Ubezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 31 lipca 1974 r.
w sprawie ubezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek.

Na podstawie art. 65 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników (Dz. U. z 1972 r. Nr 23, poz. 165 i z 1974 r. Nr 21, poz. 117) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym, zwanym dalej "ubezpieczeniem", obejmuje się na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników (Dz. U. z 1972 r. Nr 23, poz. 165 i z 1974 r. Nr 21, poz. 117) oraz niniejszego rozporządzenia osoby prowadzące na podstawie odpowiednich uprawnień działalność zarobkową na własny rachunek w zakresie:
1)
handlu i usług, jeżeli z tego tytułu są członkami zrzeszeń prywatnego handlu i usług,
2)
rybołówstwa morskiego, jeżeli są właścicielami lub współwłaścicielami kutrów lub łodzi albo sprzętu rybackiego,
3)
flisactwa turystycznego, jeżeli są członkami Polskiego Stowarzyszenia Flisaków Pienińskich na rzece Dunajcu.
2.
Ubezpieczeniem obejmuje się także osoby współpracujące z osobami, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2; za osoby współpracujące uważa się osoby określone w art. 2 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników.
3.
Jeżeli uprawnienie na prowadzenie działalności określonej w ust. 1 zostało udzielone dwom lub więcej osobom, ubezpieczeniem obejmuje się każdą z tych osób.
4.
W razie równoczesnego prowadzenia działalności określonej w ust. 1 lub współpracy przy prowadzeniu takiej działalności i wykonywania rzemiosła lub pracy w rzemiośle - ubezpieczenie obejmuje tylko wybrany rodzaj działalności.
§  2.
1.
Nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia osoby, które prowadzą działalność określoną w § 1 ust. 1 pkt 1 i 2 przez okres krótszy niż 6 miesięcy w roku kalendarzowym.
2.
Obowiązek ubezpieczenia osób prowadzących działalność przez okres dłuższy niż 6 miesięcy w roku kalendarzowym oraz osób, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 3, istnieje przez cały rok.
§  3.
1.
Za okres ubezpieczenia uważa się:
1)
miesiące kalendarzowe, w których osoby określone w § 1 objęte były obowiązkiem ubezpieczenia, jeżeli za te miesiące zostały opłacone składki na ubezpieczenie społeczne,
2)
okresy przerw w prowadzeniu działalności określonej w § 1 spowodowanych niezdolnością do pracy po dniu objęcia ubezpieczeniem, nie więcej jednak niż 3 miesiące w roku kalendarzowym,
3)
okresy przerw spowodowanych remontem taksówki, nie więcej jednak niż 1 miesiąc w roku kalendarzowym,
4)
okresy ubezpieczenia określone w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników.
2.
Do okresów ubezpieczenia zalicza się okresy:
1)
prowadzenia działalności określonej w § 1 ust. 1 przed dniem objęcia ubezpieczeniem społecznym; okresy te stwierdza właściwa organizacja zawodowa, a w odniesieniu do osób, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 3 - oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie,
2)
zatrudnienia, równorzędne z okresami zatrudnienia i zaliczalne do okresów zatrudnienia w rozumieniu przepisów o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin,
3)
ubezpieczenia społecznego na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 4.
§  4.
Okres ubezpieczenia społecznego wymagany do uzyskania emerytury wynosi 25 lat dla mężczyzny i 20 lat dla kobiety, w tym co najmniej 5 lat ubezpieczenia określonego w § 3 ust. 1.
§  5.
1.
Osobie uprawnionej do emerytury lub renty inwalidzkiej, która prowadzi nadal działalność określoną w § 1 i z tego tytułu osiąga dochód roczny nie przekraczający 24.000 zł, nie zawiesza się prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej.
2.
Osobie uprawnionej do emerytury lub renty inwalidzkiej, która prowadzi nadal działalność określoną w § 1 i z tego tytułu osiąga dochód roczny przekraczający kwotę wymienioną w ust. 1, wypłaca się emeryturę lub rentę inwalidzką wraz z dodatkami w połowie, z tym że nie wypłaca się dodatku z tytułu zaliczenia do I grupy inwalidów.
3.
Dochody, o których mowa w ust. 1, określa terenowy organ administracji państwowej na podstawie obrotu lub dochodu osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.
§  6.
1.
Osobom, które w dniu wejścia w życie rozporządzenia pobierają zasiłki okresowe z Funduszu Samopomocowego Naczelnej Rady Zrzeszeń Prywatnego Handlu i Usług Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przyznaje się:
1)
emerytury - jeżeli przed dniem wejścia w życie rozporządzenia osiągnęły wiek emerytalny,
2)
renty inwalidzkie - jeżeli zostały zaliczone do I lub II grupy inwalidów.
2.
Emerytury i renty inwalidzkie, o których mowa w ust. 1, przyznaje się w wysokości najniższej emerytury lub renty inwalidzkiej określonej w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników.
3.
Emerytury lub renty inwalidzkie, o których mowa w ust. 1, przyznaje się od dnia 1 września 1974 r.
§  7.
Wniosek o przyznanie emerytury lub renty w drodze wyjątku składa naczelny organ organizacji zawodowej zrzeszającej osoby, o których mowa w § 1.
§  8.
Tracą moc:
1)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 marca 1969 r. w sprawie ubezpieczenia społecznego właścicieli taksówek (Dz. U. Nr 9, poz. 66),
2)
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 1970 r. w sprawie ubezpieczenia społecznego osób wykonujących rybołówstwo morskie na własny rachunek oraz uprawiających flisactwo turystyczne na rzece Dunajcu (Dz. U. Nr 1, poz. 4),
3)
zarządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac oraz Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z dnia 25 czerwca 1970 r. w sprawie zasad i trybu zaliczania do okresów ubezpieczenia społecznego okresów uprawiania flisactwa turystycznego na rzece Dunajcu przed dniem 1 marca 1970 r. (Monitor Polski Nr 22, poz. 178).
§  9.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 1974 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.29.167

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Ubezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek.
Data aktu: 31/07/1974
Data ogłoszenia: 10/08/1974
Data wejścia w życie: 01/09/1974