Uregulowanie zaległych roszczeń dodatkowych ze stosunku pracy.

USTAWA
z dnia 19 listopada 1956 r.
o uregulowaniu zaległych roszczeń dodatkowych ze stosunku pracy.

W celu zapewnienia warunków dla wszechstronnego rozpatrzenia zaległych dodatkowych roszczeń pracowniczych i załatwienia tych roszczeń przy uwzględnieniu obecnej sytuacji gospodarczej kraju oraz dla ujednolicenia postępowania przy ich regulowaniu stanowi się, co następuje:
Art.  1.
1.
Przez zaległe roszczenia dodatkowe rozumie się wszelkie należności pieniężne i w naturze przysługujące ze stosunku pracy obok wynagrodzenia zasadniczego (podstawowego) pracownikom uspołecznionych zakładów pracy za okres od dnia 1 lipca 1953 r. do dnia wejścia w życie ustawy. W szczególności dodatkowymi roszczeniami są należności za pracę w godzinach nadliczbowych lub w dniach wolnych od pracy, należności z tytułu premii, dodatków funkcyjnych, lokalnych i innych, równowartości pieniężne za deputaty.
2.
Do roszczeń wymienionych w ust. 1 nie ma zastosowania art. 473 kodeksu zobowiązań.
Art.  2.
1.
Pracownik powinien zgłosić w zakładzie pracy roszczenia dodatkowe ze wskazaniem sumy i podstawy w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
2.
Właściwa dla zakładu pracy organizacja związku zawodowego może dokonać zbiorowego zgłoszenia dodatkowych roszczeń pracowniczych.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do zgłaszania roszczeń pracowników, z którymi stosunek pracy został rozwiązany.
Art.  3.

Dochodzeniu roszczenia w trybie niniejszej ustawy nie stoi na przeszkodzie prawomocne orzeczenie sądu lub komisji rozjemczej zapadłe przed wejściem w życie niniejszej ustawy, oddalające w całości lub w części roszczenia pracownika.

Art.  4.

W okresie od dnia 1 lipca 1956 r. do dnia otrzymania przez pracownika pisemnego zawiadomienia od zakładu pracy o odmowie uregulowania całości lub części zgłoszonych zaległych roszczeń dodatkowych dla roszczeń tych nie rozpoczyna się bieg przedawnienia i terminów zawitych, a rozpoczęty zawiesza się.

Art.  5.
1.
Jeżeli zasada prawna dodatkowego roszczenia pracowniczego budzi wątpliwości wymagające rozstrzygnięcia, Prezes Rady Ministrów przedstawi sporne zagadnienie prawne Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego w celu rozpoznania wątpliwego zagadnienia w trybie art. 24 prawa o ustroju sądów powszechnych.
2.
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego może przedstawić wątpliwe zagadnienia (ust. 1) składowi siedmiu sędziów Sądu Najwyższego.
Art.  6.

Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia tryb postępowania przy rozpatrywaniu i zaspokajaniu przez zakłady pracy zaległych pracowniczych roszczeń dodatkowych, w szczególności:

1)
jakie rodzaje spośród dotychczas zgłaszanych zaległych roszczeń dodatkowych są uzasadnione ze względu na nie budzącą wątpliwości podstawę prawną,
2)
szczegółowy sposób spłacania zaległych roszczeń dodatkowych przysługujących pracownikom.
Art.  7.
1.
Należności do 300 zł będą wypłacane przez zakłady pracy jednorazowo po ustaleniu ich zasadności.
2.
Należności przekraczające 300 zł będą spłacane ratalnie nie więcej niż w 15 ratach płatnych co 2 miesiące.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 mają zastosowanie także w stosunku do należności zasądzonych przez sąd lub komisje rozjemcze.
4.
Przepisy ust. 2 i 3 nie odnoszą się do spłaty należności za okres od 1 lipca 1956 r.
Art.  8.

Z dniem wejścia w życie ustawy zawiesza się na okres czterech miesięcy postępowanie w sądzie lub komisji rozjemczej w sprawach dotyczących zaległych roszczeń dodatkowych.

Art.  9.

Pracownik nie zgadzający się z uregulowaniem jego roszczeń w trybie przewidzianym w art. 6 może dochodzić swego roszczenia według zasad ogólnych przed komisją rozjemczą lub sądem. Przyznając roszczenia sąd i komisja rozjemcza są związane sposobem spłaty ustalonym na podstawie art. 7.

Art.  10.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1956.53.239

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Uregulowanie zaległych roszczeń dodatkowych ze stosunku pracy.
Data aktu: 19/11/1956
Data ogłoszenia: 24/11/1956
Data wejścia w życie: 24/11/1956