Kontrola prac normalizacyjnych i stosowania norm.

ZARZĄDZENIE Nr 16
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 23 stycznia 1963 r.
w sprawie kontroli prac normalizacyjnych i stosowania norm.

Na podstawie art. 14 ustawy z dnia 27 listopada 1961 r. o normalizacji (Dz. U. Nr 53, poz. 298) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

§  1.
Ilekroć w zarządzeniu jest mowa o:
1)
ministrach, ministerstwach lub resortach - rozumie się przez to również komisje i komitety sprawujące funkcje naczelnych organów administracji i urzędy centralne oraz ich kierowników,
2)
ośrodkach normalizacyjnych - rozumie się przez to instytucje, którym właściwi ministrowie powierzyli pełnienie funkcji centralnych międzybranżowych, centralnych branżowych lub branżowych ośrodków normalizacyjnych,
3)
zjednoczeniach - rozumie się przez to również inne jednostki bezpośrednio nadrzędne nad zakładami pracy oraz zjednoczenia wiodące na podstawie uchwały nr 195 Rady Ministrów z dnia 9 czerwca 1960 r. o współpracy i koordynacji branżowej (Monitor Polski Nr 56, poz. 268),
4)
zakładach pracy - rozumie się przez to uspołecznione zakłady pracy podległe właściwym ministrom lub kierownikom urzędów centralnych oraz prezydiom rad narodowych, jak również spółdzielnie - prowadzące działalność produkcyjną, handlową lub usługową (przedsiębiorstwa, centralne biura konstrukcyjne, biura projektów, instytuty, centralne laboratoria i inne jednostki gospodarcze),
5)
doraźnej kontroli stosowania norm - rozumie się przez to sprawdzenie na miejscu zagadnień objętych przedmiotem kontroli, przeprowadzane w miarę uzasadnionej potrzeby.

Rozdział  2.

Organy obowiązane do przeprowadzania kontroli.

§  2.
1.
Kontrola prac normalizacyjnych należy do obowiązków zjednoczeń, ministerstw i Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.
2.
Stała kontrola stosowania norm należy do obowiązków zakładów pracy.
3.
Doraźną kontrolę stosowania norm przeprowadzają: zjednoczenia, ministerstwa, Polski Komitet Normalizacyjny i ośrodki normalizacyjne w powierzonym im zakresie kontroli.
§  3.
Kontrola stosowania norm powinna również być przedmiotem działalności kontrolnej jednostek powołanych do kontroli gospodarki w zakresie należącym do ich statutowych zadań, w szczególności Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowej Inspekcji Handlowej, Państwowej Inspekcji Zbożowej, Urzędu Dozoru Technicznego, Wyższego Urzędu Górniczego, Głównego Urzędu Miar oraz jednostek im podległych i Biura Znaku Jakości przy Polskim Komitecie Normalizacyjnym.

Rozdział  3.

Zakres kontroli.

§  4.
1.
Kierownicy zakładów pracy obowiązani są do zorganizowania i wykonywania stałej kontroli stosowania norm w zakresie działalności danego zakładu.
2.
Kontrola, o której mowa w ust. 1, wchodzi w skład podstawowych zadań zakładów i obejmuje stosowanie Polskich Norm, norm branżowych i zakładowych oraz pozostających w mocy norm resortowych - w dokumentacji technicznej, poszczególnych fazach produkcji, kontroli technicznej, obrocie towarowym, zaopatrzeniu, gospodarce towarowej i magazynowej, transporcie, w ofertach, zamówieniach, reklamacjach, cennikach, katalogach i prospektach.
§  5.
1.
Zjednoczenia przeprowadzają w stosunku do zgrupowanych i podporządkowanych im jednostek organizacyjnych kontrolę prac normalizacyjnych i doraźną kontrolę stosowania norm.
2.
Kontrola prac normalizacyjnych obejmuje:
1)
terminowość opracowania planów prac normalizacyjnych;
2)
prawidłowe uwzględnienie w tych planach potrzeb wynikających z planów gospodarczych, a zwłaszcza z planów rozwoju techniki;
3)
powiązanie planów prac normalizacyjnych z potrzebami w zakresie unifikacji i typizacji produkcji oraz podwyższania jej poziomu jakościowego;
4)
terminowość wykonania planów prac normalizacyjnych;
5)
przestrzeganie obowiązującego trybu opracowywania, uzgadniania i ustanawiania norm zakładowych oraz opracowywania i uzgadniania projektów norm branżowych lub Polskich Norm;
6)
analizę wykonania wytycznych nadrzędnych jednostek organizacyjnych w sprawie organizacji działalności normalizacyjnej;
7)
zapewnienie środków finansowych przeznaczonych na działalność normalizacyjną oraz prawidłowość i ekonomiczność ich wykorzystania;
8)
analizę skutków ekonomicznych i technicznych stosowania norm;
9)
wykonanie innych zadań wynikających z obowiązujących przepisów o normalizacji (np. zaopatrywanie w normy poszczególnych stanowisk pracy, szkolenie pracowników w zakresie normalizacji).
3.
W stosunku do podporządkowanych zjednoczeniom jednostek organizacyjnych pełniących funkcje ośrodków normalizacyjnych kontrola prac normalizacyjnych powinna ponadto objąć:
1)
analizę wykonania planu prac naukowo-badawczych, doświadczalnych i statystycznych, niezbędnych do opracowania projektów norm;
2)
ocenę działalności ośrodków oraz ich współpracy z zakładami pracy w zakresie zagadnień normalizacyjnych.
4.
Doraźna kontrola stosowania norm obejmuje:
1)
przestrzeganie kompletności dokumentacji normalizacyjnej, niezbędnej do wykonywania produkcji, zwłaszcza nowo uruchamianej;
2)
przygotowanie zakładów pracy do stosowania nowo wprowadzonych norm w zakresie dokumentacji produkcyjnej, dostosowania procesów technologicznych, wyposażenia technicznego, wykonania związanych z tym inwestycji, regulacji stosunków z odbiorcami itp.;
3)
stosowanie norm, zwłaszcza w dokumentacji technicznej (konstrukcyjnej i technologicznej) w poszczególnych fazach produkcji, w odniesieniu do surowców, materiałów, półwyrobów, wyrobów i ich części, opakowań i innych zagadnień regulowanych normami;
4)
stosowanie oznaczeń i klasyfikacji ustalonych normami - w obrocie towarowym, zaopatrzeniu, gospodarce magazynowej i transporcie, w ofertach, zamówieniach, cennikach, katalogach i prospektach;
5)
celowość uzyskiwania zezwoleń na odstąpienie od norm oraz stosowanie obowiązującego trybu uzyskiwania zezwoleń i przestrzeganie warunków określonych w tych zezwoleniach;
6)
sprawdzenie, czy zakład pracy prowadzi stałą kontrolę stosowania norm.
5.
Kontrola, o której mowa w ust. 2-4, obok sprawdzania prawidłowości realizacji prac normalizacyjnych i dyscypliny stosowania norm powinna:
1)
ustalać przypadki niewystarczającego wykorzystania norm, ujawniać potrzeby opracowania nowych norm i aktualizacji postanowień norm;
2)
oceniać dostosowanie przedmiotu i zakresu prac normalizacyjnych do potrzeb postępu technicznego, organizacyjnego i ekonomicznego w produkcji, zaopatrzeniu i obrocie towarowym, z uwzględnieniem w szczególności potrzeb eksportu, wymagań kooperacji oraz potrzeb specjalizacji i automatyzacji produkcji;
3)
sprawdzać wykonanie poleceń i zarządzeń pokontrolnych dotyczących zagadnień normalizacyjnych, wydanych w wyniku poprzednich kontroli;
4)
doprowadzać do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej, karno-administracyjnej lub służbowej osób odpowiedzialnych za stwierdzone w toku kontroli uchybienia.
§  6.
1.
Ministerstwa przeprowadzają:
1)
kontrolę prac normalizacyjnych w stosunku do:
a)
zjednoczeń,
b)
bezpośrednio podporządkowanych zakładów pracy i instytucji pełniących funkcje ośrodków normalizacyjnych;
2)
doraźną kontrolę stosowania norm w stosunku do zakładów pracy - w zakresie wybranych zagadnień.
2.
Kontrola prac normalizacyjnych w stosunku do zjednoczeń obejmuje:
1)
terminowość opracowania planów prac normalizacyjnych oraz ich wykonania;
2)
prawidłowe uwzględnianie w tych planach potrzeb wynikających z planów gospodarczych, planów rozwoju techniki oraz osiągnięć postępu technicznego, zwłaszcza potrzeb o znaczeniu międzybranżowym;
3)
przestrzeganie wytycznych ministrów w sprawie organizacji działalności normalizacyjnej w branży oraz zapewnienia i wykorzystania środków przeznaczonych na działalność normalizacyjną;
4)
wykonywanie przez zjednoczenia nadzoru i kontroli prac normalizacyjnych i stosowania norm;
5)
przeprowadzanie oceny skutków ekonomicznych i technicznych stosowania Polskich Norm oraz norm branżowych.
3.
Kontrola prac normalizacyjnych w stosunku do bezpośrednio podporządkowanych instytucji pełniących funkcje ośrodków normalizacyjnych obejmuje w odpowiedni sposób funkcje określone w § 5 ust. 2, 3 i 5.
4.
Kontrola prac normalizacyjnych w zakładach pracy bezpośrednio podporządkowanych oraz doraźna kontrola stosowania norm, sprawowana w stosunku do zakładów pracy, obejmuje odpowiednio tematykę określoną w § 5 ust. 2, 4 i 5.
5.
Ministrowie mogą zlecić prowadzenie doraźnej kontroli stosowania norm w określonym zakresie instytucjom pełniącym funkcję ośrodków normalizacyjnych lub innym specjalistycznym jednostkom organizacyjnym.
§  7.
1.
Polski Komitet Normalizacyjny przeprowadza:
1)
kontrolę prac normalizacyjnych w stosunku do ministerstw,
2)
doraźną kontrolę prac normalizacyjnych i stosowania norm w stosunku do zjednoczeń, zakładów pracy oraz instytucji pełniących funkcje ośrodków normalizacyjnych.
2.
Kontrola prac normalizacyjnych w stosunku do ministerstw obejmuje:
1)
ogólną ocenę stanu znormalizowania produkcji w resorcie;
2)
sprawdzenie:
a)
prawidłowości organizacji działalności normalizacyjnej,
b)
terminowości opracowania i wykonania resortowych planów prac normalizacyjnych,
c)
racjonalnego wykorzystania przez resort środków finansowych, przeznaczonych na prace normalizacyjne;
3)
przeprowadzenie:
a)
analizy resortowych planów prac normalizacyjnych oraz ich wykonania w zakresie Polskich Norm i norm branżowych,
b)
analizy kompleksowej wybranych ważnych zagadnień normalizacyjnych w celu skoordynowania działalności normalizacyjnej różnych gałęzi gospodarki narodowej, dostosowania zakresu i tempa prac normalizacyjnych do postępu technicznego, uruchomienia nowych procesów technologicznych itp.
3.
Doraźna kontrola w stosunku do ośrodków normalizacyjnych w zakresie prac normalizacyjnych obejmuje:
1)
wykonanie instruktażu metodologicznego;
2)
stan organizacji prac nad normami;
3)
opracowywanie planów prac normalizacyjnych zgodnie z wytycznymi;
4)
właściwe wykorzystanie środków finansowych.
4.
Doraźna kontrola w stosunku do zjednoczeń i zakładów pracy w zakresie prac normalizacyjnych obejmuje:
1)
przestrzeganie i uwzględnianie w planach gospodarczych zadań normalizacji zgodnie z wytycznymi jednostek organizacyjnych nadrzędnych,
2)
prowadzenie przez zjednoczenia kontroli prac normalizacyjnych i stosowania norm w przedsiębiorstwach i ośrodkach normalizacyjnych podporządkowanych zjednoczeniom.
5.
Doraźna kontrola stosowania norm obejmuje:
1)
sprawdzenie:
a)
czy normy są wykorzystywane i stosowane w dokumentacji technicznej, w poszczególnych fazach produkcji, obrocie towarowym, zaopatrzeniu, gospodarce magazynowej, transporcie itp.,
b)
czy laboratoria przeprowadzają badania i wydają oceny zgodnie z normami;
2)
zbieranie materiałów dotyczących prawidłowości postanowień poszczególnych norm.
6.
Doraźną kontrolą Polskiego Komitetu Normalizacyjnego objęte są cenniki, katalogi i prospekty, pod względem ich zgodności z normami.
7.
Kontrolę, o której mowa w ust. 2 do 5, Polski Komitet Normalizacyjny wykonuje w ramach uprawnień ustawowych, stosownie do znaczenia zagadnień normalizacyjnych, przez analizę dostarczanej na żądanie Polskiego Komitetu Normalizacyjnego dokumentacji, planów i sprawozdań oraz, w miarę potrzeby, przez inspekcje przeprowadzane bezpośrednio w jednostkach kontrolowanych, także z udziałem specjalistów z zewnątrz.

Rozdział  4.

Koordynacja i tryb kontroli.

§  8.
Do zadań Polskiego Komitetu Normalizacyjnego w ramach koordynowania i organizacji działalności normalizacyjnej należy:
1)
występowanie z wnioskami do właściwych organów co do zakresu i tematyki kontroli prac normalizacyjnych oraz kontroli stosowania norm;
2)
uzgadnianie, w miarę potrzeby, zasad współpracy na odcinku kontroli stosowania norm z organami wymienionymi w § 3;
3)
występowanie do właściwych organów z wnioskami wynikającymi z materiałów pokontrolnych;
4)
ocena wykonania resortowych zadań w zakresie kontroli stosowania norm i przedkładanie w tym zakresie zbiorczych sprawozdań Prezesowi Rady Ministrów;
5)
określanie zasad i trybu przeprowadzania inspekcji oraz wydawania zarządzeń pokontrolnych.

Rozdział  5.

Przepisy końcowe.

§  9.
Właściwi ministrowie w porozumieniu z Prezesem Polskiego Komitetu Normalizacyjnego mogą w razie potrzeby wydawać instrukcje określające szczegółowy tryb przeprowadzania kontroli prac normalizacyjnych i stosowania norm w podległych jednostkach organizacyjnych, jak również określić zasady współdziałania jednostek powołanych do kontroli, wymienionych w § 3, z innymi organami.
§  10.
Przepisy zarządzenia nie dotyczą kontroli wykonywanej przez organy podległe Ministrowi Handlu Zagranicznego.
§  11.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1963.10.51

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Kontrola prac normalizacyjnych i stosowania norm.
Data aktu: 23/01/1963
Data ogłoszenia: 06/02/1963
Data wejścia w życie: 06/02/1963