Sposób udowodnienia czynnego udziału w walkach o niepodległość Państwa Polskiego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH
z dnia 22 stycznia 1938 r.
o sposobie udowodnienia czynnego udziału w walkach o niepodległość Państwa Polskiego.

Na podstawie art. 2 ust. (2) ustawy z dnia 2 lipca 1937 r. o zapewnieniu pracy i o zaopatrzeniu uczestników walk o niepodległość Państwa Polskiego (Dz. U. R. P. Nr 59, poz. 464) zarządzam co następuje:
§  1.
Czynny udział w walkach o niepodległość Państwa Polskiego, uprawniający do ubiegania się o pracę w trybie i na warunkach ustawy z dnia 2 lipca 1937 r. o zapewnieniu pracy i o zaopatrzeniu uczestników walk o niepodległość Państwa Polskiego (Dz. U. R. P. Nr 59, poz. 464), stwierdza zaświadczenie, wystawione przez właściwe władze wojskowe.
§  2.
Zaświadczenie otrzymać mogą osoby, które:
a)
należały do organizacyj lub formacyj niepodległościowych wymienionych w załączniku Nr 1,
b)
nie należąc do organizacyj lub formacyj niepodległościowych, brały czynny udział w walkach o niepodległość Państwa Polskiego.
§  3.
Władzami właściwymi do wydania zaświadczeń dla osób, należących do organizacyj lub formacyj niepodległościowych są:
1)
Wojskowe Biuro Historyczne,
2)
Komisja Kwalifikacyjna Polskiej Organizacji Wojskowej przy Wojskowym Biurze Historycznym,
3)
Archiwum Wojskowe,
4)
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII,
5)
Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VIII,

w zależności od okoliczności, która z wyżej wymienionych władz oraz instytucyj przechowuje akta danej organizacji lub formacji niepodległościowej (załącznik Nr 2).

§  4.
Władzą właściwą do wydawania zaświadczeń:
a)
dla osób, które nie należąc do organizacyj lub formacyj niepodległościowych, wyszczególnionych w załączniku Nr 1, brały czynny udział w walkach o niepodległość Państwa Polskiego,
b)
dla osób, które z jakichkolwiek powodów nie otrzymały zaświadczenia od władzy właściwej wskazanej w § 3,

jest Ogólna Komisja Orzekająca przy Wojskowym Biurze Historycznym, która wydaje zaświadczenia według wzoru, podanego w załączniku Nr 3.

§  5.
W przypadku niemożności uzyskania zaświadczenia od władz lub instytucyj, wymienionych w § 3, interesowany powinien przedstawić Ogólnej Komisji Orzekającej przy Wojskowym Biurze Historycznym oświadczenie, wystawione przez co najmniej dwóch świadków, odznaczonych Krzyżem lub Medalem Niepodległości, którzy jednocześnie z interesowanym pełnili służbę w danej organizacji lub formacji niepodległościowej, stwierdzające czynny udział interesowanego w walkach o niepodległość; podpisy świadków mają być uwierzytelnione.
§  6.
Podania o wydanie zaświadczeń, przewidzianych w rozporządzeniu niniejszym, oraz zaświadczenia te są wolne od opłat stemplowych na mocy art. 142 pkt 5) oraz art. 160 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 1 lipca 1936 r. o opłatach stemplowych (Dz. U. R. P. z 1935 r. Nr 64, poz. 404).
§  7.
Zaświadczenia, wydane do czasu ogłoszenia rozporządzenia niniejszego przez władze lub instytucje wojskowe, wskazane w § 3, a stwierdzające udział danej osoby w organizacjach lub formacjach niepodległościowych wymienionych w załączniku Nr 1, zachowują nadal swą ważność i zastępują zaświadczenia wymienione w § 1.
§  8.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1/do § 2. 1

WYKAZ ORGANIZACYJ ORAZ FORMACYJ NIEPODLEGŁOŚCIOWYCH.

L. p. Nazwa organizacji lub formacji Czas działalności niepodległościowej
1 Organizacja Bojowa Polskiej Partii Socjalistycznej od 1 sierpnia 1904 r.

do 31 grudnia 1912 r.

2 Związek Walki Czynnej od 1 czerwca 1908 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

3 Związek Strzelecki od 1 grudnia 1910 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

4 Strzelec od 1 grudnia 1910 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

5 Armia Polska od 1 października 1910 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

6 Polskie Drużyny Strzeleckie od 31 lipca 1911 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

7 Sokole Drużyny Polowe od 1 lipca 1912 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

8 Drużyny Bartoszowe od 1 lipca 1912 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

9 Drużyny Tow. im. Kościuszki od 1 lipca 1912 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

10 Drużyny Podhalańskie od 1 lipca 1912 r.

do 6 sierpnia 1914 r.

11 Legiony Polskie (Polski Korpus Posiłkowy, Polska Siła Zbrojna) od 1 sierpnia 1914 r.

do 11 listopada 1918 r.

12 Bajończycy od 21 sierpnia 1914 r.

do 22 sierpnia 1915 r.

13 Legion Puławski od 18 października 1914 r.

do 13 października 1915 r.

14 Brygada Strzelców Polskich od 13 października 1915 r.

do 21 lutego 1917 r.

15 Dywizja Strzelców Polskich od 21 lutego 1917 r.

do 6 sierpnia 1917 r.

16 I Korpus Polski od 6 sierpnia 1917 r.

do 7 lipca 1918 r.

17 II Korpus Polski od 6 grudnia 1917 r.

do 12 maja 1918 r.

18 III Korpus Polski od 15 stycznia 1918 r.

do 22 sierpnia 1918 r.

19 Oddział Polski w Odesie od 23 listopada 1917 r.

do 20 kwietnia 1918 r.

20 Polska Oddzielna Brygada na Kaukazie od 25 grudnia 1917 r.

do 26 lipca 1918 r.

21 Oddział na Murmaniu od 29 czerwca 1918 r.

do 11 listopada 1918 r.

22 Oddział na Kubaniu od 24 sierpnia 1918 r.

do 11 listopada 1918 r.

23 IV Dywizja Gen. Żeligowskiego od 23 października 1918 r.

do 11 listopada 1918 r.

24 V Dywizja Syberyjska od 23 czerwca 1918 r.

do 11 listopada 1918 r.

25 Armia Polska we Francji od 4 czerwca 1917 r.

do 11 listopada 1918 r.

26 Polska Organizacja Wojskowa od 1 września 1914 r.

do 6 kwietnia 1923 r.

27 Zarządy Związków Wojskowych Polaków od 24 marca 1917 r.

do 1 lipca 1918 r.

28 Naczelny Polski Komitet (Naczpol) od 21 czerwca 1917 r.

do 31 stycznia 1918 r.

29 Naczelna Rada Polskiej Siły Zbrojnej od 1 lutego 1918 r.

do 4 marca 1918 r.

30 Organizacja Werbunkowo-Agitacyjna od 13 maja 1918 r.

do 5 stycznia 1919 r.

31 Pogotowie Bojowe Polskiej Partii Socjalistycznej od 11 maja 1918 r.

do 11 listopada 1918 r.

32 Oddziały Obrony Lwowa od 1 listopada 1918 r.

do 20 listopada 1918 r.

33 Organizacje przygotowawcze do powstania wielkopolskiego:
a) Batalion Pograniczny Nr 1 w Szczypiornie od 10 listopada 1918 r.

do 18 lutego 1919 r.

b) Rada Robotników i Żołnierzy od 10 listopada 1918 r.

do 18 lutego 1919 r.

c) Służba Straży i Bezpieczeństwa od 10 listopada 1918 r.

do 18 lutego 1919 r.

d) Organizacja Wojskowa Pomorze (Towarzystwo b. żołnierzy) od 27 grudnia 1918 r.

do 10 sierpnia 1919 r.

34 Oddziały i instytucje wojska wielkopolskiego od 27 grudnia 1918 r.

do 18 lutego 1919 r.

35 Straż Ludowa i Obrona Krajowa od 10 listopada 1918 r.

do 10 lutego 1919 r.

(na Pomorzu) (do 10 sierpnia 1919 r.)
36 Pułk Strzelców im. Bartosza Głowackiego od 1 listopada 1917 r.

do 6 kwietnia 1918 r.

37 Oddział Mikuliniecki od 16 października 1918 r.

do 2 kwietnia 1919 r.

38 Oddziały Polskie we Włoszech od 1 grudnia 1917 r.

do 5 listopada 1918 r.

39 Legion w Finlandii od 24 kwietnia 1917 r.

do 1 marca 1918 r.

40 Samoobrona Ziemi Grodzieńskiej od 12 listopada 1918 r.

do 1 marca 1919 r.

41 Samoobrona Litwy i Białorusi od 28 października 1918 r.

do 1 stycznia 1919 r.

42 Partyzancki Oddział mjr. Dąbrowskiego od 6 stycznia 1919 r.

do 1 lutego 1919 r.

Powstanie śląskie: pierwsze od 15 sierpnia 1919 r.

do 26 sierpnia 1919 r.

43 " " drugie od 19 sierpnia 1920 r.

do 25 sierpnia 1920 r.

" " trzecie od 2 maja 1921 r.

do 1 września 1921 r.

44 Ochotnicza Legia Kobiet od 1 listopada 1918 r.

do 1 lutego 1922 r.

45 Związek organizacji Wolność i uczestników walk o niepodległość z formacyj b. armii austriackiej od 23 listopada 1917 r.

do 31 października 1918 r.

ZAŁĄCZNIK  Nr 2/do § 3. 2

Wykaz władz oraz instytucyj wojskowych przechowujących akta organizacyj i formacyj niepodległościowych.

L. p. Władza lub instytucja wojskowa Przechowuje akta formacyj lub organizacyj niepodległościowych Uwagi
1 Wojskowe Biuro Historyczne Organizacji Bojowej P. P. S.,
Związku Walki Czynnej,
Związku Strzeleckiego,
Strzelca,
Armii Polskiej,
Polskich Drużyn Strzeleckich,
Drużyn Bartoszowych,
Drużyn Tow. im. Kościuszki,
Drużyn Podhalańskich,
Pogotowia Bojowego Polskiej Partii Socjalistycznej,
Oddziału Mikulinieckiego,
Polskiej Organizacji Wojskowej,
Sokolich Drużyn Polowych.
2 Komisja Kwalifikacyjna P. O. W. przy Wojskowym Biurze Historycznym Polskiej Organizacji Wojskowej.
3 Archiwum Wojskowe Legionów Polskich (Polskiego Korpusu Posiłkowego, Polskiej Siły Zbrojnej),
Bajończyków,
Legionu Puławskiego,
Brygady Strzelców Polskich,
Dywizji Strzelców Polskich,
I Korpusu Polskiego,
II Korpusu Polskiego,
III Korpusu Polskiego,
Oddziału Polskiego w Odesie,
Polskiej Oddzielnej Brygady na Kaukazie,
Oddziału na Murmaniu,
Oddziału na Kubaniu,
IV Dywizji Gen. Żeligowskiego,
V Dywizji Syberyjskiej,
Armii Polskiej we Francji,
Zarządów Związków Wojskowych Polaków,
Naczelnego Polskiego Komitetu (Naczpol),
Naczelnej Rady Polskiej Siły Zbrojnej,
Organizacji Werbunkowo-Agitacyjnej,
Oddziałów Obrony Lwowa,
Pułku Strzelców im. Bartosza Głowackiego,
Oddziałów Polskich we Włoszech,
Legionu w Finlandii,
Samoobrony Ziemi Grodzieńskiej,
Samoobrony Litwy i Białorusi,
Partyzanckiego Oddziału mjr. Dąbrowskiego,
Pierwszego, drugiego i trzeciego Powstania Śląskiego,
Ochotniczej Legii Kobiet.
Związku organizacji Wolność i uczestników walk o niepodległość z formacyj byłej armii austriackiej
4 Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu Batalionu Pogranicznego Nr 1 w Szczypiornie, zależnie od obszaru działalności
Rady Robotników i Żołnierzy,
Służby Straży i Bezpieczeństwa,
Oddziałów i instytucyj wojska wielkopolskiego,
Straży Ludowej i Obrony Krajowej.
5 Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu Organizacji Wojskowej Pomorze (Towarzystwo b. żołnierzy), "
Straży Ludowej i Obrony Krajowej.

ZAŁĄCZNIK  Nr 3/do § 4.

........................................

Nazwa władzy lub instytucji wojskowej

Nr ..........................

(porządkowy zaświadczenia).

ZAŚWIADCZENIE

Zaświadczam niniejszym, że ................................

(imię i nazwisko)

urodzony dnia .................. w ...........................

(dzień, miesiąc i rok) (miejscowość, gmina, powiat)

................, syn ...................................

(województwo) (imię ojca oraz imię i nazwisko

panieńskie matki)

brał czynny udział w walkach o niepodległość Państwa

Polskiego.

Zaświadczenie niniejsze służy wyłącznie do ubiegania się o

pracę na podstawie ustawy z dnia 2 lipca 1937 r. o zapewnieniu

pracy i o zaopatrzeniu uczestników walk o niepodległość (Dz.

U. R. P. Nr 59, poz. 464).

...............................................

(miejscowość, dzień, miesiąc i rok wystawienia)

.......................

(podpis)

Pieczęć okrągła

1 Załącznik nr 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 25 lipca 1939 r. (Dz.U.39.69.467) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 sierpnia 1939 r.
2 Załącznik nr 2 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 25 lipca 1939 r. (Dz.U.39.69.467) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 5 sierpnia 1939 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1938.8.50

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Sposób udowodnienia czynnego udziału w walkach o niepodległość Państwa Polskiego.
Data aktu: 22/01/1938
Data ogłoszenia: 09/02/1938
Data wejścia w życie: 09/02/1938