Umarzanie, rozkładanie na raty i odraczanie należnych Skarbowi Państwa kosztów sądowych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 14 grudnia 1949 r.
o umarzaniu, rozkładaniu na raty i odraczaniu należnych Skarbowi Państwa kosztów sądowych.

Na podstawie art. 121 przepisów o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. R. P. z 1946 r. Nr 70, poz. 382) zarządzam, co następuje:
§  1.
1.
Za zaległe w rozumieniu rozporządzenia niniejszego uważa się prawomocnie ustalone koszty sądowe w postępowaniu cywilnym, których dłużnik nie uiścił.
2.
Koszty sądowe, od których uiszczenia uzależnione jest dokonanie czynności lub przyjęcie wniosku, nie podlegają przepisom rozporządzenia niniejszego.
§  2.
1.
Jeżeli natychmiastowe ściągnięcie zaległych kosztów sądowych groziłoby dłużnikowi zbyt ciężkimi skutkami, zapłata kosztów może być rozłożona na raty lub odroczona, w obu przypadkach na okres nie dłuższy niż dwa lata.
2.
Zaplata sumy mniejszej niż 500 zł nie może być rozłożona na raty.
3.
Niezapłacenie którejkolwiek raty w terminie powoduje natychmiastową wymagalność pozostałej części należności.
4.
Odroczenie lub rozłożenie na raty może być cofnięte w razie stwierdzenia, że uiszczenie zaległych kosztów sądowych może nastąpić w terminie krótszym.
§  3.
Zaległe koszty sądowe mogą być umorzone w części lub w całości, jeżeli dłużnik na podstawie zaświadczenia władzy publicznej o jego stanie rodzinnym, majątku i dochodach wykaże, że nie jest w stanie uiścić kosztów sądowych, a egzekucja z posiadanego majątku i dochodu pozbawiłaby go środków niezbędnych do najskromniejszego utrzymania jego i jego rodziny.
§  4.
1.
Zaległe koszty sądowe mogą być umorzone także z urzędu, jeżeli od dnia ich wymagalności upłynęło więcej niż dwa lata, a egzekucja była bezskuteczna lub jej wszczęcie okazało się niemożliwe lub zupełnie bezcelowe wobec stwierdzenia, że suma uzyskana z ewentualnej egzekucji nie pokryłaby nawet części zaległych kosztów sądowych.
2.
Koszty sądowe, nie przewyższające 300 zł, mogą być umorzone nawet przed upływem dwóch lat od dnia ich wymagalności, jeżeli ściągnięcie ich byłoby połączone z niewspółmiernymi trudnościami.
§  5.
O rozłożeniu na raty i odroczeniu zapłaty rozstrzyga ostatecznie według swego uznania kierownik sądu pierwszej instancji, a jeżeli dłużnik otrzymał wezwanie do zapłaty kosztów od innego sądu - kierownik tego sądu.
§  6.
1.
O umorzeniu kosztów sądowych rozstrzyga ostatecznie według swego uznania:
a)
jeżeli zaległość przewyższa 50.000 zł - Minister Sprawiedliwości,
b)
jeżeli zaległość przewyższa 1.000 zł, lecz wynosi nie więcej niż 50.000 zł - prezes sądu apelacyjnego,
c)
jeżeli zaległość wynosi nie więcej niż 1.000 zł - kierownik sądu, w którym rozpoznawano sprawę w pierwszej instancji.
2.
Podanie o umorzenie zaległych kosztów wnosi się do kierownika sądu, w którym rozpoznawano sprawę w pierwszej instancji, a jeżeli dłużnik otrzymał wezwanie do zapłaty kosztów od innego sądu - do kierownika tego sądu. Kierownik sądu jeżeli sam nie jest uprawniony do rozstrzygnięcia podania, przedstawi je wraz ze swą opinią władzy powołanej do wydania decyzji.
3.
W przypadku, gdy powstanie podstawa do wszczęcia postępowania z urzędu, kierownik sądu, jeżeli sam nie jest uprawniony do umorzenia kosztów, przedstawia wniosek o umorzenie kosztów wraz z uzasadnieniem władzy właściwej do wydania decyzji.
§  7.
1.
Rozporządzenie wchodzi w życie w tydzień po jego ogłoszeniu.
2.
Jednocześnie traci moc obowiązującą rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 czerwca 1945 r. o umarzaniu, rozkładaniu na raty i odraczaniu zapłaty zaległych w postępowaniu cywilnym, a należnych Skarbowi Państwa, kosztów sądowych (Dz. U. R. P. Nr 23, poz. 134).

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1949.61.485

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Umarzanie, rozkładanie na raty i odraczanie należnych Skarbowi Państwa kosztów sądowych.
Data aktu: 14/12/1949
Data ogłoszenia: 19/12/1949
Data wejścia w życie: 27/12/1949