Użycie broni przez organa służby bezpieczeństwa publicznego i ochrony granic.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 14 lutego 1928 r.
o użyciu broni przez organa służby bezpieczeństwa publicznego i ochrony granic.

Na podstawie art. 44 ust. 6 Konstytucji i ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o upoważnieniu Prezydenta Rzeczypospolitej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (Dz. U. R. P. Nr. 78, poz. 443) postanawiam co następuje:
Art.  1.

Funkcjonariusze policji państwowej i organów ochrony granic mają prawo użycia broni podczas wykonywania czynności służbowych w wypadkach, określonych w niniejszem rozporządzeniu.

Art.  2.

Funkcjonarjusze, wymienieni w art. 1 rozporządzenia niniejszego, uprawnieni są do użycia broni:

a)
w celu odparcia niebezpiecznego napadu lub zamachu, zagrażającego życiu, zdrowiu lub wolności funkcjonarjusza lub innych obywateli, albo też w celu przeciwdziałania przedsięwzięciu czynności zmierzających bezpośrednio do takiego napadu lub zamachu;
b)
w razie nieusłuchania wezwania do natychmiastowego odłożenia broni lub innych przedmiotów, których użycie może zagrażać zdrowiu lub życiu funkcjonariusza lub innego obywatela, praż w razie, gdy wezwany po odłożeniu broni lub wspomnianych przedmiotów bez zezwolenia samowolnie je podejmuje;
c)
w celu odparcia niebezpiecznego napadu lub zamachu, zagrażającego mieniu publicznemu lub prywatnemu, albo też w celu przeciwdziałania przedsięwzięciu czynności zmierz rwących bezpośrednio do takiego napadu lub zamachu;
d)
w celu pokonania oporu czynnego udaremniającego przeprowadzenie czynności służbowych, albo też w celu pokonania gwałtu fizycznego, nie mającego charakteru napadu lub zamachu, określonego w p. a), lecz skierowanego na pozbawienie funkcjonariusza fizycznej możności wypełnienia obowiązku służby przez usiłowanie rozbrojenia, ubezwładnienia i t. p.;
e)
w celu udaremnienia ucieczki osoby aresztowanej lub przytrzymanej, co do której funkcjonarjusz ma podejrzenie, że jest niebezpiecznym przestępcą;
f)
w celu ujęcia niebezpiecznego przestępcy, który ucieka albo także unieszkodliwienia go, jeżeli zajął stanowisko obronne lub schronił się do kryjówki;
g)
podczas pełnienia służby wartowniczej lub konwojowej przeciwko osobie popełniającej lub usiłującej popełnić czyn przestępny zmierzający do uszkodzenia, naruszenia lub uszczuplenia przedmiotu chronionego, lub przeciwko osobie, która nie usłucha rozkazu wartownika, względnie konwojenta (wydanego w granicach pełnionej służby).
Art.  3.

Użycie broni w wypadkach, wyszczególnionych w art. 2 rozporządzenia niniejszego, może nastąpić tylko po jednorazowem wezwaniu do zaniechania, względnie spełnienia danej czynności. Przewidziane w p. b-g art. 2 użycie broni jest dopuszczalne tylko w razie oczywistej niezbędności użycia tego środka, o ile przytem użycie broni nie zagraża bezpośredniem niebezpieczeństwem dla życia osób postronnych. Jeżeli ze względu na okoliczności danego wypadku wezwanie jest niemożliwe, użycie broni może nastąpić po jednorazowym wystrzale ostrzegawczym w powietrze.

Przepis ust. 1 nie ma zastosowania w wypadkach, w których wszelka zwloką grozi niebezpieczeństwem życiu funkcjonariusza lub osób trzecich, albo może udaremnić pościg i ujęcie przestępcy, lub grozi klęską żywiołową.

Dla zatrzymania statków konieczne jest przed użyciem broni w myśl art. 2 - zamiast wezwania - danie dwukrotnego strzału ostrzegawczego w powietrze.

Art.  4.

Jeśli funkcjonariusze, wymienieni w art. 1 rozporządzenia niniejszego, występują w oddziałach zwartych, użycie broni w wypadkach, przewidzianych w art. 2, może nastąpić tylko na rozkaz dowódcy oddziału. Na rozkaz dowódcy mogą zwarte oddziały użyć broni ponadto w wypadkach oporu biernego, stawianego przez tłum przy wykonywaniu przez oddział jego obowiązków lub powierzonego mu zadania.

Art.  5.

Funkcjonarjusz, który użył broni, winien o tera natychmiast donieść swej władzy przełożonej. Władza przełożona przeprowadza w każdym wypadku użycia broni dochodzenie w celu stwierdzenia, czy użycie broni było zgodne z przepisami rozporządzenia niniejszego. Jeśli użycie broni pociągnęło za sobą śmierć lub uszkodzenie ciała, władza przełożona zawiadamia bezzwłocznie właściwego prokuratora. Władza przełożona zawiadamia również właściwego prokuratora i o tych wypadkach użycia broni, co do których uważa, że użycie broni nastąpiło wbrew przepisom rozporządzenia niniejszego.

Art.  6.

Wykonanie rozporządzenia niniejszego porucza się Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Ministrowi Skarbu.

Art.  7.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie piętnastego dnia po dniu ogłoszenia.

Zmiany w prawie

MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia

Ministerstwo Zdrowia chce, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego - Subfunduszu rozwoju profilaktyki. W planach jest też zniesienie limitu określonego na br. i tym samym zwiększenie puli środków na finansowanie tzw. nadwykonań świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych osobom do ukończenia 18. roku życia.

Grażyna J. Leśniak 17.11.2025
Orzeczenie sądu po latach nie usunie skutków decyzji PIP

Resort pracy opublikował trzecią już wersję projektu zmian w ustawie o PIP. Chce, żeby nawet wtedy, gdy decyzja inspektora pracy, stwierdzająca istnienie stosunku pracy, zostanie uchylona przez Głównego Inspektora Pracy albo decyzja GIP - uchylona przez sąd, to stwierdzony w niej stosunek pracy będzie trwał - od dnia doręczenia pracodawcy decyzji okręgowego inspektora pracy do dnia jej uchylenia przez GIP albo do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu albo do rozwiązania stosunku pracy, jeśli rozwiązanie to nastąpiło przed wydaniem prawomocnego orzeczenia. Utrzymano największe kontrowersje i pogłębiono wątpliwości - wskazują prawnicy.

Grażyna J. Leśniak 15.11.2025
Właśnie mija pierwsza rocznica niewdrożenia dyrektywy o minimalnym wynagrodzeniu

W sobotę, 15 listopada 2025 roku, minie rok, kiedy Polska powinna wdrożyć unijną dyrektywę w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Tymczasem nie dość, że prace nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu w łonie rządu się nie zakończyły, to nie wiadomo nawet, jaki będzie ostateczny kształt projektu.

Grażyna J. Leśniak 14.11.2025
Jest trzecia wersja projektu zmian w ustawie o PIP, której nikt nie widział

Odpowiedzialność odszkodowawcza za błędne decyzje inspektorów pracy, możliwość uchylenia rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji przez Głównego Inspektora Pracy lub sąd oraz wprowadzenie możliwości przekształcenia umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę maksymalnie do trzech lat wstecz - to trzy zmiany, które do trzeciej wersji projektu zmian w ustawie o PIP wprowadziło MRPiPS. Partnerzy społeczni, którzy dziś byli na spotkaniu w ministerstwie, nowej wersji projektu nie otrzymali. Nie ma go też na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Grażyna J. Leśniak 13.11.2025
Od 2026 roku istotne zmiany w rozporządzeniu KPKiR

Nowy rok to najczęściej nowe przepisy w różnych dziedzinach – i tak również jest tym razem. Zmiany nie ominą również podatników prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze, korzystających z uproszczonej księgowości w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów – a właściwie osób, które tę księgowość prowadzą. Zmiany te będą przede wszystkim techniczne, w zakresie prowadzenia KPiR, dlatego powinny na nie zwrócić szczególną uwagę właśnie osoby odpowiedzialne za te księgi.

Urszula Sałacińska-Matwiejczyk 13.11.2025
Sejm za poprawkami Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy

Sejm przyjął legislacyjne poprawki Senatu do ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Przygotowane w resorcie pracy regulacje umożliwiają w ramach układów zbiorowych m.in. wynegocjowanie nowych uprawnień w miejscu pracy, takich jak czas pracy, podwyżki czy wymiar urlopu. Teraz regulacja trafi do podpisu prezydenta.

Grażyna J. Leśniak 05.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1928.27.243

Rodzaj: Rozporządzenie z mocą ustawy
Tytuł: Użycie broni przez organa służby bezpieczeństwa publicznego i ochrony granic.
Data aktu: 14/02/1928
Data ogłoszenia: 12/03/1928
Data wejścia w życie: 27/03/1928