Historia leczenia krwią sięga czasów starożytnego Egiptu, kiedy to przetaczano krew starcom, wierząc w odmładzający efekt takich zabiegów. W kolejnych stuleciach na całym świecie podejmowano próby wykorzystania w celach leczniczych tej tajemniczej, płynnej tkanki, jaką była podówczas ludzka krew. Brak dostatecznej wiedzy o jej składzie, właściwościach i zróżnicowaniu powodował jednak, że transfuzje kończyły się powodzeniem tylko w nielicznych sytuacjach, i to wyłącznie przypadkowo.
Początek XX wieku wiąże się z intensyfikacją badań nad możliwościami wykorzystywania krwi w lecznictwie i ratowaniu zdrowia ludzkiego. Lata trzydzieste przynoszą wielki rozwój europejskiej transfuzjologii. Znaczącą postacią wśród naukowców zajmujących się tymi zagadnieniami jest niewątpliwie Henryk Gnoiński, naukowiec związany z Polskim Czerwonym Krzyżem, autor poświęconej leczeniu krwią pracy monograficznej, która przynosi mu stopień doktora habilitowanego, a w 1938 roku zostaje wydana drukiem pod tytułem "O przetaczaniu krwi". Książka ta przyczynia się do nowego postrzegania krwi jako środka leczniczego, a jednocześnie do popularyzacji idei honorowego krwiodawstwa.
To właśnie Gnoiński zostaje pierwszym dyrektorem instytutu przy Smolnej. Kolejne jego prace poświęcone są możliwościom konserwowania i przechowywania krwi, w efekcie czego powstaje książka "Rozwój idei przetaczania krwi".
Po latach zawieruchy wojennej Henryk Gnoiński, jako członek Zarządu Głównego PCK, z polecenia Ministerstwa Zdrowia i swojej organizacji, począwszy od jesieni 1945 roku, rozpoczyna pracę przy organizacji stacji przetaczania krwi, łącząc ją z obowiązkami nauczyciela akademickiego w Akademii Medycznej w Gdańsku. Z obu tych aktywności zostaje zapamiętany jako gorący zwolennik krwiolecznictwa i idei honorowego krwiodawstwa.
Przytoczone fakty wydają się dostateczną podstawą, by uznać Henryka Gnoińskiego i Polski Czerwony Krzyż za "ojców" polskiego krwiodawstwa i krwiolecznictwa.
Kilka powojennych lat trwa budowa polskiej służby krwi, realizowana przez Polski Czerwony Krzyż. W latach 1947-1949 powstają stacje konserwowania i przetaczania krwi w Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Katowicach, Gdańsku, Szczecinie, Krakowie i Lublinie. W roku 1951 powołany zostaje Instytut Hematologii w Warszawie, którego zadaniem była dalsza organizacja służby krwi w Polsce oraz naukowy i fachowy nadzór nad siecią placówek służby krwi. Polski Czerwony Krzyż na polecenie ówczesnych władz państwowych przekazał wówczas stworzone przez siebie stacje krwiodawstwa społecznej służbie zdrowia.
Kolejne lata powojennej Polski, zmiany społeczne, ekonomiczne i prawne przynoszą nieuniknione zmiany także w organizacji służby krwi. Ostatecznie od 2006 roku koordynacją działalności krwiodawstwa i krwiolecznictwa zajmuje się utworzone w tym celu Narodowe Centrum Krwi.
W Polsce do pobierania krwi i jej składników uprawnione są dziś wyłącznie: regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa, Wojskowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej oraz Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Polski Czerwony Krzyż niezmiennie, we wszystkich latach organizacji i odbudowy oraz funkcjonowania publicznej służby krwi, skutecznie i efektywnie zajmuje się rekrutacją dawców krwi, bez których krwiolecznictwo nie miałoby racji bytu. Dzięki wysiłkom tej najstarszej organizacji humanitarnej w Polsce stworzony został Ruch Honorowego Krwiodawstwa, który sprawił, że krwiolecznictwo polskie oparte jest na bezinteresownie oddawanej krwi. Obecnie promocją i organizacją krwiodawstwa w naszym kraju zajmuje się wiele podmiotów, lecz nie można odmówić Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi miana lidera na tym polu.
W 90. rocznicę utworzenia pierwszej polskiej placówki krwioleczniczej Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraża najwyższe uznanie Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi, honorowym dawcom krwi oraz innym instytucjom i organizacjom, które w trosce o zdrowie i życie współobywateli dbają, by w naszym kraju nigdy nie zabrakło najcenniejszego leku - krwi. Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025
Przedstawiciele środowiska psychologów i psychoterapeutów wskazują na ograniczanie możliwości przedstawiania przez nich opinii do rządowego projektu ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie zawodowym psychologów, nad którym pracuje sejmowa podkomisja nadzwyczajna. Może to wywoływać poczucie deficytu demokracji, zwłaszcza gdy procedowane regulacje dotyczą konkretnych zawodów i grup społecznych, a tym samym także praw i obowiązków osób do nich należących.
19.11.2025
Resort pracy opublikował trzecią już wersję projektu zmian w ustawie o PIP. Chce, żeby nawet wtedy, gdy decyzja inspektora pracy, stwierdzająca istnienie stosunku pracy, zostanie uchylona przez Głównego Inspektora Pracy albo decyzja GIP - uchylona przez sąd, to stwierdzony w niej stosunek pracy będzie trwał - od dnia doręczenia pracodawcy decyzji okręgowego inspektora pracy do dnia jej uchylenia przez GIP albo do dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu albo do rozwiązania stosunku pracy, jeśli rozwiązanie to nastąpiło przed wydaniem prawomocnego orzeczenia. Utrzymano największe kontrowersje i pogłębiono wątpliwości - wskazują prawnicy.
15.11.2025| Identyfikator: | M.P.2025.146 |
| Rodzaj: | Uchwała |
| Tytuł: | 90. rocznica narodzin krwiodawstwa w Polsce |
| Data aktu: | 12/02/2025 |
| Data ogłoszenia: | 20/02/2025 |