Świadczenia rentowe dla osób niesłusznie pozbawionych wolności.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 1 grudnia 1956 r.
w sprawie świadczeń rentowych dla osób niesłusznie pozbawionych wolności.

Na podstawie art. 100 dekretu z dnia 25 czerwca 1954 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. z 1956 r. Nr 43, poz. 200), zwanego dalej "dekretem", zarządza się, co następuje:
§  1.
Osobom, które po Wyzwoleniu zostały niesłusznie pozbawione wolności, przysługują w zakresie rent (zaopatrzeń) uprawnienia przywdziane w niniejszym rozporządzeniu.
§  2.
1.
Osobom, które przed niesłusznym pozbawieniem ich wolności były pracownikami, uznaje się okresy niesłusznego pozbawienia wolności za okresy zatrudnienia (art. 7 ust. 1 dekretu).
2.
Osobom, które przed niesłusznym pozbawieniem ich wolności nie były pracownikami i nie ukończyły 24 lat życia, uznaje się okresy niesłusznego pozbawienia wolności za okresy zatrudniania (art. 7 ust. 1 dekretu), jeżeli w ciągu roku po odzyskaniu wolności podjęły zatrudnienie, a zatrudnienie to trwało co najmniej przez okres 6 miesięcy.
3.
Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, maja prawo do renty inwalidzkiej bez względu na okres zatrudnienia, jeżeli stały się inwalidami w czasie niesłusznego pozbawienia ich wolności lub w ciągu 6 miesięcy po odzyskaniu wolności, a inwalidztwo ich pozostaje w związku z niesłusznym pozbawieniem wolności.
§  3.
Za okrasy niesłusznego pozbawienia wolności w rozumieniu niniejszego rozporządzenia uważa się w szczególności okresy:
1)
tymczasowego aresztowania, jeżeli nie nastąpiło skazanie, a oskarżony został uniewinniony lub postępowanie zostało umorzone z innej przyczyny aniżeli amnestia,
2)
tymczasowego aresztowania, przekraczającego orzeczoną karę pozbawienia wolności
3)
odbywania kary pozbawienia wolności, jeżeli na skutek wznowienia postępowania lub rewizji nadzwyczajnej zapadł wyrok uniewinniający lub postępowanie umorzono z powodu okoliczności wyłączającej ściganie, pominiętej w pierwotnym postępowaniu,
4)
odbywania kary pozbawienia wolności, przekraczającej karę pozbawienia wolności orzeczoną w wyniku wznowienia postępowania lub rewizji nadzwyczajnej.
§  4.
Przy ocenie prawa do renty rodzinnej po osobach, o których mowa w § 2, zmarłych w czasie niesłusznego pozbawienia ich wolności, warunek zatrudnienia uważa się zawsze za spełniony.
§  5.
Podstawę wymiaru renty w przypadkach przewidzianych niniejszym rozporządzeniom ustala się w myśl ogólnie obowiązujących przepisów (art. 1 dekretu), z tym że na wniosek zainteresowanego może być również przyjęty zarobek osiągany w czasie niesłusznego pozbawienia wolności.
§  6.
1.
Rencistom niesłusznie pozbawionym wolności wypłaca się renty (zaopatrzenia) za cały czas pozbawienia wolności. Jeżeli jednak w myśl przepisów obowiązujących dla danej renty (zaopatrzenia) prawo do renty (zaopatrzenia) ustało wcześniej, rentę (zaopatrzenie) wypłaca się do daty ustania prawa do renty (zaopatrzenia).
2.
Jeżeli w czasie niesłusznego pozbawienia wolności renta (zaopatrzenie) była wypłacana w części, członkom rodziny wypłaca się w myśl ust. 1 pozostałą różnicę.
§  7.
W razie śmierci pracownika (rencisty) w czasie niesłusznego pozbawienia go wolności przyjmuje się, że pozostali członkowie rodziny byli na jego utrzymaniu, jeżeli w rozumieniu art. 45 dekretu byli na utrzymaniu pracownika przed niesłusznym pozbawieniem go wolności.
§  8.
1.
Niesłuszne pozbawienie wolności należy udowodnić dokumentami wydanymi przez władze prokuratorskie lub sądowe.
2.
W każdym przypadku pozbawienia wolności w kraju władze sądowe lub prokuratorskie na żądanie organu przyznającego rentę udzielą informacji, czy i przez jaki okres czasu trwało pozbawienie wolności, oraz wydadzą opinię, czy zachodzą przesłanki do uznania tego pozbawienia wolności za niesłuszne w rozumieniu § 3 niniejszego rozporządzenia.
3.
Jeżeli niesłuszne pozbawienie wolności nie może być udowodnione w sposób podany w ust. 1 i 2, o uprawnieniach wynikających z niniejszego rozporządzenia decyduje Minister Pracy i Opieki Społecznej.
§  9.
Sprawy rozstrzygnięte dotychczas w sposób odmienny od przepisów niniejszego rozporządzenia podlegają ponownemu rozpatrzeniu na wniosek zainteresowanych osób.
§  10.
Jeżeli wniosek o przyznanie renty w myśl niniejszego rozporządzenia zostanie zgłoszony:
1)
w ciągu 6 miesięcy od dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia - rentę przyznaje się od dnia powstania prawa do renty, nie wcześniej jednak niż od dnia 1 lipca 1956 r.,
2)
po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia - rentę przyznaje się od dnia powstania prawa do renty, lecz za okres nie dłuższy niż 3 miesiące wstecz od dnia zgłoszenia wniosku.
§  11.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1956.59.279

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Świadczenia rentowe dla osób niesłusznie pozbawionych wolności.
Data aktu: 01/12/1956
Data ogłoszenia: 22/12/1956
Data wejścia w życie: 22/12/1956