Zabetonować czy odświeżyć? Trwa spór o zniesienie dwukadencyjności

Samorząd terytorialny

Projekt ustawy znoszący dwukadencyjność włodarzy samorządów wywołał falę sprzeciwu – niemal 80 procent uczestników konsultacji sejmowych mówi stanowcze „nie”. W komentarzach padają mocne słowa: betonowanie, patologia, zawłaszczanie władzy. Tymczasem samorządowe korporacje apelują o zniesienie ograniczeń, dotyczących liczby kadencji – ich zdaniem doświadczeni liderzy to gwarancja stabilności. Wskazują, że utrzymanie obecnego rozwiązania oznacza przymusową wymianę włodarzy w ponad 1,5 tysiąca samorządów.

18.08.2025

Pilotaż skróconego czasu pracy - dziś rusza nabór wniosków

Samorząd terytorialny Administracja publiczna Prawo pracy Spółki Małe i średnie firmy

Pracodawcy z całej Polski, zarówno z sektora publicznego, jak i z prywatnego, mogą od dziś składać wnioski do pilotażu skróconego czasu pracy. To pierwszy tego typu program w tej części Europy. Autorem pilotażu jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Na testowanie nowych modeli organizacji pracy w latach 2025-2027 trafi 50 mln złotych.

14.08.2025

Urzędnik jako dramatis personae, czyli jak reagować na reality show w gminie

Samorząd terytorialny RODO

Miniaturyzacja techniki wywołała kolejny nieoczekiwany skutek: coraz częściej trudni klienci, przychodzą do urzędów i zaczynają nagrywać w trakcie pracy pracownika samorządowego. Zwłaszcza, gdy spodziewa się decyzji dla siebie niekorzystnej, albo po prostu jest pato streamerem. Jak urzędnik ma radzić sobie z taką sytuacją? Czy może odmówić nagrywania?

12.08.2025

Firmy i ekolodzy poskarżą się na jakość powietrza

Samorząd terytorialny Środowisko Małe i średnie firmy Transport Węgiel Ład Przestrzenny ESG

Więcej uprawnień do zaskarżenia programów ochrony powietrza dostaną ekolodzy, a także mieszkańcy i firmy działające na obszarze objętym planowaną ochroną - tak wynika z założeń do projektu nowelizacji prawa ochrony środowiska, które opublikował rząd (numer UC112 w rządowym wykazie prac legislacyjnych i programowych).

11.08.2025

Komisja Wspólna bez ZSP - MSWiA zmienia zasady reprezentacji samorządów

Samorząd terytorialny

MSWiA chce zmienić skład Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Reprezentantów w Komisji oraz Komitecie Regionów UE ma stracić Związek Samorządów Polskich, który dołączono do KWRIST w 2023 r. W gremiach tych pozostanie natomiast Ogólnopolskie Porozumienie Organizacji Samorządowych, które nie posiada podmiotowości prawnej, a które do komisji dołączono wbrew jej woli.

08.08.2025

Dochody z „korkowego” i „małpkowego” już nie na pomoc uchodźcom

Samorząd terytorialny Finanse samorządów Ukraina

Samorządy już nie będą mogły pomagać już uchodźcom ze środków z opłat za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych i funduszu gromadzonego ze sprzedaży alkoholu w małych opakowaniach w ramach tzw. podatku cukrowego. Sejm nowelizując 5 sierpnia 2025 r. przepisy specustawę o pomocy obywatelom Ukrainy uchylił przepisy dające samorządom taką możliwość .

07.08.2025

Rząd chce usamodzielnić uchodźców z Ukrainy

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna Ukraina

Sejm przyjął kolejną nowelizację ustawy, która ma uszczelnić system pomocy uchodźcom wojennym z Ukrainy. Nowe przepisy likwidują luki, które pozwalają na legalizację pobytu w Polsce tych osób, które niekoniecznie są dotknięte wojną. Z końcem października, co do zasady, zniknie możliwość przyjmowania uchodźców do ośrodków zbiorowego zakwaterowania. Przepisy budzą zastrzeżenia, zwłaszcza wśród organizacji pomocowych.

07.08.2025

Gmina sprzedaje działkę ze stawem w przetargu, sąd podważa działanie wójta

Samorząd terytorialny Finanse samorządów

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu unieważnił, z korzyścią dla Mariana W., zarządzenie wójta w sprawie sprzedaży gminnej nieruchomości w drodze przetargu. Chodziło o nieruchomość, na której znajdował się ten sam staw, co na działce Mariana W. Wójt wybrał drogę przetargu, bo mógł więcej uzyskać ze sprzedaży. Ale, jak stwierdził sąd, to kryterium nie mogło być decydujące.

06.08.2025

Mniej zadań w Krajowym Programie Ochrony Zabytków

Samorząd terytorialny Administracja publiczna

Ograniczenie liczby zadań, zmniejszenie budżetu do ok. 5 mln zł oraz zawężenie grona realizatorów do Narodowego Instytutu Dziedzictwa i wojewódzkich konserwatorów zabytków - zakłada projekt zmiany Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami (KPOZ) na lata 2023–2026. Program skoncentruje się teraz na pięciu zadaniach.

05.08.2025

Większa pomoc dla repatriantów, ale i szczelniejsze procedury

Samorząd terytorialny Prawo europejskie

Uszczelnienie przepisów dotyczących procedury repatriacyjnej, aby mogły z niej skorzystać wyłącznie osoby mające polskie korzenie - przewiduje nowelizacja ustawy o repatriacji oraz innych ustaw, która od 1 sierpnia 2025 r. weszła w życie. Nowela zmienia m.in. organizację przyznawania i wypłat jednorazowej pomocy finansowej repatriantom po przesiedleniu do Polski. A także zwiększa o 35 mln zł do ponad 80,7 mln zł rocznie limit wydatków związanych z repatriacją.

01.08.2025

Od 2026 roku sześć nowych miast oraz zmiany granic gmin, wiele kontrowersyjnych

Samorząd terytorialny

Janów Podlaski, Stanisławów, Małkinia Górna, Staroźreby, Branice, Janów - te miejscowości 1 stycznia 2026 r. mają uzyskać status miast. Jedna z gmin zmieni nazwę, a w przypadku 21 gmin miejskich i wiejskich dojdzie do zmiany granic gmin. Rada Ministrów zmieniała w wielu wypadkach granice, mimo negatywnej opinii niektórych samorządów, których zmiany dotyczą.

01.08.2025

Nie będzie referendum za odwołaniem burmistrza, bo podpisy zbierano niechlujnie

Samorząd terytorialny Wybory

Za wnioskiem o przeprowadzenie referendum w sprawie odwołania burmistrza organizatorzy muszą zebrać odpowiednią liczbę głosów. Chodzi wyłącznie o głosy osób uprawnionych do głosowania w wyborach lokalnych, zgodnie ze spisem wyborców. Poparcia nie może jednak udzielić osoba zameldowana w gminie, ale nie figurująca w rejestrze. Przekonali się o tym inicjatorzy referendum w sprawie odwołania burmistrza Skaryszewa (woj. pomorskie).

30.07.2025

Konserwacja rowów melioracyjnych obciąża właściciela gruntów

Samorząd terytorialny Środowisko Egzekucja

Utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych należy do właścicieli gruntów, a jeżeli urządzenia te są objęte działalnością spółki wodnej działającej na terenie gminy lub związku spółek wodnych, w którym jest zrzeszona spółka wodna działająca na terenie gminy – do tej spółki lub tego związku spółek wodnych. Administratorem rowów melioracyjnych są ich użytkownicy, czyli najczęściej właściciele działki, przez którą rów przebiega.

29.07.2025

Plan ogólny to tylko początek, do wzmocnienia plany wojewódzkie

Samorząd terytorialny Ład Przestrzenny

Od lat nie mamy obowiązującej koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju. Zamiast planowania regionalnego mamy specustawy oraz wuzetki w miejsce planów miejscowych. Wszystko to tylko pogłębia chaos przestrzenny. Nie dziwi więc zapowiedź kolejnej reformy planowania przestrzennego, obejmującej w znacznej mierze plany regionalne.

29.07.2025

Rządowe rozporządzenie pozwala na dowolne skracanie minimalnego stażu pracy

Samorząd terytorialny Prawo pracy

Wójt, burmistrz i prezydent może skrócić minimalny staż pracy swojego zastępcy z sześciu lat, wymaganych rządowym rozporządzeniem, do choćby jednego dnia, jeśli uzna to za uzasadnione. Pozwala na to furtka w obowiązujących przepisach. Prawnicy wskazują, że nie wiadomo, czy te odejścia od przewidzianych prawem minimalnych wymagań kwalifikacyjnych podlegają kontroli.

28.07.2025

Czwarty rozbiór gminy – samorządowcy chcą zmiany

Samorząd terytorialny

W tych przypadkach samorządy nie mówią jednym głosem. Miasta potrzebują nowych terenów, aby się rozwijać, otaczające je gminy nie chcą natomiast z nich rezygnować. Co roku w Polsce wybucha co najmniej kilkadziesiąt konfliktów granicznych. Samorządowcy są zgodni co do jednego: pora na systemową zmianę przepisów. Tego jednak nie udało się zrobić od 20 lat.

28.07.2025

WSA: Urząd chciał zatrudnić osobę po administracji, a zatrudnił filozofa

Samorząd terytorialny Pomoc społeczna

Organizacja konkursu na urzędnika w gminie nie może być fikcją. Uczestników nie można eliminować poprzez niejasne lub zbyt wąskie warunki udziału. Sugeruje to bowiem próbę ustawienia konkursu pod wybranego kandydata. Organ musi sobie zdawać sprawę, że taki konkurs łatwo unieważnić, co prowadzi do konieczności jego powtórzenia, ale też podważa zaufanie do niego.

26.07.2025

Będzie więcej tanich mieszkań, za to mniej parkingów

Samorząd terytorialny Drogi Budownictwo Prawo gospodarcze Finanse Nieruchomości Ład Przestrzenny

W przepisach budowlanych nie będzie już ustawowego limitu 1,5 miejsca parkingowego na każde nowe mieszkanie. Każda gmina będzie jednak mogła samodzielnie ustalić limit miejsc postojowych dla lokalnych inwestycji – tak stanowi jedyna poprawka senacka, której nie udało się odrzucić posłom w głosowaniach nad pakietem ustaw o budownictwie społecznym.

25.07.2025

Sejm: Bezpłatna pomoc prawna na odległość

Samorząd terytorialny Prawnicy

Sejm przyjął nowelizację ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej. Po poprawkach wniesionych przez posłów w trakcie prac sejmowych, ustawa nie zakłada już zniesienia oświadczeń o sytuacji finansowej przy udzielaniu pomocy prawnej. Pozostała natomiast możliwość świadczenia takiej pomocy przy użyciu środków komunikacji na odległość.

24.07.2025

Wpis od sporu z urzędem będzie dwukrotnie droższy

Samorząd terytorialny Finanse samorządów

Z 300 zł do 600 zł ma zwiększyć się opłata od skargi na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego. Drożej będzie też kosztowała skarga na bezczynność urzędu i skarga na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym – wynika z projektu rozporządzenia przedstawionego przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Nowe stawki mogą wpłynąć na budżety samorządów.

23.07.2025