Szczegółowy zakres uprawnień zawodowych felczera.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA
z dnia 23 lutego 1953 r.
w sprawie szczegółowego zakresu uprawnień zawodowych felczera. *

Na podstawie art. 4 i 5 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zawodzie felczera (Dz. U. Nr 36, poz. 336) zarządza się, co następuje:
§  1.
Felczer jest uprawniony do samodzielnego wykonywania następujących czynności:
1)
udzielanie pierwszej pomocy w nagłych wypadkach,
2)
udzielanie pomocy leczniczej osobom zgłaszającym się do punktu felczerskiego bądź obłożnie chorym w rejonie tego punktu - w przypadkach nie wymagających pomocy specjalistycznej, jednak z wyłączeniem przypadków chorób kobiecych, porodu i połogu,
3)
wydawanie orzeczeń o stanie zdrowia osobom wymienionym w pkt 2,
4)
wykonywanie opieki profilaktycznej oraz przeprowadzanie w rejonie punktu fleczerskiego akcji sanitarno-profilaktycznych, zarządzonych przez organy służby zdrowia,
5)
przeprowadzanie na zlecenie organów służby zdrowia szczepień ochronnych i wystawianie związanych z tym zaświadczeń,
6)
przeprowadzanie dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji oraz współdziałanie przy akcjach przeciwepidemicznych,
7)
szerzenie oświaty sanitarnej,
8)
orzekanie o czasowej niezdolności do pracy w przypadkach określonych w obowiązujących przepisach,
9)
stwierdzanie zgonu w miejscowościach pozbawionych lekarza.
§  2.
1.
Samodzielne udzielanie pomocy leczniczej przez felczera (§ 1 pkt 2) obejmuje:
1)
zbadanie chorego,
2)
ustalenie rozpoznania,
3)
leczenie chorego, a jeśli zachodzi potrzeba - przekazanie chorego pod opiekę lekarza lub położnej bądź skierowanie do określonego rodzaju zakładu leczniczego.
2.
Felczer jest obowiązany w szczególności przekazać chorego pod opiekę lekarską w przypadkach:
1)
nieustalenia rozpoznania,
2)
zachorowania wymagającego niezwłocznego zabiegu chirurgicznego,
3)
stwierdzenia objawów wskazujących na możliwość zagrożenia otrzewnej,
4)
podejrzenia, że w wyniku odniesionego urazu nastąpiło uszkodzenie organów wewnętrznych, jamy brzusznej, czaszki bądź klatki piersiowej,
5)
nieustępowania objawów chorobowych w ciągu 7 dni od chwili objęcia leczenia.
§  3.
W ramach swoich uprawnień (§§ 1 i 2) felczer dokonuje samodzielnie następujących zabiegów:
1)
nakłucie żył w celu pobrania krwi do badania, upustu krwi bądź wykonywania wstrzykiwań,
2)
wykonywanie wstrzykiwań podskórnych, domięśniowych i dożylnych - z zastrzeżeniami zawartymi w § 5,
3)
nakładanie szyn przy złamaniach i zwichnięciach w celu przygotowania chorego do transportu,
4)
zakładanie szwów skórnych oraz podwiązywanie naczyń krwionośnych przy krwotokach z ran,
5)
przecinanie ropni w przypadkach nie wymagających znieczulenia bądź w znieczuleniu miejscowym chlorkiem etylu,
6)
zakładanie tamponów przy krwotokach z nosa z wyjątkiem tamponady żylnej,
7)
cewnikowanie pęcherza przy użyciu miękkiego cewnika oraz płukanie pęcherza,
8)
zgłębnikowanie oraz płukanie żołądka przy zatruciach,
9)
stosowanie lewatyw kroplówkowych, odżywczych i leczniczych,
10)
stosowanie suchych i ciętych baniek,
11)
pobieranie do badań laboratoryjnych rozmazów z nosa, gardła i narządów płciowych,
12)
określanie grup krwi,
13)
wykonywanie zabiegów z zakresu pierwszej pomocy w nagłych wypadkach.
§  4.
Pod kierunkiem lekarza felczer może wykonywać następujące czynności:
1)
podawać narkozę wziewną, dożylną i doodbytniczą,
2)
stosować nowokainę przy znieczuleniu miejscowym,
3)
zakładać opatrunki gipsowe oraz plastry przy zastosowaniu wyciągów,
4)
zakładać tampony przy krwotokach innych niż wymienione w § 3 pkt 6,
5)
asystować przy nieskomplikowanych zabiegach chirurgicznych,
6)
dokonywać przetaczania krwi,
7)
wykonywać czynności laboranta medycznego,
8)
stosować zabiegi w gabinetach leczenia fizykalnego i gabinetach radiologicznych,
9)
dokonywać czynności sekcyjnych.
§  5. 1
1.
Felczer ma prawo przepisywać na recepcie środki farmaceutyczne i materiały medyczne, które są dopuszczone do obrotu w Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w odrębnych przepisach, z wyłączeniem leków bardzo silnie działających oraz środków odurzających i psychotropowych, w tym również środków odurzających i psychotropowych objętych wykazami określonymi na podstawie art. 39 ust. 2 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 i Nr 75, poz. 468, z 1998 r. Nr 117, poz. 756, Nr 137, poz. 887, Nr 144, poz. 929 i Nr 162, poz. 1116 oraz z 1999 r. Nr 45, poz. 439 i Nr 49, poz. 483).
2.
Spośród leków bardzo silnie działających, środków odurzających i substancji psychotropowych felczer może zapisać:
1)
Aether płyn,
2)
Morphinum - po 1 amp. jednorazowo (0,01 g/ml),
3)
Gliceroli trinitras (tabletki podjęzykowe i dopoliczkowe),
4)
Hyoscini butylbromidum draż., czopek,
5)
środki odurzające grupy III N,
6)
substancje psychotropowe grupy IV P.
§  6.
1.
Dokumenty wystawione przez felczera powinny być opatrzone pieczątką podłużną zakładu, w którym felczer jest zatrudniony, oraz pieczątką z nazwiskiem felczera z zaznaczeniem tytułu "felczer".
2.
Recepty wystawiane przez felczera powinny odpowiadać przepisom o wystawianiu recept przez lekarzy oraz przepisom ust. 1.
3.
Przy zapisywaniu morfiny felczer jest obowiązany podać na recepcie nazwisko, imię i adres chorego oraz rozpoznanie uzasadniające konieczność zastosowania morfiny.
§  7.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Z dniem 23 grudnia 2003 r. nin. rozporządzenie traci moc w zakresie, w jakim stało się sprzeczne z art. 4 oraz w zakresie, w jakim zostało wydane na podstawie art. 5 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zawodzie felczera (Dz.U.50.36.336), w związku ze zmianami wprowadzonymi przez art. 1 pkt 6 i 7 ustawy z dnia 29 października 2003 r. o zmianie ustawy o zawodzie felczera (Dz.U.03.208.2017) - zob. też art. 3 powołanej ustawy zmieniającej.
1 § 5 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 11 czerwca 1999 r. (Dz.U.99.53.566) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 19 czerwca 1999 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1953.18.73

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczegółowy zakres uprawnień zawodowych felczera.
Data aktu: 23/02/1953
Data ogłoszenia: 30/03/1953
Data wejścia w życie: 30/03/1953