Prawo zabudowy.

DEKRET
z dnia 26 października 1945 r.
o prawie zabudowy.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia, a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:
Art.  1.
(1)
Państwo lub związki samorządu terytorialnego, będące właścicielami gruntu, mogą ustanowić na rzecz innej osoby na całości lub części tego gruntu prawo wzniesienia jednego lub większej ilości budynków na czas i za wynagrodzeniem, oznaczonymi w umowie (prawo zabudowy).
(2)
Osoba, która od właściciela gruntu uzyskała prawo zabudowy, nabywa co do budynku prawo własności, a co do gruntu prawo użytkowania.
(3)
Umowa, ustanawiająca prawo zabudowy, powinna być pod nieważnością zawarta w formie aktu notarialnego.
(4)
Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z Ministrem Odbudowy określi w rozporządzeniu sposób ujawnienia w księgach hipotecznych (gruntowych) odrębnego prawa zabudowy i praw rzeczowych na tym prawie.
Art.  2.
(1)
Umowa, ustanawiająca prawo zabudowy, powinna zawierać:
a)
zobowiązanie nabywcy prawa do rozpoczęcia i zakończenia budowy w ściśle oznaczonych terminach,
b)
określenie rodzaju i technicznych warunków wykonania budynku i utrzymywania go w należytym stanie,
c)
warunki i termin odbudowy w razie zniszczenia lub rozbiórki budynku w czasie trwania umowy,
d)
wysokość opłaty za prawo zabudowy i sposób jej uiszczania.
(2)
Niedotrzymanie tych warunków przez nabywcę prawa zabudowy, powoduje rozwiązanie umowy. W tym przypadku nabywcy prawa zabudowy nie służy prawo zatrzymania z tytułu dokonanych robót.
Art.  3.
(1)
Prawo zabudowy może być ustanowione na czas nie krótszy niż lat 30 i nie dłuższy niż lat 80.
(2)
W ostatnich pięciu latach przed upływem czasu, na który umowa była zawarta, prawo zabudowy może być przedłużane za zgodą stron na okresy czasu, nie przenoszące każdy lat 20.
Art.  4.

Z upływem czasu, na który ustanowione zostało prawo zabudowy, a także w razie wcześniejszego rozwiązania umowy (art. 2) budynek przechodzi na własność właściciela gruntu za wynagrodzeniem, którego wysokość określi umowa.

Art.  5.
(1)
Prawo zabudowy może być zbywane, dziedziczone i obciążane. Ustanowienie służebności wymaga wyraźnej zgody właściciela gruntu.
(2)
Obciążenia, ustanowione przez nabywcę prawa zabudowy, ciążą wyłącznie na budynku.
Art.  6.
(1)
Prawo zabudowy będzie wpisane do wykazu księgi hipotecznej (gruntowej).
(2)
Jeżeli grunt nie ma urządzonej księgi hipotecznej (gruntowej), ustanowienie na nim prawa zabudowy może nastąpić przy równoczesnym założeniu księgi.
Art.  7.
(1)
Wraz z wygaśnięciem prawa zabudowy skutkiem upływu czasu wygasają wszelkie prawa rzeczowe i ciężary, zapisane przez nabywcę prawa zabudowy w księdze hipotecznej (gruntowej).
(2)
Wierzyciel, który utracił hipotekę wskutek wygaśnięcia prawa zabudowy, uzyskuje ustawowe prawo zastawu na roszczeniu nabywcy prawa zabudowy do wynagrodzenia, przewidzianego w art. 4.
Art.  8.

Wszelkie podatki i opłaty państwowe i samorządowe, przypadające z gruntu, na którym ustanowiono prawo zabudowy, ciążą na nabywcy tego prawa.

Art.  9.

Prawa zabudowy, ustanowione przed dniem wejścia w życie niniejszego dekretu, podlegają przepisom dotychczasowym.

Art.  10.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrom: Sprawiedliwości i Odbudowy.

Art.  11.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. Równocześnie tracą moc obowiązującą przepisy w sprawach unormowanych dekretem niniejszym, w szczególności: art. 5421-27 tom X cz. 1 Zwodu Praw, ustawa z dnia 26 kwietnia 1912 r. o prawie zabudowy (Dz. u. p. austr. Nr 86) i rozporządzenie rządu Rzeszy z dnia 15 stycznia 1919 r. o prawie zabudowy (Dz. u. Rzeszy str. 72).

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.50.280

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Prawo zabudowy.
Data aktu: 26/10/1945
Data ogłoszenia: 21/11/1945
Data wejścia w życie: 21/11/1945