, nie mniej niż równowartość 120 q żyta, a jeżeli na działce znajduje się tylko budynek gospodarczy - nie mniej niż równowartość 20 q żyta.
7.
Składkę za obowiązkowe ubezpieczenie budynków i mienia ruchomego, z wyjątkiem ziemiopłodów, należących do jednostek organizacyjnych prowadzących zespołowo gospodarstwo rolne, zrzeszonych w Centralnym Związku Spółdzielni Produkcyjnych lub w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych - ustala się na podstawie ich wartości wykazanych w bilansie. Jeżeli wartości te odbiegają co najmniej o 10% od wartości rzeczywistych, składkę ustala się na podstawie wartości urealnionych, podanych przez te jednostki organizacyjne.
8.
Składkę za ubezpieczenie upraw i ziemiopłodów jednostek organizacyjnych, o których mowa w ust. 7, ustala się na podstawie wartości upraw podanej przez te jednostki.
§  9. 4
(uchylony).
§  10. 5
Składki pobiera się jednorazowo w miesiącu styczniu każdego roku, z wyjątkiem składek za ubezpieczenie trzody chlewnej oraz składek, których pobór regulują odrębne przepisy.
§  11.
1.
Wymierzone składki mogą być pobierane zaliczkowo, w ratach lub w odroczonym terminie płatności - na zasadach określonych przez Ministra Finansów.
2. 6
Minister Finansów może zarządzić pobór składek za obowiązkowe ubezpieczenia komunikacyjne cudzoziemców dewizowych według zasad odmiennych.
§  12.
O terminach płatności składki (zaliczki) PZU zawiadamia w drodze obwieszczeń.
§  13.
1.
Składki są pobierane przez sołtysów albo bezpośrednio przez PZU.
2. 7
(skreślony).
§  14.
1.
Wymiaru składki można dokonać tylko za okres ostatnich trzech ubiegłych lat kalendarzowych.
2.
PZU może potrącić z odszkodowania należne, a nie uiszczone składki za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe.
§  15.
Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do sposobu ustalania taryf i poboru składek za obowiązkowe ubezpieczenia komunikacyjne prowadzone przez "Wartę" Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Spółkę Akcyjną.
§  16.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 grudnia 1961 r. w sprawie sposobu ustalania taryf i poboru składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe (Dz. U. z 1962 r. Nr 3, poz. 6, z 1965 r. Nr 7, poz. 36 i z 1967 r. Nr 6, poz. 22).
§  17.
Do czasu wydania przepisów na podstawie niniejszego rozporządzenia zachowują moc przepisy wydane na podstawie rozporządzenia wymienionego w § 16.
§  18.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1975 r.
1 § 2 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 15 listopada 1982 r. (Dz.U.82.38.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1983 r.
2 § 7 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 15 listopada 1982 r. (Dz.U.82.38.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1983 r.
3 § 8 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 15 listopada 1982 r. (Dz.U.82.38.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1983 r.
4 § 9 uchylony przez § 50 pkt 2 rozporządzenia z dnia 30 listopada 1981 r. w sprawie obowiązkowych ubezpieczeń komunikacyjnych (Dz.U.81.30.166) z dniem 1 stycznia 1982 r.
5 § 10 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 15 listopada 1982 r. (Dz.U.82.38.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1983 r.
6 § 11 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 15 listopada 1982 r. (Dz.U.82.38.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1983 r.
7 § 13 ust. 2 skreślony przez § 1 pkt 5 rozporządzenia z dnia 15 listopada 1982 r. (Dz.U.82.38.252) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1983 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.49.304

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Sposób ustalania taryf i pobór składek za obowiązkowe ubezpieczenia majątkowe i osobowe.
Data aktu: 20/12/1974
Data ogłoszenia: 28/12/1974
Data wejścia w życie: 01/01/1975