Barwienie przedmiotów użytku.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH
z dnia 20 stycznia 1930 r.
wydane w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu o barwieniu przedmiotów użytku. 1

Na podstawie art. 8 punkty a), b), c) i e) rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o dozorze nad artykułami żywności i przedmiotami użytku (Dz. U. R. P. Nr 36, poz. 343) zarządza się co następuje:

Rozdział  1.

Barwienie artykułów żywności przeznaczonych do obiegu.

§  1-5. 2
(skreślone).
§  6. 3
Barwnikami nieszkodliwymi dla zdrowia przeznaczonymi do barwienia przedmiotów użytku są:

A.

Naturalne barwniki organiczne:

1)
substancje barwiące, pochodzące z jadalnych owoców bądź z jadalnych produktów roślinnych,
2)
szafran,
3)
orlean (annato),
4)
alkanna,
5)
koszenilla i czerwień koszenillowa (karmin),
6)
drzewo sandałowe,
7)
orselja i pasta orseljowa,
8)
chlorofil,
9)
indygo naturalne oraz syntetyczne,
10)
sok lukrecji,
11)
karmel,
12)
drzewo kampeszowe i wyciąg z niego,
13)
sumak i wyciąg z niego.

B.

Sztuczne barwniki organiczne:

1)
żółcień kwaśna = sól sodowa kwasu amidoazobenzenosulfonowego (jaune solide, Säuregelb R, Echtgelb R, G, S, Neugelb L);
2) 4
(skreślony);
3)
Auramina O = chlorowodorek amido-czterometylo-para-amido-dwufenylometanu (pyoctaninum aureum);
4)
Sudan I = benzeno-azo-β-naftol (orange G, orange fettlöslisch, jaune foncé, soluble dans les graisses, sudan I tłuszczowy);
5)
Sudan G = anilino-azo-rezorcyna (chrysoine insoluble, fettorange);
6) 5
(skreślony);
7)
Tropeolina 000 Nr 1 = sól sodowa kwasu ŕ-naftolo-azo-benzenosulfonowego (orange I, S, R, extra, orange de naphtol);
8)
Tartracyna = sól sodowa kwasu 1-p-sulfoksyl-fenyl-3-karboksyl-4-p-sulfoksyl-fenyl-hydrazono-5-pyrazolonowego (jaune tartrique, tartrazine O, hydrazingelb O);
9)
Oranż L = sól sodowa kwasu paraksyleno-azo-2-naftolo-6-sulfonowego (ponceau G, brillantorange R, scharlach R, xylidin-orange, orange N, xylidinscharlach);
10)
Fuksyna = chlorowodorek rozaniliny (rouge d'aniline, roseine, rubine, brillantfuchsin, magenta);
11)
Fuksyna kwaśna = kwaśna sól sodowa lub wapniowa kwasu rozanilino-dwusulfonowego (säurefuchsin, fuchsin S, rubin S, acid magenta);
12)
Rocealina = sól sodowa kwasu azo-β-naftolo-α-naftyl-amino-sulfonowego (rauracienne, rouge I, rubidine, cérasine, orcelline Nr 4, echtrot A, Q, brillantrot, cardinal red);
13)
Czerwienie "bordo" i "ponso" = produkty kondensacji kwasu β-naftolo-dwusulfonowego z dwuazonowemi związkami ksylolu i innych wyższych pochodnych benzenu (bordeaux B, L, G, R extra, echtrot B, cérasine, rouge B, ponceau R, 2R, G, J, GR, brillant - ponceau G, xylidinscharlach, scarlet 2R, scarlachrot 4R extra, Victoriascharlach 4R extra, ponceau 6R);
14)
Kocceina nowa = kwas 1, 4-naftylaminosulfono-azo-2, 6, 8 -naftolodwusulfonowy (rouge cochenille, neucoccin, cochenillerot A, croceinscharlach 4B, X, ponceau 4R);
15)
Ponso 3 R = sól sodowa kwasu pseudokumolo-azo-2-naftolo-3, 6 -dwusulfonowego (ponceau 3 R, rouge de cumidine, cumidinscharlach);
16)
Amarant = sól sodowa kwasu naftiono-azo-2-naftolo-3, 6-dwusulfonowego (azorubine, oenanthinine, echtrot D, EB, NS, azosäurerubin, bordeaux, bordeaux DH, S, naphtolrot O, victoriarubin, wollrot extra, acid crimson);
17)
Erytrozyna = sól sodowa lub potasowa czterojodofluoresceiny (pyrosine, iodŠosine);
18)
Eozyna wodna = sól sodowa lub potasowa czterobromofluoresceiny;
19)
Eozyna alkoholowa = sól potasowa eteru etylowego czterobromofluoresceiny (éosine S, BB, spritéosin, rose JB á l'alcool, primerose, primerose á l'alcool);
20)
Floksyna P = sól sodowa lub potasowa cztero-bromo-dwuchlorofluoresceiny (phloxine, érythrosine BB, new pink);
21)
Błękit anilinowy = chlorowodorek, siarczan lub octan trójfenylorozaniliny względnie trójfenylo-para-rozaniliny (bleu lumiére, bleu de gentiane, gentianablau 6B, spritblau, spritblau S, F, C, opalblau, lichtblau);
22)
Błękit czysty wodny = sól sodowa, amonowa lub wapniowa dwuoksy-antrachinono-chinolinowa (wasserblau, bleu de chine, bleu marine);
23)
Błękit alizarynowy = dwuoksy-antrachinono-chinolina (alizarinblau A, F, R, AB, GW, RR, DNW);
24)
Indygotyna i karmin indygowy = sól sodowa kwasu indygo- dwusulfonowego;
25)
Indulina = pochodna sulfonowa błękitu azodwufenylowego i jej sole sodowe (bleu solide R, 3R, bleu de Bengale, echtblau B, 6B, R, 3R, solidblau RR et B, blau OB wasserlöslich, nigrosin wasserlöslich);
26)
Fiolet metylowy B i 2B = chlorowodorek pięciometylo i sześciometylo-para-rozaniliny (méthylviolett V 3, violet de Paris, pariserviolett, violet 3B extra);
27) 6
(skreślony);
28)
Zieleń malachitowa = chlorowodorek czterometylo-dwu-paraamido-trójfenylo-karbinolu (vert solide B extra, LB extra, neugrün, victoriagrün, diamantgrün, echtgrün, benzalgrün);
29) 7
Barwnik mandarynkowy - sól sodowa kwasu dwuazo-paraaaminosalicylowego i sulfofenylometylopyrazolonu;
30) 8
Barwnik porzeczkowy - sól sodowa kwasu dwuazo-para-aminosalicylowego i kwasu Neville - Winthera;
31) 9
Barwnik morelowy - sól sodowa kwasu dwuazo-para-aminosalicylowego i kwasu Schäffera.

Powyższy wykaz barwników będzie uzupełniany nowemi, nieszkodliwemi dla zdrowia, barwnikami w drodze rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Przemysłu i Handlu.

C.

Barwniki nieorganiczne (farby),

o ile nie zawierają: arsenu, antymonu, baru, kadmu, chloru, rtęci, ołowiu, miedzi, cynku, cyny, uranu i pochodnych cjanowodoru.

Do barwienia artykułów żywności barwnikami, wyszczególnionemi w punktach B i C, mogą być używane tylko takie barwniki, które zostały wprowadzone w obieg zgodnie z przepisami § 7.

§  7. 10
(skreślony).

Rozdział  2.

Barwienie przedmiotów użytku, przeznaczonych do obiegu.

§  8.
Naczynia, przyrządu, aparaty i przybory, używane przy wyrobie, przechowywaniu, mierzeniu, ważeniu, pakowaniu i spożywaniu artykułów żywności, mogą być barwione tylko barwnikami, wyszczególnionemi w § 6, a ponadto: a) siarczanem baru oraz lakami barytowemi, niezawierającemi węglanu baru i rozpuszczalnych soli barowych, b) tlenkiem chromu, c) cynobrem, d) metalicznemi proszkami miedzi, cyny, cynku, glinu i ich stopów, e) barwnikami, niezawierającemi arsenu i ołowiu, używanemi do szkliwa naczyń, do glazury i emalji, f) barwnikami, niezawierającemi arsenu, używanemi do pokostów i lakierów.

Przepisom niniejszego rozporządzenia nie podlegają wyroby szklane, barwione w swej masie.

§  9. 11
Środki kosmetyczne mogą być barwione tylko barwnikami, wyszczególnionemi w § 6, zaś środki kosmetyczne do pielęgnowania skóry (mydła, szminki, maści, pudry i.t.p.), ponadto: siarczanem baru, siarczkami kadmu i cynku, tlenkami chromu, cyny i cynku, cynobrem oraz następującymi sztucznymi barwnikami organicznymi:

1. Żółcień ksylenowa = produkt kondensacji kwasu dwuazo-sulfanilowego z 1-o-m-dwuchloro-p-sulfofenylo-3-metylo-5-pyrazolonem (Jaune Xyléne Lumiére 2 J, Xylen-gelb);

2. Rodamina B = chlorowodorek dwuetylo-m-amidoftaleiny (Rhodamine B);

3. Czerwień C = produkt kondensacji dwuazo-2-chloro-2-amino-tuluolo-4-sulfonianu sodowego z naftolem (Rouge pour laque C, Lackrot C);

4. Antozyna B = produkt kondensacji dwuchloro-benzoilo-1-amino-8-naftalo-4, 6-dwusulfonianu sodowego z dwuazowaną m-chloro-aniliną (Anthosine B);

5. Alizaryna = 1, 2-dwuoksyantrachinon (alizarine pâte);

6. Czerwień litolowa R = sól sodowa kwasu dwuazo-2-naftyloamino-naftalo-sulfonowego (Rouge Lithol R pâte, Litholechtrot R);

7. Uranina = sól sodowa fluoresceiny.

§  10.
Przeznaczone do użytku dla dzieci zabawki, obrazki, farby i wyroby kauczukowe mogą być barwione tylko barwnikami, wyszczególnionemi w § 6, a ponadto: a) siarczanem baru oraz lakami barytowemi, niezawierającemi węglanu baru i rozpuszczalnych soli barowych, b) tlenkiem chromu, c) cynobrem, d) metalicznemi proszkami miedzi, cyny, cynku, glinu i ich stopów, e) siarczkami antymonu i kadmu, f) nierozpuszczalnemi związkami cynku, g) związkami ołowiu i manganu dla barwienia pokostów i farb olejnych, oraz h) barwnikami, używanemi do szkliwa naczyń, do glazury i emalji.
§  11.
Zabrania się barwienia:
1)
tkanin odzieżowych barwnikami, szkodliwemi dla zdrowia, a w szczególności barwnikami, zawierającemi: arsen, ołów lub ich związki, kwas pikrynowy i koralinę;
2)
tkanin, przeznaczonych do użytku domowego (zasłony, portjery, dywany, obicia meblowe i.t.p.), tapet, obić, sztucznych liści, kwiatów, masek, świec oraz innych przedmiotów użytku domowego barwnikami, zawierającemi arsen lub jego związki;
3)
świeczek choinkowych - barwnikami, zawierającemi arsen lub jego związki, albo związki rtęci (cynober).
§  12.
Zabrania się używania do malowania wnętrz (ściany, sufity, podłogi, okna, drzwi, i.t.p.) mieszkaniowych i innych, w których ludzie stale lub czasowo przebywają, farb klejowych lub wodnych, zawierających arsen lub jego związki.
§  13.
Barwniki zawierające arsen, rtęć, ołów lub ich związki, jako techniczne zanieczyszczenie, mogą być używane w przypadkach, przewidzianych w § 11 i 12, o ile zanieczyszczenie to nie przekracza nieuniknionej normy przy powszechnie i umiejętnie stosowanych metodach produkcji.

Rozdział  3.

Postanowienia końcowe.

§  14. 12
(skreślony).
§  15.
Winni naruszenia właściwych przepisów rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r.(Dz. U. R. P. Nr 36, poz. 343) podlegają karom, przewidzianym w rozdziale 3 tego rozporządzenia.
§  16.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej z wyjątkiem województwa śląskiego w sześć miesięcy po ogłoszeniu, a w stosunku do postanowień § 8 - w 12 miesięcy.

Jednocześnie tracą na tym obszarze moc obowiązującą:

a)
ustawa pruska z dnia 5 lipca 1887 r. o stosowaniu barwników, szkodliwych dla zdrowia, do wyrobu artykułów żywności, używek i przedmiotów użytku (Dz. U. Rz. niem. str. 227);
b)
austrjackie rozporządzenie Ministerstw spraw wewnętrznych i handlu w porozumieniu z Ministerstwem sprawiedliwości z dnia 17 lipca 1906 r., dotyczące używania barwników i szkodliwych zdrowiu materjałów przy wyrobie artykułów żywności (wiktuałów i środków spożywczych) jak i przedmiotów do użytku, tudzież obrotu przyrządzonych w ten sposób artykułów żywności i przedmiotów do użytku (austr. Dz. U. P. Nr 142);
c)
art. art. 665 oraz 670-676 rosyjskiej ustawy lekarskiej (Zb. pr. ces. ros. T. XIII, wyd. z 1905 r.).
1 Tytuł zmieniony przez § 10 pkt 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 16 maja 1960 r. w sprawie barwienia artykułów żywności (Dz.U.60.26.152) z dniem 9 września 1960 r.
2 § 1-5 skreślone przez § 10 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 16 maja 1960 r. w sprawie barwienia artykułów żywności (Dz.U.60.26.152) z dniem 9 września 1960 r.
3 § 6 zdanie pierwsze zmienione przez § 10 pkt 3 lit. a) rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 16 maja 1960 r. w sprawie barwienia artykułów żywności (Dz.U.60.26.152) z dniem 9 września 1960 r.
4 § 6 lit. B pkt 2 skreślony przez § 10 pkt 3 lit. b) rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 16 maja 1960 r. w sprawie barwienia artykułów żywności (Dz.U.60.26.152) z dniem 9 września 1960 r.
5 § 6 lit. b) pkt 6 skreślony przez § 1 rozporządzenia z dnia 18 czerwca 1949 r. (Dz.U.49.40.288) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 sierpnia 1949 r.
6 § 6 lit. B pkt 27 skreślony przez § 10 pkt 3 lit. b) rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 16 maja 1960 r. w sprawie barwienia artykułów żywności (Dz.U.60.26.152) z dniem 9 września 1960 r.
7 § 6 lit. B pkt 29:

- dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 7 stycznia 1953 r. (Dz.U.53.9.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 lutego 1953 r.

- sprostowany przez obwieszczenie z dnia 18 sierpnia 1953 r. o sprostowaniu błędów (Dz.U.53.40.178).

8 § 6 lit. B pkt 30 dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 7 stycznia 1953 r. (Dz.U.53.9.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 lutego 1953 r.
9 § 6 lit. B pkt 31 dodany przez § 1 rozporządzenia z dnia 7 stycznia 1953 r. (Dz.U.53.9.30) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 7 lutego 1953 r.
10 § 7 skreślony przez § 10 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 16 maja 1960 r. w sprawie barwienia artykułów żywności (Dz.U.60.26.152) z dniem 9 września 1960 r.
11 § 9 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 11 sierpnia 1936 r. (Dz.U.36.67.490) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 3 września 1936 r.
12 § 14 skreślony przez § 10 pkt 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 16 maja 1960 r. w sprawie barwienia artykułów żywności (Dz.U.60.26.152) z dniem 9 września 1960 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1930.5.45

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Barwienie przedmiotów użytku.
Data aktu: 20/01/1930
Data ogłoszenia: 03/02/1930
Data wejścia w życie: 04/08/1930, 04/02/1931