Obywatelstwo osób, wstępujących w czasie wojny do służby państw sprzymierzonych i neutralnych.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 29 lipca 1942 r.
o obywatelstwie osób, wstępujących w czasie wojny do służby państw sprzymierzonych i neutralnych.

Na podstawie art. 79 ust. (2) ustawy konstytucyjnej stanowię co następuje:
Art.  1.

Obywatel polski, który znajdując się w czasie trwania wojny poza granicami Rzeczypospolitej, przyjął urząd publiczny w służbie państwa sprzymierzonego lub neutralnego, nie traci obywatelstwa polskiego, jeżeli nie nabył przez to obcego obywatelstwa i jeżeli nie uchybił ustawowym obowiązkom wierności w stosunku do Państwa Polskiego.

Art.  2.
1)
Obywatel polski, zamierzający w czasie trwania wojny przyjąć obowiązki, w wojsku państwa sprzymierzonego lub organizacji wojskowej tego państwa, obowiązany jest uzyskać na to zgodę właściwych władz polskich.
(2)
Obywatel polski, przyjmujący obowiązki w wojsku państwa sprzymierzonego lub organizacji wojskowej tego państwa, może uzyskać zgodę, przewidzianą w ustępie poprzedzającym, również po przyjęciu tych obowiązków, jeżeli był wolny od powszechnego obowiązku służby w polskich siłach zbrojnych bądź też, jeżeli wykaże, że nie miał możności zgłoszenia się do tej służby.
Art.  3.

Władzą właściwą do wyrażania zgody przewidzianej w art. 2 jest Minister Spraw Wewnętrznych, działający po zasięgnięciu opinii Ministra Spraw Wojskowych. Ministrowie ci mogą uprawnienia swe w tym zakresie przekazać za zgodą Ministra Spraw Zagranicznych właściwym urzędom zagranicznym Rzeczypospolitej Polskiej, a po rozpoczęciu czynności przez władze w Kraju-również określonym przez siebie władzom administracyjnym.

Art.  4.
1)
W razie niewystąpienia o zgodę przewidzianą w art. 2 ust. (1) przed przyjęciem obowiązków w wojsku państwa sprzymierzonego lub organizacji wojskowej tego państwa, należy wystąpić o jej uzyskanie przed ustaniem tych obowiązków, a najdalej w ciągu, sześciu miesięcy od daty zwolnienia.
(2)
Jeżeli strona udowodni, że uchybienie terminowi określonemu w ust. (1) nastąpiło bez jej winy, z powodu przeszkód nie do przezwyciężenia, może ona w ciągu jednego miesiąca od ustania przeszkody prosić władzę określoną w art. 3 o przywrócenie terminu.
(3)
Podania o wyrażenie zgody należy wnosić do właściwego urzędu konsularnego, a w razie pobytu strony w Kraju do właściwej powiatowej władzy administracji ogólnej.
(4)
Niezłożenie podania w terminach określonych w ustępach poprzedzających lub prawomocne orzeczenie, odmawiające zgody, powoduje utratę obywatelstwa polskiego. Władzami właściwymi do stwierdzania utraty obywatelstwa są władze przewidziane w art. 3.
Art.  5.

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych może udzielić obywatelom polskim, przebywającym w oznaczonych krajach sprzymierzonych, ogólnego zezwolenia na pełnienie obowiązków w wojsku lub w poszczególnych organizacjach wojskowych tych krajów.

Art.  6.

Wydane dotychczas przez Ministra Spraw Wojskowych oraz organy mu podległe lub przez urzędy zagraniczne Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenia na przyjęcie obowiązków w wojsku państw sprzymierzonych lub w organizacjach wojskowych tych państw uznaje się za należycie wydane w rozumieniu art. 115 ust. (1) ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym (Dz.U.R.P. Nr . 25, poz. 220).

Art.  7.

Utrata obywatelstwa, następująca w wyniku przepisu art. 115 ust. (1) ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym bądź w wyniku przepisu art. 4 ust. (4) niniejszego dekretu, nie obejmuje żony i dzieci tracącego obywatelstwo.

Art.  8.

Przepisów art. 177 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o powszechnym obowiązku wojskowym nie stosuje się do osób, które nie utraciły obywatelstwa na skutek zastosowania przepisów niniejszego dekretu.

Art.  9.

Dekret niniejszy traci moc obowiązującą w terminie określonym przez rozporządzenie Rady Ministrów.

Art.  10.

Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrom: Spraw Wewnętrznych, Spraw Zagranicznych i Spraw Wojskowych.

Art.  11.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku

Nowa grupa osób uprawnionych z niepełnosprawnością do świadczenia wspierającego, wyższe świadczenie pielęgnacyjne i zmiany organizacyjne w orzecznictwie o niezdolności do pracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – to tylko niektóre zmiany w prawie, które będą dotyczyły osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Nowe terapie onkologiczne z refundacją

Od 1 stycznia 2026 r. będą refundowane 24 nowe terapie, w tym 9 onkologicznych, 15 nieonkologicznych i 8 terapii w chorobach rzadkich. Dla 585 terapii refundacja będzie kontynuowana. Nowe opcje leczenia zyskały osoby chore na chłoniaka grudkowego, chłoniaka Hodgkina, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka przełyku i gruczolakoraka żołądka lub połączenia żołądkowo-przełykowego.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1942.7.15

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Obywatelstwo osób, wstępujących w czasie wojny do służby państw sprzymierzonych i neutralnych.
Data aktu: 29/07/1942
Data ogłoszenia: 08/08/1942
Data wejścia w życie: 08/08/1942