Określenie rodzajów, gatunków oraz norm zużycia surowców do wypieku pieczywa (receptury) i norm wydajności wypieku.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO
z dnia 25 marca 1952 r.
w sprawie określenia rodzajów, gatunków oraz norm zużycia surowców do wypieku pieczywa (receptury) i norm wydajności wypieku.

Na podstawie § 3 rozporządzenia Ministrów Handlu Wewnętrznego oraz Zdrowia z dnia 2 maja 1951 r. w sprawie wypieku i obrotu pieczywem (Dz. U. R. P. Nr 32, poz. 252) zarządza się, co następuje:
§  1.
Zezwala się na wypiek i dopuszcza się do obrotu pieczywo, którego rodzaje, gatunki oraz normy zużycia surowców (receptury) i normy wydajności wypieku ustalone są w załączniku do niniejszego zarządzenia.
§  2.
Zarządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po ogłoszeniu.

ZAŁĄCZNIK 

RODZAJE, GATUNKI I NORMY ZUŻYCIA SUROWCÓW DO WYPIEKU PIECZYWA ORAZ NORMY WYDAJNOŚCI WYPIEKU

I.

Pieczywo żytnie.

1. Chleb żytni z mąki żytniej 60%.

A. Opis: wypiekany w różnych kształtach, odrabiany na deskach, w koszyczkach lub w formach, na kwasie, z dodatkiem soli.

B. Receptura:

1) mąka żytnia 60% 100 kg

2) sól szara jadalna 1,5 "

3) otręby (do posypywania desek i koszyków) 0,7 "

4) olej jadalny (do smarowania blach) 0,25 "

C. Wydajność minimalna:

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
1) chleb odrabiany na deskach 134 135 136
2) " " w koszyczkach 136 137 138
3) " " w formach 138 139 140

2. Chleb żytni z mąki żytniej 82%.

A. Opis: wypiekany w różnych kształtach, odrabiany na deskach, w koszyczkach lub w formach, na kwasie, z dodatkiem soli.

B. Receptura:

1) mąka żytnia 82% 100 kg

2) sól szara jadalna 1,5 "

3) otręby (do posypywania desek i koszyków) 0,7 "

4) olej jadalny (do smarowania blach) 0,25 "

C. Wydajność minimalna:

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
1) chleb odrabiany na deskach 138 139 140
2) " " w koszyczkach 140 141 142
3) " " w formach 142 143 144

3. Chleb z mąki żytniej 97%.

A. Opis: wypiekany w różnych kształtach, odrabiany na deskach, w koszyczkach lub w formach, na kwasie, z dodatkiem soli.

B. Receptura:

1) mąka żytnia 97% 100 kg

2) sól szara jadalna 1,5 "

3) otręby (do posypywania desek i koszyków) 0,7 "

4) olej jadalny (do smarowania blach) 0,25 "

C. Wydajność minimalna:

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
1) chleb odrabiany na deskach 142 144 146
2) " " w koszyczkach 143 145 147
3) " " w formach 144 146 148

4. Chleb żytni starogardzki.

A. Opis: wypiekany w formach z mąki żytniej 90% specjalnej produkcji młyna Centralnego Zarządu Przemysłu Młynarskiego w Starogardzie na kwasie.

B. Receptura:

1) mąka żytnia starogardzka 100 kg

2) sól szara jadalna 1,5 "

3) olej jadalny (do smarowania blach) 0,25 "

C. Wydajność minimalna:

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
146 - -

5. Chleb żytni z dodatkiem łuski pszennej.

A. Opis: wypiekany w różnych kształtach, odrabiany w koszyczkach lub w formach, na kwasie z dodatkiem łuski pszennej specjalnej, drożdży, soli i cukru.

B. Receptura:

1) mąka żytnia 60% 80 kg

2) łuska pszenna specjalna 20 "

3) drożdże 0,3 "

4) cukier 2 "

6) sól szara jadalna 1,5 "

6) mąka ziemniaczana (do smarowania bochenków) 0,1 "

7) olej jadalny (do smarowania form) 0,25 "

8) otręby (do posypywania koszyków) 0,7 "

C. Wydajność minimalna:

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
1) chleb odrabiany w koszyczkach 140 - -
2) " "w formach 142 - -

6. Chleby żytnie z dodatkiem mąki ziemniaczanej spożywczej bądź płatków ziemniaczanych.

A. Opis: jak wyżej w poz. 1, 2 i 3 z dodatkiem mąki ziemniaczanej spożywczej lub płatków ziemniaczanych i drożdży.

B. Receptura:

1) mąka żytnia 60% bądź 82% lub 97% 97 kg

2) mąka ziemniaczana bądź płatki 3 "

3) sól szara jadalna 1,5 "

4) drożdże 0,3 "

5) otręby (do posypywania desek i koszyków) 0,7 "

6) olej jadalny (do smarowania form) 0,25 "

C. Wydajność minimalna:

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
1) chleb odrabiany na deskach:
a) 60% 134 135 136
b) 82% 139 140 141
c) 97% 143 144 145
2) " " w koszyczkach:
a) 60% 136 137 138
b) 82% 141 142 143
c) 97% 145 146 147
3) " " w formach:
a) 60% 138 139 140
b) 82% 143 144 145
c) 97% 147 148 149

II.

Pieczywo pszenne zwykłe.

1. Chleb pszenny domowy.

A. Opis: wypiekany w formach z mąki pszennej 97% z dodatkiem dojrzałego kwasu (3 kg), na drożdżach oraz z dodatkiem cukru i margaryny.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 97% 100 kg

2) drożdże 1 "

3) cukier 4 "

4) margaryna 2 "

5) sól szara jadalna 1,5 "

6) mąka ziemniaczana (do smarowania bochenków) 0,1 "

7) olej jadalny (do smarowania blach) 0,25 "

8) kwas mlekowy spożywczy (w razie potrzeby) 0,4 "

C. Wydajność minimalna

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
148 - -

2. Chleb pszenny Graham.

A. Opis: wypiekany w formach z mąki pszennej specjalnej produkcji młyna Centralnego Zarządu Przemysłu Młynarskiego w Starogardzie, na drożdżach z dodatkiem soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna Graham 100 kg

2) drożdże 1 "

3) sól szara jadalna 1,5 "

4) olej jadalny (do smarowania blach) 0,25 "

5) kwas mlekowy spożywczy (w razie potrzeby) 0,4 "

C. Wydajność minimalna

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
145 - -

3. Chleb białostocki.

A. Opis: wypiekany z mąki pszennej pośledniej, odrabiany w formach, na drożdżach, z dodatkiem soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna poślednia 100 kg

2) drożdże 1 "

3) sól szara jadalna 1,5 "

4) olej jadalny (do smarowania blach) 0,25 "

C. Wydajność minimalna:

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
0,5 kg 1 kg 2 kg
1) chleb odrabiany na deskach 128 132 134
2) " " w koszyczkach 129 133 135
3) " " w formach 130 134 136

4. Drobne pieczywo pszenne zwykłe.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% w różnych kształtach - niektóre gatunki posypane makiem, kminkiem lub czarnuszką - na drożdżach, z dodatkiem cukru i soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 98 kg

2) drożdże 1 "

3) cukier 2 "

4) sól 1,5 "

5) mak, kminek lub czarnuszka 1 "

6) mąka żytnia 60% (do odrabiania) 2 "

C. Wydajność minimalna

Wydajność przy wadze nominalnej pieczywa w gramach
45 90 200 300 500
124 126 128 129 130

5. Bułki pszenne domowe.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 97% z dodatkiem 3 kg dojrzałego kwasu oraz z dodatkiem margaryny, cukru i soli do ciasta, na drożdżach.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 97% 98 kg

2) drożdże 1 "

3) cukier 4 "

4) margaryna 4 "

5) sól 1,5 "

6) mąka ziemniaczana (do smarowania) 0,1 "

7) mąka żytnia 60% (do odrabiania) 2 "

C. Wydajność minimalna

Wydajność przy wadze nominalnej pieczywa w gramach
100 200
130 132

6. Bułki pszenne "białostockie".

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej pośledniej, na drożdżach, o kształcie okrągłym lub podługowatym.

B. Receptura:

1) mąka pszenna poślednia 100 kg

2) drożdże 1 "

3) sól 1,5 "

Wydajność przy wadze nominalnej pieczywa w gramach
50 100 200 500
122 125 - -

7. Chały zwykłe posypane makiem.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72%, na drożdżach, posypane z wierzchu makiem, z dodatkiem cukru, margaryny i soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 100 kg

2) drożdże 2 "

3) cukier 10 "

4) margaryna 4 "

5) sól 1,5 "

6) mak 1 "

C. Wydajność. minimalna

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
200 g 500 g 1000 g
132 134 136

8. Chały zwykłe smarowane jajkiem.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72%, na drożdżach, z dodatkiem cukru, margaryny i soli, smarowane po wierzchu jajkiem.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 100 kg

2) drożdże 2 "

3) cukier " 10

4) margaryna 4 "

5) sól 1,5 "

6) jaja do smarowania 50 szt.

C. Wydajność minimalna

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
200 g 500 g 1000 g
132 134 136

III.

Pieczywo pszenne wyborowe.

1. Bulki maślane (okrągłe, rogaliki) o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% i 50% w stosunku 80: 20, na drożdżach, z dodatkiem mleka, margaryny, cukru i soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 80 kg

2) " " 50% 20 "

3) drożdże 2 "

4) cukier 15 "

5) margaryna 12 "

6) mleko odtłuszczone 20 l

7) sól biała 1,5 kg

C. Wydajność minimalna - 149.

2. Bulki pszenne: warszawianki, rogale, obwarzanki o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% i 50% w stosunku 85:15, na drożdżach, z dodatkiem cukru, margaryny i soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 83 kg

2) " " 50% 15 "

3) drożdże 1 "

4) cukier 3 "

5) margaryna 1 "

6) sól biała 1,5 "

7) mąka żytnia 60% (do odrabiania)

8) mak

C. Wydajność minimalna - 125.

3. Solanki o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72%, na drożdżach, posypane solą i kminkiem.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 98 kg

2) drożdże 1 "

3) cukier 2 "

4) sól biała 1,2 "

5) sól do posypywania (kryształ) 2 "

6) kminek 1 "

7) mąka żytnia (do odrabiania) 2 "

C. Wydajność minimalna - 124.

4. Szwedki o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72%, na drożdżach, z dodatkiem kminku.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 78 kg

2) drożdże 1 "

3) sól biała 1,5%

4) cukier 2 "

5) kminek 1 "

6) mąka żytnia 60% (do odrabiania) 2 kg

7) mąka żytnia 60% 20 "

C. Wydajność minimalna - 125.

5. Grahamki o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 97% specjalnej produkcji młyna Centralnego Zarządu Przemysłu Młynarskiego w Starogardzie i z mąki pszennej 72% w stosunku 80:20, na drożdżach, z dodatkiem cukru i soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna Grahama 80 kg

2) " " 72% 20 "

3) drożdże 1,5 "

4) cukier 3 "

5) sól biała 1,0 "

C. Wydajność minimalna - 125.

6. Obwarzanki (bajgle) o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% i z mąki żytniej 60% w stosunku 78:22, na drożdżach, z dodatkiem cukru, oleju i soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 78 kg

2) " żytnia 60% 22 "

3) drożdże 1,5 "

4) cukier 6 "

5) olej jadalny 2 "

6) sól biała 0,45 "

C. Wydajność minimalna - 127.

7. Bulki pszenne z kminkiem o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72%, na drożdżach, z dodatkiem cukru, kminku i soli.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 98 kg

2) drożdże 1,5 "

3) cukier 5 "

4) mąka żytnia 60% (do odrabiania) 2 "

5) kminek 0,5 "

6) sól biała 1,5 "

C. Wydajność minimalna - 127.

IV.

Pieczywo półcukiernicze.

1. Bulki maślane przekładane makiem o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% i 50% w stosunku 80:20, na drożdżach, na sposób półfrancuski, przekładane makiem.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 80 kg

2) " " 50% 20 "

3) drożdże 2 "

4) mleko odtłuszczone 30 l

5) cukier 19 kg

6) margaryna 6 kg

7) mak 7 "

8) sól biała 0,3 "

9) esencja migdałowa 0,03 "

10) wanilina 0,01 "

11) esencja rumowa 0,03 "

12) przyprawy korzenne 0,05 "

13) syrop ziemniaczany 0,4 "

14) żółcień jajowy 0,03 "

C. Wydajność minimalna - 152.

2. Bułki maślane przekładane marmeladą o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% i 50% w stosunku 80:20, na drożdżach, na sposób półfrancuski, w formie podkówek i półrogali, przekładane marmeladą.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 80 kg

2) " " 50% 20 "

3) drożdże 2 "

4) mleko odtłuszczone 30 l

5) cukier 16 kg

6) margaryna 5,5 "

7) marmelada 9 "

8) sól biała 0,3 "

9) wanilina 0,01 kg

10) esencja rumowa 0,03 "

11) syrop ziemniaczany 0,4 "

12) żółcień jajowy 0,03 "

C. Wydajność minimalna - 149.

3. Bułki maślane z cynamonem o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% i 50% w stosunku 80:20, na drożdżach, na sposób "papataczy".

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 80 kg

2) " " 50% 20 "

3) drożdże 2 "

4) mleko odtłuszczone 30 l

5) cukier 21,5 kg

6) margaryna 5,5 "

7) sól biała 0,3 "

8) wanilina 0,02 "

9) cynamon 0,6 "

10) esencja rumowa 0,03 "

11) syrop ziemniaczany 0,4 "

12) żółcień jajowy 0,03 "

C. Wydajność minimalna - 151.

4. Bulki maślane półfrancuskie o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% i 50% w stosunku 80:20, na drożdżach, na sposób półfrancuski.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 80 kg

2) " " 50% 20 "

3) drożdże 2 "

4) mleko odtłuszczone 30 l

5) cukier 18 kg

6) margaryna 5 kg

7) sól biała 0,3 "

8) wanilina 0,01 "

9) esencja rumowa 0,03 "

10) żółcień jajowy 0,03 "

11) masa jajowa 2 "

C. Wydajność minimalna - 149.

5. Bułki drożdżowe z serem o wadze 50 g.

A. Opis: wypiekane z mąki pszennej 72% i 50% w stosunku 80:20, na drożdżach, przekładane serem.

B. Receptura:

1) mąka pszenna 72% 80 kg

2) mąka pszenna 50% 20 kg

3) drożdże 2 "

4) mleko odtłuszczone 30 l

5) cukier 17 kg

6) jaja (masa jajowa) 4 "

7) margaryna 4 "

8) ser 10 "

9) esencja rumowa 0,03 "

10) sól biała 0,3 "

11) wanilina 0,02 "

12) syrop ziemniaczany 0,4 "

13) żółcień jajowy (dozwolony do barwienia artykułów żywnościowych) 0,03 "

C. Wydajność minimalna - 156.

V.

Pieczywo mieszane.

1. Chleb "nałęczowski"

A. Opis: wypiekany z mąki żytniej 60% i pszennej 72% w stosunku 50:50, odrabiany na deskach, na drożdżach, z dodatkiem soli oraz maku lub kminku i czarnuszki, o kształcie podłużnym.

B. Receptura:

1) mąka żytnia 60% 50 kg

2) " pszenna 72% 50 "

3) drożdże 1 "

4) sól 1,5 "

5) mak bądź kminek i czarnuszka 1 "

6) otręby (do posypywania desek) 0,7 "

C. Wydajność minimalna

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
133 134 -

2. Chleb "wiejski".

A. Opis: wypiekany z mąki żytniej 82% i mąki pszennej pośledniej w stosunku 50:50, odrabiany na deskach, w koszyczkach lub w formach, na drożdżach.

B. Receptura:

1) mąka żytnia 82% 50 kg

2) " pszenna poślednia 50 "

3) drożdże 1 "

4) sól 1,5 "

5) kminek 1 "

6) otręby (do posypywania desek lub koszyczków) 0,7 "

7) olej jadalny (do smarowania blach)0,25 "

C. Wydajność minimalna:

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
1) chleb odrabiany na deskach 136 138 -
2) " " w koszyczkach 138 140 -
3) " " w formach 140 142 -

3. Chleb "łódzki".

A. Opis: wypiekany z mąki żytniej 60% i 82% oraz pszennej 72% w stosunku 25:50:25, odrabiany na deskach, w koszyczkach lub w formach, na kwasie, z dodatkiem drożdży i soli.

B. Receptura:

1) mąka żytnia 60% 25 kg

2) " " 82% 50 "

3) " pszenna 72% 25 "

4) drożdże 0,3 "

5) sól 1,5 "

6) otręby (do posypywania desek lub koszyczków) 0,7 "

7) olej jadalny (do smarowania blach) 0,25 "

C. Wydajność minimalna

Wydajność pieczywa w kg przy wadze jednostkowej
1 kg 2 kg 3 kg
1) chleb odrabiany na deskach 136 138 139
2) " " w koszyczkach 138 139 140
3) " " w formach 140 142 144

Zmiany w prawie

Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Wymiar urlopu wypoczynkowego po zmianach w stażu pracy

Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
To będzie rewolucja u każdego pracodawcy

Wszyscy pracodawcy, także ci zatrudniający choćby jednego pracownika, będą musieli dokonać wartościowania stanowisk pracy i określić kryteria służące ustaleniu wynagrodzeń pracowników, poziomów wynagrodzeń i wzrostu wynagrodzeń. Jeszcze więcej obowiązków będą mieli średni i duzi pracodawcy, którzy będą musieli raportować lukę płacową. Zdaniem prawników, dla mikro, małych i średnich firm dostosowanie się do wymogów w zakresie wartościowania pracy czy ustalenia kryteriów poziomu i wzrostu wynagrodzeń wymagać będzie zewnętrznego wsparcia.

Grażyna J. Leśniak 18.12.2025
Są rozporządzenia wykonawcze do KSeF

Minister finansów i gospodarki podpisał cztery rozporządzenia wykonawcze dotyczące funkcjonowania KSeF – potwierdził we wtorek resort finansów. Rozporządzenia określają m.in.: zasady korzystania z KSeF, w tym wzór zawiadomienia ZAW-FA, przypadki, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, a także zasady wystawiania faktur uproszczonych.

Krzysztof Koślicki 16.12.2025
Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1952.A-38.558

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Określenie rodzajów, gatunków oraz norm zużycia surowców do wypieku pieczywa (receptury) i norm wydajności wypieku.
Data aktu: 25/03/1952
Data ogłoszenia: 13/05/1952
Data wejścia w życie: 20/05/1952