Likwidacja praktyki poufnego opiniowania pracowników.

ZARZĄDZENIE NR 284
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 13 października 1956 r.
w sprawie likwidacji praktyki poufnego opiniowania pracowników.

Szeroko rozpowszechniona w zakładach pracy praktyka wydawania poufnych opinii o pracownikach jest sprzeczna z zasadami jawności życia społecznego w Państwie Ludowym. Poufne opinie, wydawane bez kontroli ze strony czynnika społecznego i zainteresowanego pracownika, dają pole do nadużyć i są przyczyną wielu uzasadnionych skarg obywateli. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności i uwzględniając wniosek Centralnej Rady Związków Zawodowych zarządza się, co następuje:
§  1.
Zabrania się wydawania przez zakłady pracy poufnych opinii o pracownikach w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, bez względu na formę opinii (pisemna, ustna, telefoniczna).
§  2.
Opinię o pracowniku w związku z rozwiązaniem stosunku pracy zakład pracy wydaje wyłącznie na żądanie pracownika na piśmie i do jego rąk.
§  3.
Jeżeli zakład pracy sporządza okresowe oceny (charakterystyki) pracowników, obowiązany jest udostępniać je do wglądu zainteresowanemu pracownikowi.
§  4.
1.
Znajdujące się w aktach osobowych pracownika poufne opinie dotyczące okresu i charakteru zatrudnienia, jego funkcji, wynagrodzenia i oceny jako pracownika należy ujawnić pracownikowi.
2.
Znajdujące się w aktach osobowych pracownika opinie dotyczące oceny pracownika, wystawione przez inne zakłady pracy lub instytucje (ust. 1), należy zniszczyć, jeżeli pracownik nie wyrazi zgody na pozostawienie tych opinii w aktach.
§  5.
1.
Zakład pracy sporządza opinię o pracowniku lub byłym pracowniku przy udziale przedstawiciela rady zakładowej (miejscowej) lub po uzgodnieniu treści opinii z radą zakładową (miejscową).
2.
W razie rozbieżności zdań pomiędzy kierownikiem zakładu pracy a radą zakładową (miejscową) o opinii decyduje kierownik jednostki nadrzędnej nad zakładem pracy w uzgodnieniu z instancją związkową nadrzędną nad radą zakładową (miejscową).
3.
Pracownik lub były pracownik, który uważa za krzywdzącą opinię wystawioną przez zakład pracy (§§ 2, 3 i 4), może zwrócić się w terminie 4 dni od otrzymania opinii o jej sprostowanie do kierownika jednostki nadrzędnej nad zakładam pracy. Kierownik tej jednostki decyduje o opinii w sposób określony w ust. 2.
4.
Opinia ustalona w sposób określony w ust. 2 lub 3 powinna być wydana pracownikowi przez zakład pracy w ciągu 10 dni od złożenia odwołania.
5.
Jeżeli w zakładzie pracy nie ma rady zakładowej (miejscowej), przepisy ust. 1 - 3 dotyczą delegata związkowego, a jeżeli nie ma również delegata związkowego, przepisy te dotyczą właściwego terenowego zarządu związku zawodowego.
§  6.
Za wykonanie obowiązków określonych zarządzeniem odpowiedzialni są osobiście kierownicy zakładów pracy oraz - w zakresie swojej właściwości - kierownicy komórek kadrowych.
§  7.
Kierownicy jednostek nadrzędnych są obowiązani pociągać do odpowiedzialności służbowej kierowników podległych zakładów pracy winnych naruszenia przepisów niniejszego zarządzenia, a w szczególności:
1)
dopuszczenia się wydania poufnej opinii o pracowniku lub byłym pracowniku (§ 1),
2)
nieudostępnienia pracownikowi do wglądu opinii określonych w § 3 i § 4 ust. 1,
3)
niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązku zniszczenia poufnych opinii (§ 4 ust. 2),
4)
odmowy wydania opinii na żądanie pracownika lub byłego pracownika (§ 2),
5)
odmowy sprostowania opinii zgodnie z zasadami ustalonymi w § 5 ust. 2 i 3.

Analogiczny obowiązek ciąży na kierownikach zakładów pracy w stosunku do kierowników komórek kadrowych.

§  8.
1.
Zarządzenie nie dotyczy:
1)
opinii o pracownikach wydawanych przez zakłady pracy dla celów postępowania karnego na żądanie sądów, prokuratorów oraz organów śledczych i dochodzeniowych,
2)
opiniowania dyrektorów departamentów w ministerstwach (urzędach centralnych) i pracowników zajmujących stanowiska równorzędne lub wyższe w administracji państwowej.
2.
Zarządzenie nie dotyczy trybu opiniowania żołnierzy, funkcjonariuszów bezpieczeństwa publicznego i Milicji Obywatelskiej oraz Służby Więziennej.
§  9.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1956.86.998

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Likwidacja praktyki poufnego opiniowania pracowników.
Data aktu: 13/10/1956
Data ogłoszenia: 19/10/1956
Data wejścia w życie: 19/10/1956