Przepisy tymczasowe o moratorjum w okręgu sądu apelacyjnego lubelskiego.

DEKRET
z dnia 9 lutego 1918 r.
Rady Regencyjnej w przedmiocie przepisów tymczasowych o moratorjum w okręgu sądu apelacyjnego lubelskiego.

My, RADA REGENCYJNA KRÓLESTWA POLSKIEGO, postanowiliśmy i stanowimy co następuje:

ROZDZIAŁ  I.

Uchylenie moratorjum ustawowego.

Art.  1.

Wierzytelności pieniężne, które dotychczas ulegały zwłoce na podstawie § 1 rozporządzenia Naczelnego Wodza Armji z dnia 4 listopada 1915 r. Dz. Rozp. № 43, winny być spłacane ratami według postanowień następujących.

Art.  2.

Spłata wierzytelności wekslowych rozpoczyna się z upływem 43 miesięcy od dnia płatności wekslu, spłata wszelkich innych wierzytelności - z dniem 1 marca 1918 r. Rata, należna w odpowiednim dniu każdego miesiąca, wynosi 10% sumy, jaką dana wierzytelność w dniu płatności pierwszej raty wraz z narosłemi po ten dzień odsetkami wynosić będzie. Przy każdej zapłacie miesięcznej należy nadto uiścić odsetki dalsze, urosłe od dnia zapłaty.

Art.  3.

Posiadacz rachunku bieżącego lub wkładu może żądać całkowitej wypłaty swej należności bez względu na ograniczenia, ustanowione w art. 2, jeżeli:

1)
należność nie przekracza kwoty 200 rubli, albo
2)
wypłata jest potrzebna na pokrycie wymagalnych zobowiązań własnych wierzyciela.

Dłużnik może żądać udowodnienia tych zobowiązań i płacić wprost wskazanym przez wierzyciela osobom lub instytucjom.

Art.  4. 1

Jeżeli którakolwiek rata wierzytelności niewekslowej (art. 2) nie zostanie w terminie zapłacona, cała reszta wierzytelności staje się natychmiast wymagalną.

Jeżeli natomiast nie uiszczono w terminie którejkolwiek raty wierzytelności wekslowej, wówczas wystawca i indosanci winni zapłacić całą nieuiszczoną jeszcze sumę wekslową w ciągu dni 10, licząc od dnia, w którym zostali wezwani do uiszczenia właściwej raty listem poleconym lub wezwaniem sądowym

Art.  5.

Na wekslu, ewentualnie na nakazie wykonawczym, należy zaznaczyć, kto, kiedy i w jakiej kwocie ratę uiścił; płacącemu zaś należy wydać pokwitowanie na odpisie wekslu, protestu lub nakazu wykonawczego.

Art.  6. 2

Oznaczone w kodeksie handlowym terminy do zapozwania indosantów tudzież do urzeczywistnienia prawa regresu przedłuża się względem weksli, wystawionych przed dniem 1 listopada 1915 do dnia 1 stycznia 1919 r.; dotyczy to także weksli zaprotestowanych przed wejściem w życie niniejszych przepisów o ile odnośne prawa nie wygasły już przed dniem 31 lipca 1914 r. Jeżeli przeszkoda nie do przezwyciężenia (siła wyższa) czyni niemożliwem złożenie wekslu do zapłaty i sporządzenie protestu, termin do złożenia, zapłaty i protestu przedłuża się na 3 miesiące od dnia ustania przeszkody. W proteście należy ustalić istnienie przeszkody i czas kiedy ustała.

Art.  7.

Wierzyciel może żądać zapłaty wierzytelności określonych w art. 1 odrazu, jeżeli udowodni, że dłużnik lub jeden z kilku dłużników może uiścić całkowitą należność bez uszczerbku dla swego stanu majątkowego.

ROZDZIAŁ  II.

Zwłoka udzielana przez sąd i wstrzymanie egzekucji.

Art.  8.

Sąd może na wniosek dłużnika udzielić zwłoki w wypłacie wszelkiego rodzaju należności, nie wyłączając wierzytelności przytoczonych w art. 1, na czas nie dłuższy od roku, licząc od dnia ogłoszenia wyroku pierwszej instancji, jeżeli wniosek dłużnika jest dostatecznie usprawiedliwiony jego położeniem majątkowem, a zwłoka nie naraża wierzyciela na dotkliwe straty. Zwłoka może być udzielona dwukrotnie, gdy idzie o zapłatę sumy zabezpieczonej hipotecznie.

W tych samych warunkach może sąd po wysłuchaniu wierzyciela odroczyć wszczęcie i wykonanie egzekucji na czas nie dłuższy od 6 miesięcy, licząc od dnia, gdy egzekucja stała się dopuszczalną. Zwłoki takiej sąd może udzielić powtórnie, a gdy idzie o licytację nieruchomości, nawet kilkakrotnie. Przepis ten nie stosuje się do licytacji, wyznaczonych na żądanie Towarzystw Kredytowych: Ziemskiego i Miejskich.

Art.  9.

Wniosek dłużnika w przypadku, oznaczonym w art. 8 ust. 1, postawiony być winien przed ogłoszeniem wyroku pierwszej instancji w przypadku zaś, oznaczonym w art. 8 ust. 2, na pierwszy raz w ciągu dni 14 od daty doręczenia pierwszego wezwania o wykonanie wyroku; w razie ponowienia odroczonej egzekucji termin 14-dniowy biegnie od dnia, w którym dłużnik otrzymał pierwsze zawiadomienie o ponowieniu egzekucji. Dłużnik winien stwierdzić okoliczności uzasadniające wniosek.

Art.  10.

Jeżeli dłużnik przed wytoczeniem powództwa domagał się od wierzyciela zwłoki i w miarę potrzeby ofiarował stosowne zabezpieczenie, a wierzyciel mimo to powództwo wytoczył, winien, jeżeli sąd udzieli zwłoki w myśl wniosku dłużnika, zwrócić dłużnikowi wyłożone koszta.

Art.  11.

Sąd może udzielić zwłoki, dozwolić wykonania zobowiązania w ratach lub też odmówić wnioskowi. Odmawiając zwłoki, może sąd wszelako orzec, iż zwłoka poprzedzająca, której dłużnik dopuścił się po dniu 30 lipca 1914, była usprawiedliwiona.

Udzielenie zwłoki można uczynić zawisłem od dania zabezpieczenia w myśl art. 602 do 652 i art. 1527 do 1538 ust. post. cyw. W wypadku, oznaczonym w art. 8 ust. 1, sąd orzeka wyrokiem. Wyrok zawiera postanowienia na wypadek, gdyby dłużnik nie dopełnił warunków zwłoki. Od decyzji w przedmiocie zwłoki służy skarga incydentalna.

W wypadku, oznaczonym w art. 8 ust. 2, należy stosować przepisy -art. 16116 do 16119, względnie art. 3651 ust. post. cyw. Niestawiennictwo jednej lub obu stron nie wstrzymuje rozpoznania sprawy. Wierzyciel może zaskarżyć decyzję, dozwalającą wstrzymania egzekucji.

Art.  12.

Jeżeli dozwolono wykonania zobowiązania ratami (art. .11 ust. 1), natenczas w razie uchybienia terminu jednej raty cała wierzytelność nieuiszczona staje się płatną.

Jeżeli zmienią się okoliczności, na których podstawie udzielone zwłoki, jak również w wypadku art. 1188 Kod. Cyw., gdy dłużnik nie da bezzwłocznie innego dostatecznego zabezpieczenia, może sąd na wniosek "Wierzyciela, wysłuchawszy dłużnika, zwłokę udzieloną uchylić lub skrócić. Niestawiennictwo jednej lub obu stron nie wstrzymuje rozpoznania sprawy.

Art.  13.

Odroczeniu sądowemu nie ulegają:

a)
należności, stanowiące wynagrodzenie szkód i strat, zrządzonych przez czyn występny i jakby występny,
b)
należności z weksli, wystawionych po dniu 31 października 1915 r.,
c)
należności od osób fizycznych lub prawnych, należących. do państw, pozostających z monarchją Austrjacko - Węgierską na stopie wojennej i bądź mających stałe zamieszkanie poza obrębem Państwa Polskiego i monarchji Austrjacko - Węgierskiej, bądź też przebywających poza temi obszarami, jakkolwiek nie były z nich przymusowo usunięte. Ten ostatni wyjątek nie ma atoli zastosowania do osób narodowości polskiej.

ROZDZIAŁ  III.

Postanowienia ogólne.

Art.  14.

Zwłoka, udzielona przez sąd, ma ten skutek, że przez cały czas trwania zwłoki należności sądownie dochodzić nie można; udzieleni-zwłoki nie wstrzymuje wszakże potrącenia (art. 1292 Kod. Cyw.). Zwłoka, udzielona przez sąd, jako też sądowe uznanie zwłoki za usprawiedliwioną (art. 11) uchyla wszelkie następstwa zwłoki, należy jednak opłacać odsetki umowne, a w braku umowy odsetki ustawowe. Od należności wekslowych należy, jeżeli nie umówiono się inaczej, obliczać odsetki według stopy, po dług jakiej weksel był dyskontowany.

Art.  15.

Sąd ma prawo ograniczyć stopę procentu od należność-wekslowych do 71/2%, od wszelkich innych należności do 7%.

Art.  16.

Przez czas trwania zwłoki zawieszony jest bieg przedawnienia oraz wszystkich terminów proceduralnych.

Art.  17.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia go w Dzienniku Praw Królestwa Polskiego w miejsce rozporządzenia Naczelnego Wodza Armji z dnia 4 listopada 1915 r. Dz. Rozp. № 43. Prawo sejmowe z dnia 14 26 kwietnia r. 1818 (Dz. Pr. T. IV. 412) i art. 136 i 137 ust. post. cyw. w okręgu Sądu Apelacyjnego Lubelskiego zostaje uchylone.

Dan w Warszawie, dnia 9 lutego 1918 roku.

1 Art. 4 zmieniony przez art. 2 dekretu z dnia 23 grudnia 1918 r. (Dz. Praw P. Pol.18.21.71) zmieniającego nin. dekret z dniem 18 grudnia 1918 r.
2 Z dniem 18 grudnia 1918 r. terminy do zapozwania indosantów, tudzież do urzeczywistnienia prawa regresu przedłuża się do dnia 1 - go lipca 1919 r., zgodnie z art. 1 dekretu z dnia 23 grudnia 1918 r. (Dz. Praw P. Pol.18.21.71).

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024