Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania cywilnego.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 29 listopada 1930 r.
Przepisy wprowadzające Kodeks Postępowania Cywilnego.

Na podstawie art. 44 ust. 5 Konstytucji postanawiam co następuje:

Rozdział  I.

Przepisy ogólne.

Art.  I.

Z dniem wejścia w życie kodeksu postępowania cywilnego tracą moc dotychczasowe przepisy o postępowaniu przed sądami powszechnemi w spornych sprawach cywilnych, unormowanem w kodeksie postępowania cywilnego i w rozporządzeniu niniejszem.

W szczególności tracą moc z zastrzeżeniami, zawartemi w artykułach XVII § 1, 2, 3 i 7, XXV i XXXI, obowiązujące dotychczas w tym zakresie przepisy wraz z późniejszemi ich zmianami i uzupełniami, a mianowicie:

  1)
przepisy ogólne, księga pierwsza, druga i trzecia, tytuły I, II i III rozdziału II księgi piątej ustawy postępowania cywilnego z dnia 20 listopada 1864 r. (T. XVI cz. I Zwodu praw), jako też przepisy przechodnie z dnia 18 lipca 1917 r. (Dziennik Urzędowy Departamentu Sprawiedliwości Tymczasowej Rady Stanu Królestwa Polskiego Nr. 1, poz. 5);
  2)
norma jurysdykcyjna wraz z ustawą zaprowadzającą tudzież procedura cywilna wraz z ustawą zaprowadzającą z dnia 1 sierpnia 1895 r. (Dz. u. p. austr. Nr. 110 - 113);
  3)
księgi: pierwsza, druga, trzecia, czwarta i piąta, rozdział pierwszy i drugi księgi szóstej, księga siódma i dziesiąta ustawy o postępowaniu cywilnem wraz z ustawą zaprowadzającą z dnia 30 stycznia 1877 r. (Dz. U. Rzeszy 1877 r. str. 244) oraz ustawa o ustroju sądownictwa z dnia 27 stycznia 1877 r. (Dz. U. Rzeszy 1877 r. str. 41 i 1898 r. str. 371) wraz z ustawą wykonawczą (Zb. u. prusk. 1878 r. str. 230).
Art.  II. 1

 (skreślony).

Art.  III.

 Pozostają również w mocy zawarte w ustawach i przepisach szczególnych postanowienia o właściwości sądu, o postępowaniu, jako też o sądach polubownych, dotyczące zarówno spraw spornych jak i egzekucyjnych, upadłościowych i innych, a w szczególności:

  1)
przepisy, w myśl których sądy powinny zawiadamiać inne władze lub ich organa o wniesieniu pozwu lub o innych okolicznościach ujawnionych w toku sprawy;
  2)
przepisy o upoważnieniu Prokuratorji Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej do zastępstwa Skarbu Państwa oraz innych podmiotów prawnych;
  3)
przepisy kodeksów handlowych o obowiązku handlujących (kupców) przedstawiania ksiąg handlowych;
  4)
art. 89 statutu Banku Polskiego (Dz. U. R. P. 1927, Nr. 113, poz. 966) o wyłącznej właściwości sądów w Warszawie w sprawach przeciwko Bankowi Polskiemu;
  5)
przepisy zawarte w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o sądach pracy (Dz. U. R. P. Nr. 37, poz. 350),
  6)
przepisy o właściwości sądu dla spraw o usunięcie osób zakwaterowanych, zawarte w art. 42, ust. 3 ustawy z dnia 15 lipca 1925 r. o zakwaterowaniu wojska w czasie pokoju (Dz. U. R. P. Nr. 97, poz. 681);
  7)
art. 18 i 19 ustawy z dnia 11 listopada 1924 r. o organizacji konsulatów i czynnościach konsulów (Dz. U. R. P. Nr. 103, poz. 944);
  8) 2
 (skreślony);
  9)
rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 grudnia 1927 r. o uregulowaniu ciężarów i wierzytelności, ciążących na przymusowo wykupionych nieruchomościach ziemskich (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr. 3, poz. 22);
  10)
przepisy ustawy z dnia 23 marca 1929 r. o wystawianiu skryptów dłużnych i pokwitowań przez osoby nie umiejące lub nie mogące pisać (Dz. U. R. P. Nr. 25, poz. 260);
  11)
przepisy ustaw szczególnych o nadawaniu wyrokom rygoru natychmiastowej wykonalności przez sąd z urzędu, nawet bez wniosku strony, zwłaszcza art. 42 ustęp 3 ustawy z dnia 15 lipca 1925 r. o zakwaterowaniu wojska w czasie pokoju (Dz. U. R. P. Nr. 97, poz. 681); moc obowiązującą tego przepisu rozciąga się na cały obszar Rzeczypospolitej;
  12)
przepisy o stałych sądach polubownych i urzędach rozjemczych, w szczególności:
a)
o giełdowych sądach rozjemczych (§ 14 pkt. 6 i § 30 i 31 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 28 grudnia 1924 r., Dz. U. R. P. 1930 r. Nr. 23, poz. 209 o organizacji giełd);
b)
o sądach polubownych tworzonych przez izby przemysłowo-handlowe (art. 4 pkt. 12 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 15 lipca 1927 r. Dz. U. R. P. Nr. 67, poz. 591);
c)
o komisjach rozjemczych, komisjach pojednawczych dla spraw z lekarzami tudzież o urzędach ubezpieczeń w zakresie ubezpieczenia na wypadek choroby (art. 76, 83, 84, 85, 100 lit. d, i 106 ustawy z dnia 19 maja 1920 r. Dz. U. R. P. Nr. 44, poz. 272 o obowiązkowem ubezpieczeniu na wypadek choroby);
d)
o sądach rozjemczych dla zakładów ubezpieczenia od wypadków w b. zaborze austrjackim, rosyjskim i węgierskim (ustawy z dnia 28 grudnia 1887 r. Dz. u. p. austr. Nr. 1 z r. 1888, z dnia 7 lipca 1921 r. Dz. U. R. P. Nr. 65, poz. 413 i z dnia 30 stycznia 1924 r. Dz. U. R. P. Nr. 16, poz. 148);
e)
o władzach orzekających w zakresie ubezpieczeń społecznych, unormowanych ordynacją ubezpieczeniową Rzeszy Niemieckiej z dnia 19 lipca 1911 r. (Dz. u. Rzeszy str. 509) w brzmieniu ustawy z dnia 2 lipca 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr. 64, poz. 398);
f)
o sądach rozjemczych bractw górniczych (rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. Dz. U. R. P. Nr. 36, poz. 339);
g)
o organach powołanych do rozstrzygania sporów między pracodawcami, ubezpieczonymi lub uprawnionymi do świadczeń z jednej strony a Zakładami Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych z drugiej strony (art. 130 i 164 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 listopada 1927 r. Dz. U. R. P. Nr. 106, poz. 911 oraz art. 116 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. Dz. U. R. P. Nr. 36, poz. 341);
h)
o komisjach rozjemczych, przewidzianych ustawami z dnia 1 sierpnia 1919 r. (Dz. U. R. P. Nr. 65, poz. 394), z dnia 11 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr. 26, poz. 147), z dnia 18 lipca 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr. 71, poz. 686) i z dnia 25 lutego 1930 r. (Dz. U. R. P. Nr. 30, poz. 263) o załatwianiu zatargów zbiorowych pomiędzy pracodawcami a pracownikami rolnymi oraz przewidzianych ustawami z dnia 23 stycznia 1920 r. (Dz. U. R. P. Nr. 8, poz. 53) i z dnia 16 maja 1922 r. (Dz. U. R. P. Nr. 39, poz. 324) o załatwianiu zatargów zbiorowych pomiędzy właścicielami nieruchomości miejskich a dozorcami domowymi - z zastrzeżeniem zmian przewidzianych art. 40 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 37, poz. 350) o sądach pracy;
i)
o komisjach rozjemczych i komisjach rzeczoznawców dla spraw zmiany cen za dostarczanie energji elektrycznej (ustawa z dnia 15 lipca 1920 r. Dz. U. R. P. Nr. 70, poz. 466);
j)
o urzędach rozjemczych dla spraw najmu (art. 14 i nast. ustawy z dnia 11 kwietnia 1924 r. Dz. U. R. P. Nr. 39, poz. 406 o ochronie lokatorów);
k)
o sądach rozjemczych do spraw o wynagrodzenie szkód łowieckich (rozdział IV rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 grudnia 1927 r. Dz. U. R. P. Nr. 110, poz. 934 o prawie łowieckiem);
l)
o sądach polubownych spółek wodnych (art. 143, 156 ust. 2, 183 ust. 2 ustawy wodnej z dnia 19 września 1922 r. Dz. U. R. P. 1928, Nr. 62, poz. 574).
Art.  IV.

Ilekroć poszczególne przepisy prawne i statuty lub regulaminy instytucyj publicznych albo społecznych powołują się na przepisy dotychczasowych ustaw o postępowaniu w spornych sprawach cywilnych, należy zamiast tych postanowień stosować odpowiednio postanowienia kodeksu postępowania cywilnego.

Art.  V.

Dopuszczalne jest powództwo o przyszłe powtarzające się świadczenia, które dopiero po wyroku staną się wymagalne, jeżeli stosunek prywatnoprawny między stronami nie sprzeciwia się temu.

Dopuszczalne jest również - w miarę zmienionych okoliczności - powództwo o zmianę wysokości i czasu trwania świadczeń, wynikających z przepisów ustawy, choćby były ustalone wyrokiem lub umową.

Art.  VI.
§  1. 3
 Pozew wniesiony przed sąd, choćby niewłaściwy, przerywa przedawnienie.
§  2.
 Przypozwanie dokonane według przepisów kodeksu postępowania cywilnego wywiera te same skutki prawne, co i wezwanie o zastępstwo lub oznajmienie o sporze, przewidziane w prawie cywilnem.
§  3. 4
 Na wniosek adwokata strony zwolnionej od kosztów sądowych, mającej podjąć czynność poza siedzibą sądu orzekającego, właściwa władza adwokacka (rada adwokacka, wydział izby adwokackiej) wyznaczy w razie potrzeby innego adwokata w odpowiedniej miejscowości.
§  4.
 Niezależnie od przepisów o obliczaniu terminów Minister Sprawiedliwości zachowuje prawo wydawania rozporządzeń o godzinach, w których sąd przyjmuje pisma oraz ustne wnioski i oświadczenia do protokółu sądowego.
§  5. 5
 (skreślony).
§  6.
  6  (skreślony).
§  7.
 Fałszywe zeznania strony pod przysięgą lub zapewnieniem, zastępującem przysięgę, pociąga za sobą taką samą karę, jak takież zeznania świadka, o ile kodeks karny nie stanowi inaczej.
Art.  VI1. 7

 W okresie do dnia 31 grudnia 1957 r. protokół z każdego posiedzenia może sporządzić również przewodniczący lub jeden z sędziów.

Art.  VII.

 Strony i ich zastępcy mają prawo przeglądać akta sprawy w sądzie, oraz sporządzać i otrzymywać odpisy lub wyciągi z tych akt.

Art.  VIII.

Do sposobu i trybu przymusowego sprowadzenia świadka jako też do ściągania grzywien stosuje się odpowiednio przepisy postępowania karnego.

Przewidziane w kodeksie postępowania cywilnego grzywny wpływają na rzecz Skarbu Państwa.

Art.  VIII1. 8
§  1.
 Jeżeli czynu, za który sąd może wymierzać grzywnę, stosować areszt lub przymusowe doprowadzenie, dopuścił się żołnierz w czynnej służbie wojskowej, sąd zwraca się do przełożonej władzy wojskowej, która stosuje środki przewidziane w przepisach wojskowych.
§  2.
Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do funkcjonariuszów służby bezpieczeństwa publicznego.
Art.  IX.

Brak zgody właściwych władz ziemskich ma być uwzględniony z urzędu w każdym stanie sprawy w postępowaniu sądowem, jeżeli przedmiotem postępowania jest czynność prawna, wymagająca według przepisów obowiązujących zezwolenia tych władz.

Wyroki sądu polubownego i ugody zawarte przed tym sądem, gdy chodzi o przeniesienie prawa własności nieruchomości ziemskiej lub uregulowanie służebności, są wykonalne dopiero po złożeniu przez stronę dowodu zgody właściwych władz ziemskich, jeżeli przedmiotem wyroku lub ugody jest czynność prawna, wymagająca według przepisów obowiązujących zezwolenia tych władz.

Art.  X. 9

 (uchylony).

Art.  XI.

 Minister Sprawiedliwości oznaczy rozporządzeniem termin odkąd przepisy kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu upominawczem wejdą w moc w poszczególnych okręgach sądowych.

Art.  XII.

Aż do wejścia w moc jednolitej ordynacji adwokackiej Minister Sprawiedliwości jest władny do wydawania drogą rozporządzeń przepisów o wynagrodzeniu adwokatów za wykonywanie przez nich czynności zawodowych w sprawach cywilnych.

Art.  XIII.

Szczegółowy tryb doręczania pism sądowych zapomocą poczty, a także innych organów państwowych lub samorządowych określi rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości, wydane w porozumieniu z właściwymi ministrami.

Art.  XIV. 10

 (skreślony).

Rozdział  II.

Przepisy szczególne dla okręgów sądów apelacyjnych w Warszawie, Lublinie i Wilnie.

Art.  XV.
§  1. 11
 (uchylony).
§  2.
 Uchyla się art. 13 i 14 Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego.
§  3. 12
 (uchylony).
Art.  XVI.
§  1.
Uchyla się artykuły 1348 - 1356 Kodeksu Napoleona.

Nie mają również mocy obowiązującej artykuły 1315 - 1319, 1322 - 1327, 1329, 1330, 1333 - 1336, 1341 - 1347, 1357 - 1369, 1715, 1716, 1781, 1924 i 2275 tegoż Kodeksu.

§  2.
W Kodeksie Napoleona skreśla się:

w art. 1834 zdanie: "gdy przedmiot jej przenosi wartość stu pięćdziesięciu franków", tudzież zdanie: "chociażby nawet szło o sumę lub wartość mniejszą od stu pięćdziesięciu franków";

w art. 1923 zdanie: "Dowód ze świadków nie będzie co do niego przyjęty na wartość przenoszącą sto pięćdziesiąt franków";

w art. 1950 zdanie: "nawet wówczas, gdy idzie o wartość powyżej stu pięćdziesięciu franków";

w art. 2074 - cały ustęp drugi.

§  3.
W art. 1985 Kod. Nap. zdanie drugie ustępu pierwszego otrzymuje brzmienie następujące: "Może być także udzielone ustnie; lecz dowód ze świadków może być na to dopuszczony tylko z zastosowaniem się do przepisów postępowania sądowego".
§  4.
Uchyla się art. 15 i 16 francuskiego kodeksu handlowego. Nie ma również mocy obowiązującej art. 17 tegoż kodeksu.
§  5.
Uchyla się zdanie drugie art. 681 rosyjskiego kodeksu handlowego (T. XI, cz. I Zwodu praw).
Art.  XVII. 13

 (skreślony).

Art.  XVIII.

 Minister Sprawiedliwości oznaczy rozporządzeniem termin, odkąd przepisy kodeksu postępowania cywilnego o obowiązkowem zastępstwie adwokackiem wejdą w moc w postępowaniu przed sądami okręgowemi w okręgu sądu apelacyjnego w Wilnie i przed sądami okręgowemi w Łucku i Równem.

Art.  XIX. 14

 (skreślony).

Art.  XX.

  15  (uchylony).

Art.  XXI.

 Przy żądaniu zabezpieczenia na podstawie nakazu, wydanego w postępowaniu nakazowem, wybór sposobów zabezpieczenia należy do powoda.

Art.  XXII.

Ugoda zawarta przed sądem państwowym ulega wykonania narówni z wyrokiem.

Odpowiednia klauzula egzekucyjna umieszczona będzie na wypisie z protokółu sądowego, do którego ugoda była wciągnięta.

Art.  XXIII. 16

 (uchylony).

Art.  XXIV.

  17  (skreślony).

Rozdział  III.

Przepisy szczególne dla okręgów sądów apelacyjnych w Krakowie i Lwowie oraz sądu okręgowego w Cieszynie.

Art.  XXV.

  18  (skreślony).

Art.  XXVI.

 Uchyla się:

  1)
przepisy o właściwości sądu i postępowaniu zawarte w ustawie syndykackiej z dnia 12 lipca 1872 r. (Dz. u. p. austr. Nr. 112). Nie ma również mocy obowiązującej dekret nadworny z dnia 14 marca 1806 r. (Zb. u. sąd. Nr. 758), wyłączający z zakresu działania sądów sprawy przeciwko urzędnikom państwowym o odszkodowanie z powodu ich działalności urzędowej;
  2)
art. 34, 35, 37, 38 i 39 kodeksu handlowego z dnia 17 grudnia 1862 r. (Dz. u. p. austr. Nr. 1 z r. 1863), tudzież § 19 i 20 ustawy zaprowadzającej tenże kodeks - w przedmiocie dowodu z ksiąg handlowych;
  3)
§ 3 ustawy z dnia 5 marca 1869 r. (Dz. u. p. austr. Nr. 27), dotyczący odpowiedzialności kolei żelaznych;
  4)
§ 1 pkt. 4 ordynacji egzekucyjnej z dnia 27 maja 1896 r. (Dz. u. p. austr. Nr. 79).
Art.  XXVII.

Pozostają w mocy zawarte w ustawach i przepisach szczególnych postanowienia o właściwości sądów, o postępowaniu, jako też o sądach polubownych, a zwłaszcza:

  1) 19
 § 6 i 8 ustawy z dnia 27 kwietnia 1896 r. (Dz. u. p. austr. Nr. 70) o sprzedażach na raty;
  2)
art. 315 kodeksu handlowego o miejscowej właściwości sądu;
  3)
§ 11, 12, 22, 58 ust. 2 i 167 pkt. 3 i 4 ustawy z dnia 23 grudnia 1917 r. (Dz. u. p. austr. Nr. 501) o umowie ubezpieczenia, dotyczące sądu polubownego i właściwości sądu;
  4)
przepisy ustaw szczególnych o zawieszeniu postępowania, jako to art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 23 marca 1929 r. (Dz. U. R. P. Nr. 27, poz. 276) o uregulowaniu stanu hipotecznego nieruchomości, oddanych w toku parcelacji w posiadanie nabywców na obszarze województw krakowskiego, lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego;
  5) 20
 (uchylony);
  6) 21
 (uchylony);
  7)
rozporządzenie cesarskie z dnia 22 lipca 1915 r. (Dz. u. p. austr. Nr. 208), dotyczące odnowienia i sprostowania granic;
  8)
§ 41 i nast. statutu Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego we Lwowie w brzmieniu ustalonem rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 17 lutego 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 20, poz. 169) o radzie nadzorczej Towarzystwa, jako sądzie polubownym w sporach między Towarzystwem i członkami.
Art.  XXVIII.

Sposoby zabezpieczenia powództwa są te same, jakie są przewidziane w ustawie egzekucyjnej dla zarządzeń tymczasowych.

Art.  XXIX. 22

 (uchylony).

Art.  XXX.

 Pozostają w mocy dotychczasowe przepisy o prawie kandydatów adwokackich do zastępowania adwokatów.

Rozdział  IV.

Przepisy szczególne dla okręgów sądów apelacyjnych w Poznaniu i Toruniu oraz sądu okręgowego w Katowicach.

Art.  XXXI.
§  1. 23
 Z ustawy o ustroju sądownictwa pozostaje w mocy przepis § 23 o właściwości sądów grodzkich w sprawach postępowania wywoławczego.
§  2.
 Z ustawy o postępowaniu cywilnem pozostają w mocy:
  1)
§ 50 ust. 2, 242, 305, 325, 326, 327;
  2) 24
 (uchylony);
  3) 25
 (uchylony);
  4)
§ 645 - 687 o postępowaniu w sprawach o pozbawienie własnej woli;
  5)
§ 704 - 945 o egzekucji;
  6) 26
 §§ 946 - 959 i 1002 o postępowaniu wywoławczym.
§  3.
  27  (skreślony).
Art.  XXXII.

 Uchyla się art. 45 i 46 kodeksu handlowego o dowodzie z ksiąg handlowych.

Art.  XXXIII.

Pozostają w mocy zawarte w ustawach i przepisach szczególnych postanowienia o właściwości sądu, postępowaniu i o sądach polubownych, a zwłaszcza:

  1)
przepisy kodeksu cywilnego z dnia 18 sierpnia 1896 r. o przysiędze wyjawienia;
  2)
§ 371 ust. ost. kodeksu handlowego o miejscowej właściwości sądu;
  3)
§ 48 i 64 ustawy z dnia 30 maja 1908 r. (Dz. U. Rzeszy str. 263) o umowie ubezpieczenia, dotyczące właściwości sądu, tudzież sądu polubownego (biegłych);
  4)
§ 38 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 lipca 1929 r. (Dz. U. R. P. Nr. 57, poz. 447) o stosunku służbowym pracowników przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe", dotyczący właściwości sądów w Toruniu dla spraw o ustalenie nieistnienia roszczeń przedsiębiorstwa;
  5)
przepisy o komisjach pojednawczo-rozjemczych, przewidzianych ustawą z dnia 23 grudnia 1918 r. (Dz. U. Rzeszy str. 1456), ze zmianami wynikającemi z rozporządzeń z dnia 4 czerwca 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr. 58, poz. 585), z dnia 15 lipca 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr. 65, poz. 643), z dnia 15 października 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr. 93, poz. 866) i z dnia 30 kwietnia 1926 r. (Dz. U. R. P. Nr. 53, poz. 312), o ile dotyczą rozpatrywania sporów indywidualnych, przewidzianych ustawą z dnia 9 lutego 1920 r. o radach zakładowych (Dz. U. Rzeszy str. 420) ;
  6)
przepisy o komisjach rozjemczych przewidzianych rozporządzeniem Komisarjatu Naczelnej Rady Ludowej z dnia 15 czerwca 1919 r. o urządzeniu inspektoratów pracy w rolnictwie i o załatwianiu zatargów pomiędzy pracodawcami a pracownikami rolnymi. (Tygodnik Urzędowy Naczelnej Rady Ludowej Nr. 31, poz. 98).
Art.  XXXIV.

Sposoby zabezpieczenia powództwa są te same, jakie są przewidziane w przepisach egzekucyjnych dla zarządzeń tymczasowych i aresztów.

Art.  XXXV.

Ustna umowa o sąd polubowny gaśnie, jeżeli w ciągu roku od wejścia w życie rozporządzenia niniejszego sąd polubowny nie wydał wyroku ani nie zawarto ugody przed tym sądem.

Rozdział  V.

Przepisy przechodnie.

Art.  XXXVI.

Sprawy, wszczęte przed dniem wejścia w życie kodeksu postępowania cywilnego, rozpoznawać należy aż do ukończenia według przepisów dotychczasowych.

O wszczęciu sprawy decyduje dzień, w którym wpłynął do sądu pozew lub inne pismo rozpoczynające postępowanie.

Art.  XXXVII.

Sprawy, w których w pierwszej instancji nastąpiło zawieszenie postępowania (zawieszenie, przerwa, spoczywanie), w razie ich podjęcia po wejściu w życie kodeksu postępowania cywilnego prowadzi się nadal według przepisów tegoż kodeksu z uwzględnieniem już dokonanych czynności procesowych i zebranego materjału.

Przepis powyższy nie ma zastosowania, jeżeli dalsze postępowanie miałoby się odbyć w trybie, którego kodeks postępowania cywilnego nie zna.

Art.  XXXVIII.

Art. 208 kodeksu postępowania cywilnego stosuje się także w sprawach wszczętych przed wejściem tego kodeksu w życie. Jeżeli zawieszenie (spoczywanie) nastąpiło przed tym dniem, termin trzyletni liczy się od dnia wejścia w życie kodeksu postępowania cywilnego.

Na obszarze sądów apelacyjnych w Warszawie, Lublinie i Wilnie termin trzyletni liczy się w myśl art. 689 ustawy postępowania cywilnego.

Art.  XXXIX.

Przepis art. 272 kodeksu postępowania cywilnego, ograniczający dowód ze świadków przeciwko osnowie lub ponad osnowę dokumentu, nie będzie miał zastosowania do czynności stwierdzonej dokumentem, sporządzonym przed wejściem w życie kodeksu postępowania cywilnego, jeżeli czynność podlega prawu obowiązującemu na obszarze sądów apelacyjnych w Krakowie, Katowicach, Lwowie, Poznaniu i Toruniu.

Art.  XL.

W sprawach, toczących się według przepisów francuskiej procedury cywilnej, sąd wyznaczy stronom roczny termin do złożenia w sądzie akt procesowych. W razie niezłożenia akt w tym terminie sprawa ulega umorzeniu. Jeżeli akta zostały złożone, sprawę prowadzi się nadal według przepisów kodeksu postępowania cywilnego z uwzględnieniem już dokonanych czynności procesowych i zebranego materjału.

Art.  XLI.

W sprawach wszczętych przed wejściem w życie kodeksu postępowania cywilnego w sądzie, według dotychczasowych przepisów niewłaściwym, postępowanie toczyć się będzie nadal przed tym sądem, jeżeli jest on właściwy według kodeksu postępowania cywilnego.

Art.  XLII.

W sprawach, rozstrzygniętych według dotychczasowego prawa, wznowienie postępowania wszczęte po wejściu w życie kodeksu postępowania cywilnego odbywa się według przepisów tegoż kodeksu.

Art.  XLIII.

W sprawach, rozstrzygniętych przez sąd polubowny przed wejściem w życie kodeksu postępowania cywilnego, postępowanie przed sądem państwowym odbywać się będzie według przepisów dotychczasowych.

Art.  XLIV.

Na obszarach sądów apelacyjnych w Warszawie, Lublinie, Wilnie, Poznaniu, Toruniu, tudzież sądu okręgowego w Katowicach, pozew o ochronę zakłóconego lub przywrócenie utraconego posiadania może być wniesiony w ciągu roku od daty zakłócenia lub utraty posiadania, jeżeli zdarzenia te nastąpiły przed wejściem w życie kodeksu postępowania cywilnego.

Art.  XLV. 28
§  1.
 Wszystkie postanowienia poza rozprawą oraz zarządzenia wydaje przewodniczący bez udziału ławników.
§  2.
Prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów, jeżeli uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość sprawy.
§  3. 29
 Prezes sądu powiatowego może zarządzić rozpoznanie każdej sprawy należącej do właściwości tego sądu przez jednego sędziego. Nie dotyczy to jednak spraw ze stosunków rodzinnych i ze stosunku pracy.
Art.  XLV1.

  30  W okresie lat czterech od dnia wejścia w życie rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości, przewidzianych w art. 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie prawa o ustroju sądów powszechnych, prezes sądu powiatowego może zarządzić rozpoznanie każdej sprawy należącej do właściwości tegoż sądu przez jednego sędziego.

Art.  XLVI.

 Wykonanie rozporządzenia niniejszego porucza się Ministrowi Sprawiedliwości.

O ileby do czasu wejścia w życie kodeksu postępowania cywilnego i rozporządzenia niniejszego nie zostały wydane przewidziane w nich rozporządzenia, stosować należy odpowiednio przepisy dotychczasowe.

Art.  XLVII.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1933 r.

1 Art. II skreślony przez art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o zmianie niektórych przepisów kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.47.65.391) z dniem 1 stycznia 1948 r.
2 Art. III pkt 8 skreślony przez art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.50.38.349) z dniem 2 października 1950 r.
3 Art. VI § 1 zmieniony przez art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o zmianie niektórych przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.53.23.90) z dniem 2 maja 1953 r.
4 Art. VI § 3 zmieniony przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.50.38.349) z dniem 2 października 1950 r.
5 Art. VI § 5 skreślony przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.50.38.349) z dniem 2 października 1950 r.
6 Art. VI § 6 skreślony przez art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o zmianie niektórych przepisów kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.47.65.391) z dniem 1 stycznia 1948 r.
7 Art. VI1:

- dodany przez art. 2 pkt 2 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o zmianie niektórych przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.53.23.90) z dniem 1 stycznia 1953 r.

- zmieniony przez art. 2 dekretu z dnia 30 grudnia 1953 r. o zmianie niektórych przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.54.1.2) z dniem 2 stycznia 1954 r.

- zmieniony przez art. 4 dekretu z dnia 18 stycznia 1956 r. o zmianie niektórych przepisów postępowania cywilnego (Dz.U.56.2.13) z dniem 25 stycznia 1956 r.

8 Art. VIII1 dodany przez art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.50.38.349) z dniem 2 października 1950 r.
9 Art. X uchylony przez art. IX pkt 1 dekretu z dnia 25 września 1945 r. Przepisy wprowadzające prawo małżeńskie (Dz.U.45.48.271) z dniem 1 stycznia 1946 r.
10 Art. XIV skreślony przez art. 1 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 r. o zniesieniu instytucji sądów przysięgłych i sędziów pokoju (Dz.U.38.24.213) z dniem 1 maja 1938 r.
11 Art. XV § 1 uchylony przez art. V pkt 3 dekretu z dnia 29 sierpnia 1945 r. Przepisy wprowadzające prawo osobowe (Dz.U.45.40.224) z dniem 1 stycznia 1946 r.
12 Art. XV § 3 uchylony przez art. VI pkt 1 dekretu z dnia 8 października 1946 r. Przepisy wprowadzające prawo spadkowe (Dz.U.46.60.329) z dniem 1 stycznia 1947 r.
13 Art. XVII skreślony przez art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.50.38.349) z dniem 2 października 1950 r.
14 Art. XIX skreślony przez art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.50.38.349) z dniem 2 października 1950 r.
15 Art. XX uchylony przez art. II pkt 1 dekretu z dnia 11 października 1946 r. Przepisy wprowadzające prawo rzeczowe i prawo o księgach wieczystych (Dz.U.46.57.321) z dniem 1 stycznia 1947 r.
16 Art. XXIII uchylony przez art. IX pkt 1 dekretu z dnia 25 września 1945 r. Przepisy wprowadzające prawo małżeńskie (Dz.U.45.48.271) z dniem 1 stycznia 1946 r.
17 Art. XXIV skreślony przez art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o zmianie niektórych przepisów kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.47.65.391) z dniem 1 stycznia 1948 r.
18 Art. XXV skreślony przez art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o zmianie niektórych przepisów kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.47.65.391) z dniem 1 stycznia 1948 r.
19 Art. XXVII pkt 1 zmieniony przez art. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.32.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1933 r.
20 Art. XXVII pkt 5 uchylony przez art. VIII pkt 15 dekretu z dnia 22 stycznia 1946 r. Przepisy wprowadzające prawo rodzinne (Dz.U.46.6.53) z dniem 1 lipca 1946 r.
21 Art. XXVII pkt 6 uchylony przez art. IX pkt 1 dekretu z dnia 25 września 1945 r. Przepisy wprowadzające prawo małżeńskie (Dz.U.45.48.271) z dniem 1 stycznia 1946 r.
22 Art. XXIX uchylony przez art. II pkt 1 dekretu z dnia 11 października 1946 r. Przepisy wprowadzające prawo rzeczowe i prawo o księgach wieczystych (Dz.U.46.57.321) z dniem 1 stycznia 1947 r.
23 Art. XXXI § 1 zmieniony przez art. IX pkt 2 dekretu z dnia 25 września 1945 r. Przepisy wprowadzające prawo małżeńskie (Dz.U.45.48.271) z dniem 1 stycznia 1946 r.
24 Art. XXXI § 2 pkt 2 uchylony przez art. IX pkt 1 dekretu z dnia 25 września 1945 r. Przepisy wprowadzające prawo małżeńskie (Dz.U.45.48.271) z dniem 1 stycznia 1946 r.
25 Art. XXXI § 2 pkt 3 uchylony przez art. X pkt 3 dekretu z dnia 22 stycznia 1946 r. Przepisy wprowadzające prawo rodzinne (Dz.U.46.6.53) z dniem 1 lipca 1946 r.
26 Art. XXXI § 2 pkt 6 zmieniony przez art. 2 pkt 2 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o zmianie niektórych przepisów kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.47.65.391) z dniem 1 stycznia 1948 r.
27 Art. XXXI § 3 skreślony przez art. 2 pkt 1 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o zmianie niektórych przepisów kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.47.65.391) z dniem 1 stycznia 1948 r.
28 Art. XLV:

- zmieniony przez art. 4 pkt 1 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 listopada 1938 r. o usprawnieniu postępowania sądowego (Dz.U.38.89.609) z dniem 28 listopada 1938 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 16 lutego 1945 r. (Dz.U.45.7.28) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 marca 1945 r.

- zmieniony przez art. 1 dekretu z dnia 15 września 1948 r. (Dz.U.48.44.314) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 września 1948 r.

- zmieniony przez art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.50.38.349) z dniem 2 października 1950 r.

29 Art. XLV § 3 dodany przez art. 2 ustawy z dnia 28 marca 1958 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.58.18.75) z dniem 20 kwietnia 1958 r.
30 Art. XLV1:

- dodany przez art. 2 pkt 5 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 r. (Dz.U.32.93.802) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 1933 r.

- zmieniony przez art. 4 pkt 2 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 listopada 1938 r. o usprawnieniu postępowania sądowego (Dz.U.38.89.609) z dniem 28 listopada 1938 r.

- zmieniony przez art. 1 pkt 2 dekretu z dnia 16 lutego 1945 r. (Dz.U.45.7.28) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 marca 1945 r.

- zmieniony przez art. 1 dekretu z dnia 15 września 1948 r. (Dz.U.48.44.314) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 29 września 1948 r.

- zmieniony przez art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 20 lipca 1950 r. o zmianie przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.50.38.349) z dniem 2 października 1950 r.

- zmieniony przez art. 2 pkt 3 dekretu z dnia 23 kwietnia 1953 r. o zmianie niektórych przepisów postępowania w sprawach cywilnych (Dz.U.53.23.90) z dniem 1 stycznia 1953 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024