Niezawieszanie prawa do emerytury lub renty rencistom zatrudnionym w niektórych rodzajach usług, w handlu i w gastronomii.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 2 stycznia 1974 r.
w sprawie niezawieszania prawa do emerytury lub renty rencistom zatrudnionym w niektórych rodzajach usług, w handlu i w gastronomii.

Na podstawie art. 65 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 23 stycznia 1968 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. z 1968 r. Nr 3, poz. 6, z 1972 r. Nr 16, poz. 114 i Nr 53, poz. 341 oraz z 1973 r. Nr 38, poz. 225) zarządza się, co następuje:
§  1.
Nie zawiesza się prawa do emerytury lub renty emerytom i rencistom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy albo na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w uspołecznionych zakładach pracy świadczących usługi na rzecz ludności lub rolnictwa, w uspołecznionych przedsiębiorstwach obrotu towarowego lub w uspołecznionych przedsiębiorstwach gastronomicznych, jeżeli:
1)
posiadają oni kwalifikacje do wykonywania takiego zatrudnienia oraz
2)
osiągają z tytułu takiego zatrudnienia zarobek nie przekraczający kwoty 24.000 zł w roku kalendarzowym.
§  2.
1.
Jeżeli emeryt (rencista) osiągnął zarobek w kwocie 24.000 zł przed zakończeniem roku kalendarzowego i z tytułu dalszego zatrudnienia uzyskuje zarobek przekraczający miesięczną wysokość emerytury lub renty - prawo do tych świadczeń ulega zawieszeniu; w razie gdy zarobek nie przekracza miesięcznej wysokości emerytury lub renty - wypłaca się te świadczenia zmniejszone o wysokość uzyskiwanego zarobku.
2.
Zawieszenie prawa do emerytury lub renty albo zmniejszenie wysokości tych świadczeń następuje począwszy od miesiąca, w którym rencista przekroczył zarobek w kwocie 24.000 zł, i trwa przez okres dalszego zatrudnienia nie dłużej niż do końca roku kalendarzowego.
§  3.
1.
Za zatrudnienie w uspołecznionych zakładach pracy świadczących usługi uważa się wykonywanie:
1)
usług na rzecz rolnictwa - określonych przepisami uchwały nr 34 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 1972 r. w sprawie rozwoju usług produkcyjnych dla rolnictwa (Monitor Polski Nr 14, poz. 94),
2)
usług na rzecz ludności - określonych przepisami uchwały nr 35 Rady Ministrów z dnia 4 lutego 1972 r. w sprawie rozwoju usług (Monitor Polski Nr 14, poz. 95).
2.
Za zatrudnienie w uspołecznionych zakładach pracy, o którym mowa w ust. 1, uważa się również sprawowanie przez opiekunki domowe terenowych placówek Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej i siostry pogotowia Polskiego Czerwonego Krzyża opieki nad osobami niedołężnymi, przewlekle chorymi i inwalidami.
§  4.
1.
Za zatrudnienie w uspołecznionych przedsiębiorstwach obrotu towarowego uważa się pracę wykonywaną:
1)
w sklepach i magazynach - w charakterze sprzedawców, kasjerów, pakowaczy, robotników i rzemieślników,
2)
w transporcie związanym z handlem - na stanowiskach kierowców i robotników spedycyjnych,
3)
w Polskiej Izbie Handlu Zagranicznego - przy obsłudze targów międzynarodowych i krajowych.
2.
Za zatrudnienie w uspołecznionych przedsiębiorstwach obrotu towarowego uważa się również wykonywanie czynności związanych ze zbieraniem i skupywaniem surowców wtórnych.
§  5.
Za zatrudnienie w uspołecznionych przedsiębiorstwach gastronomicznych uważa się pracę wykonywaną w zakładach przemysłu gastronomicznego, w placówkach żywienia przyzakładowego, a także w obiektach wczasowych Funduszu Wczasów Pracowniczych lub wczasów zakładowych w charakterze szefów kuchni lub ich zastępców, kuchmistrzów, kucharzy, bufetowych, kelnerów, pomocy w kuchni, robotników oraz rzemieślników.
§  6.
1.
Za zarobek, o którym mowa w § 1 pkt 2, uważa się wynagrodzenie z tytułu wykonywania umowy o pracę, dochód z tytułu umowy zlecenia lub umowy o dzieło, a w razie wykonywania czynności zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i na podstawie umowy o dzieło lub zlecenia - łączne wynagrodzenie i dochód.
2.
Za wynagrodzenie z tytułu wykonywania umowy o pracę uważa się dokonane na rzecz rencisty wypłaty, z tym że w zakładach stosujących podatek od wynagrodzeń - po odliczeniu tego podatku i składki na cele emerytalne. Nie uważa się za zarobek wartości umundurowania, deputatu lub innych świadczeń w naturze ani ich ekwiwalentu.
3.
Za dochód z tytułu wykonywania umowy zlecenia lub umowy o dzieło uważa się kwotę stanowiącą podstawę wymiaru podatku od wynagrodzeń, pomniejszoną o kwotę tego podatku.
§  7.
Uspołeczniony zakład pracy obowiązany jest zawiadomić właściwy organ rentowy o zatrudnieniu rencisty zgodnie z kwalifikacjami (§ 1 pkt 1) oraz o przekroczeniu przez rencistę w danym roku kalendarzowym łącznego zarobku w kwocie 24.000 zł z podaniem wysokości miesięcznego zarobku, jeżeli rencista jest nadal zatrudniony.
§  8.
W zakresie niezawieszania prawa do emerytury lub renty z tytułu zatrudnienia rencistów, o których mowa w § 1, stosuje się ponadto przepisy § 1, 12, § 13 ust. 1 i 3, § 17 i § 20 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 1969 r. w sprawie niezawieszania prawa do emerytury lub renty (Dz. U. Nr 3, poz. 16).
§  9.
Traci moc zarządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 27 września 1968 r. w sprawie rodzajów zatrudnień, których okresowe wykonywanie nie powoduje zawieszenia prawa do emerytury lub renty (Monitor Polski Nr 42, poz. 294).
§  10.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1974 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.1.3

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Niezawieszanie prawa do emerytury lub renty rencistom zatrudnionym w niektórych rodzajach usług, w handlu i w gastronomii.
Data aktu: 02/01/1974
Data ogłoszenia: 15/01/1974
Data wejścia w życie: 01/01/1974, 15/01/1974