Tryb opracowywania dokumentacji technicznej, zatwierdzania prototypów i dopuszczania do seryjnej produkcji nowych typów maszyn i urządzeń.

UCHWAŁA NR 358
PREZYDIUM RZĄDU
z dnia 13 maja 1953 r.
w sprawie trybu opracowywania dokumentacji technicznej, zatwierdzania prototypów i dopuszczania do seryjnej produkcji nowych typów maszyn i urządzeń.

W celu zapewnienia właściwego poziomu technicznego, uwzględniającego potrzeby produkcji i eksploatacji, Prezydium Rządu ustala następujący tryb postępowania przy opracowywaniu, zatwierdzaniu i uruchomianiu produkcji nowych typów maszyn i urządzeń (zwanych w dalszym ciągu "maszynami"):

I.

Opracowywanie i zatwierdzanie konstrukcji prototypów nowych rodzajów maszyn.

§  1.
Za nowe typy maszyn w rozumieniu niniejszej uchwały należy uważać wszystkie ważniejsze nowo uruchomiane typy, które są wymienione w Narodowym Planie Gospodarczym (NPG).
§  2.
Przystąpienie do wykonania nowych typów maszyn może nastąpić jedynie na podstawie zatwierdzonej dokumentacji technicznej.
§  3.
Dokumentacja techniczna konieczna dla wykonania prototypu powinna być opracowywana i zatwierdzana kolejno w następujących etapach:
1)
założenie konstrukcji,
2)
projekt szkicowy konstrukcji (wstępny),
3)
projekt techniczny konstrukcji,
4)
projekt roboczy,
5)
program prób i badań oraz tymczasowe warunki odbioru.
§  4.
1.
W wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach może być zastosowany uproszczony tryb opracowania dokumentacji technicznej, składający się z następujących etapów:
1)
założeń konstrukcji,
2)
rozszerzonego projektu wstępnego konstrukcji z rysunkami roboczymi,
3)
tymczasowych warunków odbioru.
2.
Zastosowanie uproszczonego trybu opracowania dokumentacji technicznej (ust. 1) może nastąpić za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego na wniosek zainteresowanego ministra.
§  5.
Zatwierdzanie poszczególnych etapów opracowania dokumentacji następuje w kolejności jej sporządzenia. Zatwierdzenie następnego etapu bez uprzedniego zatwierdzenia etapu poprzedniego jest niedopuszczalne.
§  6.
Prezydium Rządu zatwierdza założenia konstrukcji następujących ważnych typów maszyn: parowozów, lokomotyw elektrycznych ł spalinowych, wagonów elektrycznych, wagonów motorowych, wagonów towarowych i osobowych, jednostek taboru pływającego: statków pasażerskich, towarowych, towarowo-pasażerskich i rybackich kotłów parowych średniego i wysokiego ciśnienia ponad 50 m2 pow. ogrzewania, turbin parowych, turbin wodnych energetycznych, turbodmuchaw, turbossaw i wentylatorów powyżej 6.000 m3/godz., samochodów i motocykli, silników spalinowych o mocy powyżej 25 KM w cylindrze, ciągników, kombajnów zbożowych, kombajnów węglowych, wrzecion włókienniczych, żurawi powyżej 30 tm, koparek, normalnych asynchronicznych silników elektrycznych o mocy do 100 KW, prądnic elektrycznych do turbin parowych i wodnych, obrabiarek ciężkich uniwersalnych, automatów i półautomatów do obróbki metali, maszyn papierniczych, standartowych wielkich pieców i standartowanych pieców martenowskich oraz radioodbiorników.
§  7.
Minister, któremu zostało zlecone wykonanie prototypu, zatwierdza w porozumieniu z głównymi zainteresowanymi:
1)
projekty wstępne, program prób i badań oraz tymczasowe warunki odbioru maszyn wymienionych w § 6,
2)
założenia konstrukcji oraz programu prób i badań i tymczasowe warunki odbioru pozostałych typów maszyn przewidzianych w NPG.
§  8.
Dyrektor właściwego centralnego zarządu przemysłu (CZP) zatwierdza w porozumieniu z głównymi zainteresowanymi:
1)
projekt techniczny konstrukcji oraz projekt roboczy maszyn wymienionych w § 6,
2)
projekt wstępny, projekt techniczny konstrukcji oraz projekt roboczy maszyn pozostałych typów maszyn przewidzianych w NPG.
§  9.
Zatwierdzanie dokumentacji technicznej dla maszyn nie objętych NPG uregulują zarządzenia właściwych ministrów, wydane w porozumieniu z zainteresowanymi resortami - użytkownikami.
§  10.
Zatwierdzanie poszczególnych etapów projektowania powinno być dokonywane w takich terminach, aby nie nastąpiło zahamowanie prac projektowych następnego etapu.

II.

Wykonanie prototypu, próby i badania oraz dopuszczenie do produkcji seryjnej.

§  11.
1.
Wprowadzenie zmian konstrukcyjnych w czasie wykonywania prototypu może nastąpić po uzgodnieniu tych zmian z głównym projektantem.
2.
Wprowadzenie zmian dotyczących zatwierdzonej dokumentacji wymienionej w §§ 6, 7 i 8 może być dokonane co do każdego etapu projektowania jedynie w tym trybie, w jakim on został zatwierdzony.
§  12.
Wykonany prototyp przed przystąpieniem do przeprowadzania jego prób i badań powinien być odebrany protokolarnie przez kontrolę techniczną wytwórcy w obecności głównego projektanta lub przedstawiciela wyznaczonego przez niego według zatwierdzonych tymczasowych warunków odbioru.
§  13.
Próby i badania prototypów powinny być dokonywane według przewidzianego w dokumentacji technicznej programu prób i badań zgodnie z ustalonym harmonogramem i przy współudziale głównych zainteresowanych.
§  14.
Harmonogram prób i badań podlega zatwierdzeniu przez:
1)
ministra resortu wykonującego prototyp w porozumieniu z ministrem, w którego resorcie powinny się odbywać próby i badania lub ich fragmenty,
2)
ministra resortu wykonującego prototyp w przypadkach, gdy badania i próby powinny się odbywać w tymże samym resorcie,
3)
dyrektora CZP w przypadkach, gdy zarówno wykonanie prototypu jak i próby oraz badania przeprowadzane są w ramach przedsiębiorstw podległych danemu CZP, z wyjątkiem maszyn wymienionych w § 6, których harmonogramy prób i badań w każdym przypadku podlegają zatwierdzeniu zgodnie z pkt 1 lub 2 niniejszego paragrafu.
§  15.
Celem prób i badań prototypu jest ocena:
1)
sprawności roboczej maszyny jako całości oraz jej poszczególnych zespołów i części,
2)
prawidłowości wyboru podstawowych parametrów projektowych,
3)
pewności eksploatacyjnej,
4)
dogodności w obsłudze i konserwacji,
5)
bezpieczeństwa i ochrony pracy obsługi,
6)
osiągnięcia założonych wskaźników techniczno-ekonomicznych i eksploatacyjnych, jak wydajność maszyny i jakość otrzymywanej produkcji, współczynnik sprawności, zużycie energii itd.
§  16.
Wyniki prób i badań powinny być ujęte protokolarnie i zawierać szczegółowe dane wymienione w § 15, a ponadto:
1)
wykaz zmian, które należy wprowadzić do konstrukcji,
2)
wniosek o dopuszczenie do produkcji seryjnej (lub serii próbnej) albo uzasadnienie konieczności wykonania nowego prototypu,
3)
projekt warunków technicznych w przypadku postawienia wniosku o dopuszczenie do produkcji seryjnej.
§  17.
1.
Wnioski wynikające z prób i badań oraz warunki techniczne dla produkcji seryjnej zatwierdza minister, któremu zlecone zostało uruchomienie produkcji seryjnej w porozumieniu z głównymi zainteresowanymi.
2.
Wnioski zmieniające dane zatwierdzone zgodnie z § 6 powinny być dodatkowo przedstawione do zatwierdzenia Prezydium Rządu.
§  18.
Skorygowana w myśl § 17 dokumentacja techniczna maszyn powinna być przed uruchomieniem produkcji seryjnej lub serii próbnej zatwierdzana następująco:
1)
rysunki zestawieniowe i rysunki podstawowych zespołów przez właściwego ministra, któremu zlecono wykonanie produkcji,
2)
rysunki pozostałych zespołów i podzespołów przez dyrektora właściwego CZP produkującego, a w przypadkach określonych przez właściwego ministra - przez dyrektora właściwego zakładu produkującego,
3)
rysunki poszczególnych części przez dyrektora właściwego zakładu produkującego.
§  19.
Technologia wykonania maszyn przewidzianych do produkcji seryjnej powinna być przed uruchomieniem produkcji opracowana w formie projektu technologicznego zawierającego:
1)
szczegółową technologię wykonania wraz z rysunkami oprzyrządowania specjalnego,
2)
szczegółowy przebieg procesów kontroli produkcji,
3)
obliczenie pracochłonności produkcji po jej opanowaniu.
§  20.
1.
Technologię wykonania maszyny zatwierdza dyrektor właściwego zakładu produkującego, przesyłając równocześnie jeden egzemplarz zatwierdzonej technologii do właściwego CZP.
2.
Zmiany w zatwierdzonej technologii dopuszczalne są wyłącznie za zgodą dyrektora właściwego CZP nadzorującego dany zakład produkcyjny.

III.

Uzgadnianie.

§  21.
1.
Głównymi zainteresowanymi są w stosunku do:

maszyn górniczych - Ministerstwo Górnictwa,

maszyn energetycznych i elektrycznych - Ministerstwo Energetyki,

obrabiarek - Ministerstwo Przemysłu Maszynowego,

pras i młotów - Ministerstwo Przemysłu Maszynowego,

taboru kolejowego - Ministerstwo Kolei oraz Ministerstwo Obrony Narodowej,

taboru samochodowego i lotniczego - Ministerstwo Transportu Drogowego i Lotniczego oraz Ministerstwo Obrony Narodowej,

taboru pływającego - Ministerstwo Żeglugi oraz Ministerstwo Obrony Narodowej,

ciągników - Ministerstwo Rolnictwa i Ministerstwo Państwowych Gospodarstw Rolnych oraz Ministerstwo Obrony Narodowej,

maszyn rolniczych - Ministerstwo Rolnictwa i Ministerstwo Państwowych Gospodarstw Rolnych,

maszyn budowlanych - Ministerstwo Budownictwa Przemysłowego oraz Ministerstwo Budownictwa Miast i Osiedli,

maszyn hutniczych - Ministerstwo Hutnictwa,

maszyn chemicznych - Ministerstwo Przemysłu Chemicznego,

maszyn włókienniczych - Ministerstwo Przemysłu Lekkiego,

aparatury teletechnicznej - Ministerstwo Poczt i Telegrafów oraz Ministerstwo Obrony Narodowej,

maszyn papierniczych - Ministerstwo Przemysłu Drzewnego i Papierniczego.

2.
Głównych zainteresowanych dla maszyn nie wymienionych w ust. 1 określi Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego w porozumieniu z właściwym ministrem, w którego resorcie maszyny będą produkowane, na wniosek ministrów, w których resortach maszyny będą użytkowane.
§  22.
1.
Dla zabezpieczenia interesów użytkowników i producentów maszyn wymienionych w § 21 ust. 1 ministrowie resortów produkujących maszyny powołają w porozumieniu z głównymi zainteresowanymi komisje oceny maszyn (zwane dalej "komisjami").
2.
Dla maszyn nie wymienionych w § 21 ust. 1 zainteresowani ministrowie za zgodą Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego powołają komisje oceny maszyn w miarę potrzeby.
§  23.
W skład komisji oceny maszyn powinni wchodzić:

jako przewodniczący - wiceminister resortu będącego głównym zainteresowanym w rozumieniu § 21;

jako I zastępca przewodniczącego - wiceminister resortu, do którego należy produkcja, oraz w razie potrzeby jako drugi zastępca przewodniczącego - -wiceminister dalszego zainteresowanego resortu;

jako sekretarz - przedstawiciel głównego konstruktora ministerstwa, do którego należy produkcja, oraz

członkowie z ramienia głównego zainteresowanego: przedstawiciel departamentu głównego technologa lub departamentu produkcji (eksploatacji), przedstawiciel departamentu głównego mechanika lub odpowiedniego departamentu, przedstawiciel właściwego instytutu naukowo-badawczego;

członkowie z ramienia resortu, do którego należy produkcja: przedstawiciel departamentu techniki ministerstwa, główny konstruktor właściwego centralnego zarządu przemysłu, przedstawiciele właściwego centralnego biura konstrukcyjnego i instytutu naukowo-badawczego oraz przedstawiciele Urzędu Rady Ministrów (biur właściwych działów).

§  24.
Komisje oceny maszyn mają za zadanie:
1)
opiniowanie poszczególnych etapów opracowania dokumentacji technicznej, o których mowa w §§ 6 i 7, oraz przedstawianie wniosków w tej sprawie Prezydium Rządu i właściwym ministrom,
2)
ustalenie harmonogramu prób i badań, o których mowa w § 13,
3)
nadzór, kontrole, i współudział w próbach i badaniach prototypu,
4)
przedstawianie wniosków co do zatwierdzenia prototypów i dopuszczenia do produkcji,
5)
ustalanie metodyki i trybu przeprowadzania okresowych prób eksploatacyjnych uruchomionej produkcji seryjnej.
§  25.
W próbach i badaniach prototypów poszczególnych typów maszyn powinno brać bezpośredni udział przynajmniej dwu członków komisji, jeden z ramienia głównego zainteresowanego, drugi z ramienia resortu, do którego należy produkcja, a także główny projektant i przedstawiciel zakładu produkującego oraz w miarę potrzeby przedstawiciel właściwego instytutu naukowo-badawczego.
§  26.
Komisje mogą w poszczególnych przypadkach zlecać dokonanie ekspertyz, prób, badań i oceny instytutom naukowo-badawczym oraz innym właściwym jednostkom, jak również zapraszać ekspertów spoza swego grona.
§  27.
1.
Komisje działać będą w ramach ustalonych budżetów zgodnie z uchwałą nr 36 Rady Ministrów z dnia 24 stycznia 1951 r. w sprawie trybu powoływania komisji resortowych i wynagrodzenia za udział w posiedzeniach (Monitor Polski z 1951 r. Nr A-9, poz. 134 i Nr A-42, poz. 523 oraz z 1953 r. Nr A-4, poz. 42).
2.
Wydatki komisji oraz inne koszty związane z badaniem prototypów pokrywane będą ze środków przeznaczonych na uruchomienie produkcji poszczególnych typów maszyn.
§  28.
Funkcje sekretariatów komisji spełniać będą departamenty techniki ministerstw lub odpowiednie departamenty, do których należy produkcja.

IV.

Przepisy końcowe.

§  29.
1.
Minister Przemysłu Maszynowego opracuje i przedstawi Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego w terminie do 31 maja 1953 r. projekty zarządzeń w sprawie:
1)
szczegółowych zasad sporządzania i zatwierdzania dokumentacji technicznej dla nowouruchomionych maszyn,
2)
szczegółowego trybu pracy komisji oceny maszyn.
2.
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego uzgodni treść zarządzeń wymienionych w ust. 1 pkt 1 i 2 z zainteresowanymi ministrami i wyda je w terminie do 30 czerwca 1953 r.
§  30.
Zainteresowani ministrowie wydadzą w terminie do 15 lipca 1953 r. szczegółowe zarządzenia w celu wykonania przepisów niniejszej uchwały i powołają komisje oceny maszyn zgodnie z § 22 ust. 1.
§  31.
Uchwała niniejsza dotyczy produkcji maszyn objętych planem II półrocza 1953 r. i lat następnych.
§  32.
Przepisy niniejszej uchwały nie mają zastosowania do konstrukcji eksperymentalnych, jednostkowych i niepowtarzalnych produkcji na zamówienia, produkcji wykonywanej na eksport według dokumentacji zamawiającego oraz w poszczególnych przypadkach produkcji maszyn wykonanej na podstawie dokumentacji otrzymanej w ramach współpracy gospodarczej na podstawie zezwolenia Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego,
§  33.
Z dniem 1 lipca 1953 r. powinny zaprzestać działalności istniejące komisje do spraw maszyn włókienniczych i do spraw maszyn rolniczych.
§  34.
Wykonanie uchwały porucza się Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i zainteresowanym ministrom.
§  35.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1953.A-52.583

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Tryb opracowywania dokumentacji technicznej, zatwierdzania prototypów i dopuszczania do seryjnej produkcji nowych typów maszyn i urządzeń.
Data aktu: 13/05/1953
Data ogłoszenia: 30/05/1953
Data wejścia w życie: 30/05/1953