Ustalenie następstw wypadków wynikłych u osób objętych obowiązkowymi ubezpieczeniami komunikacyjnymi.

ZARZĄDZENIE
MINISTRÓW ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ ORAZ FINANSÓW
z dnia 10 grudnia 1981 r.
w sprawie ustalania następstw wypadków wynikłych u osób objętych obowiązkowymi ubezpieczeniami komunikacyjnymi.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 2 grudnia 1958 r. o ubezpieczeniach majątkowych i osobowych (Dz. U. z 1958 r. Nr 72, poz. 357, z 1964 r. Nr 16, poz. 94 i z 1975 r. Nr 16, poz. 91) oraz § 49 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1981 r. w sprawie obowiązkowych ubezpieczeń komunikacyjnych (Dz. U. Nr 30, poz. 166) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ustalania następstw wypadków wynikłych u osób objętych obowiązkowymi ubezpieczeniami komunikacyjnymi dokonują:
1)
lekarze orzekający, powoływani przez Państwowy Zakład Ubezpieczeń (PZU) lub Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji "WARTA" Spółka Akcyjna (TUiR "WARTA") - zwane dalej "zakładem ubezpieczeń" - w porozumieniu z organem administracji państwowej, właściwym ze względu na zakład społeczny służby zdrowia zatrudniający lekarza,
2)
komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia, jeżeli na podstawie przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych orzekają o uszczerbku na zdrowiu, wynikłym wskutek wypadku objętego również obowiązkowymi ubezpieczeniami komunikacyjnymi,
3)
wojskowe komisje lekarskie, komisje lekarskie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (MSW), jeżeli orzekają o uszczerbku na zdrowiu, wynikłym wskutek wypadku pozostającego w związku ze służbą, objętego również obowiązkowymi ubezpieczeniami komunikacyjnymi.
§  2.
1.
Lekarze orzekający orzekają o trwałym uszczerbku na zdrowiu, jego stopniu oraz związku z wypadkiem na podstawie bezpośredniego badania poszkodowanego i dokumentacji lekarskiej oraz dokumentacji dotyczącej tego wypadku.
2.
Na wniosek lekarza orzekającego zakład społeczny służby zdrowia udostępni dokumentację lekarską dotyczącą choroby osoby poszkodowanej.
3.
Jeżeli do wydania orzeczenia lub opinii lekarskiej konieczne jest przeprowadzenie obserwacji szpitalnej lub badania pomocniczego, lekarz orzekający zwraca się do zakładu ubezpieczeń o skierowanie osoby poszkodowanej do właściwego zakładu społecznego służby zdrowia, który obowiązany jest przeprowadzić takie badania.
§  3.
Opłaty za badania pomocnicze oraz pobyt w szpitalu w celu obserwacji osób nie uprawnionych do bezpłatnego leczenia pokrywa zakład ubezpieczeń.
§  4.
1.
Lekarze orzekający ustalają trwały uszczerbek na zdrowiu według stanu po zakończeniu leczenia lub przed jego zakończeniem, jeżeli jest to możliwe. W razie dłuższego leczenia stopień uszczerbku na zdrowiu ustala się nie później niż w 24 miesiącu od dnia wypadku.
2.
Jeżeli okres czasowej niezdolności do pracy może trwać dłużej niż 6 miesięcy, dokonywane jest wstępne ustalenie stopnia trwałego uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem w celu umożliwienia wypłacenia poszkodowanemu zaliczki na poczet jednorazowego świadczenia.
§  5.
Jeżeli lekarze orzekający nie mogą wydać orzeczenia na podstawie wyników bezpośredniego badania i posiadanej dokumentacji, wydanie orzeczenia może być odroczone w celu uzupełnienia niezbędnej dokumentacji. Orzeczenie w takim przypadku może być wydane bez ponownego badania.
§  6.
1.
Stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu lekarze orzekający ustalają w procentach według tabeli norm oceny uszczerbku na zdrowiu - zwanej dalej "tabelą" - stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 17 października 1975 r. w sprawie zasad i trybu orzekania o uszczerbku na zdrowiu oraz wypłacania świadczeń z tytułu wypadku przy pracy, w drodze do pracy i z pracy oraz z tytułu chorób zawodowych (Dz. U. Nr 36, poz. 199). Przy ustalaniu uszczerbku na zdrowiu stosuje się zasady określone w § 9 ust. 2, § 10 oraz § 11 powyższego rozporządzenia.
2.
W przypadkach określonych w § 1 pkt 3 stopień uszczerbku na zdrowiu ustalają wojskowe komisje lekarskie lub komisje lekarskie służby zdrowia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, na podstawie przepisów o świadczeniach odszkodowawczych, jeżeli poszkodowanym jest żołnierz albo funkcjonariusz Milicji Obywatelskiej.
§  7.
Przy zaleceniu stosowania przedmiotów ortopedycznych (protez) lub środków pomocniczych uwzględnia się zarówno możliwość złagodzenia skutków wypadku, jak i wymagania estetyczne; zalecenie może dotyczyć w szczególności protez kończyn, aparatów, gorsetów i obuwia ortopedycznego, wózków inwalidzkich, przedmiotów uzupełniających przedmioty ortopedyczne, okularów, protez ocznych, pasów przepuklinowych i brzusznych, protez zębowych lub innych przedmiotów niezbędnych w procesie leczenia i rehabilitacji, ujętych w wykazie typowych środków pomocniczych ustalonych przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej.
§  8.
1.
Orzeczenie lekarskie wydaje się na podstawie:
1)
bezpośredniego badania poszkodowanego,
2)
dokumentu stwierdzającego okoliczności wypadku,
3)
innych zebranych w danej sprawie orzeczeń lekarskich, zaświadczeń zakładów społecznych służby zdrowia, historii choroby, wyników przeprowadzonych badań pomocniczych (analizy, rentgenogramy itd.).
2.
Orzeczenie lekarskie powinno zawierać w szczególności:
1)
ustalenie związku przyczynowego między trwałym uszczerbkiem na zdrowiu lub śmiercią a wypadkiem,
2)
rozpoznanie naruszenia czynności organu, narządu lub układu,
3)
stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu oraz numer pozycji w tabeli,
4)
w miarę potrzeby, zalecenie stosowania protez lub środków pomocniczych,
5)
uzasadnienie zastosowania zbliżonej pozycji tabeli.
3.
Jeżeli w związku z wydanym orzeczeniem lekarskim niezbędne jest uzyskanie dodatkowych wyjaśnień, lekarz wydaje opinię.
4.
Jeżeli przedstawiona dokumentacja nie jest wystarczająca do wydania orzeczenia lub opinii, lekarz orzekający zaleci dostarczenie uzupełniających dokumentów albo przeprowadzenie analiz lub badań pomocniczych.
5.
Orzeczenie lekarskie doręcza się osobie badanej.
§  9.
Lekarze orzekający przeprowadzają badania i wydają orzeczenie jednoosobowo lub komisyjnie. Komisyjnie rozpatrywane są w szczególności sprawy:
1)
które wymagają wiedzy z zakresu kilku specjalności lekarskich,
2)
w których istnieją wątpliwości co do związku przyczynowego między wypadkiem a jego następstwami,
3)
jeżeli dla danego rodzaju uszkodzenia ciała w tabeli przewidziana jest znaczna rozpiętość pomiędzy minimalnym a maksymalnym stopniem uszczerbku na zdrowiu.
§  10.
1.
Orzeczenie lekarskie stanowi podstawę do wydania przez zakład ubezpieczeń decyzji w sprawie świadczeń z obowiązkowych ubezpieczeń komunikacyjnych.
2.
Od orzeczenia lekarskiego przysługuje za pośrednictwem oddziału wojewódzkiego PZU lub oddziału TUiR "WARTA" odwołanie do komisji powołanej do orzekania w trybie odwoławczym.
§  11.
1.
Lekarze orzekający na zlecenie zakładu ubezpieczeń wykonują swe czynności w lokalach zakładu ubezpieczeń.
2.
W razie konieczności lekarze mogą wykonywać swe czynności w lokalach udostępnionych im przez zakłady społeczne służby zdrowia. Czynności te powinny być wykonywane poza godzinami pracy tych lekarzy.
3.
Koszty związane z udostępnieniem lekarzom orzekającym lokali w zakładach społecznych służby zdrowia pokrywa zakład ubezpieczeń w wysokości uzgodnionej z kierownikami poszczególnych zakładów.
§  12.
1.
Za orzeczenia i opinie lekarskie lekarze orzekający pobierają wynagrodzenia:
1) 1
za wydane na zlecenie jednostki organizacyjnej PZU lub oddziału TUiR "WARTA":
a)
orzeczenie - 220 zł,
b)
opinię lekarską - 110 zł,
2) 2
za wydane na zlecenie jednostki organizacyjnej PZU stopnia wojewódzkiego w trybie odwoławczym lub Centrali TUiR "WARTA":
a)
orzeczenie - 330 zł,
b)
opinię lekarską - 220 zł.
2.
Za wydanie na zlecenie zakładu ubezpieczeń orzeczenia lub opinii lekarskiej w trybie pilnym wynagrodzenie ulega zwiększeniu o 100%. Zlecenia w trybie pilnym mogą dotyczyć wyłącznie szkód objętych odpowiedzialnością zagranicznych zakładów ubezpieczeń.
§  13.
Zakład społeczny służby zdrowia wystawia na wniosek zakładu ubezpieczeń bezpłatne zaświadczenie o stanie zdrowia osoby poszkodowanej, która leczyła się w tym zakładzie.
§  14.
Traci moc zarządzenie Ministrów Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Finansów z dnia 18 grudnia 1974 r. w sprawie ustalania następstw nieszczęśliwych wypadków objętych obowiązkowymi ubezpieczeniami komunikacyjnymi (Monitor Polski Nr 42, poz. 257).
§  15.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1982 r.
1 § 12 ust. 1 pkt 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 i 2 zarządzenia z dnia 30 grudnia 1983 r. (M.P.83.44.259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1984 r.
2 § 12 ust. 1 pkt 2 zmieniony przez § 1 pkt 3 i 4 zarządzenia z dnia 30 grudnia 1983 r. (M.P.83.44.259) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 stycznia 1984 r.

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1981.31.285

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Ustalenie następstw wypadków wynikłych u osób objętych obowiązkowymi ubezpieczeniami komunikacyjnymi.
Data aktu: 10/12/1981
Data ogłoszenia: 23/12/1981
Data wejścia w życie: 01/01/1982