Rzesza Niemiecka-Polska. Polsko-niemieckie porozumienie w sprawie uregulowania stosunków prawnych waloryzacyjnych. Warszawa.1936.10.17.

POLSKO-NIEMIECKIE POROZUMIENIE
w sprawie uregulowania stosunków prawnych waloryzacyjnych, podpisane w Warszawie,
dnia 17 października 1936 r.

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu z osobna, komu o tym wiedzieć należy, wiadomym czynimy:

Dnia siedemnastego października tysiąc dziewięćset trzydziestego szóstego roku podpisane zostało w Warszawie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Rzeszy Niemieckiej porozumienie w sprawie uregulowania stosunków prawnych waloryzacyjnych o następującym brzmieniu dosłownym:

POLSKO-NIEMIECKIE POROZUMIENIE

w sprawie uregulowania stosunków prawnych waloryzacyjnych.

Celem ułatwienia wykonania polsko-niemieckiego Układu Waloryzacyjnego z 5 lipca 1928 i podpisanych ma jego podstawie dalszych układów,

Pełnomocnik Rzeczypospolitej Polskiej Profesor Uniwersytetu i Członek Komisji Kodyfikacyjnej Rzeczypospolitej Polskiej Dr. Józef SUŁKOWSKI

i

Pełnomocnik Rzeszy Niemieckiej Poseł Dr. Paul ECKARDT,

po okazaniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i sporządzone w należytej formie, wyrazili zgodę na następujące postanowienia:

Artykuł  1.
1)
Wierzytelności waloryzacyjne obywateli polskich i niemieckich, zamieszkałych lub mających swą siedzibę w jednym z obu krajów do dłużników, zamieszkałych lub mających siedzibę w drugim kraju, stanowią przedmiot rozrachunku stosownie do zamieszczonych poniżej postanowień.
2)
Wierzytelnościami waloryzacyjnymi w rozumieniu niniejszego Porozumienia są roszczenia, których dotyczy Układ Waloryzacyjny z 5 lipca 1928, Układ o Kasach Oszczędności z 14 grudnia 1928 oraz Układ o uregulowaniu stosunków prawnych Niemieckiego Zakładu dla listów zastawnych w Poznaniu z 14 grudnia 1928 wraz z Protokołem Warszawskim z 28 listopada 1931, jak również Układ o wykupie obligacji zachodnio-pruskich z 10 listopada 1934, łącznie z roszczeniami o zapłatę sum pieniężnych, przypadających na podstawie wspomnianych wierzytelności lub takich wierzytelności, które wstąpiły na podstawie przepisów ustawowych w ich miejsce.
Artykuł  2.
1)
Przedmiotem rozrachunku są płatne wierzytelności waloryzacyjne, jak również te niepłatne jeszcze wierzytelności, co do których wierzyciel i dłużnik umówią wcześniejszą zapłatę.
2)
Przedmiotem rozrachunku są również sumy uzyskane ze sprzedaży waloryzacyjnych papierów wartościowych, stanowiących własność publicznoprawnych korporacji, jeżeli zostały one zapisane na dobro, ich rachunku przed 1 września 1936, w przypadku zaś zbycia ich po 31 sierpnia 1936 jeżeli publicznoprawna korporacja wykaże, że nabyła papiery wartościowe w drodze wymiany w postępowaniu waloryzacyjnym. O tym, czy korporacja jest korporacją prawa publicznego rozstrzyga ustawodawstwo kraju, w którym ma ona swoją siedzibę.
Artykuł  3.

Rozrachunek następuje pod warunkiem, że dłużnik gotów jest do zapłaty a wierzyciel do przyjęcia w drodze rozrachunku zaofiarowanej sumy pieniężnej jako zapłaty.

Artykuł  4.
1)
Przeliczenie waluty polskiej na niemiecką i niemieckiej na polską w celu rozrachunku następuje na podstawia parytetu złota między złotym a marką Rzeszy, wynikającego z rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z 13 października 1927 (Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Nr 88, poz. 790) oraz z ustawy monetannej Rzeszy Niemieckiej, z 30 sierpnia 1924 (Dziennik Ustaw Rzeszy Część II stroma 254).
2)
Na przypadek istotnej zmiany stosunku wartości obu walut zastrzega się ponowne ustalenie kursu przeliczenia.
Artykuł  5.
1)
Rozrachunek przeprowadza Komisja Mieszana, do której Rząd każdej ze Stron Umawiających się wyznacza przedstawicieli w liczbie do trzech.
2)
Komisja Mieszana może podejmować uchwały w razie obecności przynajmniej jednego przedstawiciela każdego z obu Rządów, Przedstawicielom każdego z obu Rządów przysługuje ogółem jeden głos. Uchwały Komisji Mieszanej wymagają jednomyślności.
3)
Komisja Mieszana zbiera się. regularnie co pierwszy wtorek każdego kwartału kalendarzowego, jeżeli zaś wypada w ten dzień święto następnego dnia powszedniego, na przemian W Warszawie lub w Berlinie. Pierwsza posiedzenie Komisji Mieszanej odbędzie się w Berlinie. Komisja Mieszana może się zbierać również w krótszych lub dłuższych odstępach czasu i w innych miejscowościach.
Artykuł  6.
1)
Rozrachunku dokonuje się na podstawie sporządzonych przez Komisję Mieszaną planów rozrachunkowych, które powinny wyszczególniać wierzytelności będące każdorazowo przedmiotem rozrachunku. Wierzytelność może być wstawiona do planu rozrachunkowego tylko wówczas, gdy dłużna suma została wpłacona lub na jej wpłatę można liczyć na pewno.
2)
Plan rozrachunkowy należy w ten sposób sporządzić, by globalne sumy możliwie się wyrównywały. Ewentualną nadwyżkę pozostawia się do następnego rozrachunku.
Artykuł  7.
1)
W każdym z obu krajów zostanie ustanowiona instytucja, do której mają być wpłacane sumy dłużne będące przedmiotem rozrachunku. Wpłacone sumy nie podlegają oprocentowaniu.
2)
Instytucja ta zaspakaja z wpłaconych sum wierzycieli swego kraju stosownie do planu rozrachunkowego za wydaniem dokumentów, dotyczących wierzytelności i pokwitowaniem, wystawionym na nazwisko dłużnika, które doręczone będą dłużnikowi za pośrednictwem Komisji Mieszanej.
3)
Od wierzyciela można pobrać z tytułu wypłaty prowizję, w przyjętej powszechnie wysokości.
Artykuł  8.

Komisja Mieszana może za zgodą interesowanych wierzycieli i dłużników przeprowadzić uregulowanie stosunków prawnych waloryzacyjnych także w sposób odmienny od poprzedzających postanowień.

Artykuł  9.

Oba Rządy przyrzekają sobie pomoc w wykonaniu niniejszego Porozumienia.

Artykuł  10.
1)
Niniejsze Porozumienie sporządzono w dwóch oryginałach, każdy w języku polskim i. niemieckim, przy czym obydwa teksty są jednakowo miarodajne.
2)
Porozumienie wchodzi w życie w czternaście dni po upływie dnia, który ustalony zostanie za obopólną zgodą w drodze wymiany not.

Warszawa, dnia siedemnastego października tysiąc dziewięćset trzydziestego szóstego roiku.

Zaznajomiwszy się z powyższym porozumieniem, uznaliśmy je i uznajemy za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nim zawartych; oświadczamy, że jest przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywane.

Na dowód czego, wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 3 grudnia 1936 r.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1937.1.3

Rodzaj: Umowa międzynarodowa
Tytuł: Rzesza Niemiecka-Polska. Polsko-niemieckie porozumienie w sprawie uregulowania stosunków prawnych waloryzacyjnych. Warszawa.1936.10.17.
Data aktu: 17/10/1936
Data ogłoszenia: 07/01/1937
Data wejścia w życie: 05/01/1937