Świadczenia z powodu braku pracy dla pracowników umysłowych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 13 czerwca 1933 r.
o świadczeniach z powodu braku pracy dla pracowników umysłowych.

Na podstawie art. 17 ust. 5, 8 i art. 57 ust. 2 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 listopada 1927 r. o ubezpieczeniu pracowników umysłowych (Dz. U. R. P. Nr. 106, poz. 911) w brzmieniu ustawy z dnia 22 marca 1933 r. (Dz. U. R. P. Nr. 27, poz. 229) oraz na podstawie art. 2 ustawy z dnia 22 marca 1933 r. w sprawie zmiany rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 listopada 1927 r. o ubezpieczeniu pracowników umysłowych (Dz. U. R. P. Nr. 27, poz. 229) zarządzam co następuje:

Pracownicy sezonowi.

§  1.
Za pracowników sezonowych w rozumieniu rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o ubezpieczeniu pracowników umysłowych uważa się, z zastrzeżeniem dalszych postanowień rozporządzenia niniejszego, pracowników, którzy utracili zatrudnienie:
1)
w szkolnictwie (nauczyciele, wychowawcy, asystenci, lekarze szkolni i inni);
2)
w żegludze i przy spławie;
3)
przy wszelkiego rodzaju pracach ziemnych (regulacyjnych, melioracyjnych i t. p.) oraz przy pracach budowlanych, drogowych, brukarskich i wodnych;
4)
w cukrowniach, krochmalniach, syropiarniach, płatkarniach (suszarniach) i gorzelniach;
5)
w tartakach, cegielniach, betoniarniach, kamieniołomach i wapiennikach;
6)
w położonych w uzdrowiskach i miejscowościach letniskowych zakładach leczniczych, pracowniach leczniczych, aptekach, hotelach, pensjonatach, zakładach gastronomicznych i rozrywkowych, chociażby czynnych cały rok, jako też w innych zakładach pracy, obliczonych szczególnie na sezon kąpielowy lub klimatyczny, a które nie są czynne w ciągu całego roku;
7)
w przedsiębiorstwach, związkach lub klubach sportowych oraz w innych zakładach pracy, prowadzących dział sportu (stadjony, pływalnie, tory ślizgawkowe i t. p.) jako też w instytucjach wyścigów konnych;
8)
w przedsiębiorstwach, instytucjach i innych zakładach pracy, prowadzących działalność sceniczną i widowiskową;
9)
w przedsiębiorstwie "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", jeżeli w związku z okresem wzmożenia ruchu lub okresem urlopów byli zatrudnieni przejściowo lub zastępczo, nie dłużej niż 8 miesięcy;
10)
w przedsiębiorstwie "Polskie Koleje Państwowe" lub na kolejach prywatnych, nie pozostających w zarządzie państwowym, jeżeli w związku z okresem wzmożenia ruchu, okresem urlopów lub sezonowemi pracami budowlanemi byli zatrudnieni przejściowo lub zastępczo, nie dłużej niż 8 miesięcy.

Ponadto za pracowników sezonowych uważa się osoby, które utraciły zatrudnienie wprawdzie niewymienione w ust. 1, lecz z tytułu tego zatrudnienia, lub kilku zatrudnień, objętego (tych) po okresie zatrudnienia o charakterze sezonowym (ust. 1), nie posiadają co najmniej trzech miesięcy, policzalnych do ubezpieczenia.

§  2.
Z pośród osób, objętych postanowieniami § 1, nie uważa się za pracowników sezonowych:
a)
pracowników, którzy co najmniej przez ostatnie 3 miesiące przed ustaniem zatrudnienia, określonego w § 1 ust. 1, pracowali w dziale zakładu pracy czynnym cały rok bez przerwy;
b)
pracowników, którzy w chwili utraty ostatniego zatrudnienia posiadają okres wyczekiwania, uprawniający do świadczeń, nawet z pominięciem miesięcy składkowych zaliczonych na podstawie zatrudnienia sezonowego (§ 1 ust. 1), przyczem do zatrudnienia sezonowego nie wlicza się okresu zatrudnienia w dziale zakładu pracy czynnym cały rok bez przerwy;
c)
pracowników, którzy posiadają 24 miesiące składkowe, przebyte w ciągu 2 lat, licząc wstecz od dnia utraty ostatniego zatrudnienia, przyczem jednak powyższy 2-letni okres przedłuża się o czas przerw w ubezpieczeniu, spowodowanych chorobą, służbą wojskową i ćwiczeniami wojskowemi.

Przepisy § 1 ust. 2 i § 2 ust. 1 p. a) należy analogicznie stosować, jeżeli pracownik z tytułu obu w tych przepisach określonych zatrudnień przebył 3 lub więcej miesięcy składkowych bezpośrednio przed utratą ostatniego zatrudnienia.

§  3.
Okres sezonu martwego u pracowników, objętych postanowieniami § 1 ust. 1, trwa:
1)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie w szkolnictwie, z wyjątkiem szkół wyższych, - od 16 czerwca do 15 sierpnia, w szkolnictwie zaś wyższem - od 1 lipca do 30 września;
2)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie w żegludze i przy spławie - od 16 grudnia do końca lutego roku następnego;
3)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie przy pracach ziemnych, budowlanych, drogowych, brukarskich i wodnych - od 1 grudnia do końca lutego roku następnego;
4)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie: w cukrowniach, płatkarniach (suszarniach i krochmalniach - od 1 marca do 30 września,

w syropiarniach - od 1 maja do 30 września,

w gorzelniach - od 1 czerwca do 31 sierpnia;

5)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie w cegielniach, betoniarniach, kamieniołomach, wapiennikach i w tartakach poruszanych wodą - od 1 grudnia do końca lutego roku następnego, u pracowników zaś, którzy utracili zatrudnienie w innych tartakach - od 1 sierpnia do 31 października;
6)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie w zakładach pracy, położonych w uzdrowiskach i miejscowościach letniskowych (§ 1 ust. 1 p. 6) - od 15 października do 30 kwietnia roku następnego, jeśli chodzi o miejscowości posiadające w myśl odnośnych przepisów tylko sezon letni, zaś od 1 kwietnia do 30 kwietnia i od 15 października do 15 grudnia w miejscowościach, posiadających sezon letni i zimowy lub też otwartych cały rok;
7)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie w przedsiębiorstwach, związkach lub klubach sportowych oraz w innych zakładach pracy, prowadzących dział sportu, jako też w instytucjach wyścigów konnych:

od 1 maja do 31 października - dla sportów zimowych,

od 1 listopada do 15 kwietnia roku następnego - dla sportów letnich,

od 18 listopada do 15 kwietnia roku następnego - dla instytucyj wyścigów konnych;

8)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie w przedsiębiorstwach, instytucjach i innych zakładach pracy, prowadzących działalność sceniczną i widowiskową - od 1 lipca do 15 września;
9)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie w przedsiębiorstwie "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" - od 1 listopada do 31 marca roku następnego;
10)
u pracowników, którzy utracili zatrudnienie w przedsiębiorstwie "Polskie Koleje Państwowe" lub na kolejach prywatnych - od 1 grudnia do 30 kwietnia roku następnego, jeśli chodzi o pracowników, którzy byli zatrudnieni w związku ze wzmożeniem ruchu pociągów lub okresem urlopów, zaś od 1 grudnia do 15 marca roku następnego, jeśli chodzi o pracowników, którzy byli zatrudnieni przy sezonowych pracach budowlanych.

W przypadkach, określonych w § 1 ust. 2 i § 2 ust. 1 p. a) i ust. 2 miarodajne dla ustalenia okresu sezonu martwego jest ostatnie zatrudnienie o charakterze sezonowym (§ 1 ust. 1).

Świadczenia z powodu braku pracy dla pracowników osiedlonych na obszarach pogranicznych.

§  4.
Prawo do świadczeń z powodu braku pracy przysługuje pracownikowi, przebywającemu poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i Wolnego Miasta Gdańska:
a)
jeżeli co najmniej od sześciu miesięcy przed utratą ostatniego zajęcia, uzasadniającego obowiązek ubezpieczenia, stale mieszkał poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej i W. M. Gdańska, a pomimo to zatrudnienie swe wykonywał na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, oraz
b)
jeżeli i dopóki ma stałe miejsce zamieszkania bądź w niemieckiej części b. obszaru plebiscytowego na G. Śląsku, w obrębie której obowiązuje system kart cyrkulacyjnych, przewidzianych w art. 259, 260 § 1 i 271 ust. 1 Konwencji Genewskiej z dnia 15 maja 1922 r. (Dz. U. R. P. Nr. 44, poz. 310), bądź też w czeskiej części b. Księstwa Cieszyńskiego (na obszarze powiatów cieszyńskiego, frydeckiego i frysztackiego).

W przypadkach przewidzianych w paragrafie niniejszym zgoda na wyjazd ze strony Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych nie jest wymagana.

Przedłużenie okresu świadczeń z powodu braku pracy.

§  5.
Dla pozostających bez pracy, którzy:
1)
mają co najmniej 39 miesięcy składkowych, przebytych w ubezpieczeniu na wypadek braku pracy i nie korzystali na podstawie tego okresu ubezpieczenia ze świadczeń z powodu braku pracy,
2)
mają co najmniej 24 miesiące składkowe, przebyte w ubezpieczeniu na wypadek braku pracy i nie korzystali na podstawie tego okresu ubezpieczenia ze świadczeń z powodu braku pracy, a którzy w chwili utraty ostatniego zajęcia mieli co najmniej 60 lat życia, prawo do świadczeń przedłuża się o 3 miesiące ponad okres ustalony w art. 57 ust. 1 p. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o ubezpieczeniu pracowników umysłowych.

Jeżeli nie mają zastosowania postanowienia ustępu l, przedłużenie okresu świadczeń z powodu braku pracy następuje również:

a)
o 1 miesiąc - dla pozostających bez pracy, którzy mają na swem wyłącznem utrzymaniu co najmniej 3 członków rodziny i przebyli w ubezpieczeniu na wypadek braku pracy co najmniej 18, nie więcej jednak jak 23 miesiące składkowe bez korzystania na podstawie tego okresu ubezpieczenia ze świadczeń z powodu braku pracy;
b)
o 2 miesiące - dla pozostających bez pracy, którzy mają na swem wyłącznem utrzymaniu co najmniej 3 członków rodziny i przebyli w ubezpieczeniu na wypadek braku pracy co najmniej 24, nie więcej jednak jak 29 miesięcy składkowych bez korzystania na podstawie tego okresu ubezpieczenia ze świadczeń z powodu braku pracy.

Jeżeli pracownik nie wykorzystał całkowicie prawa do przedłużenia okresu świadczeń, wynikającego z postanowień ust. 1 i 2, prawo to przysługuje mu jeszcze przy następnem uzyskaniu praw do świadczeń z powodu braku pracy, w niewykorzystanej poprzednio mierze.

Przedłużenie okresu świadczeń, ustalone w ust. 112 przysługuje również pozostającym bez pracy, którzy korzystają ze świadczeń z powodu braku pracy w chwili wejścia w życie rozporządzenia niniejszego.

Postanowienia rozporządzenia niniejszego nie naruszają uprawnień do przedłużenia świadczeń, nabytych przed wejściem w życie rozporządzenia niniejszego na podstawie postanowień statutów" poszczególnych Zakładów Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych.

Przedłużenie okresu wyczekiwania.

§  6.
Okres wyczekiwania, przewidziany w art. 16 ust. 2 i 4 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o ubezpieczeniu pracowników umysłowych, przedłuża się do 12 miesięcy składkowych, przebytych w ciągu 24 miesięcy, licząc wstecz od dnia utraty ostatniego zajęcia.

Obniżenie wysokości zasiłków z powodu braku pracy.

§  7.
Obniża się wysokość zasiłków dla pozostających bez pracy według skali następującej:
Przy podstawie wymiaru zasiłku Procentowa obniżka zasiłku
od 60 do 90 wyłącznie -
" 90 " " 120 " " -
" 120 " " 150 " " 5
" 150 " " 180 " " 7
" 180 " " 220 " " 9
" 220 " " 260 " " 12
" 260 " " 300 " " 13
" 300 " " 360 " " 15
" 360 " " 420 " " 16
" 420 " " 480 " " 18
" 480 " " 560 " " 20
" 560 " " 640 " " 22
" 640 " " 720 " włącznie 25

Gdyby po zastosowaniu obniżki w odpowiedniej grupie kwota zasiłku okazała się mniejsza od kwoty zasiłku, jakaby się należała ubezpieczonemu w razie przyjęcia za podstawę wymiaru najwyższej kwoty w grupie bezpośrednio niższej przy zastosowaniu właściwej dla tej grupy procentowej obniżki, wówczas wypłaca się ustaloną w ten sposób wyższą kwotę zasiłku.

Postanowienia końcowe.

§  8.
Przepisy § 6 mają zastosowanie tylko do wypadków, gdy utrata zajęcia nastąpiła po wejściu w życie rozporządzenia niniejszego.

Obniżenie wysokości zasiłków dla pozostających bez pracy, przewidziane w § 7, stosuje się do wszystkich zasiłków należnych za miesiące zasiłkowe, przypadające w całości po dniu wejścia w życie rozporządzenia niniejszego.

§  9.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1933.50.394

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Świadczenia z powodu braku pracy dla pracowników umysłowych.
Data aktu: 13/06/1933
Data ogłoszenia: 08/07/1933
Data wejścia w życie: 08/07/1933