Regulacja i utrzymanie wód spławnych.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 9 listopada 1927 r.
o regulacji i utrzymaniu wód spławnych.

Na podstawie art. 44 ust. 6 Konstytucji i ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o upoważnieniu Prezydenta Rzeczypospolitej do wydawania rozporządzeń z mocą ustawy (Dz. U. R. P. № 78, poz. 443) postanawiam co następuje:
Art.  1.

Jako spławne zostają uznane odcinki wód, wymienione w wykazie stanowiącym załącznik do niniejszego rozporządzenia.

Uznanie za spławne innych wód może nastąpić w drodze rozporządzenia Rady Ministrów na wniosek Ministra Robót Publicznych.

Art.  2.

O ile regulacja wód spławnych i utrzymanie wzniesionych w związku z nią budowli wodnych nie zostaną podjęte przez uprawnionych na podstawie p. 1 (co do odcinków granicznych) i p. 2 ustępu 1 art. 102 ustawy wodnej z dnia 19 września 1922 r. (Dz. U. R. P. № 102, poz. 936) roboty te mogą być dokonywane wspólnym kosztem Państwa, wojewódzkiego związku samorządowego i interesowanych w myśl przepisów niniejszego rozporządzenia na podstawie projektu i kosztorysu zatwierdzonego przez Ministra Robót Publicznych.

Art.  3.

Państwo pokrywa w miarę przyznanych budżetem środków koszta budowy i utrzymania robót przewidzianych w art. 2 niniejszego rozporządzenia do wysokości 60%, jeżeli roboty powyższe mają na celu utrzymywanie spławności rzeki, albo są potrzebne ze wzglądu na ulepszenie żeglowności lub spławności sieci dróg wodnych, względnie jej części i o ile wojewódzki związek samorządowy sam lub razem z interesowanymi pokryje resztę kosztów.

Jeżeli zaś roboty regulacyjne mają na celu tylko utrzymanie wolnego odpływu lub ochronę brzegów, udział Państwa nie może przekraczać 50% kosztów robót i ich utrzymania, których resztę pokryje wojewódzki związek samorządowy, sani lub razem z interesowanymi.

Interesowani mają być w myśl art. 174 ustawy wodnej pociągnięci do udziału w kosztach w miarę osiągniętych korzyści, nie wyżej jednak, niż w łącznej wysokości 20% ogólnych kosztów budowy i utrzymania.

Państwo, samorządy, spółki wodne i osoby prywatne nie mogą być pociągane do udziału w kosztach robót i ich utrzymania z tytułu posiadania budowli wodnych i plantacyj wiklinowych, służących do ochrony lub regulacji.

W wypadkach, zasługujących na uwzględnienie, może być przyznany przez Ministra Robót Publicznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu wyższy udział Państwa na regulacją wód spławnych i utrzymanie wzniesionych w związku z nią budowli wodnych.

Również może Minister Robót Publicznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu pokryć zaliczkowo ze Skarbu Państwa udział, przypadający na interesowanych. Sposób pokrycia określi Minister Robót Publicznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu osobnem rozporządzeniem.

Art.  4.

Udziały Państwa na regulację przestrzeni wód spławnych będą pokrywane z dotacyj rocznych, wstawianych do budżetu Ministerstwa Robót Publicznych.

Wysokość rocznego udziału Państwa w poszczególnych przedsięwzięciach, a tem samem wysokość rocznej dotacji ustala Minister Robót Publicznych w porozumieniu z Ministrem Skarbu.

W wypadkach, zasługujących na szczególne uwzględnienie, mogą być pokrywane zaliczkowo z budżetu Ministerstwa Robót Publicznych koszty pomiarów i opracowania projektów, które to wydatki będą zwracane z funduszów budowli i utrzymania (art. 7 niniejszego rozporządzenia).

Art.  5.

O przystąpieniu wojewódzkich związków samorządowych do regulacji i utrzymania wód-wspomnianych w art. 1, oraz o wysokości udziałów tych związków w kosztach przedsięwzięcia postanawiają wojewódzkie związki samorządowe,

Art.  6.

Inicjatywa w sprawie przystąpienia do robót regulacyjnych należy do Ministra Robót Publicznych po porozumieniu z Ministrem Reform Rolnych lub do wojewódzkiego związku samorządowego.

Rozporządzenie Ministra Robót Publicznych, ustawy wojewódzkich związków samorządowych i statuty przymusowych spółek wodnych przewidzianych art. 174 ustawy wodnej z dnia 19 września 1922 r. (Dz. U. R. P. № 102, poz. 936) w sprawie udziału w regulacji wód spławnych mają obejmować postanowienia o obowiązku ponoszenia kosztów przeprowadzenia całokształtu regulacji i jej utrzymania.

Art.  7.

Gdy udziały Państwa, wojewódzkiego związku samorządowego i interesowanych zostaną zadecydowane w trybie przewidzianym w niniejszem rozporządzeniu, tworzy się dla danej rzeki lub sieci wodnej osobny fundusz regulacji.

Na fundusz ten składają się udziały Państwa, wojewódzkiego związku samorządowego i ewentualnie interesowanych, jak również wszelkie wpływy, przeznaczone na wspomniane wyżej cele według przepisów ustawy wodnej (art. 32 ust. 2, art. 46 ust. 5), wpływy uzyskane z grzywien, przeznaczonych na cele popierania budowli wodnych oraz dochody z gruntów wykupionych, lub uzyskanych wskutek robót regulacyjnych. Fundusz ten jest osobą prawną.

Bliższe postanowienia o utworzeniu funduszu regulacji i utrzymania oraz o administrowaniu nim wyda Minister Robót Publicznych w porozumieniu z Ministrami Skarbu i Spraw Wewnętrznych.

Art.  8.

Regulacje lokalne, jako też ubezpieczenia brzegów podejmowane w celu ochrony komunikacji osad ludzkich i t. p. mogą być dokonywane na zasadach niniejszego rozporządzenia bez stosowania art. 7.

Art.  9.

Minister Robót Publicznych może w razie potrzeby dla wykonania i utrzymania robót regulacyjnych przewidzianych w niniejszem rozporządzeniu tworzyć w drodze rozporządzenia specjalne kierownictwa podległe władzom administracyjnym drugiej instancji lub dyrekcjom dróg wodnych.

Urzędom takim, ewentualnie urzędom innym, wykonywającym powyższe roboty, może być przez Ministrów Robót Publicznych i Spraw Wewnętrznych przekazane w drodze rozporządzenia sprawowanie nadzoru nad spławem oraz inspekcja statków i innych obiektów pływających.

Minister Robót Publicznych może przekazać wojewódzkiemu związkowi samorządowemu prowadzenie robót regulacyjnych i konserwacyjnych, o których mowa w niniejszem rozporządzeniu.

Rozporządzenie Ministra Robót Publicznych oznaczy również bliższe szczegóły co do sposobu zarządzania regulacją i utrzymaniem przestrzeni wód, o których mowa w niniejszem rozporządzeniu.

Art.  10.

Do czasu ustawowego zorganizowania wojewódzkich związków samorządowych sprawy, zastrzeżone w niniejszem rozporządzeniu wojewódzkim związkom samorządowym będą regulowane:

na obszarze województw: poznańskiego i pomorskiego statutami wojewódzkich związków komunalnych;

na obszarze województw: krakowskiego, lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego - rozporządzeniami Tymczasowego Wydziału Samorządowego we Lwowie;

na obszarze b. zaboru rosyjskiego rozporządzeniami wojewody, opartemi na uchwałach rady wojewódzkiej, tam zaś, gdzie nie są jeszcze czynne rady wojewódzkie, - rozporządzeniami wojewody, wydanemi po wysłuchaniu opinji sejmików powiatowych i rad miejskich miast wydzielonych z powiatów.

Powyższe statuty i rozporządzenia wymagają zatwierdzenia Ministrów Robót Publicznych, Skarbu i Spraw Wewnętrznych.

Koszty związane z wykonaniem robót regulacyjnych przewidzianych w statutach i rozporządzeniach lub z utrzymaniem wód obciążają;

na obszarze województw: poznańskiego i pomorskiego - wojewódzki związek komunalny;

na obszarze województw: krakowskiego, lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego - fundusze Tymczasowego Wydziału Samorządowego;

na obszarze b. zaboru rosyjskiego - powiatowe związki samorządowe oraz wydzielone z nich miasta w granicach wpływów przewidzianych w art. 23 ustawy z dnia 11 sierpnia 1923 r. o tymczasowem uregulowaniu finansów komunalnych (Dz. U. R. P. № 94, poz. 747).

Art.  11.

Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Ministrowi Robót Publicznych w porozumieniu z Ministrami Skarbu i Spraw Wewnętrznych.

Art.  12.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1928 r. na całym obszarze Rzeczypospolitej z wyjątkiem województwa śląskiego.

Punkt 3 ustęp l artykułu 262 ustawy wodnej z dnia 19-go września 1922 r. (Dz. U. R. P. №. 102, poz. 936) oraz wymienione w nim ustawy krajowe galicyjskie tracą moc obowiązującą.

Również tracą moc obowiązującą ustawy z dnia 29-go kwietnia 1898 r. o regulacji rzeki Soły (Dz. U. Kr. № 67) i z dnia 29-go kwietnia 1899 r. o regulacji rzeki Łomnicy z dopływami (Dz. U. Kr. № 68), z dnia 9 lipca 1894 r. o regulacji rzeki Bugu (Dz. U. Kr. № 69), z dnia 7 lutego 1908 r. o regulacji rzeki Bugu (Dz. U. Kr. № 31) i z dnia 4 grudnia 1900 r. o regulacji górnego Dniestru z dopływami (Dz. U. Kr. № 12 z r. 1901).

Roboty rozpoczęte i prowadzone na mocy ustaw krajowych galicyjskich, wymienionych w ustępie 2 i 3 niniejszego artykułu, będą nadal prowadzone bez szkody dla stanu robót.

ZAŁĄCZNIK 

WYKAZ WÓD SPŁAWNYCH.

L.p. WODA Górna granica spławności (ujścia dopływu, jezioro włączone do przestrzeni spławnej. Górna granica miejscowości, inne oznaczenia).
DORZECZE ODRY
1 Warta m. Działoszyn
2 Prosna m. Kalisz
DORZECZE WISŁY
3 Soła zapora w Porąbce
4 Skawa m. Sucha
5 Raba m. Lubień
6 Dunajec m. Nowy Targ
7 Poprad granica Państwa
8 Wisłoka m. Jasło
9 San m. Solina
10 Wisłok m. Frysztak
11 Tanew m. Narol
12 Kamienna m. Wąchock
13 Wieprz m. Krasnystaw
14 Bystrzyca rz. Bychawka
15 Tyśmienica jezioro Siemieńskie-Duże
16 Pilica m. Koniecpol
17 Bug m. Busk
18 Huczwa m. Malice
19 Ługa m. Włodzimierz Wołyński
20 Osipówka m. Ostrowia (przecięcie z szosą Kobryń-Włodawa)
21 Ryta Kanał Mielnik kanał Oltusz
22 Kanał Mielnik Oltusz m. Oltusz
23 Krzna m. Porosiuki
24 Leśna rz. Podleśna (Leśna Lewa)
25 Podleśna (Leśna Lewa) m. Wola
26 Nurzec m. Brańsk
27 Narew rz. Narewka
28 Narewka m. Białowieża
29 Lutownia rz. Dubiska
30 Gwoźnia (Hwoźnia) pierwsze urządzenie spiętrzające
31 Supraśl m. Pilatowszczyzna
32 Sokółda m. Straża
33 Biebrza m. Ponarlice
34 Rozpuda jezioro Rozpuda
35 Omulew granica Państwa
36 Orzyc Drążdżewo
37 Wkra (Działdówka) m. Działdowo
38 Bzura m. Sochaczew
39 Drwęca most kol. na linji Iława-Działdowo
40 Brda m. Tuchola
41 Wda (Czarna Woda) jezioro Wdzidzkie
DORZECZE NIEMNA
42 Niemen m. Stołpce
43 Suła m. Rubieżewicze
44 Usza m. Kwaczo
45 Serwecz m. Cyryń
46 Kanał Usso-Niemeński rz. Ussa
47 Berezyna m. Kopacze
48 Olszanka m. Olszany
49 Isłocz m. Stary-Raków
50 Gawia m. Dziewieniszki
51 Mołczadź m. Mołczadź
52 Lebioda m. Chodorowce
53 Szczara m. Cyganie
54 Myszanka m. Mowa-Mysz
55 Hrywda m. Sienkiewicze
56 Łachozwa m. Łachozwa
57 Issa m. Jołów
58 Zelwianka rz. Dubówka
59 Roś m. Wołkowysk
60 Swisłocz m. Mostowlany
61 Kotra m. Berszty
62 Czarna Hańcza (górna) jezioro Hańcza
63 Czarna Hańcza (dolna) kanał Augustowski
64 Mereczanka st. kol. żel. Jaszuny
65 Solcza rz. Berże
66 Wilja granica Państwa
67 Serwecz Budsław
68 Rybczanka m. Radoszkowice
69 Ilja granica Państwa
70 Usza m. Usza-Ulechnowicze
71 Narocz jezioro Narocz
72 Uzła jezioro Wiszniew
73 Spiaglica m. Andrzejki
74 Oszmiana m. Zagórniki
75 Łosza m. Horwaty
76 Zejmiana jezioro Dryngieś
77 Kjawna jezioro Ejsiaty
78 Kretonka jezioro Kretony
79 Łokaja jezioro Czarna Łokaja
80 Sora m. Wojekuny
81 Perszojuszna jeż. Perszojuszna
82 Miera m. Mili
83 Poddubienka jeż. Dubinki
84 Wilejka m. Łowaryszki
85 Waka jeż. Popiś
DORZECZE DŹWINY
86 Dzisna jez. Dzisna
87 Dryświata jez. Dryświaty
88 Birwita rz. Świła
89 Madziołka rz. Olsica
90 Łuczajka jez. Łuczaj
91 Hołbienica jez. Hołbia
92 Janka m. Ustroń
93 Brzeźwica m. Alsberg
94 Mniuta jez. Plissa
95 Wjata jez. Szczelno
96 Druja jez. Bracławskie
DORZECZE PRYPECI
97 Prypeć rz. Turja
98 Turja m. Kowal
99 Stochód m. Majdan
100 Wiesiełucha jez. Ostrów
101 Styr m. Beresteczko
102 Ikwa m. Bereżce
103 Stubła m. Zielenica
104 Jasiołda m. Truchanowicze
105 Bobrzyk m. Płotnica
106 Wiślica m. Łyszcza
107 Cna m. Małkowice
108 Śmierć m. Krasna Wola
109 Horyń ujście Wilji pod Ostrogiem
110 Wilja m. Ostróg
111 Słucz Wołyńska granica Państwa
112 Lwa m. Jeziery
113 Łań m. Kleck
114 Słucz rz. Morocz
115 Morocz granica Państwa
116 Stwiga m. Snowidowicze
117 Kanał Białozierski odnoga Wyżny
118 Kanał Orzechowski jezioro Orzechowskie
119 Kanał Turski jezioro Tur
DORZECZE DNIESTRU
120 Dniestr m. Strzyłki
121 Strwiąż m. Biskupice
122 Stryj m. Matków
123 Opór m. Tuchla
124 Świca m. Wełdzirz
125 Łomnica m. Osmołoda
126 Bystrzyca Nadwórniańska i połączona m. Zielona
127 Bystrzyca Sołotwińska m. Porochy
DORZECZE DUNAJU
123 Prut most kolejowy w Jaremczu
129 Czeremosz Biały i połączony granica Państwa
130 Czeremosz Czarny m. Żabie

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1927.102.882

Rodzaj: Rozporządzenie z mocą ustawy
Tytuł: Regulacja i utrzymanie wód spławnych.
Data aktu: 09/11/1927
Data ogłoszenia: 24/11/1927
Data wejścia w życie: 01/01/1928