Ochrona tajemnicy państwowej i służbowej.

DEKRET
z dnia 26 października 1949 r.
o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej.

W celu zapobieżenia:

- rozpowszechnianiu wiadomości, które ze względu na dobro Polski Ludowej należy zachować w tajemnicy

- przenikaniu tych wiadomości do ośrodków wrogich Polsce Ludowej

- wykorzystywaniu tych wiadomości na szkodę Polski Ludowej

na podstawie art. 4 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy z dnia 2 lipca 1949 r. o upoważnieniu Rządu do wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 41, poz. 302) - Rada Ministrów postanawia, a Rada Państwa zatwierdza, co następuje:

Rozdział  I.

Przepisy ogólne.

Art.  1.
1.
Tajemnicę państwową stanowią wszelkie wiadomości, dokumenty lub inne przedmioty, które ze względu na obronę, bezpieczeństwo lub ważne interesy gospodarcze bądź polityczne Państwa Polskiego albo państw zaprzyjaźnionych mogą być udostępnione wyłącznie osobom do tego uprawnionym.
2.
Rada Ministrów może w drodze uchwały szczegółowo określić zakres wiadomości, dokumentów lub innych przedmiotów jako stanowiących tajemnicę państwową.
Art.  2.

Tajemnicę służbową stanowią wiadomości, dokumenty lub inne przedmioty, które ze względu na dobro służby mogą być udostępnione wyłącznie osobom do tego uprawnionym.

Rozdział  II.

Przepisy karne.

Art.  3.
1.
Kto nie będąc do tego uprawniony zbiera, przechowuje, przekazuje, ujawnia lub ogłasza wiadomości, dokumenty lub inne przedmioty, stanowiące tajemnicę państwową,

podlega karze więzienia do lat 10.

2.
Jeżeli przestępstwo określone w ust. 1 popełnia urzędnik w odniesieniu do wiadomości, dokumentów lub innych przedmiotów, do których ma dostęp w związku ze służbą,

podlega karze więzienia.

3.
Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 2 działa nieumyślnie,

podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu.

Art.  4.
1.
Kto nie będąc do tego uprawniony zbiera, przechowuje, przekazuje, ujawnia lub ogłasza wiadomości, dokumenty lub inne przedmioty, stanowiące tajemnicę państwową ze względu na obronę lub bezpieczeństwo Państwa,

podlega karze więzienia.

2.
Jeżeli przestępstwo określone w ust. 1 popełnia urzędnik w odniesieniu do wiadomości, dokumentów lub innych przedmiotów, do których ma dostęp w związku ze służbą,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3.

3.
Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 2 działa nieumyślnie,

podlega karze więzienia do lat 5.

Art.  5.
1.
Kto wykracza przeciwko zarządzeniom władz wydanym dla ochrony tajemnicy państwowej,

podlega karze więzienia do 1 roku lub aresztu.

2.
Jeżeli w związku z czynem określonym w ust. 1 doszło lub mogło dojść do ujawnienia tajemnicy państwowej,

sprawca podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu.

3.
Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 2 działa nieumyślnie,

podlega karze więzienia do 1 roku lub aresztu.

4.
Jeżeli przestępstwo określone w ust. 1, 2 lub 3 popełnia urzędnik w związku ze służbą,

sąd może wymierzyć karę o połowę wyższą od najwyższego wymiaru kary przewidzianego za dane przestępstwo.

Art.  6.
1.
Kto wykracza przeciwko zarządzeniom władz wydanym dla ochrony tajemnicy państwowej ze względu na obronę lub bezpieczeństwo Państwa,

podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu.

2.
Jeżeli w związku z czynem określonym w ust. 1 doszło lub mogło dojść do ujawnienia tajemnicy państwowej,

sprawca podlega karze więzienia do lat 5.

3.
Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 2 działa nieumyślnie,

podlega karze więzienia do lat 2 lub aresztu.

4.
Jeżeli przestępstwo określone w ust. 1, 2 lub 3 popełnia urzędnik w związku ze służbą,

sąd może wymierzyć karę o połowę wyższą od najwyższego wymiaru kary przewidzianego za dane przestępstwo.

Art.  7.
1.
Urzędnik, który dopuszcza do utraty powierzonych mu dokumentów lub innych przedmiotów, stanowiących tajemnicę państwową, jeśli to spowodowało lub mogło spowodować ujawnienie tej tajemnicy,

podlega karze więzienia do lat 10.

2.
Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,

podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu.

Art.  8.
1.
Urzędnik, który dopuszcza do utraty powierzonych mu dokumentów lub przedmiotów, stanowiących tajemnicę państwową ze względu na obronę lub bezpieczeństwo Państwa, jeśli to spowodowało lub mogło spowodować ujawnienie tej tajemnicy,

podlega karze więzienia.

2.
Jeżeli sprawca działa nieumyślnie,

podlega karze więzienia do lat 5.

Art.  9.
1.
Kto nie będąc do tego uprawniony przekazuje, ujawnia lub rozgłasza tajemnicę służbową,

podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu do lat 3.

2.
Jeżeli przestępstwo określone w ust. 1 popełnia urzędnik w odniesieniu do tajemnicy służbowej, do której ma dostęp w związku ze służbą,

podlega karze więzienia do lat 5.

3.
Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 2 działa nieumyślnie,

podlega karze aresztu do lat 2.

Art.  10.
1.
Urzędnik, który wykracza przeciwko zarządzeniom władz wydanym dla ochrony tajemnicy służbowej,

podlega karze aresztu do 1 roku.

2.
Jeżeli w związku z czynem określonym w ust. 1 doszło lub mogło dojść do ujawnienia tajemnicy służbowej,

sprawca podlega karze więzienia do lat 3 lub aresztu do lat 3.

3.
Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 2 działa nieumyślnie,

podlega karze aresztu do 1 roku.

Art.  11.

W przypadku mniejszej wagi sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.

Art.  12.

Odpowiedzialności karnej, przewidzianej dla urzędników, podlegają - oprócz osób, wymienionych w art. 292 kodeksu karnego i w art. 46 dekretu o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa - również członkowie ciał kolegialnych o charakterze publiczno-prawnym, członkowie rad narodowych jako też pracownicy i członkowie kolegialnych ciał związków zawodowych oraz organizacji społecznych i politycznych.

Rozdział  III.

Przepisy końcowe.

Art.  13.
1.
W sprawach o przestępstwa określone w art. 3-8 właściwe są sądy wojskowe.
2.
Sądy wojskowe wymierzają karę więzienia w granicach do 15 lat.
3.
Przepisy art. 54 kodeksu postępowania karnego oraz art. 55 dekretu o przestępstwach szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy Państwa stosuje się odpowiednio.
Art.  14. 1

(uchylony).

Art.  15.

Państwowe władze naczelne wydadzą zarządzenia, zabezpieczające ochronę tajemnicy państwowej.

Art.  16.

Z dniem wejścia w życie niniejszego dekretu tracą moc: art. 289 kodeksu karnego oraz art. 159 i 160 kodeksu karnego Wojska Polskiego.

Art.  17.

Wykonanie dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów, Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Ministrom: Bezpieczeństwa Publicznego, Obrony Narodowej, Sprawiedliwości oraz pozostałych ministrom.

Art.  18.

Dekret wchodzi w życie po upływie 10 dni od dnia ogłoszenia.

1 Art. 14 uchylony przez art. 6 ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. o zmianie przepisów postępowania karnego (Dz.U.61.53.296) z dniem 1 stycznia 1962 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1949.55.437

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Ochrona tajemnicy państwowej i służbowej.
Data aktu: 26/10/1949
Data ogłoszenia: 02/11/1949
Data wejścia w życie: 13/11/1949