Częściowa mobilizacja do służby wojskowej.

DEKRET
z dnia 22 marca 1945 r.
o częściowej mobilizacji do służby wojskowej.

Na podstawie ustawy z dnia 3 stycznia 1945 r. o trybie wydawania dekretów z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr 1, poz. 1) - Rada Ministrów postanawia a Prezydium Krajowej Rady Narodowej zatwierdza, co następuje:
Art.  1.

Na terenach Rzeczypospolitej Polskiej, całkowicie wyzwolonych spod okupacji niemieckiej powołuje się do czynnej służby wojskowej:

a)
mężczyzn urodzonych w latach 1925, 1924, 1923, 1922 i 1921;
b)
podoficerów rezerwy i pospolitego ruszenia, podoficerów byłych tajnych organizacyj wojskowych, podoficerów w stanie spoczynku do lat 40 włącznie, podoficerów zawodowych do lat 45 włącznie;
c)
oficerów rezerwy i pospolitego ruszenia, oficerów byłych tajnych organizacyj wojskowych, oficerów w stanie spoczynku i urzędników wojskowych do lat 45 włącznie, a oficerów zawodowych do lat 50 włącznie;
d)
lekarzy, lekarzy dentystów, dentystów, techników dentystycznych, lekarzy weterynarii, magistrów farmacji i farmaceutów, prowizorów farmacji, felczerów, felczerów weterynaryjnych i pielęgniarzy do lat 50 włącznie, byłych słuchaczy i słuchaczki wydziałów: lekarskiego, weterynaryjnego i farmacji wyższych uczelni zarówno krajowych jak i zagranicznych oraz słuchaczy i słuchaczki Akademii Stomatologicznej i wydziałów dentystycznych wyższych uczelni zagranicznych, do lat 35 włącznie;
e)
szoferów, specjalistów samochodowych, specjalistów lotnictwa i broni pancernej do lat 40 włącznie;
f)
kobiety: lekarzy, lekarzy-dentystów, dentystów, techników dentystycznych, lekarzy weterynarii, magistrów farmacji i farmaceutki, prowizorów farmacji, felczerki i pielęgniarki do lat 40 włącznie.
Art.  2.

Nie podlegają powołaniu do czynnej służby wojskowej:

a)
członkowie Milicji Obywatelskiej, funkcjonariusze bezpieczeństwa publicznego w służbie czynnej;
b)
pracownicy Polskich Kolei Państwowych w służbie czynnej;
c)
osoby uznane za zupełnie niezdolne do służby wojskowej w myśl art. 49 ust. 2 pkt. e) ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz. U. R. P. Nr 25, poz. 220);
d)
duchowni i zakonnicy prawnie uznanych wyznań;
e)
kobiety wymienione w art. 1 pkt. d) i f) o ile posiadają choćby jedno dziecko poniżej lat 16-tu.
Art.  3.
§  1.
Od powołania do czynnej służby wojskowej mogą być zwolnieni na czas pełnienia niżej wyszczególnionych czynności:
a)
na wniosek właściwej władzy przełożonej - wysoko wykwalifikowani urzędnicy: państwowi i samorządowi oraz urzędnicy i pracownicy przedsiębiorstw państwowych;
b)
na wniosek właściwych Dyrekcyj - inżynierowie, pracownicy techniczni i wysoko wykwalifikowani robotnicy: Poczt i Telegrafów oraz Dróg Wodnych;
c)
na wniosek Ministra Oświaty - profesorowie, docenci i asystenci szkół wyższych oraz pracownicy zakładów i laboratoriów naukowych;
d)
na wniosek właściwych kuratorów okręgów szkolnych - nauczyciele szkół powszechnych powyżej lat 38 oraz nauczyciele szkół średnich;
e)
na podstawie zaświadczenia przewodniczącego wojewódzkiej rady narodowej - kierownicy przedsiębiorstw przemysłowych o ile przedsiębiorstwa te zatrudniają co najmniej 50 osób, a na podstawie zaświadczenia Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych - administratorzy państwowych przedsiębiorstw rolnych oraz lekarze weterynarii;
f)
na wniosek Ministra Pracy, Opieki Społecznej i Zdrowia - lekarze, dentyści i magistrzy farmacji, na stanowiskach niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania służby zdrowia, a na wniosek naczelnika wojewódzkiego wydziału zdrowia w wyjątkowych wypadkach dezynfektorzy i pielęgniarki dla szpitali epidemicznych;
g)
na podstawie zaświadczenia właściwych prezesów sądów apelacyjnych - aplikanci sądowi, którzy od dnia 1 czerwca 1945 r. przystąpią do złożenia egzaminu sędziowskiego;
h)
na podstawie zaświadczenia właściwej władzy administracji ogólnej I instancji - ojcowie jako jedyni żywiciele nieletnich dzieci poniżej lat 16, bez matki, o ile ojcowie ci: 1) nie są oficerami, 2) nie posiadają w swojej rodzinie nikogo zdolnego do pracy.
§  2.
Spośród wymienionych w § 1 pkt. a), b) i e) zwolnieniu od powołania do czynnej służby wojskowej nie podlegają:

oficerowie zawodowi i podoficerowie zawodowi,

oficerowie, podoficerowie i szeregowi rezerwy - służby zdrowia oraz następujących rodzajów broni: artylerii, czołgów, lotnictwa, łączności, saperów i saperów kolejowych.

Art.  4.

Uchylający się od poboru i wcielenia do służby wojskowej podlegają odpowiedzialności w myśl Kodeksu Karnego Wojska Polskiego przed sądami wojskowymi.

Art.  5.

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrowi Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej i Ministrem Bezpieczeństwa Publicznego.

Art.  6.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1945.11.55

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Częściowa mobilizacja do służby wojskowej.
Data aktu: 22/03/1945
Data ogłoszenia: 07/04/1945
Data wejścia w życie: 07/04/1945