united kingdom
ukraine

Pomoc stypendialna dla studentów szkół wyższych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 16 stycznia 1959 r.
w sprawie pomocy stypendialnej dla studentów szkół wyższych.

Na podstawie art. 54 ust. 2 ustawy z dnia 5 listopada 1958 r. o szkołach wyższych (Dz. U. Nr 68, poz. 336) zarządza się, co następuje:
§  1.
Przepisy rozporządzenia stosuje się do studentów szkół wyższych podległych Ministrom: Szkolnictwa Wyższego, Oświaty, Zdrowia, Spraw Zagranicznych, Kultury i Sztuki oraz Przewodniczącemu Głównego Komitetu Kultury Fizycznej.
§  2.
Pomoc stypendialna obejmuje stypendia i zasiłki udzielane ze środków zabezpieczonych w częściach budżetu Państwa, które obejmują szkoły wyższe oraz stypendia fundowane ze środków własnych przez rady narodowe, przedsiębiorstwa, instytucje, organizacje i banki.
§  3.
1.
Większe przedsiębiorstwa i rady narodowe fundujące stypendia ze środków własnych mogą dla uzupełnienia tych środków celem podwyższenia liczby stypendiów przez siebie ufundowanych korzystać ze środków budżetu Państwa za zgodą ministra (Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), któremu podlega szkoła wyższa i który dysponuje środkami finansowymi na stypendia i zasiłki dla studentów. Uzupełnienie środków własnych większych przedsiębiorstw i rad narodowych następuje na wniosek ministrów, którym te przedsiębiorstwa podlegają, oraz prezydiów rad narodowych, po zasięgnięciu opinii Ministra Pracy i Opieki Społecznej.
2.
Wnioski, o których mowa w ust. 1, są przedstawiane na podstawie analizy potrzeb w zakresie zatrudnienia pracowników z wyższym wykształceniem.
§  4.
1.
Z pomocy stypendialnej może korzystać student, który:
1)
wykazuje się dobrymi postępami w nauce,
2)
znajduje się w sytuacji materialnej uzasadniającej przyznanie stypendium,
3)
wykazuje właściwą postawę moralną i obywatelską.
2.
Z pomocy stypendialnej nie może korzystać student posiadający stałą pracę zarobkową.
3.
Minister Szkolnictwa Wyższego w porozumieniu z ministrami (Przewodniczącym Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), którym podlegają szkoły wyższe, określi szczegółowo kryteria postępów w nauce, sytuacji materialnej oraz postawy moralnej i obywatelskiej studenta warunkujące otrzymanie pomocy stypendialnej.
§  5.
1.
Pomoc stypendialną udzielaną studentom szkół wyższych z środków zabezpieczonych w częściach budżetu Państwa, które obejmują szkoły wyższe, stanowią:
1)
stypendia pieniężne zwyczajne (całkowite i częściowe),
2)
stypendia pieniężne naukowe,
3)
stypendia mieszkaniowe,
4)
stypendia stołówkowe,
5)
zasiłki pieniężne dla studentów I semestru I roku studiów,
6)
zasiłki pieniężne losowe,
7)
zasiłki pieniężne zwrotne.
2.
Stypendia i zasiłki określone w ust. 1 pkt 1-6 są bezzwrotne.
3.
Stypendia pieniężne naukowe mogą być związane z imionami wybitnych uczonych lub osób o wielkich zasługach dla narodu.
§  6.
1.
Stypendia pieniężne zwyczajne (całkowite lub częściowe) mogą być przyznawane studentom 2 semestru I roku oraz studentom wyższych lat studiów, jeżeli spełniają łącznie warunki określone w § 4.
2.
Zasiłki pieniężne (§ 5 ust. 1 pkt 5) mogą być przyznawane studentom I semestru I roku studiów, jeżeli spełniają warunki określone w § 4 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2. Zasiłkami tymi może być objętych najwyżej 50% studentów rozpoczynających studia na I semestrze I roku.
3.
Stypendia pieniężne naukowe mogą być przyznawane studentom III roku i wyższych lat studiów, jeżeli spełniają łącznie warunki określone w § 4, a ponadto wykazują wybitne uzdolnienia i zainteresowania obranym kierunkiem studiów.
4.
Stypendia mieszkaniowe mogą być przyznawane studentom zamiejscowym zakwaterowanym w domach studenckich - spełniającym łącznie warunki określone w § 4.
5.
Stypendia stołówkowe mogą być przyznawane studentom spełniającym łącznie warunki określone w § 4, jeżeli nie mają możliwości żywienia się w domu rodzinnym i korzystają z posiłków w stołówkach studenckich.
6.
Przy przyznawaniu stypendiów mieszkaniowych i stołówkowych studentom I semestru I roku studiów nie ma zastosowania przepis § 4 ust. 1 pkt 1.
7.
Zasiłki pieniężne losowe mogą być przyznawane studentom wszystkim lat studiów, którzy znaleźli się w szczególnie trudnych warunkach materialnych.
§  7.
1.
Zasiłki pieniężne zwrotne mogą być przyznawane jedynie w przypadkach wyjątkowych studentom II roku i wyższych lat studiów, którym cofnięto stypendium pieniężne wobec niespełnienia warunku określonego w § 4 ust. 1 pkt 1, jeżeli dają gwarancję poprawy wyników nauczania.
2.
Zasiłki wymienione w ust. 1 mogą być przyznawane studentom łącznie na okres nie dłuższy niż trzy semestry w ciągu całego okresu studiów.
3.
Student pobierający zasiłek pieniężny zwrotny obowiązany jest po ukończeniu studiów do zwrotu pobranych kwot.
§  8.
1.
Stypendia i zasiłki określone w § 5 ust. 1 pkt 1, 3, 4, 6 i 7 przyznaje i cofa dziekan na podstawie opinii rady uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich.
2.
Stypendia określone w § 5 ust. 1 pkt 2 przyznaje rektor na podstawie konkursu przeprowadzonego na zasadach ustalonych przez senat szkoły wyższej zgodnie z wytycznymi ministra (Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), któremu podlega szkoła wyższa. Stypendia te cofa rektor na wniosek dziekana właściwego wydziału.
3.
Studentom I roku studiów stypendia i zasiłki określone w § 5 ust. 1 pkt 3, 4 i 5 przyznaje w toku przyjmowania ich na studia wyższe organ decydujący o przyjęciu na studia, a w ciągu roku szkolnego przyznaje i cofa dziekan na podstawie opinii rady uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich.
§  9.
1.
Wysokość stypendiów i zasiłków pieniężnych jest następująca:
1)
stypendia pieniężne zwyczajne:
a)
całkowite:

na 2 semestrze I roku studiów 450 zł miesięcznie

na II i III roku studiów 500 zł miesięcznie

na IV roku i latach wyższych 550 zł miesięcznie

b)
częściowe:

na 2 semestrze I roku studiów oraz na latach wyższych 300 zł miesięcznie

2)
stypendia pieniężne naukowe 850 zł miesięcznie
3)
zasiłki pieniężne dla studentów I semestru I roku studiów 300 zł miesięcznie
4)
zasiłki pieniężne losowe do 500 zł
5)
zasiłki pieniężne zwrotne do 500 zł miesięcznie.
2. 1
Wysokość stypendiów mieszkaniowych i stołówkowych jest następująca:
1)
stypendia mieszkaniowe - 120 zł miesięcznie,
2)
stypendia stołówkowe - od 90 zł do 596 zł miesięcznie w zależności od ilości i rodzaju posiłków, objętych pomocą stypendialną
3.
Minister Szkolnictwa Wyższego w porozumieniu z Ministrem Finansów i ministrami (Przewodniczącym Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), którym podlegają szkody wyższe, określi wysokość stypendiów stołówkowych, obejmujących poszczególne rodzaje posiłków oraz tryb wypłaty stypendiów mieszkaniowych i stołówkowych.
§  10.
1.
Okres wypłacania stypendiów jest następujący:
1)
stypendia pieniężne zwyczajne - przez 10 miesięcy w roku szkolnym,
2)
stypendia pieniężne naukowe - przez 12 miesięcy w roku szkolnym,
3)
stypendia mieszkaniowe i stołówkowe - przez 9 miesięcy w roku szkolnym.
2.
Minister Szkolnictwa Wyższego w porozumieniu z Ministrem Finansów i ministrami (Przewodniczącym Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), którym podlegają szkoły wyższe, określi:
1)
przypadki, w których okres pobierania stypendiów pieniężnych zwyczajnych, stypendiów mieszkaniowych i stołówkowych może być przedłużony,
2)
tryb i termin zwrotu pobranych przez studentów kwot zasiłków pieniężnych zwrotnych.
§  11.
1.
Studentom akademii medycznych mogą być przyznawane w roku szkolnym 1958/59 i 1959/60 zasiłki mieszkaniowe w wysokości do 55 zł miesięcznie, przeznaczone na opłacanie czynszu najmu przez tych studentów, którzy kwalifikując się do zakwaterowania w domu studenckim nie otrzymali przydziału z powodu braku miejsc.
2.
Zasiłki określone w ust. 1 przyznaje się w trybie i wypłaca w okresie ustalonym dla stypendiów mieszkaniowych (§ 8 ust. 1 i § 10 ust. 1 pkt 3) oraz przy spełnieniu przez studenta warunków, o których mowa w § 4.
§  12.
1.
Do fundowania stypendiów dla studentów szkół wyższych uprawnione są w pierwszym rzędzie rady narodowe, przedsiębiorstwa, instytucje, organizacje i banki działające na terenie województw i powiatów, które odczuwają brak wykwalifikowanych pracowników z wyższym wykształceniem.
2.
Stypendia fundowane przez rady narodowe, przedsiębiorstwa, instytucje, organizacje i banki mogą być udzielane studentom II roku i wyższych lat studiów, jeżeli spełniają łącznie warunki określone w § 4.
3.
Studentowi I roku studiów można przyznać stypendium fundowane, jeżeli przed wstąpieniem na studia wyższe pracował w jednostce fundującej przez okres nie krótszy niż 1 rok i podjął studia o kierunku zgodnym z rodzajem wykonywanej przez niego pracy oraz odpowiada warunkom określonym w § 4 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2.
4.
Student pobierający stypendium fundowane obowiązany jest po ukończeniu studiów podjąć pracę w jednostce fundującej i wykonywać ją przez okres nie krótszy od okresu pobierania stypendium. Ponadto jednostka fundująca może zobowiązać studenta - po porozumieniu się ze szkołą wyższą - do odbywania praktyk studenckich w tej jednostce.
5.
Jednostka fundująca obowiązana jest zatrudnić absolwenta szkoły wyższej, który w okresie studiów korzystał ze stypendium ufundowanego przez tę jednostkę. Okres zatrudnienia nie może być krótszy od okresu pobierania przez studenta stypendium fundowanego. W okresie tego zatrudnienia mają zastosowanie przepisy regulujące stosunek pracy, obowiązujące w danym zakładzie.
6. 2
Jednostka fundująca określa wysokość stypendium.
7.
Stypendia fundowane udzielane studentom II roku i wyższych lat studiów mogą być przyznawane w drodze konkursu bądź w drodze bezkonkursowej.
8. 3
Stypendia fundowane przyznawane w drodze bezkonkursowej studentom II roku i wyższych lat studiów bądź przyznawane studentom I roku studiów zgodnie z przepisem ust. 3 mogą być wyższe od stypendiów pieniężnych zwyczajnych całkowitych (od zasiłków pieniężnych na I roku studiów) nie więcej niż o 20%. Stypendia fundowane przyznawane w drodze konkursu mogą być wyższe od stypendiów pieniężnych zwyczajnych całkowitych nie więcej niż o 30%. Stypendia fundowane przyznawane są na okres 12 miesięcy w roku, z tym że studentom akademii medycznych przyznaje się stypendia na cały okres składania egzaminów dyplomowych, nie dłużej jednak niż do końca tego roku kalendarzowego, w którym przesłuchali wykłady i uzyskali zaliczenia ćwiczeń obowiązujących na ostatnim roku studiów.
9.
Studenci pobierający stypendia fundowane nie mogą równocześnie korzystać ze stypendiów i zasiłków określonych w § 5 ust. 1 pkt 1, 2, 5 i 7.
10. 4
Studentom pobierającym stypendia fundowane mogą być przyznane stypendia naukowe. Na okres wypłaty stypendium naukowego zawiesza się wypłatę stypendium fundowanego. Jeżeli po ukończeniu studiów stypendysta nie zostanie powołany w trybie przewidzianym w § 13 ust. 3 na stanowisko pomocniczego pracownika nauki, obowiązany jest podjąć pracę u fundatora na okres nie krótszy od okresu pobierania stypendium fundowanego i naukowego.
11. 5
W okresie odbywania płatnej praktyki wypłata stypendium fundowanego nie ulega zawieszeniu.
§  13.
1.
Stypendia fundowane są bezzwrotne.
2.
Stypendia fundowane podlegają jednak zwrotowi, jeżeli student nie spełnił warunków i nie wykonał wobec jednostki fundującej zobowiązań, o których mowa w § 12 ust. 4. Obowiązek zwrotu pobranych kwot może być nałożony również na studenta, który utracił stypendium fundowane wskutek niedopełnienia warunków określonych w § 4 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz ust. 2.
3.
Absolwent szkoły wyższej, który w okresie studiów korzystał ze stypendium fundowanego, może być zwolniony od obowiązku podjęcia pracy w jednostce fundującej, a jednostka fundująca od obowiązku zatrudnienia tego absolwenta, jeżeli ze względu na jego wybitne uzdolnienia szkoła wyższa powoła go na stanowisko pomocniczego pracownika nauki. Powołanie absolwenta na stanowisko pomocniczego pracownika nauki następuje za zgodą ministra, któremu podlega jednostka fundująca stypendium, lub prezydium właściwej rady narodowej na wniosek ministra (Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), któremu podlega szkoła wyższa ukończona przez absolwenta.
§  14.
1.
W drodze bezkonkursowej stypendia fundowane przyznaje dziekan na wniosek i w porozumieniu z jednostką fundującą oraz na podstawie opinii rady uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich.
2.
W drodze konkursu stypendium fundowane przyznaje komisja, w skład której wchodzą:

- dziekan - jako przewodniczący,

- przedstawiciele jednostki fundującej i rady uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich - jako członkowie.

3.
Konkurs ogłasza szkoła wyższa na wniosek jednostki fundującej.
4.
Stypendia fundowane cofa dziekan w porozumieniu z jednostką fundującą lub na jej wniosek oraz po zasięgnięciu opinii rady uczelnianej Zrzeszenia Studentów Polskich, jeżeli student przestał spełniać warunki określone w § 4 lub naruszył zobowiązania, o których mowa w § 12 ust. 4.
§  15.
Szkoły wyższe obowiązane są informować jednostki fundujące o postępach w nauce stypendystów, nie rzadziej niż raz w roku po zakończeniu roku studiów.
§  16.
1.
Stypendia fundowane wypłaca szkoła wyższa.
2.
Minister Szkolnictwa Wyższego w porozumieniu z ministrami (Przewodniczącym Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), którym podlegają szkoły wyższe, oraz po zasięgnięciu opinii Ministra Pracy i Opieki Społecznej określi szczegółowo tryb udzielania, cofania i wypłacania stypendiów fundowanych.
3. 6
Minister Finansów w porozumieniu z ministrami (Przewodniczącym Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), którym podlegają szkoły wyższe, i po zasięgnięciu opinii Ministra Pracy i Opieki Społecznej określi:
1)
warunki, jakim powinny odpowiadać jednostki fundujące stypendia, oraz środki własne, z których jednostki te mogą fundować stypendia,
2)
tryb gromadzenia i wydatkowania przez jednostki fundujące środków własnych przeznaczonych na stypendia fundowane oraz tryb uzupełniania tych środków przez ministrów (Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), którym podlegają szkoły wyższe,
3)
tryb ewidencji i poboru kwot stypendiów fundowanych podlegających zwrotowi w przypadkach określonych w § 13 ust. 2.
§  17.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do stypendiów udzielanych na podstawie porozumień międzynarodowych.
§  18.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Ministrowi Szkolnictwa Wyższego oraz innym zainteresowanym ministrom.
§  19.
1.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lutego 1959 r.
2.
Upoważnia się ministrów (Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej), którym podlegają szkoły wyższe, do wprowadzenia w podległych im szkołach wyższych stypendiów pieniężnym zwyczajnych i naukowych oraz zasiłków pieniężnych dla studentów I semestru I roku studiów w wysokości określonej w § 9 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 począwszy od dnia 1 stycznia 1959 r.
1 § 9 ust. 2 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 22 grudnia 1959 r. (Dz.U.60.2.9) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 16 listopada 1959 r.
2 § 12 ust. 6 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 26 maja 1961 r. (Dz.U.61.28.137) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 czerwca 1961 r.
3 § 12 ust. 8 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 26 maja 1961 r. (Dz.U.61.28.137) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 czerwca 1961 r.
4 § 12 ust. 10 dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 26 maja 1961 r. (Dz.U.61.28.137) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 czerwca 1961 r.
5 § 12 ust. 11 dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 26 maja 1961 r. (Dz.U.61.28.137) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 czerwca 1961 r.
6 § 16 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 4 rozporządzenia z dnia 26 maja 1961 r. (Dz.U.61.28.137) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 12 czerwca 1961 r.

Zmiany w prawie

Język, w jakim ma zostać sporządzona umowa z cudzoziemcem

Powierzenie pracy cudzoziemcowi wymaga, co do zasady, zawarcia umowy w formie pisemnej. Może ona być sporządzona w języku polskim, w języku polskim i jednocześnie w wersji obcojęzycznej, ale również tylko w języku obcym. Jeżeli podmiot powierzający pracę zdecyduje się na to ostatnie rozwiązanie, będzie musiał zlecić tłumaczowi przysięgłemu przetłumaczenie umowy i tłumaczenie to przechowywać.

Marek Rotkiewicz 11.06.2025
Pracodawcy będą mogli wypłacić ekwiwalent za urlop razem z wypłatą ostatniego wynagrodzenia

Resort pracy chce nieznacznie wydłużyć termin wypłaty ekwiwalentu za urlop w przypadku rozwiązywania jest umowy o pracę, a także zwiększenie do dwóch osób minimalnej reprezentacji pracowników przed pracodawcą w sprawach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w zakładach, w których nie funkcjonują związki zawodowe. W ten sposób pracodawcy będą mogli dokonać jednego przelewu należnych środków wraz z wypłatą ostatniego wynagrodzenia.

Grażyna J. Leśniak 10.06.2025
Staż potwierdzony uzyskaniem kwalifikacji i premia dla organizatora stażu

Nowe przepisy o rynku pracy przewidują, że staż z urzędu pracy może obejmować okres do 12 miesięcy wówczas, gdy zakończony będzie potwierdzeniem nabycia wiedzy lub umiejętności przeprowadzanym przez uprawnioną instytucję. Przy tego rodzaju stażu przewidziano premię finansową dla organizatora stażu w wysokości 500 zł za każdy pełny miesiąc stażu.

Marek Rotkiewicz 10.06.2025
Sejm zdecydował: Kandydat do pracy dostanie informację o wynagrodzeniu i innych świadczeniach

Osoba ubiegająca się o pracę będzie musiała otrzymać informację o wysokości wynagrodzenia, ale także innych świadczeniach związanych z pracą - zarówno tych pieniężnych, jak i niepieniężnych. Ogłoszenie o naborze i nazwy stanowisk mają być neutralne pod względem płci, a sam proces rekrutacyjny - przebiegać w sposób niedyskryminujący - ustawa trafi teraz do prezydenta, Sejm przyjął poprawkę Senatu.

Grażyna J. Leśniak 04.06.2025
Zmiany w stażach z urzędu pracy

W nowych przepisach o rynku pracy nie zmienia się istota stażu - popularnej formy wsparcia z urzędu pracy bezrobotnych i organizatorów staży. Pojawia się jednak wiele zmian w stosunku do dotychczasowych przepisów i doprecyzowań pewnych niejasności pojawiających się w praktyce. Nie omawiając szerokiej problematyki staży, zwróćmy uwagę na najważniejsze nowości.

Marek Rotkiewicz 03.06.2025
Od 1 czerwca radykalne zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców

Często zmieniające się przepisy i ich rozproszenie w kilku aktach oraz przewlekłość postępowań w urzędach są największym wyzwaniem dla pracodawców w procesie legalizacji zatrudnienia cudzoziemców – wynika z badania zrealizowanego przez ASM Research Solutions Strategy na zlecenie Konfederacji Lewiatan. 1 czerwca wchodzą w życie nowe przepisy z tym związane.

Grażyna J. Leśniak 30.05.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1959.6.35

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Pomoc stypendialna dla studentów szkół wyższych.
Data aktu: 16/01/1959
Data ogłoszenia: 29/01/1959
Data wejścia w życie: 01/02/1959