Postępowanie o uznanie za zaginione bez własnej winy osób, których zaginięcie pozostaje w związku przyczynowym ze służbą wojskową.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WOJSKOWYCH W POROZUMIENIU Z MINISTREM SPRAWIEDLIWOŚCI ORAZ MINISTREM PRACY I OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 18 kwietnia 1930 r.
w sprawie postępowania o uznanie za zaginione bez własnej winy osób, których zaginięcie pozostaje w związku przyczynowym ze służbą wojskową.

Na zasadzie art. 3-a, 3-b i 58 ustawy z dnia 18 marca 1921 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i ich rodzin oraz o zaopatrzeniu rodzin po poległych i zmarłych lub zaginionych bez własnej winy, których śmierć, względnie zaginięcie, pozostaje w związku przyczynowym ze służbą wojskową (Dz. U. R. P. Nr. 32, poz. 195) w brzmieniu ustalonem ustawą z dnia 12 lutego 1924 r. w sprawie częściowej zmiany powołanej ustawy (Dz. U. R. P. Nr. 21, poz. 223) zarządza się co następuje:
§  1.
Wdrożenie postępowania i uznanie osób za zaginione na podstawie niniejszych przepisów ma na celu jedynie danie osobom, pozostałym po zaginionych, podstawy do ubiegania się o zaopatrzenie w myśl ustawy.

Do wniesienia podania o uznanie za zaginionego bez własnej winy w rozumieniu powołanej na wstępie ustawy są uprawnione pozostałe po nim osoby, a mianowicie:

a)
żona;
b)
dzieci ślubne;
c)
dzieci nieślubne, których ojcostwo jest prawnie stwierdzone;
d)
dzieci adoptowane przez zaginionego, które były na jego utrzymaniu;
e)
rodzice zaginionego.

W imieniu osób niewłasnowolnych uprawnieni są do wnoszenia podań i podpisywania deklaracji ich kuratorowie, w imieniu dzieci małoletnich matka, ojciec lub prawni opiekunowie.

§  2.
Za zaginione mogą być uznane tylko osoby, które zaginęły bez własnej winy na terenie i w czasie działań wojennych, a zaginięcie to pozostaje w związku przyczynowym z ich służbą tak obowiązkową, jak i ochotniczą:
a)
w wojsku Rzeczypospolitej Polskiej;
b)
w uznanych przez Państwo Polskie w drodze ustawodawczej polskich formacjach wojskowych przy armjach obcych;
c)
w armjach państw zaborczych, o ile służbę te pełniły w czasie od 1 sierpnia 1914 r., a to: w armji niemieckiej do 27 grudnia 1918 r., w armji rosyjskiej do 1 marca 1918 r., w armji austro-węgierskiej do 1 listopada 1918 r.;
d)
w walkach orężnych przeciw państwom zaborczym i nieprzyjacielskim o niepodległość Polski po 1 sierpnia 1914 r.;
e)
w formacjach obcych, uznanych przez Państwo Polskie za takie, które, na zasadzie przymierza lub porozumienia z siłą zbrojną polską, walczyły w obronie Polski przeciw państwom nieprzyjacielskim.
§  3.
Za zaginionych mogą być uznani jedynie obywatele Rzeczypospolitej Polskiej. Warunek posiadania obywatelstwa polskiego nie jest wymagany tylko odnośnie do osób, wymienionych w § 2 lit. d.

Osoby, wymienione w § 2 lit. c, mogą być uznane za zaginione, o ile posiadają prawo do obywatelstwa polskiego.

Osoby, które służyły w formacjach polskich, nie posiadając obywatelstwa polskiego, podpadają pod § 2 lit. d.

Osoby, które służyły w formacjach, wymienionych w § 2 lit. e, mogą być uznane za zaginione, o ile posiadały prawo do obywatelstwa polskiego, względnie pozwolenie na pobyt w granicach Rzeczypospolitej Polskiej.

§  4.
Władzą powołaną do przyjęcia podania i zebrania przepisanych zaświadczeń i dowodów stwierdzających okoliczności, potrzebne do wydania orzeczenia o zaginionym, jest Powiatowa Komenda Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III.
§  5.
Do uznania osoby za zaginioną wymagane jest udowodnienie następujących okoliczności:
a)
stosunku prawnego strony proszącej do zaginionego (§ 1 ust. 2);
b)
oddziału (formacji i t. p.), w którym zaginiony służył, oraz czasu i charakteru (obowiązkowa, ochotnicza) tej służby (§ 2);
c)
związku przyczynowego między tą służbą, a zaginięciem;
d)
faktu, że zaginięcie zaszło na terenie i w czasie działań wojennych, oraz, że nastąpiło bez winy zaginionego.

Nadto strona prosząca winna przytoczyć okoliczności, uzasadniające jej prawo do zaopatrzenia po zaginionym.

§  6.
Dowody okoliczności, wymienionej w § 5 lit. a, winna dostarczyć sama strona prosząca przy wniesieniu podania, a mianowicie:
a)
żona - metrykę ślubu;
b)
dzieci ślubne - metrykę chrztu (urodzenia);
c)
dzieci nieślubne - metrykę chrztu (urodzenia) oraz orzeczenie właściwego sądu, stwierdzające ojcostwo zaginionego, a w b. Królestwie Kongresowem obowiązek utrzymania dziecka;
d)
rodzice - metrykę chrztu (urodzenia) zaginionego;
e)
dzieci adoptowane - akta adoptacji.

Równocześnie strona winna dołączyć do podania dowód, że zaginiony miał względnie strona ma miejsce zamieszkania w kraju.

W razie niemożności dostarczenia dowodów, wymienionych w punktach a) - e), może strona udowodnić swoje uprawnienia innemi dokumentami urzędowemi albo zaprzysiężonemi zeznaniami wiarygodnych osób.

§  7.
Dowody innych okoliczności, w szczególności wymienionych w § 5 lit. b), c), d), oraz dowody, które dla strony są niedostępne, zbiera z urzędu Powiatowa Komenda Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III.
§  8.
Okoliczności, wymienione w § 5 lit. b), c), d), mają być stwierdzone zasadniczo zaświadczeniem dowódcy tego oddziału wojskowego, w którym zaginiony służył bezpośrednio przed zaginięciem, względnie zaświadczeniami odpowiednich władz wojskowych.

W razie niemożności stwierdzenia tych okoliczności przez władze wojskowe (§ 2 niniejszego rozporządzenia), mogą być one udowodnione zaprzysiężonemi zeznaniami wiarygodnych osób.

§  9.
Wszystkie władze wojskowe obowiązane są dostarczyć Powiatowej Komendzie Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III żądanych w tym względzie zaświadczeń i dowodów.

O przesłuchanie osób zwraca się Powiatowa Komenda Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III do właściwych dla danych osób według ich miejsca zamieszkania sądów powiatowych, które obowiązane są żądaniu takiemu uczynić zadość.

Do władz zagranicznych można zwracać się z żądaniem dostarczenia dowodów tylko w drodze dyplomatycznej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

§  10.
W toku postępowania, z reguły równocześnie z jego wszczęciem, winna Powiatowa Komenda Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III ogłosić w "Monitorze Polskim" obwieszczenie o zaginięciu danej osoby 5 jej poszukiwaniu.

W obwieszczeniu należy dokładnie podać dane osobiste zaginionego (imię, nazwisko, czas i miejsce urodzenia, imiona rodziców, ostatnie znane miejsce zamieszkania, zawód, oddział służbowy), tudzież imię i nazwisko strony proszącej oraz jej stosunek do zaginionego, przyczem należy zamieścić wezwanie do wszystkich, którzy posiadają wiadomości o zaginionym, mogące świadczyć o jego zaginięciu, względnie o jego istnieniu, aby o nich zawiadomili Powiatową Komendę Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III w ciągu trzech miesięcy od ogłoszenia obwieszczenia.

§  11.
Po zebraniu przepisanych dowodów, nie wcześniej jednak, niż po upływie trzech miesięcy od chwili ogłoszenia obwieszczenia w "Monitorze Polskim", Powiatowa Komenda Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III przesyła akta sprawy Dowódcy Okręgu Korpusu Nr. I w Warszawie.
§  12.
Do wydawania orzeczeń o zaginięciu ustanawia się komisję przy Dowódcy Okręgu Korpusu Nr. I w Warszawie złożoną:
1)
z oficera sztabowego K. S., jako przewodniczącego, mianowanego przez Ministra Spraw Wojskowych, tudzież
2)
ze stałego referenta komisji i
3)
z urzędnika referendarskiego, jako członków, powołanych przez Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opieki Społecznej.
§  13.
Przewodniczący komisji zwołuje posiedzenia, referuje sprawę, kieruje obradami i głosuje ostatni.

Przed poddaniem sprawy pod orzeczenie komisji, przewodniczący uprawniony jest do uzupełnienia dowodów bądź bezpośrednio, bądź za pośrednictwem Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III.

§  14.
Orzeczenie komisji, którego przedmiotem może być tylko bądź uznanie lub nieuznanie za zaginionego w rozumieniu ustawy z dnia 18 marca 1921 r., bądź uzupełnienie dowodów - zapada w postaci uchwały większością głosów.

Orzeczenie komisji wykonywa przewodniczący.

§  15.
Orzeczenie komisji, z wyjątkiem uchwały w sprawie uzupełnienia dowodów, musi zawierać:
a)
szczegółowe określenie okoliczności, które przyjęto za podstawę orzeczenia o zaginięciu (§ 5);
b)
klauzulę, że orzeczenie o zaginięciu zostało wydane w celu ubiegania się o zaopatrzenie, oraz imię i nazwisko osoby, na której prośbę orzeczenie wydano.

Orzeczenie winno być podpisane przez wszystkich członków komisji i zatwierdzone przez Dowódcę Okręgu Korpusu Nr. I.

§  16.
Orzeczenie komisji zatwierdzone przez Dowódcę Okręgu Korpusu Nr. I staje się prawomocne z chwilą jego wydania, o ile strona nie wniosła w terminie przepisanym odwołania.
§  17.
Od orzeczenia komisji, z wyjątkiem uchwał w przedmiocie uzupełnienia dowodów, przysługuje stronie proszącej odwołanie w terminie dwumiesięcznym od chwili zawiadomienia o orzeczeniu.
§  18.
Odwołanie wnosi się na ręce Dowódcy Okręgu Korpusu Nr. I, który przesyła je wraz z aktami do komisji odwoławczej w Ministerstwie Spraw Wojskowych.
§  19.
Do rozpoznania i orzeczenia w sprawach odwołań ustanawia się w Ministerstwie Spraw Wojskowych (Departament Sprawiedliwości) komisję odwoławczą, w skład której wchodzą:
1)
oficer sztabowy K. S. jako przewodniczący, mianowany przez Ministra Spraw Wojskowych, tudzież
2)
stały referent komisji i
3)
urzędnik referendarski, jako członkowie, powołani przez Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Pracy i Opiekł Społecznej.
§  20.
Przewodniczący komisji odwoławczej zwołuje posiedzenia, kieruje obradami i głosuje ostatni.

Przedstawienie stanu sprawy należy z reguły do referenta, który pierwszy oddaje głos.

§  21.
Przedmiotem orzeczenia, komisji odwoławczej może być:
a)
zatwierdzenie orzeczenia komisji, ustanowionej przy Dowódcy Okręgu Korpusu Nr. I w Warszawie,
b)
uchylenie orzeczenia tejże komisji i orzeczenie w sprawie samej w postaci nowego orzeczenia.

Orzeczenia komisji odwoławczej zapadają w postaci uchwał większością głosów.

§  22.
Orzeczenie komisji odwoławczej jest ostateczne i staje się prawomocne z chwilą ogłoszenia.
§  23.
Przed wydaniem orzeczenia, komisja odwoławcza uprawniona jest do powzięcia uchwały w przedmiocie uzupełnienia dowodów bądź bezpośrednio, bądź za pośrednictwem Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa-Miasto Nr. III.
§  24.
Przepis § 15 stosuje się również do orzeczeń komisji odwoławczej, z wyjątkiem postanowienia o zatwierdzeniu.
§  25.
Wykonanie ostatecznych orzeczeń komisji odwoławczej należy do przewodniczącego komisji ustanowionej przy Dowódcy Okręgu Korpusu Nr. I, któremu w tym celu komisja odwoławcza przesyła swe orzeczenie wraz z aktami sprawy.
§  26.
Prawomocne orzeczenie komisji stanowi prawną podstawę do ubiegania się przez stronę o zaopatrzenie przewidziane w art. 4 lit. d) ustawy z dnia 18 marca 1921 r. (Dz. U. R. P. Nr. 32, poz. 195).
§  27.
Orzeczenie komisji, uznające daną osobę za zaginioną, traci swą moc obowiązującą:
a)
z chwilą odnalezienia zaginionego;
b)
po upływie trzech lat, licząc od chwili wydania prawomocnego orzeczenia, uznającego osobę za zaginioną, jeżeli w ciągu tego czasu nie przedłożono metryki jej śmierci, względnie nie uzyskano orzeczenia sądowego, uznającego zaginionego za zmarłego.

Zgaśniecie mocy obowiązującej orzeczenia, winna komisja ustanowiona przy Dowódcy Okręgu Korpusu Nr. I w Warszawie uwidocznić w aktach i zawiadomić o tem Ministra Skarbu.

§  28.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i obowiązuje na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

Równocześnie tracą moc obowiązującą:

rozporządzenie wykonawcze Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości z dnia 1 sierpnia 1924 r. (Dz. U. R. P. Nr. 74, poz. 739);

§ 1 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Opieki Społecznej, Ministra Skarbu i Ministra Spraw Wojskowych z dnia 5 grudnia 1925 r. (Dz. U. R. P. z r. 1926 Nr. 10, poz. 70);.

rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości z dnia 10 listopada 1926 r. (Dz. U. R. P. Nr. 116, poz. 677);

rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości z dnia 10 lutego 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 13, poz. 104);

rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości z dnia 21 grudnia 1927 r. (Dz. U. R. P. Nr. 117, poz. 1007).

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024